HC.9.1: Immuniteit van transplantatie (incl. weekinleiding)

Question 1

welke vormen van transplantatie kennen we?

Answer 1

• auto transplantatie
• syngene, transplantatie (eeneiïge tweeling)
• allogene transplantatie (kan fout gaan)
• xeno transplantatie (van ander organisme, kan ook fout gaan)

Question 2

waardoor is er een toename van immunologische afstoting?

Answer 2

als er een toename van genetisch verschil is

Question 3

door welke transplantatie antigenen is er afstoting bij allogene transplantatie?

Answer 3

MHC-antigenen: polymorfisme en polygenie door verschillende MHC allelen. door co-dominantie komen alle allelen tot expressie en is het HLA vrijwel nooit identiek
Non-MHC-antigenen (minor antigenen): liggen gecodeerd op het Y-chromosoom. hier wordt in de thymus geen tolerantie voor ontwikkeld (man-> vrouw gaat fout)
- hieronder valt ook de ABO-bloedgroep-antigenen

Question 4

wat is 1. polymorfe 2. polygene?

Answer 4

polymorfe: HLA bestaat uit 2 allelen
polygene: bij HLA zijn er meerdere gene betrokken (A, B en C bijv.)

Question 5

hoe ontstaat afstoting?

Answer 5

neem een huidtransplantatie
1. er zitten APC in de laag onder de huid en er zitten antigenen van het nieuwe stukje huid die de APC herkennen
2. de APC activeren de T-effector cellen in de lymfeklier
3. van de lymfeklier komen de effector cellen naar de locatie
4. het transplantaat wordt afgebroken

Question 6

waardoor is er een verschil in immunogeniciteit van organen?

Answer 6

• variatie in MHC expressieniveau
• variatie in aantal APC’s (specifiek in DC’s)

Question 7

welke 3 signalen zijn nodig voor een T-cel activatie?

Answer 7

1. HLA-molecuul die een antigeen presenteert aan de T-cel-R
2. CD80/86 (APC) en CD28 (T-cel) geeft co-stimulatie
3. cytokines die uitgescheiden worden door APC (differentiatie)

Question 8

wat is de directe T-cel alloreactie? (eerste maand)

Answer 8

• directe herkenning van vreemd, intact donor-MHC door TCR van ontvanger
• door kruisreactie is T-cel in staat om lichaamsvreemd MHC te herkennen van donorcel

Question 9

wat is de indirecte T-cel alloreactie (enkele maanden erna)?

Answer 9

herkenning door TCR van ontvanger van vreemde donor MHC peptiden, gepresenteerd door eigen MHC

Question 10

welk afweersysteem speelt een grote rol na transplantatie?

Answer 10

adaptieve afweer

Question 11

welke type afstotingsreacties zijn er?

Answer 11

1. hyperacuut, humoraal
2. acuut, cellulair en/of humoraal
3. chronische afstoting

Question 12

wat is hyperacute afstoting?

Answer 12

binnen 24 uur: gepreformeerde (door eerste transplantatie of bloed dan zijn hierdoor auto-antistoffen aanwezig) allo-antistoffen tegen donor-MHC en AB0-groep

Question 13

wat is acute afstoting?

Answer 13

binnen 3-6 maanden: inductie van het adaptieve allo-immuunrespons tegen donor-MHC

Question 14

wat zijn factoren van aangeboren afweer bij transplantatie?

Answer 14

• ziekte of trauma van donor
• duur hersendood
• operatieprocedure
• mate ischemie
  dit heeft invloed op allogeniciteit donororgaan (leuko’s, complement, cytokinen)

Question 15

wat is een humorale kruisproef?

Answer 15

je neemt serum van ontvanger en cellen van donor. hier voeg je complement aan toe.
- negatieve kruisproef (goed): geen cellysis
- positieve kruisproef: cellysis door herkenning antigeen door antilichaam

Question 16

wat is een cellulaire kruisproef?

Answer 16

APC van donor en T-cel van ontvanger (of andersom) en dan kijken of er een reactie is.

Question 17

op welke manieren kan HLA-typering plaatsvinden?

Answer 17

• serologie
• moleculair