Gemetastaseerd melanoom: immunotherapie en BRAF/MEK-remmers Flashcards
hoe ontstaat melanoom
Melanoom ontstaat uit melanocyten (epidermis) en kan lymfogeen of hematogeen metastaseren
Aan de epidermis hangend ontstaan eilandjes van melanocyten met nucleoli, ze worden groter en gaan chaotisch zitten. Ze kunnen nodulair (dieper) of oppervlakkig zitten
diagnostiek melanoom
Diagnostiek met dermatoscoop, primaire behandeling met re-excisie met 2mm marge, bij metastase op afstand wordt systemische therapie gegeven
Dermatoscoop: let op grens, kleur, grootte, symmetrie en structuur
Breslow-dikte melanoom
Breslow-dikte is de afstand tussen vetweefsel en epidermis–> bepaalt marge en prognose
wanneer SNP bij melanoom
SNP wordt toegepast voor stadiëring en als indicatie voor adjuvante therapie bij > stadium 1b
Bij stadium 1a geen SNP want kleine kans op metastasering
gemetastaseerd melanoom
Gemetastaseerd melanoom (palli): melanoom metastaseert snel, er kunnen satellietmetastasen ontstaan
wanneer Immuno- en targeted therapy
Immuno- en targeted therapy bij gemetastaseerd melanoom als palliatie bij stadium 4 of als adj therapie
immuuntherapie
intraveneus: werkt als checkpoint inhibitor.
De middelen grijpen aan op CTLA-4 of PD-(L)1 (combi nog beter), waardoor de T-cellen actief blijven en de tumorcel kunnen doden.
Bijwerkingen immuuntherapie en hoe behandelen
auto-immuun bijwerkingen (-itis)–> behandelen met prednison
wanneer is immuuntherapie Niet geschikt
Niet geschikt bij mensen met een auto-immuun ziekte of orgaantransplantatie
hoe Targeted therapy toedienen
oraal (BRAF en MEK-remmers)
Adjuvante therapie:
sinds kort ook 1jr lang immuuntherapie of targeted therapy bij niet-gemetastaseerde melanomen en na resectie van locoregionaal weefsel (=ziektevrij) voorkomen recidief (werkt bij 50%)
Targeted therapy werkingsmechanisme
BRAF-remmers alleen bij V600-mutatie (50% met melanoom), deze mutatie zorgt ervoor dat MAPK continu aan staat–> celdeling en -proliferatie gestimuleerd, remmer stopt dit proces. Erg positieve resultaten maar op den duur resistentie–> combi met MEK-remmer geven. MEK-remmer zorgt dat het signaal van BRAF uit blijft staan.