bespreking casus prostaatcarcinoom Flashcards
Kan verandering plasstraal te maken hebben met prostaatkanker?
Mictieklachten hebben gewoonlijk niets te maken met een beginnende prostaatkanker, maar met verouderingsprocessen van de blaas en prostaat
Welke factor brengt het meeste risico met zich mee voor prostaatkanker?
leeftijd boven 60
familieleden met prostaatkanker in de mannelijke lijn
eten van rood vlees
leeftijd boven de 60
aziatisch dieet en prostaatkanker
uit epidemiologisch onderzoek is gebleken dat in aziatische landen de consumptie van rood vlees vele malen minder is dan in westerse dieten.
En incidentie en klinische relevantie van prostaatkanker is daar ook minder
maar in autopsie studies werd even vaak microscopische prostaatkanker gevonden
dus de groei van prostaatkanker wordt onderdrukt door een aziatisch dieet
wat zijn incidentele/indolente rumoren
tumoren die mogelijk nooit leiden tot klinische verschijnselen van prostaatkanker. Bij sommige bevolkingsonderzoeken is dat bij 50% van de gevonden tumoren het geval. Dan is screenen overbodig.
Wat is de meest voorkomende bijwerking van een prostaat biopsie
Hematurie, is onschuldig maar komt voor in 30-40% van de gevallen gedurende enkele dagen.
de meest ingrijpende bijwerking is een infectie, ondanks het gebruik van antibiotische profylaxe. Er dient dan een antibiotische kuur gegeven te worden
in minder dan 1%–> sepsis (bloedvergiftiging)–> direct naar zh voor IV antibiotica
prostaatwijzer en doorsturen naar uroloog
Op prostaatwijzer voert met de uitslag van de PSA test in en van het rectaal onderzoek. Bij het rectaal onderzoek wordt de grootte van de prostaat geschat, de gevoeligheid en de indruk over het bestaan van palpabele afwijkingen.
in de prostaatwijzer wordt het PSA, de aanwezigheid van nodig en de grootte ingevoerd.
als prostaatwijzer risico van > 12% aangeeft–> biopsie overwogen
> 20%–> biopsie aangeraden
Om prostaatbiopten goed te kunnen nemen gebruikt de uroloog beeldvorming van de prostaat, welke beeldvorming is dat?
multiparametrische MRI
hierop kan je evt leasies zien waar de uroloog gericht op zou kunnen biopteren.
inclusie criteria voor active surveillance
PSA < 10 ng/ml
gleason score < 7
minder dan 3 positieve biopten
behandelbaar voor eventuele invasieve interventies
Welke behandelingsopties zijn mogelijk voor een lokaal beperkt (stadium cT2) prostaatcarcinoom?
chirurgische verwijdering van prostaat
uitwendige radiatie therapie
brachytherapie
is brachytherapie poliklinisch of een klinische behandeling?
Klinisch
je moet ruggenprik krijgen om dit te kunnen ondergaan
de radiatie wordt via naalden inwendig toegediend in 1 of enkele fracties
welke bijwerkingen treden bij bestraling vaker op dan bij radicale prostatectomie?
aandrang voor defaecatie
dit is belangrijke bijwerking van RT
incontinentie ontstaat door slappe bekkenbodemspieren, en is dus geen blaasfunctiestoornis
Hoe vaak komt stress-incontinentie gemiddeld voor in NL, 6 mnd na radicale prostatectomie?
30%
katheter wordt 2 wkn na operatie, dan is 60% incontinent maar het verbetert vaak heel snel
Als pt stress-incontinentie heeft, wat is dan de eerste meetregel om tot vermindering van klachten te komen
bekkenbodemoefeningen
Eerst altijd klinische stagering voor de operatie, wat verandert in de stagering zeker na het onderzoek van de patholoog na de operatie
T-stagering, want dit is alleen gebaseerd op het rectale onderzoek voor de operatie
patholoog kan pas echt goed een conclusie trekken
Waartoe dienen de periprostatische zenuwen
voor functie zwellichamen van de penis
Erectiele disfunctie kan na bestraling of na operatie optreden. Bij operatie direct erna en bij RT vaak pas 2 jaar erna.
wat is juiste manier van behandeling van de erectiele disfunctie?
Low-dose dagelijke sildanafil (viagra)
Om te voorkomen dat door gebrek aan optimale bloedcirculatie in de zwellichamen fibrose optreed
Wat voor receptor is een androgeen receptor
universele celkern receptor,
die wordt aangedreven door testosteron
wat kan testosteron blokkeren op prostaat- celniveau
antiandoregenen kunnen testosteron blokkeren op prostaat-celniveau
Hoe remt de LHRH agonist de testosteron prodcutie
door voor LHRH wordt de productie van LH geremt in de hersenen. Hierdoor worden de testis niet meer aangestuurd voor de aanmaak van testosteron.
Als je met dit middel stopt kan het effect hiervan nog heel lang doorgaan. Omdat de hypofyse uitgeput raakt
Bij welk PSA wordt er pre-operatief gewoonlijk een botscan gemaakt
Bij PSA > 20 ng/ml
Dan is een botscan pas gevoelig
PSMA-PetCT is veel gevoeliger en wordt veel meer gebuikt
Waarop letten bij botscan als je zoekt naar meta’s
Symmetrische afwijkingen op botscan duiden gewoonlijk op degeneratieve afwijkingen zoals arthrose.
prostaatkanker spreidt veelal het eerst uit naar de botten in de bekken of de wervelkolom
Pt wordt behandeld met LHRH agonist ter voorkoming van pijn. Na enige tijd pijn in tepels. Hoe ontstaat dat>
Is bijwerking van de endocriene therapie
komt door verlaging van testosteron gehalte
hoe hoog moet testosteron gehalte bij een geslaagde blokkade zijn
Het moet < 1,7 zijn op het castratie niveau
het gaat nooit naar 0, want je hebt altijd nog de bijnieren die ook testosteron produceren
bijnieren worden bijna nooit uitgeschakeld, omdat dat veel bijwerkingen geeft
Als er ziekteprogressie is en er wordt al behandeld met een testosteron remmer, maar PSA blijft stijgen.
Wat is dan medicatie van eerste keus
taxanen= chemo
niet bijnieren remmen, want dat geeft meer bijwerkingen
