4.7 Enkelletsels

Question 1

Wat zijn de kenmerken van enkelband letsels?

Answer 1

• Ongeveer 600.000 enkelband letsels per jaar in Nederland -> 90% door sport
• 300.000 (50%) door medische behandeling verbeterd
• 20.000 (20%) behoudt blijvende instabiliteit
• Ziekteverzuim gemiddeld 2.5 weken
• 1/3 van totale economische kosten van sportblessures
• Enkelfractuur prevalentie 7-16%

Question 2

Welke ligamenten zitten tussen de fibula en de tibia en wat is hun functie?

Answer 2

• Lig. tibiofibulare posterior (Achterste syndesmose verbinding)
• Lig. tibiofibulare anterior (Voorste syndesmose)

Functie: Stabilisatie van de enkelvork
Soms kan het scheuren zonder dat het wordt opgemerkt of kan het ook stukje bot meenemen (Pijnlijk!)

Question 3

Welke ligamenten zitten in het laterale bandcomplex en wat is hun functie?

Answer 3

• Lig. TaloFibulare Anterior (ATFL)
• Lig. TaloFibulare Posterior (PTFL)
• Lig. CalcaneoFibulare (CFL)

Functie: Geeft beperking in inversie, anterieure verplaatsing en endorotatie

Question 4

Welke ligament vormt het mediale bandcomplex en wat is de functie?

Answer 4

Lig. deltoideum

Functie: Geeft beperking in de eversie, laterale verplaatsing van de talus en exorotatie

Question 5

Wat zijn de kenmerken van de congruentie van de enkel?

Answer 5

Congruentie: Gelijkvormigheid van 2 meetkundige figuren

Het bovenste spronggewricht is congruent voor alle posities van de talus. Van volledige dorsaal- naar plantairflexie. Als dit niet zo is, ontstaan er drukpunten in de kraakbeen en vervolgens kan er op langer termijn artrose ontstaan door slijtage

Question 6

Hoe wordt de diagnose van enkelbandletsels gesteld?

Answer 6

Anamnese:
- Traumamechanisme (Eversie/Inversie?)
- Pijn

Lichamelijk onderzoek:
- Haematoom (Met zwelling)
- Instabiliteit

Testen:
- Voorste schuiflade test
- Inversie stress test
- Eversie stress test

Question 7

Wat zijn de kenmerken van een inversietrauma?

Answer 7

Voetzool draait naar mediaal (Supinatie). De laterale enkel-ligamenten zijn beschadigd. Deze beweging gebeurd relatief makkelijk. Door trekkrachten kan de fibula ook breken (Fibulafractuur)

Question 8

Wat zijn de kenmerken van een eversietrauma?

Answer 8

Voetzool draait naar lateraal. Mediale enkel ligamenten beschadigd. Door schuifkrachten kan er stuk bot afbreken

Question 9

Wat is de voorste schuifladetest?

Answer 9

Duwt enkel naar achteren en trekt voet naar voren. De test is positief als 4 mm uitslag is

Gebeurt door de lig. talofibulare anterior

Question 10

Wat is de inversie stresstest (Talar tilt)?

Answer 10

Draait voetzool naar mediaal (Inversie). De test is positief als 5-10 graden is

Gebeurt door de lig. calcaneofibulare

Question 11

Wat is de eversie stresstest?

Answer 11

Draait de voetzool naar lateraal (Eversie). Hoe groter, des te meer schade aan de binnenkant

Gebeurt door de lig. deltoideum

Question 12

Wat is de behandeling van enkelbandletsel?

Answer 12

• Afhankelijk van de ernst
• Zwelling voorkomen: Zwachtelen, koelen (Ter pijnstilling)
• Alleen enkelband letsel -> Drukverband
• Oefenen binnen pijngrens
• Zware belasting vermijden
• Eventueel brace (Bij slanke enkel)
• Eventueel fysiotherapie voor propriocepsis training (Terugkrijgen functie en stabiliteit)
• Cave -> Chronische instabiliteit

Question 13

Hoe wordt de diagnose van een enkelfractuur gesteld?

Answer 13

Anamnese:
- Traumamechanisme (Inversie/Eversie/Tractie/Direct letsel?)
- Pijn

Lichamelijk onderzoek:
- Beoordeel waarschijnlijkheid fractuur tegenover bandletsel met behulp van Ottawa Ankle Rules

Question 14

Wat zijn de Ottawa Ankle Rules?

Answer 14

1) Een X-enkel is alleen nodig als er pijn is in de malleolaire zone met:
- Pijn 6 mm achterste rand laterale malleolus
- Pijn 6 mm achterste rand mediale malleolus
- Als voet onbelastbaar is
2) Een X-voet is alleen nodig als er pijn is in het middenvoet met:
- Pijn 5e metatarsale
- Pijn naviculair
- Als voet onbelastbaar is

Question 15

Welke aanvullend onderzoek wordt er gedaan bij een enkelfractuur?

Answer 15

Mortise -> Alle afstanden mediaal, lateraal, horizontaal gelijk. Dit is belangrijk om te herkennen op een röntgenfoto.
- Bij een verdenking hoog fibulafractuur -> foto gehele onderbeen
- Cave Maisonneuve fractuur -> Scheur van de membrana interossei + Breuk fibula. Verdikking van de mediale zijde van de enkel (Door bijv. scheuring lig. deltoideum en scheuring syndesmose. Hierdoor ook de fibula en hoog bij de knie onderzoeken)
- Cave fractuur basis Metatarsale V (Door trekking van de peroneus pees)

CT als er echt niet uitgekomen kan worden

Question 16

Wat is de classificatie van Weber voor enkelfracturen?

Answer 16

A: Fibula infra-syndesmotisch
B: Fibula trans-syndesmotisch
C: Fibula supra-syndesmotisch

Question 17

Wat zijn de kenmerken van de classificatie van Lauge-Hansen bij een enkelfractuur en hoe is deze opgesteld?

Answer 17

Relatie traumamechanisme met fractuurtype:
- Nauwkeuriger dan Weber

Stand voet als uitgangspositie:
- Supinatie
- Pronatie

Richting inwerkende krachten (Talus ten opzichte van tibia)
- Abductie
- Adductie
- Exorotatie

Question 18

Wat is de Lauge-Hansen Supinatie-adductie classificatie bij enkelfractuur?

Answer 18

Weber A

Lauge-Hansen Supinatie-abductie:
1) Distale fibula/laterale ligamenten (1 van de 2)
2) Mediale malleolus (Stijle fractuur)

Question 19

Wat is de Lauge-Hansen Supinatie-exorotatie classificatie bij enkelfractuur?

Answer 19

1) Anterieure syndesmose
2) Fibula
3) Posterieure syndesmose/Tertius
4) Lig. deltoideum/mediale malleolus (1 van de 2)

Question 20

Wat is de Lauge-Hansen Pronatie-abductie classificatie bij enkelfractuur?

Answer 20

Weber C

1) Lig. deltoideum/mediale malleolus
2) Syndesmose/Tertius
3) Distale fibula

Question 21

Wat is de Lauge-Hansen Pronatie-exorotatie classificatie bij enkelfractuur?

Answer 21

1) Lig. deltoideum/mediale malleolus
2) Anterieure syndesmose/membrana interrosae
3) Fibula (Hoog)
4) Posterieure syndesmose/Tertius

Question 22

Wat is de behandeling van een enkelfractuur?

Answer 22

Doel -> Streven naar stabiliteit en naar congruentie

Anatomische abnormaliteit -> Veranderde biomechanisme -> Pijn, Artrose

Exacte anatomie repositie voorkomt vroege artrose.
Cave -> 1 mm laterale verschuiving geeft 40% afname gewrichtsoppervlak. Ligamenten zijn even belangrijk voor congruentie als bot

Question 23

Wat zijn de technieken voor de behandeling van een enkelfractuur?

Answer 23

• Trekschroef
• Neutralisatieplaat
• Stelschroef
• Zuggurtung
• Fixateur externe