3.3 Coxartrose/osteonecrose en leven met een totale heupprothese

Question 1

Wat zijn de klachten van artrose?

Answer 1

• Pijn
• Stijfheid bij opstaan (<30 minuten), verdwijnt met bewegen
• Toename gewrichtsomvang (Bot, gewrichtskapsel, synovium)
• Ontsteking (Warmte, roodheid, gevoeligheid)
• Standsafwijking gewricht (Kraakbeenverlies, instabiliteit)
• Pijn, kraken, bewegingsbeperking

Question 2

Wat zijn de operatieve behandelingen van coxartrose?

Answer 2

• Totale heupprothese -> Gecementeerd, ongecementeerd of hybride
• Gridlestone -> Bijvoorbeeld bij niet-lopers of ernstige spastische patiënten. Bij onvoldoende bot of infectie
• Osteotomie -> Proximale femur of acetabulum. Bij corrigeerbare anatomische afwijking, jonge patiënten
• Arthroscopie -> Herstellen heupvorm
• Arthrodese -> Kan bij jonge patiënten (<30 jaar) worden overwogen (Zeldzaam)

Question 3

Wat zijn de symptomen van coxartrose?

Answer 3

Pijn lies + bovenbeen:
- Startpijn
- Continue pijn
- Nachtelijke pijn

Loopafstand wordt minder
Bewegingsbeperking
Manken

Question 4

Wat zijn de oorzaken van osteonecrose van de heupkop (Avasculaire Necrose -> AVN)?

Answer 4

Traumatisch:
- Collumfractuur
- Luxatie fractuur van de heup

Niet-traumatisch:
- Prednison/immuun onderdrukkende medicatie
- Alcohol
- Hyperlipoproteïnemie
- Duikers, door een verminderde doorbloeding

Question 5

Wat is de classificatie van osteonecrose?

Answer 5

Ficat is het meest gebruikte:
- I: Geen veranderingen
- II: Subchondrale sclerose, cysten
- III: Subchondrale collaps, fractuur heupkop (Crescent sign)
- IV: Femurkop inzakking + Secundaire veranderingen

Question 6

Wat is de behandeling van AVN bij volwassenen?

Answer 6

Pre-collaps stadium (Ficat 1,2):
- Verbeter herstel botnecrose, voorkom collaps

Behandeling:
- Conservatief -> Belasting verminderen, pijnstilling
- Klinisch en radiologisch evalueren
- Operatief -> Heupkop decompressie, osteotomie, THP (Totale Heup Prothese)

Question 7

Wat is de indicatie van gewrichtsprothese?

Answer 7

• Artrose of osteonecrose met: -> Pijn en functiestoornissen met beperking ADL ondanks conservatieve behandeling
• Begrijpen van de doelen
• Op de hoogte van nabehandeling
• Begrijpen van de risico op complicaties
• Geïnformeerd toestemmen (Informed consent)

Question 8

Wat zijn de contra-indicaties van gewrichtsprotheses?

Answer 8

• Absolute contra-indicatie -> Inoperabele patiënt, infectie
• Relatieve contra-indicatie -> Jonge leeftijd, overgewicht, ernstige co-morbiditeit

Question 9

Wat is het doel van THP?

Answer 9

Primair pijnreductie. Herstel biomechanica van de heup (Beenlengte en offset) belangrijk secundair doel

Question 10

Wat zijn de gevolgen van biomechanica door THP?

Answer 10

• Beenlengte verschil en offset fout -> Veranderde biomechanica
• Instabiliteit, impingement, toename krachten -> Meer micromotion en loslating
• Offset verandering -> Moment arm verandering -> Manken, trochanter pijn

Question 11

Hoe wordt een pre-operatieve evaluatie van THP gedaan?

Answer 11

• Uitgebreide anamnese, LO, X-bekken/heup, eventueel X-LSKWK
• Bekken scheefstand, scoliose
• Bespreken complicaties
• Preplanning, templating

Question 12

Welke benaderingen zijn er bij THP?

Answer 12

• Voorste benadering (Tussen sartorius en tensor fascia latae door)
• Anterolateraal
• Posterolateraal

Question 13

Wat zijn de complicaties van THP?

Answer 13

Diep Veneuze Trombose:
- Klinisch 2-5%, maar bij echo onderzoek soms tot 60%
- Profylaxe -> Anti-coagulantia

Zenuwletsel (0.7-3.5%)
- Belangrijkste is n. ischiadicus
- Meestal klapvoet -> Herstel is langdurig

Luxaties (1%)
- RF: Revisies, posterieure benadering zonder kapsel sluiting, malpositie, abductorenzwakte of avulsie, therapieontrouw voor ‘afgeraden bewegingen’

Vaatletsels:
- a. obturator, a. gluteus superior, a. femoralis profunda, a. iliaca externa of veneus letsel

Loslating:
- Aseptische vs. septische loslating
- Poly-ethyleen wear geindiveerde osteolyse

Ectopische botvorming (PAO)
- 10-50% zonder NSAID profylaxe
- Eventueel RT overwegen bij contra-indicatie

Infectie (1-2% primair, 3% revisie)
Fracturen -> Peri-prothetisch
Beenlengteverschil -> Pre-operatieve planning
Overlijden -> Meestal ten gevolge van longembolie of bij cardiopulmonale complicaties

Question 14

Welke 2 paden kan er gevolgd worden na een prothese extractie?

Answer 14

Wordt bijvoorbeeld na een infectie gedaan
1) Prothese extractie -> 2 weken IV antibiotica -> 4 weken orale antibiotica -> 2-4 weken antibiotica vrij interval -> Re-implantatie -> IV antibiotica
2) Prothese extractie -> 2 weken IV antibiotica -> 4 weken orale antibiotica -> Re-implantatie -> 6 weken antibiotica oraal en starten met antibioticum met biofilm als de wond droog is

Question 15

Wat is de pathofysiologie van een aseptische/mechanische loslating (Osteolyse van de heupprothese)?

Answer 15

• Slijtage partikels polyethyleen
• Ontstekingsreactie door macrofagen
• Botverlies rond prothese/botcement
• Loslating/inzakking
• Dreigende fractuur

Question 16

Wat zijn de operatieve technieken bij reviseren van heupprothesen?

Answer 16

Impaction bone grafting