2A2 week 11 HC 6 Huidtumoren Flashcards
Uit welke lagen bestaat de huid?
Epidermis, dermis en subcutis
Uit welke lagen bestaat de epidermis?
- Stratum basale
- Stratum spinosum
- Stratum granulosum
- Stratum lucidum
- Stratum corneum
Welke cellen vindt je in de huid?
Keratinocyten, melanocyten, langerhanscellen
Hoe vaak komt huidkanker voor?
1/5 mensen krijgt huidkanker
- 48000 basaalcelcarcinoom
- 12300 plaveiselcelcarcinoom
- 6000 melanoom
Wat zijn oorzaken voor de incidentiestijging van huidkanker?
- Zon cultuur
- Zonnebank
- Immunosuppressie
- Vergrijzing
- Vergroot bewustzijn
- Registratie
Welke factoren beïnvloeden de kans op huidkanker?
- Genetica
- Leeftijd & geslacht
- UV expositie
- Dermato oncologische voorgeschiedenis
- Iatrogene factoren
- Leefstijl (roken, BMI, alcohol)
- Chronische ulcera
- Fenotype (huidtype)
- Virus infectie (HPV)
Welke typen UV straling zijn er?
- UVA: langgolvig, diep in huid, oxidatieve schade
- UVB: kortgolvig, hoger in huid, directe DNA schade
Wat zijn kenmerken van de verschillende soorten UV straling?
- UVA: aging -> huidveroudering
- UVB: burning -> verbranding, vitamine D, huidverdikking
Wat zijn voorlopers van het basaalcelcarcinoom?
Die zijn er niet
Wat zijn voorlopers van het plaveiselcelcarcinoom?
Actinische keratose & Morbus Bowen
Wat zijn voorlopers van het melanoom?
Melanoma in situ, lentigo maligna & congenitale melanocytaire naevi
Wat zijn kenmerken van actinische keratosen?
- Cutane premaligniteit
- Dysplasie onderste laag basaalmembraan
Wat zijn kenmerken van Morbus Bowen?
- In situ PCC / intra epidermaal PCC
- Meestal solitair
- 3 tot 11% wordt PCC
Welke typen behandeling zijn er?
- Lokale destructie: cryotherapie, electrocoagulatie, excisie
- Veldbehandeling: creme, fotodynamische therapie, peeling
Wat zijn kenmerken van 5 fluoro-uracil creme?
Efudix
- Cytostaticum, lokale chemo
- 2 dd voor 4 wkn
- Nadelen: allergie, lokale reacties, therapietrouw
Wat zijn kenmerken van imiquimod creme?
Aldara
- Immuunmodulator
- 3x per week / 4 wkn (AK)
- 5x per week / 6 wkn (BCC)
- Nadelen: 1-10% systemische bijwerkingen, lokale reactie
Wat zijn kenmerken van fotodynamische therapie?
- Zuurstof + licht + fotosensitizer -> protoporfyrine IX
- Zuurstofradicalen leiden tot apoptose en necrose
Wat zijn voor- en nadelen van fotodynamische therapie?
+ Fraaie genezing, therapietrouw
- Dagbehandeling, pijn
Wat vraag je uit bij de anamnese van verdenking op huidkanker?
- UV straling
- Immunosuppressie
- Klachten (pijn, progressie)
- Eerdere huidkanker
- Risicofactoren (genetisch, radiotherapie, lokaal trauma)
Wat doe je bij het lichamelijk onderzoek bij verdenking op huidkanker?
- Zon blootgestelde plekken onderzoeken
- Palperen
- Totale huid inspectie
- Wondjes, zwelling en pijn zoeken
Wat zijn voorlopers van een melanoom?
Congenitale melanocytaire naevi & Lentigo maligne
Wat zijn kenmerken van congenitale melanocytaire naevi?
- Bij 1% van pasgeborenen
- Lifetime risico melanoom < 5%
- Risico gerelateerd aan grootte
Wat zijn kenmerken van lentigo maligne?
- In situ melanoom
- Mediane leeftijd 70 jaar, 74% in gelaat
- 5% progressie naar melanoom
Wat doe je bij een lentigo maligne?
Conventionele excisie met 5 mm marge + beoordeling gehele laesie
- Grote defecten en vaak irradicaal
Wat is micrografisch gecontroleerde chirurgie (Breuninger)?
- Beoordeling excisie randen
- Beoordeling verticale coupes van laesie
Wat zijn voor- en nadelen van micrografisch gecontroleerde chirurgie?
+ Volledige beoordeling excisieranden, weefselsparend, pas sluiten bij radicaliteit, 2-5% recidief kans
- Grote defecten, mogelijk meerdere rondes, uitgestelde sluiting
Wanneer doe je een biopt?
Bij twijfel over invasieve groei of over de diagnose
Waarop wordt de keuze voor behandeling gebaseerd?
- Aantal laesies
- Graad
- Toepasbaarheid behandeling
Wat doe je bij verdenking op een melanoom?
Dermatoscopie met mapping biopten
