Week 14 HC 6 Primaire en secundaire hypertensie Flashcards
Wat is bekend over hypertensie en diabetes als risicofactor?
- Hypertensie en diabetes in top 10 bepalend voor levensverwachting
- Risico neemt al toe bij een relatief lage bloeddruk
- Hypertensie clustert met andere CV risicofactoren
- Risico berust op nadelige effecten van hoge bloeddruk op bloedvaten (groot en klein) en op hart
- Risico sterker voor beroertes dan voor hartinfarcten
- Prevalentie/behandeling middels leefstijlaanpassingen en antigypertensieve medicatie
Wat is hypertensie?
Een hoge bloeddruk
Afbeelding 83
Wat is primaire hypertensie?
- Meest voorkomende vorm (> 90%) waarbij de oorzaak niet bekend is
- Vaak positieve familie-anamnese (wordt geleidelijk naarmate men ouder wordt, uiteindelijk kan het leiden tot complicaties)
Wat is secundaire hypertensie?
- Komt in 5-10% van de gevallen voor en kent diverse oorzaken (zoals onderliggende ziektebeelden)
Wat wil je weten bij een patiënt met hypertensie?
- Lichamelijke klachten (hartkloppingen, POB, oedeem, benauwdheid, verminderde inspanningstolerantie)
- Leefstijl
- Familie-anamnese
Lichamelijk onderzoek:
- Gewicht
- Uiterlijke kenmerken
- Palpatie
- Chouffle
- Etc.
Aanvullend onderzoek:
- Cholesterol
- Bloeddruk
- Nierfunctie
- Eindorgaanschade
- Suikerziekte
- RAAS
- Hormonen
- Etc.
Wanneer moet je denken aan een secundaire oorzak voor hypertensie?
- Jonge patienten
- Plots ontstaan of verergeren
- Negatieve familie-anamnese
- Hypertensieve crisis (CVA, hoofdpijn)
- Therapieresistentie
- Kenmerkende symptomatologie
- Afwijkingen lichamelijk onderzoek of bij toutinelab (kreatinine, kalium, urine)
In welke mate is erfelijkheid een factor bij hypertensie?
- Familie: 10-30%
- Parent-offspring: 20-30%
- Natural siblings: 40%
- Adopted-natural siblings: 15%
- Twins: 50-70%
Genetische factoren ca. 30% verklaring
Wat zijn oorzaken voor secundaire hypertensie?
- Slaap-apnoe syndroom (OSAS)
- Endocrien
- Primair hyperaldosteronsisme (RAAS)
- Feochromocytoom
- Hypercortisolisme (crushing)
- Acromegaliè
- Hyperthyreoïdie
- Hypothyreoïdie - Diëet/genotsmiddelen:
- Drop
- Zoethout
- Cocaïne - (Reno)vasculair
-Nierarteriestenose
- Coarctation aortae - Parenchymateuze nierziekten
- Zwangerschap
- Geneesmiddelen
- Corticosteroïden
- Cyclosporine
- Angiogenese remmers - Monogenetisch (1 mutatie)
- Syndroom van Liddle
- Syndroom van Gordon
- Apparent mineralocortoid excess
- Glucocorticoïd onderdrukbaar hyperaldosteronisme - Neurogeen
Wat is obstructief slaap-apnoesyndroom (OSAS)?
- 15 apnoes of hypopneus per uur slapen + klachten van slaperigheid overdag
- 4% volwassen vrouwen, 9% volwassen mannen
- Vaak dikke mensen, dikke nek
- S’nachts normale bloeddruk bij 24h meting, normaal zou die lager moeten zijn
- Predisponeert tot hypertensie, HVZ, DM, pulmonale hypertensie
- Obstructie van bovenste luchtweg (functioneel, anatomisch
Wat is de behandeling bij OSAS?
- Leefregels:
- Gewichtsreductie
- Alcoholgebruik minderen
- Zij- ipv rugligging (tennisbal) - Interventie
- CPAP middels neusmasker
- Operatief: KNO-arts - Bloeddruk verbetert niet altijd
Wat doet aldosteron?
Aldosteron werkt in op de nieren om actieve reabsorptie van natrium en een bijbehorende passieve reabsorptie van water mogelijk te maken
Hoe werkt hyperaldosteronisme?
Renine wordt gemeten en die is verlaagd wat zorgt voor een verhoging van het aldosteron
Afbeelding 84
Wat is klinisch zichtbaar bij hyperaldosteronisme?
- Hypertensie + (neiging tot) hypokaliëmie
- Kaliurese ondanks hypokaliëmie (> 30 mol/24 uur)
- Hoog aldosteron/laag renine –> hoge aldo-renine ratio
- CT-scan bijnieren: adenoom of bilaterale hyperplasie
- Adenoom: laparoscopische adrenalectomie
- Bilaterale hyperplasie: spironolactone (aldosteron-receptorblokker)
Hoe werkt drophypertensie?
- Effect binnen enkele weken
- Drop: ongeveer 3% glycyrrhizinezuur (heeft dezelfde werking als aldosteron doordat het omzetting cortisol remt, RAAS staat uit)
- Klinische effecten bij > 400 mg/dag (10-15g)
- Vrouwen gevoeliger dan mannen
- Nast drophypertensie, hypertensieve crisis, spierparalyse en rhabdomyolyse beschreven
Wat is renovasculaire hypertensie?
- Hypertensie ten gevolge van een verminderde perfusie van een nier of beide nieren, veroorzaakt door een vernauwing van een nierslagader of meerdere nierslagaders
- Hypertensie in eerste instantie veroorzaakt door een verhoogde renineproductie door de nier achter de vernauwde nierslagader
Afbeelding 85