W13 HC.3 De geschiedenis van de oncologie

Question 1

Hoe is het beeld van kanker veranderd?

Answer 1

• Steeds zichtbaarder -> door meer wetenschappelijk inzicht, speciale instellingen, groeiende morbiditeit en mortaliteit
• Niet alleen geneeskunde en wetenschap, beeld van ziekte ook gevormd door cultuur en maatschappij in bepaalde periode
• Beeld van ziekte tevens sterk bepaald door behandeling van kanker: hoop en angst

Question 2

Wat voor ontwikkeling is er in de kanker behandeling?

Answer 2

Lokaal: chirurgie, radiotherapie
Systemisch: chemotherapie, immunotherapie en ‘precision medicine’

Question 3

Wat leverde > 25 jarige zoektocht (1945-1971) naar kanker therapie op?

Answer 3

• Fase 1: ontdekking van ‘anti cancer drugs’ -> bv. mosterdgas, steroïden, cisplatine etc.
• Fase 2: grootschalig en systematisch evaluatieonderzoek: teleurstellende resultaten
  -> Slechts korte verlenging van ‘the miserable life’ van ALL patientjes, dus eigenlijk rekten ze het lijden en maakten het lijden erger doordat de medicijnen de hersenen aantastten
• Fase 3: doorbraak -> eerst filosofisch, daarna praktische doorbraak

Question 4

Wat was er voor doorbraak in jaren ‘60?

Answer 4

filosofische doorbraak:
- eerste orde lineaire kinetiek: geneesmiddelen elimineren bepaald percentage kankercellen, bij remissie juist dosering verhogen!

Dit bood een ander psychologische perspectief

Question 5

Hoe relativeerde Pinkel zijn eigen ontdekking van werking van een geneesmiddel?

Answer 5

• geneesmiddel was bij toeval ontdekt
• werkingsmechanisme van middelen nauwelijks begrepen
• behandeling alleen onvoldoende verklaring voor genezing van ALL

Question 6

Wat is het verschil tussen solide tumoren en ALL

Answer 6

Solide tumoren bleken veel moeilijker te behandelen dan ALL, ze reageerde vaak veel minder op anti-cancer drugs.

Question 7

Discussiepunten bij kankerbehandeling?

Answer 7

• ALL: jonge kinderen!
• Gevolgen medisch denken: ‘oorlog’, ‘vijand uitroeien’, radicale en invasieve behandelingen <-> systemische ziekten
• Relatie wetenschappelijk onderzoek/behandeling: patient= proefpersoon, behandelaar=onderzoeker, zeer schadelijke middelen, zeer onzekere uitkomst
• Curatie vs preventie: geld, politieke keuzes, institutionele context
• Realistisch beeld: ‘winding road of progress’