W13 HC.1 Van laboratoriumonderzoek naar medicijn / Evidence based medicine

Question 1

Voorwaarden geneesmiddelenontwikkeling?

Answer 1

• Farmacologische eigenschappen
  -> Werking vs. bijwerking
  -> Toediening/ dosering
• Organisatorisch

Question 2

Wat is farmacodynamiek?

Answer 2

• Kun je een stof ontwikkelen die genoeg specificiteit heeft?
  -> Specificiteit voor bindingsplaats = zeldzaam
  -> Maar voldoende therapeutische bandbreedte is nodig (= kloof tussen werking en bijwerking van medicijn)

Question 3

Wat is farmacokinetiek?

Answer 3

• Kun je een klinisch toepasbare dosering ontwikkelen?
  -> Opname, biologische beschikbaarheid, lengte halfwaardetijd etc. moet voldoende zijn (Lipinski)

Question 4

Type bindingsplaatsen?

Answer 4

Klassieke:
- Receptoren: hormonen (medroxyprogesteron), tyrosine kinase receptor antagonisten (sunitinib)
- Enzymen: topo-isomerase remmers (topotecan), Bcr-Abl kinase inhibitor (imatinib)
- Ionkanalen
- Transporter eiwitten

Ongewone:
- Cytoskelet: paclitaxel (taxol)
- DNA/RNA: cisplatin

Question 5

Synthetische moleculen (geneesmiddelen) + opname en specificiteit:

Answer 5

Klassiek (small molecules):
-> Opname: goed (oraal)
-> Specificiteit: wisselend
RNA (vaccins, ASO’s):
-> Opname: slecht (IV, IM)
-> specificiteit: hoog
Antibodies:
-> Opname: matig (SC, IV)
-> Specificiteit: hoog

Question 6

Industrie vs.

Answer 6

Industrie:
- Biochemische expertise (en small molecule library)
- Financiën (investeerders)
- Marktgericht (patent (17-20jr geldig), opbrengst, marktpositie)

Academie:
- Klinische expertises
- Volksgezondheid

Question 7

Genen en eiwitten in kankercellen analyseren:

Answer 7

• Genomics (gene expression arrays: > 10000 genen)
• Proteomics (kinase arrays: tot 1500 eiwitten)

Question 8

Stappen in drug discovery & development:

Answer 8

• Therapeutic concept
• Target selection
• Target validation (veroorzaakt gen wel de verwachte ziekte / verandering? -> cruciaal voor uiteindelijke effectiviteit van het geneesmiddel)
  -> Moduleer gen in cel of dier (transgene/knockout)
• Lead finding
• Lead optimization
• Preclinical development
• Clinical development
• Regulatory approval
• Product

Question 9

Lead finding (high throughput screening (HTS)):

Answer 9

• Compound profiling (in silico selectie: theoretische FD/ FK eigenschappen)
• Automated compound store
• Gerobotiseerd en geautomatiseerde in vitro tests (chemisch)

Doel lead finding: van miljoenen naar 1-3 optimale kandidaten
Optimalisatie lead compound door chemische modificatie

Question 10

!!!!