W11 HC.3 Behandeling gelokaliseerd colorectaal carcinoom Flashcards
Feitjes colorectaal carcinoom
- 15.000 in NL, overlijden 5000/jr
- 90% > 50jr
- 25-30% rectumcarcinoom
- ca 50% stadium I/II bij diagnose
I=T1,2 N0 M0
II=T3,4 N0 M0
III=Tx N1 M0
IV= Tx Nx M1
Symptomen colorectaal carcinoom?
- Bloedverlies per anum
- Wisselende defecatie
- Buikpijn
- Loze aandrang
- Vermoeidheid: ijzergebreks anemie
- Onverklaarbare gewichtsdaling
DD colorectaalcarcinoom -> colonoscopie
Diagnostiek stappen:
1: stellen van diagnose
- Colonoscopie t/m coecum
- En biopt
2: stageringsonderzoek
- CT-thorax/abdomen (voor metastasen)
- MRI-bekken bij rectumcarcinoom
- Tumorstadium bepaalt behandelplan: bij metastasen op afstand geen curatie, tenzij beperkt.
Behandeling coloncarcinoom?
- Bij stadium I-III: primair operatie
- Bij gunstige pT1N0M0 volstaat lokale resectie (poliepectomie)
- Bij III en ongunstige II: adjuvante chemotherapie
- Hemicolectomie rechts
- Colon transversum resectie
- Hemicolectomie links
- Sigmoidresectie
Doel: resectie tumor met drainerende lymfklieren = oncologische resectie
Hoe vindt colonresectie plaats?
Open of laparoscopisch:
- Oncologisch geen verschil
- Laparoscopie wel sneller herstel + cosmetischer
- Duur: 1-3 uur
- Bloedverlies: ca. 200 cc
- Opnameduur ongecompliceerd 3-5d
- Complicaties: naadlekkage 5-10%, wondinfectie 20%, Platzbauch 1,5%, langdurige paralytische ileus/gastroparese: 10-20%
Problemen waar je tegenaan loopt bij operatie van rectumcarcinoom?
- Minder/geen ruimte voor ruime resectiemarge
- Lymfklier(metastasen) in kleine bekken
- Relatief grote kans op locaal recidief bij beperkte rectumcarcinoom
- Relatief grote kans op irradicale resectie bij lokaal uitgebreid rectumcarcinoom
Behandelingsstrategieën rectumcarcinoom?
- Operatie zonder voorbehandeling
- Lokaal (TEM)
- Oncologische resectie - Operatie mét voorbehandeling
- Kortere voorbehandeling: RT 5x5 Gy
- Lange voorbehandeling: chemoradiotherapie 25x2,4 Gy + capecitabine operatie 10-12 wk na laatste radiotherapie
- Totale neoadjuvante therapie (TNT): chemotherapie + (chemo)radiotherapie
Chirurgische behandeling colorectaal carcinoom?
- cTis/gunstige T1 -> transanale endoscopisch microchirurgie (TEM)
- cT1-4 -> totale mesorectale excisie (TME) = rectumresectie inclusief mesorectale vet met locoregionale lymfklieren.
-> Geen TME: locaal recidief 25-45%
-> TME: locaal recidief 4-9%
Mesorectale fascie (MRF) = dun laagje om vetmantel rectum.
Als cT3N0 met afstand MRF>1mm: dan veilig te opereren zonder voorbehandeling.
Voor en nadelen watch % wait strategie?
Voor:
- Geen rectumresectie
- Geen stoma
Na:
- Intensieve follow-up: MRI/scopie
- 25% recidief < 2 jaar -> alsnog rectumresectie
Behandeling bij cT4 (doorgroei door mesorectale fascie)?
TME na chemoradiotherapie
- Evt. intra operatieve radiotherapie (IORT)
- Multiviscerale resectie (exenteratie)
chirurgische verwijdering mogelijkheden rectumcarcinoom?
- Low anterior resectie (LAR): mid-proximaal-distaal rectumcarcinoom
- Abdominoperineale resectie (APR): distaal rectumcarcinoom
- Exententeratie: T4 of lokaal recidief rectumcarcinoom
Technieken:
- Open (laparotomie)
- Laparoscopisch
- Robot assisted
- Transanaal (TaTME)
Low Anterior Resectie (LAR)
- Anastomose
- 10-15% kans naadlek
- Vaak met (tijdelijk) dubbelloops ileostoma (voorkomt naadlek niet, maar naadlek minder gecompliceerd) - Eigenstandig colostoma
- Zeer distaal gelegen rectumcarcinoom: hoge kans op continentieklachten igv anastomose (60%)
- Preoperatief bestaande fecale incontinentie
- (Ernstige) comorbiditeit (minimaliseren operatierisico)
Abdominoperineale resectie (APR): LAR + anus/sfincter/bekkenbodem
- Buikwond én perineale wond
- Altijd eindstandig colostoma
-> Complicaties: wondinfectie, abces, ileus, blaasretentie, sexuele dysfunctie
Exenteratie (resectie van meerdere organen compartimenten in het kleine bekken)
Man 2 compartimenten:
1. Blaas/prostaat/vesikels
2. Rectum
- Tumor beperkt tot 1 compartiment/orgaan -> resectie 1 orgaan
- Tumor in 2 compartiment/organen -> totale exenteratie)
Vrouw 3 compartimenten:
1. Blaas
2. Uterus/cervix/vagina
3. Rectum
- Tumor beperkt tot 1 compartiment/orgaan -> resectie 1 orgaan
- Tumor in 2 compartiment/organen: middelste en achterste -> achterste exenteratie
- Tumor in 3 compartiment/organen -> totale exenteratie)