Kolokwium I - białka osocza i immunoglobuliny Flashcards

1
Q

Jakie są główne funkcje krwi?

A
  • udział w procesie oddychania
  • udział w procesie odżywiania
  • udział w procesie wydalania
  • utrzymywanie prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej
  • regulacja gospodarki wodnej
  • udział w termoregulacji
  • udział w procesach obronnych
  • transport hormonów
  • krzepnięcie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

W jaki sposób krew bierze udział w procesie wydalania?

A

transport zbędnych metabolitów do nerek, skóry, płuc i jelit (celem ich usunięcia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

W jaki sposób krew reguluje gospodarkę wodną?

A

wpływa na wymianę wodną między płynem tkankowym i jego pulą krążącą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

W jaki sposób krew bierze udział w procesie termoregulacji?

A

przez dystrybucję energii cieplnej w organizmie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

W jaki sposób krew bierze udział w reakcjach odpornościowych organizmu?

A

za pośrednictwem białych krwinek i przeciwciał

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Na co wpływa krew poprzez transport hormonów?

A

na regulację metabolizmu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Z czego składa się osocze?

A
  • woda
  • elektrolity
  • metabolity
  • składniki pokarmowe
  • białka
  • hormony
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Oznaczenia stężeń jakich elektrolitów w surowicy są pomocne w procesie leczenia wielu chorych? Jakie inne parametry surowicy są przydatne?

A

Na+, K+, Ca2+, Cl-, HCO3-, pCO2 i pH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ile wynosi stężenie biała całkowitego w osoczu ludzkim?

A

70-75 g/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jakie grupy białek złożonych występują w osoczu?

A

gliko- i lipoproteiny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Co to jest proteom osocza?

A

zestaw białek osocza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Gdzie mogą występować niewielkie ilości białek rozszerzających proteom osocza?

A

w płynie dializacyjnym lub w osoczu chorych na raka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Na jakiej zasadzie bazują metody wysalania białek?

A

na charakterystycznej rozpuszczalności poszczególnych białek w różnych rozpuszczalnikach i/lub elektrolitach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Gdzie znajdują zastosowanie metody wysalania białek?

A

w oznaczaniu frakcji białkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Na jakie główne grupy można podzielić białka stosując różne stężenia siarczanu sodu lub siarczanu amonu w metodzie wysalania?

A

fibrynogen, albuminy i globuliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jaka jest powszechnie stosowana metoda rozdziału białek?

A

elektroforeza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jaki nośnik dla elektroforezy najczęściej wykorzystuje się w laboratoriach klinicznych?

A

octan celulozy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie frakcje białek osocza możemy wyróżnić dzięki elektroforezie?

A
albuminy
α1-globuliny
α2-globuliny
β-globuliny
γ-globuliny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Co to jest elektroforogram?

A

wybarwione paski octanu celulozy lub innego nośnika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Dzięki jakiemu urządzeniu możemy określić stężenia otrzymanych frakcji na elektroforogramie?

A

densytometr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ile wynosi ciśnienie hydrostatyczne w tętniczkach?

A

37 mm Hg = 49 kPa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Ile wynosi ciśnienie płynu śródmiąższowego?

A

1 mm Hg = 0,13 kPa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Ile wynosi ciśnienie osmotyczne uwarunkowane białkami osocza?

A

25 mm Hg = 3,3 kPa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Ile wynosi wypadkowe ciśnienie w tętniczkach i co ono powoduje?

A

11 mm Hg = 1,5 hPa, które powoduje przemieszczanie płynów do przestrzeni śródmiąższowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Ile wynosi ciśnienie hydrostatyczne w drobnych naczyniach żylnych?

A

17 mm Hg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Ile wynosi wypadkowe ciśnienie w drobnych naczyniach żylnych i co ono powoduje?

A

9 mm Hg = 1,2 kPa, które powoduje powrót wody do układu krążenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Czym są siły Starlinga?

A

wartości ciśnień składające się na ciśnienia wypadkowe w tętniczkach i drobnych naczyniach żylnych powodujące krążenie wody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Do czego prowadzi spadek stężenia białka w osoczu uwzględniając siły Starlinga?

A

zahamowanie wciągania płynu z powrotem do łożyska naczyniowego → gromadzenie płynu w przestrzeni pozanaczyniowej → obrzęk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Gdzie jest syntetyzowana większość białek osocza?

A

w wątrobie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Przez co głównie syntetyzowane są białka osocza?

A

przez polirybosomy związane z błonami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Jakimi białkami złożonymi głównie są białka osocza?

A

glikoproteinami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Jakie łańcuchy i do czego przyłączone zawierają białka osocza?

A

łańcuchy oligosacharydowe przyłączone przez atomy N i/lub O

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Jakie białko osocza nie zawiera reszt cukrowcowych?

A

albumina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Co to jest polimorfizm?

A

wielopostaciowość

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Jaką cechą względem dziedziczenia jest polimorfizm?

A

mendlowską lub monogenową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

W ilu fenotypach i z jaką częstością może występować białko polimorficzne?

A

w przynajmniej dwóch fenotypach z częstością większą niż 1-2%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

W przypadku jakich białek osocza stwierdza się polimorfizm?

A
  • α-antytrypsyna
  • haptoglobina
  • transferryna
  • ceruloplazmina
  • immunoglobuliny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Jakimi metodami można rozdzielić poszczególne formy polimorficzne?

A

różnymi typami elektroforezy lub ogniskowania izoelektrycznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Jaką funkcję pełni haptoglobina?

A

wiąże i transportuje hemoglobinę pozakrwinkową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Jaki radioizotop wykorzystuje się do oznaczania czasu półtrwania wyizolowanego, oczyszczonego białka?

A

I131

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Z czym łączy się radioizotop w cząsteczce białka w oznaczaniu jego okresu półtrwnia?

A

z resztami tyrozyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Ile wynosi okres półtrwania albuminy?

A

20 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Ile wynosi okres półtrwania haptoglobin?

A

5 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Ile może wynosić okres półtrwania albuminy w chorobie Crohna?

A

jeden dzień

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Kiedy zwiększa się stężenie niektórych białek osocza?

A

w ostrych stanach zapalnych lub wtórnie w następstwie uszkodzeń tkanek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Stężenie jakich białek osocza zwiększa się w ostrych stanach zapalnych?

A

białek ostrej fazy (rektantów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Jakie białka zaliczamy do białek ostrej fazy?

A
  • białko C-reaktywne
  • α1-antytrypsyna
  • haptoglobina
  • kwaśna α1-glikoproteina
  • fibrynogen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Czemu białko C-reaktywne zawdzięcza swoją nazwę?

A

reaktywności z polisacharydem C pneumokoków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Co to jest CRP?

A

białko C-reaktywne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Ile razy może się zwiększyć stężenie białek ostrej fazy podczas ostrych stanów zapalnych?

A

od 1,5 do nawet 1000 razy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Kiedy poza ostrym stanem zapalnym może być zwiększone stężenie białek ostrej fazy w osoczu?

A

w przewlekłych stanach zapalnych lub u chorych z nowotworami złośliwymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Jaki czynnik jest głównym stymulatorem syntezy większości białek ostrej fazy?

A

IL-1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Co to jest jądrowy czynnik kappa-B?

A

transkrypcyjny czynnik biorący udział w pobudzaniu syntezy niektórych białek ostrej fazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Poza pobudzaniem syntezy białek ostrej fazy w ekspresji jakich związków uczestniczy również NFkB?

A
  • cytokiny
  • chemokiny
  • czynniki wzrostowe
  • komórkowe białka adhezyjne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Co aktywuje działanie jądrowego czynnika kappa-B?

A

działanie różnych cząsteczek, np. IL-1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

W jakiej formie występuje jądrowy czynnik kappa-B w cytozolu?

A

w formie nieaktywnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

W jakich procesach mogą być wytwarzane IL-1?

A
  • zapalenie
  • zakażenie
  • uszkodzenie popromienne
58
Q

Z jakich składników w głównej mierze składa się układ immunologiczny organizmu?

A

z limfocytów B i T

59
Q

Skąd pochodzą limfocyty B?

A

z komórek szpiku kostnego

60
Q

Skąd pochodzą limfocyty T?

A

z grasicy

61
Q

Jakie reakcje odpornościowe należą do reakcji typu komórkowego?

A
  • odrzucanie przeszczepu
  • reakcje nadwrażliwości
  • obronne przed komórkami nowotworowymi i wirusowymi
62
Q

Gdzie powstają immunoglobuliny osocza?

A

głównie w komórkach plazmatycznych

63
Q

Z jakiej linii komórek wywodzą się komórki plazmatyczne?

A

z limfocytów B

64
Q

Kiedy komórki plazmatyczne syntetyzują i wydzielają immunoglobuliny do osocza?

A

w odpowiedzi na kontakt z antygenem

65
Q

Z jakich łańcuchów składają się immunoglobuliny?

A

z dwóch łańcuchów lekkich i z dwóch łańcuchów ciężkich

66
Q

Jaką masę cząsteczkową mają poszczególne łańcuchy immunoglobulin?

A

lekkie (L) - 23 kDa

ciężkie (H) - 53-75 kDa

67
Q

Co łączy łańcuchy lekkie i ciężkie w cząsteczce immunoglobulin?

A

mostki disiarczkowe

68
Q

Z jakich regionów składa się każdy łańcuch lekki immunoglobulin?

A

Vl - region zmienny

Cl - region stały

69
Q

Z jakich regionów składa się każdy łańcuch ciężki immunoglobulin?

A

Vh - region zmienny

Ch1, Ch2, Ch3 - regiony stałe

70
Q

Która część cząsteczki immunoglobuliny wiąże swoisty antygen?

A

fragmenty N-końcowe (regiony zmienne) obu łańcuchów

71
Q

Jakie związki trawią cząsteczki immunoglobuliny?

A

papaina lub pepsyna

72
Q

Co powstaje w wyniku trawienia cząsteczki immunoglobuliny?

A

dwa fragmenty wiążące antygen (Fab) i jeden fragment zdolny do krystalizacji (Fc)

73
Q

Co to znaczy, że cząsteczka immunoglobuliny jest diwalentna?

A

może łączyć się z dwoma cząsteczkami antygenu

74
Q

Jak nazywamy miejsce antygenu, które jest przyłączane przez przeciwciało?

A

determinanta antygenowa lub epitop

75
Q

Co umożliwia region zawiasowy przeciwciała?

A

zapewnia elastyczność cząsteczki i umożliwia wiązanie antygenów o różnym oddaleniu od siebie

76
Q

Co odróżnia IgG od pozostałych immunoglobulin?

A

przenikają przez łożysko

77
Q

Co odróżnia IgA od pozostałych immunoglobulin?

A

są obecne w wydzielinach

78
Q

Co odróżnia IgM od pozostałych immunoglobulin?

A

stanowią receptor antygenowy na limfocytach B

79
Q

Co odróżnia IgE od pozostałych immunoglobulin?

A

udział w reakcjach alergicznych

80
Q

Jakie wyróżniamy rodzaje łańcuchów lekkich immunoglobulin na podstawie różnic w strukturze regionu Cl?

A
  • typu kappa (κ)

- typu lambda (λ)

81
Q

Czy immunoglobulina może zwierać kombinację łańcuchów lekkich czy muszą to być zawsze łańcuchy tego samego typu?

A

muszą to być łańcuchy tego samego typu

82
Q

Jakiego typu łańcuchy lekkie częściej występują w cząsteczkach ludzkich immunoglobulin?

A

typu kappa (κ)

83
Q

Które immunoglobuliny zawierają cztery domeny w łańcuchu ciężkim?

A

IgM i IgE

84
Q

Co określa przynależność immunoglobuliny do poszczególnych klas?

A

rodzaj łańcucha ciężkiego

85
Q

Które klasy immunoglobulin mają zdolność wiązania dopełniacza?

A

IgG i IgM

86
Q

Jakie funkcje pełni IgG?

A
  • główne przeciwciało wtórnej odpowiedzi humoralnej
  • opsonizacja bakterii
  • neutralizuje toksyny bakteryjne i wirusowe
87
Q

Jakie funkcje pełni IgA?

A

zapobiega przyleganiu bakterii i wirusów do błon śluzowych

88
Q

Jaką funkcję pełni IgM?

A
  • wytwarzane jako pierwotna odpowiedź na kontakt z antygenem

- tworzy receptor antygenowy na powierzchni limfocytów B

89
Q

Jaką funkcję pełni IgD?

A

funkcja nieznana XD

90
Q

Jaką funkcję pełni IgE?

A
  • pośredniczy w rozwoju bezpośredniej reakcji nadwrażliwości
  • bierze udział w reakcjach obronnych przeciwko pasożytom
  • główny mechanizm obrony przed infekcją robakami jelitowymi
91
Q

W jaki sposób IgE pośredniczy w rozwoju bezpośredniej reakcji nadwrażliwości?

A

powoduje uwalnianie mediatorów z komórek tucznych i bazofili po ich kontakcie z alergenem

92
Q

W jaki sposób IgE bierze udział w reakcji obronnej przeciwko pasożytom?

A

powoduje uwalnianie enzymów z eozynofilii

93
Q

Co ułatwia opsonizacja bakterii przez IgG?

A

fagocytozę bakterii

94
Q

Co ułatwia wiązanie dopełniacza przez immunoglobulinę?

A

ułatwia zabijanie bakterii

95
Q

Z jakich domen składają się regiony zmienne immunoglobulin?

A

Vl i Vh

96
Q

W jakich obszarach regionów zmiennych znajdują się miejsca wiązania antygenu?

A

w regionach nadzmiennych

97
Q

Ile regonów nadzmiennych posiadają poszczególne łańcuchy immunoglobulin?

A

L - trzy

H - cztery

98
Q

Jak są określane regiony nadzmienne z powodu wyjątkowej swoistości przeciwciał?

A

jako determinujące komplementarność (CDR)

99
Q

Jak są nazywane odcinki polipeptydowe pomiędzy regionami nadzmiennymi?

A

regiony szkieletowe

100
Q

Ile reszt aminokwasowych tworzy w każdym regionie nadzmiennym miejsca wiążące antygen?

A

5 - 10

101
Q

Co jest podstawą do wytwarzania przeciwciał o różnej swoistości?

A

różne układy miejsc CDR łańcuchów H i L

102
Q

Co jest istotą oddziaływania antygenu i przeciwciała?

A

wzajemne dopasowanie powierzchni CDR i epitopu

103
Q

Czy antygen musi oddziaływać z wszystkimi miejscami CDR by zostać związanym?

A

nie

104
Q

Jakie oddziaływania uczestniczą w wiązaniu epiopu z miejscami CDR?

A

wiązania niekowalencyjne

105
Q

Za co odpowiadają regiony stałe cząsteczek immunoglobulin?

A

za funkcje efektorowe swoiste dla poszczególnych klas

106
Q

Jakie immunoglobuliny mogą występować w postaci polimerów?

A

IgM i IgA

107
Q

Co to jest region J?

A

region łączący nie mający związku z łańcuchem immunoglobulin

108
Q

Przeciwko jakiej ilości antygenów człowiek wytwarza przeciwciała?

A

1 milion różnych antygenów

109
Q

Co to jest region D?

A

region nadzmienny

110
Q

Wytworem jakich genów jest łańcuch lekki immunoglobulin?

A
  • genu kodującego region zmienny
  • genu kodującego region łączący
  • genu kodującego region stały
111
Q

Wytworem jakich genów jest łańcuch ciężki immunoglobulin?

A
  • genu kodującego region zbienny
  • genu kodującego region nadzmienny
  • genu kodującego region łączący
  • genu kodującego region stały
112
Q

Od czego zależy zdolność wytwarzania ogromnej liczby różnych przeciwciał?

A
  • występowanie wielokrotnych segmentów genów
  • ich rekombinacja
  • kombinacja różnych łańcuchów H i L
  • mutacji somatycznych genów kodujących immunoglobuliny
  • zmienność połączeniowa
113
Q

Na czym polega zmienność połączeniowa?

A

na przyłączaniu lub odrywaniu przypadkowej ilości nukleotydów

114
Q

Co to jest class switching?

A

molekularny mechanizm zmiany klasy tworzonych przeciwciał podczas odpowiedzi immunologicznej

115
Q

Co pozostaje takie samo mimo zmian klas immunoglobulin podczas class switching?

A

swoistość przeciwciał

116
Q

Co to jest idiotyp?

A

determinanta antygenowa utworzona przez określone reszty aminokwasowe w regionie nadzmiennym

117
Q

Co określamy mianem szpiczaka?

A

klonalny rozrost nowotworowy komórek plazmatycznych

118
Q

Do czego prowadzi i czym jest spowodowana agammaglobulinemia?

A

poważny spadek odporności spowodowany upośledzeniem wytwarzania IgG

119
Q

Przez co są determinowane izotypy?

A

przez regiony Ch połączone z tym samym swoistym antygenowo regionem Vh

120
Q

Ile białek należących do układu dopełniacza zawiera osocze?

A

około 20

121
Q

Które białka układu dopełniacza tworzą układ atakujący błonę komórkową?

A

C9, które łączy się z kompleksem C5-8

122
Q

Jak działa układ atakujący błonę komórkową?

A

wytwarza kanały w błonie na skutek rozpuszczenia lipidów błonowych i prowadzi do osmotycznej lizy komórki

123
Q

Co się dzieje po uruchomieniu czynnika aktywującego układ dopełniacza?

A

nieczynny układ ulega aktywacji w wyniku proteolizy jednego lub kilku białek w określonej kolejności

124
Q

Do czego prowadzi aktywacja układu dopełniacza?

A

do lizy komórek i wytwarzania peptydów lub ich fragmentów

125
Q

W jakich procesach biorą udział peptydy lub ich fragmenty powstałe podczas lizy komórki w wyniku działania układu dopełniacza?

A

w procesach zapalnych (chemotaksja, fagocytoza)

126
Q

Jakie kompleksy usuwa układ dopełniacza i skąd?

A

kompleksy antygen-przeciwciało z krwi

127
Q

Jakimi szlakami można uczynnić układ dopełniacza?

A

klasycznym lub alternatywnym

128
Q

Jakich oddziaływań dotyczy klasyczny szlak aktywacji układu dopełniacza?

A

oddziaływań C1 z kompleksami antygen-przeciwciało

129
Q

Jakich oddziaływań dotyczy alternatywny szlak aktywacji układu dopełniacza?

A

oddziaływania powierzchni komórek bakteryjnych lub polisacharydów ze składnikiem nazwanym C3b

130
Q

Jaki czynnik głownie decyduje o wewnątrznaczyniowym ciśnieniu onkotycznym?

A

albumina

131
Q

Jakie ligandy wiąże albumina?

A

leki i bilrubinę

132
Q

Czemu zapobiega haptoglobina?

A

utracie hemoglobiny z moczem

133
Q

Co umożliwia zachowanie hemoglobiny w organizmie?

A

dalsze wykorzystanie żelaza w organizmie

134
Q

Jaką funkcję pełni transferryna?

A

wiąże żelazo i transportuje je do miejsc, w których jest potrzebne

135
Q

Jakie objawy powoduje hemochromatoza?

A

utrudnione wchłanianie żelaza

136
Q

Z jakim pierwiastkiem związana jest ceruloplazmina?

A

z miedzią

137
Q

Jaką funkcję pełni α1-antytrypsyna?

A

jest głównym inhibitorem proteaz serynowych osocza

138
Q

Co w szczególności hamuje α1-antytrypsyna?

A

elastazę neutrofilii

139
Q

Do czego prowadzi dziedziczny niedobór α1- antytrypsyny?

A

do rozedmy płuc i chorób wątroby

140
Q

Jaką funkcję pełni α2-makroglobulina?

A

główny składnik osocza, który zobojętnia wiele proteaz i przenosi niektóre cytokiny do określonych narządów