Geschiedenis - WAG Koning Leopold II en de Onafhankelijke Congostaat Flashcards
situeer HM Stanley in het referentiekader.
wat: politiek - deed werk voor Leopold II in Congo aangezien L daar nooit is geweest + ontdekkingsreiziger
waar: is Brits maar deed werk in Congo
wanneer: midden 19e eeuw geboren, eind 19e eeuw-begin20e eeuw in Congo
Beschrijf de toenmalige positieve visie op koning Leopold II en HM Stanley. (3)
- verheerlijkende afbeeldingen over ‘beschavend’ werk v Leopold II
- katholieke missionarissen die hand in hand werken met het koloniale leger
- Stanley, de ontdekkingsreiziger die het werk vo Leopold II op het terrein moest voorbereiden, wordt als een held voorgesteld
Beschrijf de toenmalige negatieve visie op koning Leopold II en HM Stanley.
kritische artikels die tegen de gruweldaden die in Congo gebeuren waren.
Welke motieven bewogen Leopold II naar eigen zeggen tot het samenroepen vd Geografische conferentie v Brussel? (3/2)
officiële motieven:
- hij wilt beschaving brengen (“het arme Afrika moet geholpen worden”)
- ambitie om België te helpen/ontwikkelen
- vo de wetenschappelijke interesse -> wereld ontdekken
niet-officiële motieven:
- vooral om zelf winst te maken
- vo persoonlijke eer (minderwaardigheidscomplex) -> macht
situeer de Geografische conferentie v Brussel in het referentiekader.
wat: politiek - doel om geografische en wetenschappelijke exploratie te bevorderen, maar was eigenlijk een strategische zet om de koloniale invloed van Afrika te vergroten
waar: in koninklijke paleis van Brussel in België
wanneer: van 12 tot 14 september 1876
Verklaar de termen ‘verborgen agenda’ bij Leopold II.
De niet-officiële motieven zouden kunnen vallen onder de ‘verborgen agenda’ van Leopold II omdat hij die niet zegt. Hij zou anders misschien geen steun krijgen van anderen voor zijn plan.
Situeer de Conferentie van Berlijn in het referentiekader
wat: politiek en economisch - samenkomst v Europese grootmachten om regels vast te stellen vo de koloniale verdeling v Afrika (pol) + (econ) veiligstellen v handelsroutes en grondstoffen
-> zonder inspraak van Afrikaanse leiders!!
waar: Berlijn, Duitsland
wanneer: 1884-1885
Wat was het gevolg van de Conferentie van Berlijn voor Congo en voor Leopold II?
Leopold II kreeg de soevereiniteit over de Onafhankelijke Congostaat, een gebied deels in privébezit, 2x zo groot als W-Europa. De staat was niet afhankelijk van enig Europees land, ook niet van België, maar had wel dezelfde vorst als België.
Wie zit er in de spotprent naast Leopold II mee aan tafel om de ‘Afrikaanse taart’ te delen?
Rusland en Duitsland/Pruisen
Leg de betekenis van ‘voor wanneer het ontwaken der volkeren’ uit. Maak een vergelijking met het Congres van Wenen.
Miskering vd volkssoevereiniteit v Afrikaanse volkeren. Net als tijdens het congres v Wenen bij de kaartverdeling vo de Europese volkeren.
Situeer het Congres van Wenen in het referentiekader.
wat: politiek - bijeenkomst v Europese grootmachten na de val v Napoleon om een nieuwe machtsbalans te creëren door opnieuw de grenzen vast te stellen
waar: in Wenen, Oostenrijk
wanneer: 1814-1815
Wat was het gevolg van die Conferentie van Berlijn voor Afrika op lange termijn?
Door de opdeling v Afrika kwamen nieuwe koloniale staten tot stand.
In prekoloniaal Afrika waren er minstens enkele honderden staatkundige eenheden. De kolonisatie herleidde die tot enkele tientallen.
Met de bestaande etnische verschillen werd geen rekening gehouden. Alleen al daarom heeft de opdeling van Afrika historische gevolgen tot op de dag van vandaag.
Waarom was rubber zo belangrijk ten rijde vd 2e industriële revolutie?
In een tijd waarin de fiets + de auto in gebruik kwamen, was de vraag naar rubber immens groot.
Wie vond er de band van een wiel uit rubber uit?
John Dunlop
Situeer John Dunlop in het referentiekader.
wat: econ/cult - vond de band van een wiel uit rubber uit + is dierenarts en als bijberoep uitvinder
waar: geboren in Schotland
wanneer: eind 19e eeuw uitgevonden
Waaruit werd rubber gewonnen?
Rubber werd in het wild geoogst: het werd afgetapt vd rubberbomen die verspreid stonden in het woud.
Hoe functioneerde het rubberregime?
De inlandse bevolking moest rubber leveren als belasting in natura.
Welke 3 elementen droegen ertoe bij dat het rubberregime ontspoorde?
- systeem in natura (rechtstreekse verplichting voor rubberlevering)
- feit dat de inlandse bevolking altijd dieper het woud in moest en dus steeds langer van huis was, waardoor noodgedwongen de eigen voedselproductie in het gedrang kwam.
- feit dat met tussenpersonen (zwarte soldaten) werd gewerkt die zelf pas soldij kregen als ze de vereiste hoeveelheid rubber binnenbrachten
Welke gruwelen waren het gevolg van het rubberregime?
terreur en het uitmoorden v groepen en dorpen die weigereden of er niet in slaagden de vooropgestelde hoeveelheid rubber te leveren.
Hoe waren de gruwelen die ze deden ten gevolge van het rubberregime mogelijk?
Door het winstperspectief vd Onafhankelijke Congostaat en Leopold II, en het gebrek aan controle door Leopold II.
Welke onzekerheden en/of onnauwkeurigheden speelden er nog over de getuigenissen van die tijd?
- de historische situering in tijd en ruimte blijft in veel gevallen vaag
- het waren vermoedelijk doorgaans getuigenissen v analfabete personen, die werden genoteerd door alfabete onderzoekers
- taalbarrière: getuigen spreken vermoedelijk een inlandse taal. In hoeverre kenden de onderzoekers die talen? Maakten zij gebruik van tolken? Waren die tolken op hun beurt te vertrouwen? Of slaagden zij erin min of meer accuraat weer te geven wat de informanten vertelden?
Welk aspect moet worden meegenomen in het onderzoek naar de betrouwbaarheid vd fotografische getuigenissen over de gruwelen vh rubberregime?
Het feit dat de foto’s duidelijk in scène gezet zijn: de ontwikkelingsfase vd fotografie op het einde vd 19e eeuw en in begin 20e eeuw liet zeker nog geen ‘snapshots’ toe.
Waarom is de vraag naar representativiteit vd bronnen, naast die naar de betrouwbaarheid vd getuigenissen, belangrijk als je een globaal beeld vh rubberregime in de Onafhankelijke Congostaat wilt beschrijven?
In welke mate zijn de gepresenteerde documenten representatief vo het rubberregime, maw geven ze een goed beeld vh hele systeem? Zijn er voldoende getuigenissen verzameld?
Wie had er zoal kritiek op Leopold II?
- een Amerikaanse krant en ruimer vd Angelsaksische wereld
- internationaal vd Britse consul Casement en de Britse dominee Morel, en ruimer v Groot-Brittannië
- nationaal vh socialistische oppositieparlementslid Emile Vandervelde in het Belgische parlement
