Chemie - Monofunctionele koolstofverbindingen + Isomerie

Question 1

Voor wat staat monofunctionele koolstofverbindingen?

Answer 1

stoffen met 1 functionele groep

Question 2

Hoe noem je stoffen met meerdere functionele groepen? Wat is een voorbeeld daarvan?

Answer 2

polyfunctionele koolstofvrerbindingen (bv suikers)

Question 3

Wat is de functionele groep?

Answer 3

atoom/atoomgroepen die specifiek zijn voor een bepaalde stofklasse
-> zeggen tot welke groep die stoffen behoren

Question 4

Wat heeft voorrang op de andere positiecijfers (naast het laagst mogelijke)?

Answer 4

De meervoudige binding

Question 5

Wat is de functionele groep van de halogeenalkanen?

Answer 5

halogeen (Cl, F, I, Br)

Question 6

Wat is de algemene structuurformule van halogeenalkanen?

Answer 6

R - X

Question 7

Wat is de naamgeving van halogeenalkanen?

Answer 7

halogeen als prefix:
positie halogeen + langste keten
-> indien zijketen = alfabetisch

bv langste keten = pentaan en halogeen bevindt zich op positie 2:
-> 2-chloorpentaan

Question 8

Hoe wordt de naam aangegeven wanneer hetzelfde halogeen meermaals voorkomt?

Answer 8

Dan wordt dat in de naam aangegeven door di-, tri-, …
vb. CHCl3 = trichloormethaan

Question 9

Wat zijn de toepassingen van halogeenalkanen? (2)

Answer 9

• trichloormethaan = oplosmiddel en chloroform
• CFK’s = chloor-fluor-koolstofverbindingen -> milieuonvriendelijk, aantasting ozonlaag!

Question 10

Wat is de functionele groep van de aminen?

Answer 10

-NH2

Question 11

Wat is de algemene structuurformule van de aminen?

Answer 11

R-NH2

Question 12

Hoe is de naamgeving van aminen?

Answer 12

alkaan+(positiecijfer)+amine = alkaanamine (positiecijfer tussen indien verwarring mogelijk is)

bv. langste keten butaan en amine bevindt zich gebonden aan het 2e C-atoom:
-> butaan-2-amine

Question 13

Wat zijn 3 toepassingen van aminen?

Answer 13

• straffe, onaangename geur
• typische geur van oude kaas, serranoham en schimmelkazen
• controle versheid vis door de hoeveelheid aminen te meten

Question 14

Wat is de functionele groep van de alcoholen?

Answer 14

-OH

Question 15

Wat is de algemene structuurformule van de alcoholen?

Answer 15

R-OH

Question 16

Wat is de naamgeving van de alcoholen?

Answer 16

alkan+(positiecijfer indien verwarring)+olen = alkanolen

bv. langste keten = pentaan, OH-groep bevindt zich op positie 3:
-> naam = pentaan-3-ol

Question 17

Wat zijn 2 toepassingen van alcoholen?

Answer 17

• ethanol is het alcohol in alcoholische dranken
• biologie: glycerol

Question 18

Wat is de functionele groep van de ethers?

Answer 18

zuurstofatoom gebonden in een koolstofketen

Question 19

Wat is de algemene structuurformule van de ethers?

Answer 19

R-O-R’

Question 20

Wat is de naamgeving van de ethers?

Answer 20

alk+oxy+alkanen OF alk+yl+ether
= alkoxyalkanen OF alkylether
-> langste C-keten = stam (=deeljte alkanen)

bv. langste keten = propaan, kortste keten = methaan:
-> methoxypropaan

Question 21

Wat is een toepassing van ethers?

Answer 21

diëthylether: CH3-CH2-O-CH2-CH3
-> geen ontsmetting! Het verwijdert lijmresten van bv plakkers of stickers
-> vaak dus te vinden in apothekers

Question 22

Wat is de functionele groep van de aldehyden?

Answer 22

CHO
-> zuurstof is dubbel gebonden met koolstof

Question 23

Wat is de algemene structuurformule van de aldehyden?

Answer 23

R-CHO

Question 24

Wat is de naamgeving van aldehyden?

Answer 24

alkanal
bv. langste keten = butaan, altijd eindstandig! = nooit positiecijfer:
-> butanal
zijketen op 3e = 3-methylbutanal

Question 25

Wat is een toepassing van de aldehyden?

Answer 25

formol (methanal) = sterk water = verboden!

Question 26

Wat is de functionele groep van de ketonen?

Answer 26

zuurstof dubbel gebonden aan de koolstof, in de keten

Question 27

Wat is de algemene structuurformule van ketonen?

Answer 27

R-CHO-R'

Question 28

Hoe is de naamgeving van ketonen?

Answer 28

alkanon bv. langste keten = pentaan, zuurstof is gebonden aan het 3e C-atoom: -> pentaan-3-on

Question 29

Wat zijn 2 toepassingen van ketonen?

Answer 29

- aceton = propanon; nagellakverwijderaar - oplosmiddel

Question 30

Wat is de functionele groep van de carbonzuren?

Answer 30

-COOH

Question 31

Wat is de naamgeving van de carbonzuren?

Answer 31

alkaanzuur vb. langste keten = hexaan, zijketen aanwezig op positie 2: -> 2-methylhexaanzuur

Question 32

Wat zijn 3 toepassingen van de carbonzuren?

Answer 32

- heel wat moleculen dragen de -COOH (carboxyl) groep - aminozuren: amine en carbonzuren - dierlijke en plantaardige vetzuren: -> palmitinezuur = hexadecaanzuur -> boterzuur = butaanzuur

Question 33

Wat is de functionele groep van de esters?

Answer 33

COO-groep -> afgeleiden vd carbonzuren

Question 34

Wat is de algemene structuurformule van de esters?

Answer 34

R-COO-R' -> de hoofdketen is de keten waar het C-atoom vd COO-groep aan gebonden is (=R)

Question 35

Wat is de naamgeving van de esters?

Answer 35

alkylakanoaat bv. keten met COO = ethaan, zijketen = propaan: naam: propylethanoaat

Question 36

Wat zijn 4 toepassingen van de esters?

Answer 36

- typische geur - parfums, feromonen, smaakstoffen - oplosmiddel - kunststof

Question 37

Wat is de functionele groep van de amiden?

Answer 37

CONH2

Question 38

Wat is de algemene structuurformule van de amiden?

Answer 38

R-CONH2 -> zuurstof is dubbel gebonden aan het koolstofatoom. De NH2-groep is gebonden aan datzelfde koolstofatoom

Question 39

Wat is de naamgeving van de amiden?

Answer 39

alaanamide vb. langste keten = hexaan, zijketen = ethaan op 4e plaats tellend van de functionele groep: -> 4-ethylhexaanamide

Question 40

Wat zijn 2 toepassingen van de amiden?

Answer 40

- kunststof: polyamiden - nylonkousen, visdraad, veiligheidsvesten (Kevlar)

Question 41

Wat is de functionele groep van de nitrogroep?

Answer 41

-NO2

Question 42

Wat is de algemene structuurformule van de nitrogroep?

Answer 42

R-NO2

Question 43

Wat is de naamgeving van de nirogroep?

Answer 43

nitroalkanen bv. keten van 3C met op 2e C-atoom een -NO2 gebonden: -> 2-nitropropaan

Question 44

Wat is een toepassing van de nitroalkanen?

Answer 44

explosieven

Question 45

Bekijken isomerie!

Answer 45

!!

Question 46

Nakijken uitgetekende ketens voor duidelijkheid naamgeving!

Answer 46

!!