Fracturen Flashcards
Contusie
Kneuzing, verwonding t.g.v. stomp geweld. De huid is intact
Distorsie
Verzwikking/verstuiking. Niet fysiologische beweging van gewricht. Sprake bandletsel of hematoom
Fractuur
Verbreking natuurlijk botweefsel. Kan verschillende oorzaken hebben: traumatisch, pathologisch (botmetastase, osteoporose bijv.) of door stress (door excessieve repeterende beweging.
Botopbouw
Epifyse is uiteinde, dan metafyse en diafyse zit in midden. Bot is door periost omgeven. Periost is met bot verbonden door vezels van Sharpey.
Vanuit mergholte komt bloedvoorziening naar het bot. In centrum zitten kanalen van Havers voor vascularisatie/innervatie, die zijn horizontaal verbonden door kanalen van Volkmann.
Wat wil je weten als een patiënt op het spreekuur komt?
Traumamechanisme (hyperextensie? Of FOOSH (vallen bij wintersport en handpalm opvangen), was het hoog of laag energetisch, krachten en daarmee samenhangende dislocatie. En algemeen: VG, medicatie, allergie en intoxicaties
Waar kijk je naar bij LO?
Zwelling, hematoom, wond, stand, actief en passief BO, crepitatie, asdrukpijn en neurovasculaire stand.
Verder: is fractuur open of gesloten? En bijkomend weke delen letsel? Want van belang voor verdere behandeling. Want alle open fracturen behandelen met antibiotica en vroegtijdig plastische chirurgie consult
Gustillo classificatie voor open fracturen/weke delen letsel
- Graad 1: wond <1cm (prikgat)
- Graad 2: wond >1cm zonder ernstige weke delen letsel
- Graad 3: >5cm met ernstig weke delen letsel
AO botbreuken
- Röntgenfoto in verschillende richtingen en aangrenzende gewrichten
- CT kan bij twijfel diagnose
Classificatie fractuur
- Waar zit het: epifyse, metafyse of diafyse
- En type: impressie, compressie, spiraal, fissuur, dwars, schuin, luxatie, communitief en avulsie. Vaak greenstick bij kinderen
AO classificatie/surgery reference voor lange beenderen breuken
- Bot: humerus(1), radius/ulna, femur en tibia/fibula(4)
- Segment: proximaal (1), diafysair (2) of distaal (3)
- Fractuurlijn: enkelvoudig (A), los fragment (B) of communitief (C)
Belangrijkste classificaties voor botbreuken
- AO: lange pijpbeenderen
- Enkel: Weber en Lauge/Hanssen
- Tibiaplateau: Schatzker 1-6
- Open/gecompliceerd: Gustillo
- Kinder/groeischijffractuur: Salter Harris
Verschillen tussen kinderen met volwassenen qua botten
Groeischijven, stevig periost/ligamenten, dikker kraakbeen en specifieke fracturen (greenstick, Torus en Bowing)
Salter-Harris classificatie
I is zuivere epifysiolyse, II= epifysiolyse met metafysair fragment, III= fractuur epifyse, IV= fractuur epi- en metafyse en V= compressieletsel epifysairschijf, is de ergste breuk.
Bij type 3-5 afvragen of je moet opereren
Primaire fractuurgenezing
Anatomische repositie/fixatie, puur hierdoor vindt genezing plaats. Geen callusvorming, anatomische repositie en betreft (bijna) alle intra-articulaire fracturen. Bijv. operatie met plaat en schroeven
Secundaire fractuurgenezing
Callus, fractuurdelen wel bij elkaar brengen maar moeten zelf vastgroeien. Externe periostale botvorming, vormt snel (woven bone) en fixeert provisorisch. Gebeurt snel!
