buikpijn Flashcards
Oorzaken voor acute buikpijn
- Peritonitis: appendicitis, cholecystitis, pancreatitis, pyelonefritis, diverticulitis
- Perforatie: maag, darm, ontstoken hol orgaan
- Obstructie: obstipatie, tumor, volvulus
- Vasculair: aortadissectie, angina abdominalis
- Gynaecologisch: PID, EUG, torsio ovarii
- Pulmonaal: longembolie, pneumonie
- Cardiaal: referred pijn bij ACS
- Overig: diabetische ketoacidose, ziekte van Addison, ACNES
Wat vraagt de internist bij anamnese
- Visceraal of pariëtaal (dus lokaal of diffuus)
- Continu of aanvallen
- Locatie/uitstraling
- Relatie met zaken als voeding, beweging, cyclus
- Medicatie en intoxicaties
- Gewichtsbeloop
- Koorts
- Speciële anamnese? Oogontstekingen, artritis en huidafwijkingen kunnen voorkomen bij IBD
LO internist
- Inspectie, auscultatie, percussie, palpatie en eventueel rectaal toucher
- Punctum maximum als laatste
- Prikkelingen (vaak al in anamnese te ontdekken; vervoerspijn, bij hoesten, niezen etc.), defense musculaire, afwezige buikademhaling, percussiepijn en loslaatpijn.
- Onderzoek buikwand
Wat is kenmerkend voor ileus bij LO
Stille buik of gootsteengeruis. Paralytische ileus is een stille buik, mechanisch kan zowel stil zijn of gootsteenruis.
Aanvullend onderzoek internist
- Bloedbeeld
- Ontstekingsparameters (CRP/BSE)
- Nierfunctie (creatinine)
- Leverenzymen (AF, ALAT/ASAT, bilirubine)
- LDH, evt. lactaat
- Stollingsfactoren
- Elektrolyten
- Urinesediment en zwangerschapstest
- ECG
- Beeldvorming: echo abdomen (stenen), CT (ileus), staande X-thorax (ileus) en X-BOZ
Creatinine
Maat voor renale klaring. Factoren van invloed op hoogte hiervan: spiermassa en biologische achteruitgang nierfunctie. Kijken ook naar beloop van waarde. Ureum is ook afhankelijk van nierfunctie, kan verhoogd zijn bij bloeding door afvalproducten van hemoglobine of ondervulling. Kan verlaagd zijn bij beperkte voedselinname en leverziekte.
Mallory-Weisslaesie
Bloeding a.g.v. onderbreking/scheurtjes in mucosa op plaats waar oesophagus overgaat in de maag. Onderbreking ontstaat door zuur bij regelmatig braken en tractie op oesophagus door het steeds aanspannen. Dus door heel veel braken gaan bloedvaten stuk. Als oesophagus compleet ruptureert-> Boerhaave syndroom. Kan leiden tot ontsteking mediastinum.
Risicofactoren ulcuslijden
- Medicatie: NSAID gebruik, SSRI en/of vitamine-K antagonisten
- H. pylori infectie
- Maagoperatie/ulcus in VG
- Roken
- Langer last zuurbranden
- Chronisch alcoholgebruik (oesophagusvarices)
- Opening tussen oesophagus en aorta.
Hoe kunnen bloedingen worden gestopt
Kleine bloeding via endoscopie proberen te stelpen met clip, bloedingsstollende injectie of coagulatie (dichtbranden). Als dat niet lukt kan angiografische benadering CTA worden gedaan. Contrast wordt dan in bloedvaten gespoten en sluiten via coiling. Dat via katheter inbrengen.
Waarom moet je bij oesophagusvarices opletten op hoeveel bloed je geeft
Als je te veel geeft gaan ze juist nog meer bloeden. Wel kan je NaCl geven om te kijken of bloeddruk stijgt.
Wat geef je iemand die hard uit de maag bloedt
Iets voor stolling (vit. K alleen als iemand acenocoumarol gebruikt) en maagbeschermer (PPI). Dan interventieradioloog vragen voor dichtbranden of MDL arts
Waar kan verhoogd ureum op duiden?
Bloeding in verteringsstelsel. Ureum is afbraakproduct van bloed als het in MDK wordt verteerd.
Oorzaken pancreatitis
Galstenen in papil van Vater, alcohol, trauma, medicijnen, auto-immuunziekte, hypertriglyceridemie (veel vet in bloed) en hypercalciëmie
Wat kunnen problemen opleveren bij anorexie?
- Door veel braken-> je braak zuur uit, H+ cellen worden dan cellen uitgepompt. Kalium door buffersysteem gaat dan naar intracellulair, K daalt dan in het bloed. Metabole alkalose treedt op. Ook is er dan bloeddrukdaling, Na wil je dan vasthouden met NaK-pomp, K uitscheiden en Na vasthouden in nieren. Dus ook nog K verlies via de nieren.
- Door laxantia-> hypokaliëmie want veel gaat met diarree mee. Ook wat verlies van bicarbonaat.
