3A1 week 7 HC 3 Endocrinologie zwangerschap

Question 1

Wat zijn kenmerken van de innesteling?

Answer 1

Nidatie
- Dag 16-22 / 5-10 dagen na ovulatie

Question 2

Wat zijn de kansen van een zwangerschap?

Answer 2

• 20 tot 30% kans op zwangerschap
• 20% eindigt na implantatie
• 15% spontane miskraam (50-60% is chromosomaal afwijkend)

Question 3

Wat is de endocrinologie van de vroege zwangerschap?

Answer 3

• Placenta produceert hCG vanaf dag 7-8
• Corpus luteum produceert oestrogenen en progesteron tot week 7-9

Question 4

Wat zijn kenmerken van de placenta als endocrien orgaan?

Answer 4

Productie hormonen door syncytiotrofoblast
- Hypothalamus like: GnRH, CRH, TRH
- Hypofyse like: hCG, GH, ACTH, oxytocine
+ Cytokines, groeifactoren, steroiden en opiaten

Question 5

Welke hypofyse veranderingen treden er op tijdens de zwangerschap?

Answer 5

Hypertrofie door oestrogeen gestimuleerde lactotrofe cellen
-> 10x zoveel productie prolactine door oestrogenen en TRH

Question 6

Welke schildklier veranderingen treden er op tijdens de zwangerschap?

Answer 6

• Verhoogde functie door stimulatie hCG (lijkt op TSH)
• Euthyreoot door TBG productie in lever door oestrogenen
• Foetus is tot week 10-12 afhankelijk van maternaal FT4

Question 7

Wat zijn oorzaken en gevolgen van maternale hyperthyreoidie?

Answer 7

Door hoog hCG: MOLA zwangerschap, meerlingen
-> hyperemesis

Question 8

Welke bijnier veranderingen treden er op tijdens de zwangerschap?

Answer 8

Hypertrofie zona fasciculate, maar geen hypercortisolisme door stijging CBG
- Placentair CRH -> stijging ACTH -> stimulatie bijnier
- Striae en melasma

Question 9

Welke ovariele veranderingen treden er op tijdens de zwangerschap?

Answer 9

Corpus luteum produceert progesteron, androsteendion en testosteron
- Na 9 weken regressie en luteo-placental shift

Question 10

Wat zijn kenmerken van hCG?

Answer 10

Human chorionic gonadotropine
- Overeenkomsten met LH, maar langere halfwaardetijd
- Synthese door syncytiotrofoblast
- Stimulatie steroidgenese van CL en placenta

Question 11

Hoe verloopt de hCG serumspiegel?

Answer 11

• Snelle steiging eerste weken (50% iedere 2 dagen), piek bij 8-10 weken
• Daarna daling tot 10-20 IU/L
• Constante ratio compleet en incompleet (a en b) hCG

Question 12

Hoe kun je hCG diagnostisch gebruiken?

Answer 12

• EUG: vanaf 1500-3000 UI/L moet embryo zichtbaar zijn
• MOLA: zeer hoog hCG en toename b-hCG
• Zwangerschaptest: epitoop b-subunit

Question 13

Welke samenwerking voor steroidgenese vindt er plaats tussen placenta en foetus?

Answer 13

• Foetale bijnier mist 3b-OH dehydrogenase dus is afhankelijk van placentair progesteron als cortisol precursor
• Placenta mist 17a hydroxylase dus is afhankelijk van foetaal DHEA als oestrogeen precursor

Question 14

Wat zijn functies van progesteron?

Answer 14

• Precursor foetale corticosteroiden en mineralocorticoiden
• Behoud decidua/endometrium
• Remming uteruscontracties
• Immuunmodulatie

Question 15

Wat zijn de functies van oestrogenen?

Answer 15

• Regulatie placentaire progesteron productie
• Borstklierweefsel ontwikkeling
• Maternale cardio-vasculaire adaptatie
• Circulerend bloedvolume
• Renine-angiotensine systeem.

Question 16

Hoe komt de bevalling tot stand?

Answer 16

Wijziging in homeostase door foetale rijping:
- Toename foetale bijnier steroidgenese -> minder inhibitie placentaire CRH synthese door progesteron -> stijging ACTH -> toename foetale corticosteroiden -> toename steroidgenese (DHEAS) -> toename oestradiol conversie -> effect myometrium

Question 17

Welke effecten hebben oestrogenen op het myometrium?

Answer 17

Toename van gap junctions, oxytocine receptoren en prostaglandine receptoren

Question 18

Wat is het effect van toename van foetale corticosteroiden?

Answer 18

• Prostaglandine (COX-2) synthese in placenta en vliezen
• Shift naar progesteron receptor type A
• Longrijping

Question 19

Welke medicamenten kunnen gegeven worden rondom de bevalling?

Answer 19

• Prostaglandines (misoprostol) voor inductie baring en priming van cervix
• Progesteron voor remming premature contracties
• Dexamethasone/celestone voor longrijping

Question 20

Wat zijn gevolgen van foetale stress zoals infecties of hypoxie?

Answer 20

Stijging cortisol -> minder inhibitie CRH -> stijging ACTH -> stijging cortisol -> longrijping + partus prematures

Question 21

Wat zijn gevolgen van maternale stress zoals ontsteking?

Answer 21

Cytokines -> stijging foetale corticosteroiden -> stijging prostaglandines en oestrogenen -> contracties

Question 22

Wat zijn de belangrijkste hormonen bij lactatie?

Answer 22

• Prolactine: synthese lactose, lipiden en caseine
• Oxytocine: ontlediging alveoli en ductuli
  -> Tactiele impulsen en emotionele stimulie: toeschietreflex

Question 23

Hoe komt de melkproductie op gang?

Answer 23

Begin na sterke daling oestrogeen en progesteron
- 3-4 dagen postpartum
- Zuigen zorgt voor daling dopamine -> prolactine synthese

Question 24

Wanneer stopt melkproductie?

Answer 24

Bij hoge steroiden spiegels of inhibitie van prolactine door dopamine agonisten

Question 25

Wat zijn kenmerken van lactatie amenorroe?

Answer 25

• Hyperprolactinemie onderdrukt GnRH en daarmee de menstruatie
• FSH en LH normaliseren na 3-5 weken zonder borstvoeding
• Bij volledige borstvoeding kan dit 3 maanden duren