3A1 week 1 HC 3 Gametogenese

Question 1

Wat is een zygote?

Answer 1

Hetgeen wat ontstaat bij de bevruchting tussen spermacel en oocyt

Question 2

Welke vormen van gametogenese zijn er?

Answer 2

Spermatogenese en oogenese

Question 3

Wat gebeurt er globaal tijdens mitose en meiose?

Answer 3

• Mitose: splitsing chromatiden (1 diploide set chromsomen)
• Meiose: splitsing homologe chromosomen (1 haploide set chromosomen)

Question 4

Waar is chromosoomparing afhankelijk van?

Answer 4

• Bouquet formation
• Maken en herstellen dsDNA breuken
• Crossover en zuster chromatide cohesie

Question 5

Hoe verloopt de spermatogenese?

Answer 5

In testisbuisjes van binnen naar buiten
- Spermatogonium -> spermatocyt (meiose 1) -> spermatide (meiose 2) -> spermatosoom

Question 6

Welke cellen zijn naast spermatocyten aanwezig in de testis?

Answer 6

• Leydig cellen: ronde kern met prominente nucleolus, rondom bloedvaten
• Sertolli cellen: grote peervormige kern met prominente nucleolus

Question 7

Wat zijn functies van Sertolli cellen?

Answer 7

• Voeden spermacellen
• Resorptie cytoplasma
• Productie anti-Mullers hormoon en inhibine (regulatie FSH)
• Barriere met bloed

Question 8

Wat zijn functies van Leydig cellen?

Answer 8

Productie testosteron
- Stimulatie door LH

Question 9

Welke weg verlopen spermatosoa?

Answer 9

Tubuli seminiferi -> tubuli recti -> rete testis -> ductus efferentes -> ductus epididymis -> ductus deferens

Question 10

Hoe onderscheid je de ductus efferentes en de ductus epididymis?

Answer 10

• Efferentes: trilhaardragend eenlagig epitheel
• Epididymis: meerrijig epitheel met stereocillia

Question 11

Waaruit bestaat de prostaat?

Answer 11

• Perifere zone
• Transitie zone: nodulair
• Urethra prostatica
• Gladde spiervezels

Question 12

Hoe kan XY body vorming plaatsvinden tijdens de meiose?

Answer 12

Verbinding pseudo-autosmale regio door synaptonemaal complex
-> Transcriptioneel inactieve chromosomen

Question 13

Welke processen zijn belangrijk tijdens de spermiogenese?

Answer 13

• Expressie testis specifieke genen
• Compactie chromatine: histon naar protamine
• Acrosine vorming (nodig voor bevruchting eicel)

Question 14

Hoe verloopt oogenese globaal?

Answer 14

• Prenataal: vorming van primaire oocyt met blokkade in diplotene profase (diplotene arrest)
• Postnataal: meiose I gevolgd door metafase II arrest (ovulatie)
• Na bevruchting: meiose II

Question 15

Wat gebeurt er tijdens de groei van de oocyt?

Answer 15

• Synthese mRNA en rRNA (voor klievingsdelingen)
• Vorming zona pellucida
• Vorming corticale granula (voorkomen tweede bevruchting)
• Vorming gap junctions (voor in stand houden meiose arrest)
• Verwerving competentie om meiose te hervatten

Question 16

Hoe wordt meiose I en II hervat in de oocyt?

Answer 16

• Meiose I: meiotic inhibitory factor -> stijging cAMP -> LH piek -> verdwijnen gap junctions -> daling cAMP -> hervatting meiose
• Meiose II: stijging Ca2+

Question 17

Op welke mitotische checkpoints lijken de meiose arrest van de oocyt?

Answer 17

• Diploteen arrest: G2/M checkpoint
• Metafase II arrest: exit M checkpoint

Question 18

Uit welke fasen bestaat de mitose?

Answer 18

• Interfase
• (Vroege) profase: verdwijnen celkern en verdubbeling chromatiden
• Metafase: chromosomen naar equatorvlak
• Anafase: splitsing chromatiden door afbraak cohesine (2n naar 2n)
• Telofase: splitsing in 2 cellen
• Cytokinese: vorming 2 cellen

Question 19

Uit welke fasen bestaat meiose I?

Answer 19

• Interfase
• Profase: verdwijnen celkern en verdubbeling chromatiden
• Metafase: chromosomen naar equator vlak
• Anafase: splitsing homologe chromosomen (2n naar n)
• Telofase: splitsing in 2 cellen
• Cytokinese: vorming 2 cellen

Question 20

Uit welke fasen bestaat meiose II?

Answer 20

• Interkinese
• Profase: verdwijnen celkern
• Metafase: chromosomen naar equator vlak
• Anafase: splitsing zusterchromatiden (n naar n)
• Telofase: splitsing in 2 cellen

Question 21

Wat gebeurt er met cohesine tijdens de meiose?

Answer 21

Stapsgewijze verwijdering
- Bij armen tijdens metafase-anafase I
- Bij centromeer tijdens metafase-anafase II

Question 22

Wat gebeurt er na bevruchting met de eicel?

Answer 22

Depolarisatie -> acrosoomreactie: verandering zona pellucida, stijging Ca2+, verlies receptors

Question 23

Welke typen monozygoten zijn er?

Answer 23

• Eigen amnion: embryoblast in morula stadium
• Gedeelde amnion: blastocyt splitsing

Question 24

Wat is een sesquizygotische tweeling?

Answer 24

Monozygote tweeling met verschillend genoom (2x paternaal genoom)

Question 25

Wat zijn de eerste paar stadia van de bevruchte eicel?

Answer 25

• Blastomeren & poolichaampjes
• Morula
• Blastula: blastosoel met embryoblast omgeven door trofoblast