3A1 week 1 HC 1 & 2 Vruchtbaarheid Flashcards
Wat is fertiliteit?
Het vermogen van een organisme om geslachtelijk voort te planten
Wat is fecundity en waar hangt dit vanaf?
Het vermogen om levend nageslacht te krijgen
- Duur fertiele fase en aantal beschikbare gameten
Wat zijn de kansen van gezonde jonge paren?
- 80 tot 85% binnen 1 jaar zwanger
- 1 op 6 paren subfertiel
Wat is het gevolg van een hogere leeftijd bij zwangerschap?
- Vaker complicaties en miskramen
- Moeilijker zwanger worden: minder en lagere kwaliteit eicellen
Welke factoren hebben een additief negatief effect op zwangerschapkansen?
Leeftijd, roken, alcohol, BMI en dieet
Welke cyclusstoornissen zijn er?
- Oligo menorroe: onregelmatig en minder frequente
- Amenorroe: afwezigheid van menstruaties (> 4 mnd)
- Menorrhagie: langdurige en overvloedige
menses tot Hb ondermijnend (HMB) - Metrorrhagie: geen cycluspatroon herkenbaar
- Anovulatie: “cyclus” zonder ovulatie
- Dysmenorrhoea: pijnlijke menstruatie
Wat kunnen oorzaken zijn van een cyclusstoornis?
- Organisch: uterus, endometrium, stolling, iatrogeen
- Regulatie: hormonaal
Hoe ziet een normale cyclus eruit?
- 25 tot 35 dagen
- Menses max 80-120 ml en 3-6 dagen
Hoe wordt de cyclus bestuurd?
GnRH (hypothalamus) -> FSH/LH (hypofyse) -> oestrogenen, progrestins, inhibines en activines (ovaria)
Wat zie je hormonaal tijdens de ovulatie?
LH-piek door positieve feedback van oestrogenen
Hoe verloopt de negatieve feedback tijdens de cyclus?
- Oestrogeen remt hypothalamus & hypofyse en dus FSH afgifte
- Inhibines remmen hypofyse
- Progesteron remt hypothalamus en dus LH afgifte
Wat gebeurt er na de ovulatie?
- Toename progresteron door corpus luteum
- Opbouw endometrium door progesteron en oestrogenen
- Afbraak endometrium na remming hypofyse/hypothalamus en dus LH en dus corpus luteum: menstruatie
Hoe kan je de ovulatie aantonen?
Progesteron meten (alleen hoog bij aanwezigheid corpus luteum)
Wat zijn vaak oorzaken van oligo/amenorroe?
Uterien (7%), ovarieel (11%), hypothalaam (5%) of endocrien (75%)
Wat vraag je uit tijdens de anamnese bij cyclusstoornissen?
- Begin laatste menstruatie
- Regelmaat: tijd ertussen & duur
- Cyclische veranderingen (mastodynie, stemming, afscheiding)
- Leeftijd
- Gewicht
- Puberteit
- Stress & excercise
- Hirurtisme
- Medicatie
- Ziektes
- Familie