3A1 week 2 HC 3 Vruchtbaarheidsstoornissen bij de man Flashcards
Welk gen is belangrijk voor de aanleg van de testes?
Sex determing region on y chromosome (SRY)
Hoe verloopt de mannelijke genitale ontwikkeling?
- Aanleg testes in week 7-10
- Productie testosteron in Leydigcel en anti-Mullers hormoon in sertolicel
- Ontwikkeling gangen van Wolff, eliminatie Mullerse gangen
- Omzetting testosteron in di-hydro-testosteron
Wat ontstaat er uit de gangen van Wolff?
Epididymis, vas deferens en vesiculae seminales
Wat zijn kenmerken van de testes?
12 cc
- 80% tubuli seminifiri met Sertolicellen
- 20% interstitium met Leydigcellen
- Bloed testes barriere
Wat zijn kenmerken van de tubuli seminifiri?
- Produceert 2-5% van ejaculaatvolume
- 100 miljoen protozoa per testis per dag
- 70 dagen spermatognese, waarvan 20 dagen spermiogenese
Wat is de Johnsenscore?
Classificatie spermatogenese pathologie
- Normaal: John 10
- Hypo: John 8-9
- Maturation arrest (John 3-7)
- Sertolicel only (John 1-2)
Hoe verloopt de hypothalamus-hypofyse-gonade as?
- GnRH -> LH en FSH productie
- LH -> leydigcel -> testosteron
- FSH -> Sertolicel -> Inhibine B
Wat zijn kenmerken van de epididymis?
- 2-5% ejaculaatvolume
- Transport, opslag en rijping spermatozoa
Waaruit bestaat de rijping van protozoa in de epididymis?
- Toename motiliteit van caput naar cauda
- Toename concentratie
- Productie eiwitten voor binding zona pellucida
- Stabilisatie van DNA
Wat zijn kenmerken van de prostaat?
- 20 tot 30% ejaculaatvolume
- PSA voor liquefactie
- Prostasomen
- PH < 5
Wat zijn kenmerken van de vesicula seminalis?
- 65 tot 75% ejaculaatvolume
- Semenogelin (gelvorming)
- Fructose (energiebron)
- PH > 8
Welke testiculaire functietesten kun je doen?
- Hormonen in bloed
- Semenanalyse
- Echografie
- Genetisch onderzoek
- Testis biopt
Hoe verloopt ejaculatie?
- Emissie: sluiten blaashals & sphincter urethrae (T10 tot L2) en depositie vloeistof in urethra prostatica
- Expulsie: contractie m.bulbocavernosus, ischiecavernosus en bekkenbodem & openen sphincter urethrae
Wat gebeurt er bij de coitus?
Depositie ejaculaat bij cervix uteri
- Spermatozoa overleven 3 dagen
- Capacitatie (aanhaken), chemoattractie en acrosoomreactie (versmelting)
Wat zijn oorzaken van mannelijke infertiliteit?
- Testiculaire insufficientie
- Endocriene afwijkingen
- Obstructie tractus genitalis
- Sperma antilichamen
- Medicatie, Milieu, Ziekte, Stress
- Varicocele
- Erectie, Ejaculatie of Orgasme stoornis
- Idiopathisch
Wat zijn mogelijke oorzaken voor testiculaire insufficientie?
- Cryptorchisme
- Varicocele
- Orchitis (virale boforchitis)
- Torsio Testis
- Kiemcel Tumor Testis
- Cytotoxische therapie of radiotherapie
- Ernstige Systeemziekten
- Endocriene afwijkingen
- Anabole steroiden
- Genetische afwijkigen
- Idiopathisch
Wat is cryptochisme?
Niet indalende ballen
- 60% unilateraal
-> Epididymale afwijkingen, obstructie, verstoorde spermatogenese, primair hypogonadisme, verhoogd risico kiemcel tumor testis
Wat is het beleid bij een torsio testis?
- Diagnose: doplerecho en klinisch
- Behandeling: detorsie binnen 6 uur
Wat zijn kenmerken van een varicocele?
Spatader
- Vaak links
- Varicocelectomie bij oligospermie
-> weke testis, verminderde spermatogenese, hypogonadisme, verstoorde temperatuursregulatie, DNA schade
Wat zijn kenmerken van hypogonadotroop hypogonadisme?
- Laag LH, FSH en testosteron
- Verworven of congenitale dysfunctie van hypofyse of hypothalamus
Wat zijn kenmerken van hypergonatroop hypogonadisme?
- Hoog LH en FSH, laag testosteron
- Congenitale of verworven dysfunctie van testis
Wat zijn mogelijke oorzaken voor obstructieve azoospermie?
- CBAVD
- Epididymale obstructie (infectie of congenitaal)
- Iatrogeen (operatie)
Welke typen seksuele dysfunctie zijn er?
- Erectieklachten
- Ejaculatie klachten
- Neurologisch (MS, DM, dwarslaesie)
- Postoperatief
- Medicatie (antidepressiva)
Welke afwijkingen kun je aantonen met een echografie van de testis?
Varicocele, testis tumor, microcalcificaties en prostaatcystes
Wat zijn mogelijke behandelingen bij mannelijke subfertiliteit?
- Leefstijladvies
- Hormoontherapie: TRT gel of i.m., pregnyl (LH) of puregon (FSH) of GnRH pomp
- Chirurgische sperma extractie
- Geassisteerde voortplanting
Wat zijn indicaties voor cryopreservatie van zaadcellen?
- vóór chemo- of radiotherapie
- vóór chirurgie testis, kleine bekken of cerebrum
- vóór teratogene medicatie
- bij fertiliteitschirurgie
Wat is de relatie tussen oncotherapie en infertiliteit?
- Vooral leukemie, Hodgekin en testiscarcinoom
- Chemotherapie en bestraling
-> 0.15-0.35Gy: oligospermie
->1.2Gy: risico irreversibele azoospermie
Wat zijn mogelijke oorzaken van aspermie?
- Anorgasmie (psychogeen/neurogeen)
- Retrograde ejaculatie (neurogeen/iatrogeen)
- Anejaculatie(psychogeen/neurogeen/iatrogeen)
Hoe kun je azoospermie indelen?
- Pre testiculair: hormonaal
- Testiculair non obstructief
- Post testiculair obstructief
Wat zijn kenmerken van vasovasotomie?
- Bij 2-3% van de sterilisaties
- Kans op zwangerschap omgekeerd evenredig met obstructie interval
- Nut is controversieel
Wat is een oncoTESE?
Bilaterale TESE ten tijde van radicale orchidectomie
Wat zijn kenmerken van een testiculaire kiemcel tumor?
- Piekleeftijd 30
- Risicofactoren: familie, cryptorchisme, afwijkende semenanalyse, testis atrofie, ras
-> Orchidectomie, radiotherapie (en chemotherapie)
Wat is het voorstadium van een testiculaire kiemcel tumor?
Germ cell neoplasia in situ (GCNIS)
Wat zijn mogelijkheden om protozoa te oogsten?
- Masturbatie
- Vibroejaculatie
- Electro ejaculatie
- Blaasspoeling met medium
- TESE (testiculaire sperma extractie)
- PESA (percutane Epididymale Sperma Aspiratie)
- MESA (microchirurgische epididymale sperma aspiratie)
Hoe wordt oligo asthenotera tozoöspermie (OAT) ingedeeld?
VCM: volume x concentratie x motiliteit
- Mild: 3-10 miljoen
- Matig: 1-3 miljoen
- Ernstig: < 1 miljoen