3A1 week 5 HC 1 X-chromosoom

Question 1

Hoe kun je chromosomen weergeven?

Answer 1

Ideogram: aangekleurde repeats

Question 2

Wat betekent homozygoot?

Answer 2

Twee identieke genen/allelen
- Door consanguiniteit of een veel voorkomende mutatie

Question 3

Wat betekent compound heterozygoot?

Answer 3

Twee verschillende mutaties in hetzelfde gen

Question 4

Wat betekent dubbel heterozygoot?

Answer 4

Heterozygote mutatie in twee verschillende genen

Question 5

Wat betekent hemizygoot?

Answer 5

Mutatie in gen dat enkelvoudig aanwezig is
- Bijvoorbeeld X en Y chromosoom

Question 6

Wat zijn kenmerken van spierdystrofie van Duchenne?

Answer 6

• X linked recessieve ziekte in dystrofine gen
• Vaak jongens tussen 1,5 en 4 jaar
• 67% maternaal dragerschap, 33% de novo, 14% kiemcel mozaicisme
• Levensverwachting 30 jaar

Question 7

Wat zijn symptomen van Duchenne?

Answer 7

• Moeite met lopen/klimmen/opstaan
• Pseudohypertrofie kuitspieren, verkorting spieren en pezen
• Verlamming ademhalingspieren, cardiomyopathie
• Mentale retardie

Question 8

Wat gebeurt er met de twee X-chromosomen in een vrouwelijke cel?

Answer 8

X-inactivatie / lyonisatie: 1 actief X-chromosoom, 1 Barr body
- Random tijdens pre-blastocyst stadium
- Inactiverende RNA coating op XIST gen

Question 9

Wat zijn pseudoautosomale regio’s?

Answer 9

Regio’s op geslachtschromosomen die actief blijven op deze chromosomen ondanks inactivatie
- Op uiteinde van p en q arm

Question 10

Wat zijn kenmerken van Barr body’s?

Answer 10

• Geen transcriptie
• Late replicatie
• Wel actief tijdens meiose

Question 11

Wat zijn voorbeelden van effecten van pseudoautosomale regio’s?

Answer 11

Vachtkleuren bij katten en lijnen van Blaschko

Question 12

Wat zijn kenmerken van hemofilie A en B?

Answer 12

• Stollingsfactor VIII (A): 85%
• Stollingsfactor IX (B): 15%
• X linked recessief: dochter van patiënt is obligaat draagster

Question 13

Hoe verschilt de ernst van hemofilie A en B?

Answer 13

< 1% functie is ernstig, 1-5% is matig ernstig en 5-40% is mild
- Constante ernst binnen familie
- Wisselende ernst bij draagsters, meestal 60-65% functie (normale stolling)

Question 14

Wat is het beleid bij zwangere draagster van hemofilie?

Answer 14

• Bepalen geslacht en stollingswaarde (week 12 en 32-34)
• Bij jongen en/of stolling < 50% behandeling in hemofilie centrum
• Bij meisje en > 50% gewoon in 1e lijn
• Bij jongen en negatief prenataal onderzoek en >50% ook gewoon 1e lijn
  -> LET OP: factor VIII stijgt in zwangerschap

Question 15

Wat is incontinentia pigmenti?

Answer 15

Afwijking van huid, tanden en nagels
- X linked dominant
- Lethaal voor mannen

Question 16

Uit welke stadia bestaat incontinentia pigmenti?

Answer 16

• 1: blaarvorming (0-4 maanden)
• 2: wratachtige uitslag
• 3: krulvormige maculaire hyperpigmentatie (vanaf 6 maanden)
• 4: lineaire hypopigmentatie, alopecia, hypodontie, dystroplastische nagels, retinaloslating, mentale retardie

Question 17

Waardoor ontstaat incontinentia pigmenti?

Answer 17

Mutatie in NEMO genproduct -> geen activatie NF-kappa-B -> hyperproliferatie en apoptose cellen

Question 18

Waardoor kan incontinentia pigmenti overgeërfd worden?

Answer 18

• Vrouwen: Barr body
• Mannen: klinefelter etc, milde mutatie of somatisch mozaicisme

Question 19

Hoe noem je de te onderzoeken patiënt in genealogisch onderzoek?

Answer 19

Proband

Question 20

Hoe kun je een stamboom weergeven?

Answer 20

• Kwartierstaat: alle directe voorouders
• Parenteel: alle nakomelingen

Question 21

Wat is een founder?

Answer 21

Eerste persoon waarbij een mutatie is gevonden

Question 22

Wat zijn mogelijke oorzaken voor een identieke mutatie in twee losse families?

Answer 22

• Founder effect
• Non paterniteit/overspel
• Enig levensvatbare mutatie in een gen
• Specifieke mutatie leidt tot specifiek ziektebeeld
• Gevoeligheid genoom
• Selectief voordeel van een mutatie
• Bottle neck

Question 23

Hoe ziet de familiegradering in genaelogisch onderzoek eruit?

Answer 23

• 0e graad: eeneïge tweeling
• 1e graad: ouders, broers/zussen en kinderen
• 2e graad: grootouders, oom/tante, half broers/zussen en kinderen van broers/zussen
• 3e graad: kinderen van oom/tante

Question 24

Hoe verschilt de juridische gradering?

Answer 24

• Broers/zussen: 2e graad
• Adoptie kind: 1e graad
• Oom/tante: 3e graad

Question 25

Wat is een reciproke translocatie?

Answer 25

Niet-homologe chromosomen wisselen stukken uit
- Grote stukken leiden tot miskramen
- Kleine stukken tot handicaps