3A1 week 5 HC 2 Embryologie

Question 1

Welke namen heeft een mens van bevruchting tot aan geboorte?

Answer 1

Oocyt -> morula -> blastocyst (5 dagen) -> embryo (tot week 8) -> foetus

Question 2

Wat is de zwangerschapsduur?

Answer 2

Leeftijd embryo + 2 weken

Question 3

Wat gebeurt er in week 1 van de zwangerschap?

Answer 3

Vorming blastocyst, bestaande uit embryoblast en trofoblast

Question 4

Waaruit bestaat de trofoblast?

Answer 4

Cytotrofoblast om embryo heen en syncytiotrofoblast voor innesteling
- Wordt uiteindelijk de placenta

Question 5

Wat gebeurt er in week 2 van de zwangerschap?

Answer 5

Innesteling, aanleg 2 lagige kiemschijf en aanleg extra-embryonale vliezen

Question 6

Waaruit bestaat de 2 lagige kiemschijf?

Answer 6

• Epiblast: later ectoderm
• Hypoblast: later endoderm (oa dooierzak)

Question 7

Welke extra embryonale vliezen zijn er en wat ontstaat hieruit?

Answer 7

• Dooierzak: extra embryonale darm + allantois
• Amnionvlies/holte: extra embryonale huid
• Chorionholte: extra embryonaal coeloom (navelstreng en placenta)

Question 8

Wat gebeurt er met de embryonale vliezen?

Answer 8

Dooierzak en chorionholte verdwijnen en amnionholte groeit en vult met vocht

Question 9

Welke typen tweelingen zijn er?

Answer 9

Monozygoot (33%) of dizygoot (67%)

Question 10

Wat kan er gebeuren met een monozygote tweeling?

Answer 10

• 67%: 1 chorion, 2 amnions
• 33%: 2 chorions, 2 amnions
• 1%: 1 chorion, 1 amnion (kans op siamese tweeling)

Question 11

Wat gebeurt er in week 3 van de zwangerschap?

Answer 11

Gastrulatie (mesoderm tussen ectoderm en endoderm) en ontstaan primitiefstreek & notochord

Question 12

Welke soorten mesoderm zijn er en wat ontstaat hieruit?

Answer 12

• Paraxiaal: somieten
• Intermediair: urogenitaalstelsel
• Lateraal: weefsel rond inwendige organen en buikholte

Question 13

Op welke plekken blijft het embryo tweelagig?

Answer 13

Buccopharyngeale membraan en cloacale membraan

Question 14

Wat gebeurt er tijdens week 3/4 van de zwangerschap?

Answer 14

• Craniaal: neurulatie (vorming neurale buis & neurale lijst)
• Kromming: vorming primitieve darm, hart naar goede plek, vorming buik/borst wand en ontstaan navelstreng

Question 15

Waaruit bestaat het embryo in week 4?

Answer 15

• Endoderm: darm, longen en lever
• Mesoderm: skelet, spieren, nieren en hart
• Ectoderm: epidermis en zenuwstelsel

Question 16

Wat is situs inversus?

Answer 16

Ontstaan van verkeerde links-rechts as in week 3
- Volledig: geen klinische gevolgen
- Ambiguus: ernstige klinische symptomen (vooral rechts isomerie)

Question 17

Hoe ontstaat de links rechts as in week 3?

Answer 17

• Links genen in linker zijplaat mesoderm
• Gradiënt links hormonen door nodal flow van trilharen

Question 18

Wat gebeurt er bij verstoring in nodal expressie?

Answer 18

• Geen nodal: rechts isomerie
• Overal nodal: links isomerie

Question 19

Wat is het Kartagener syndroom?

Answer 19

Dysfunctie van trilharen -> random situs, problemen longen en onbewegelijke zaadcellen

Question 20

Welke defecten kunnen er in week 4 ontstaan?

Answer 20

• Neurale buis defecten
• Anencephalie
• Borst en buikwand defecten

Question 21

Wat gebeurt er in week 5-8 van de zwangerschap?

Answer 21

Organogenese
- Indeling via aantal somieten of carnegie stadia
- 25% toename van volume per dag

Question 22

Wat zijn mogelijke oorzaken van aangeboren afwijkingen?

Answer 22

• Chromosomale afwijkingen
• Monogene mutaties
• Omgeving: medicatie, roken, virussen
• Mechanisch: afknelling, oligohydramnion
• Multifactorieel / onbekend

Question 23

Wat zijn belangrijke links eiwitten?

Answer 23

• Nodal: links lateraal mesoderm en knoop van Hensen
• Lefty1: floorplate in neurale buis
• Lefty2: links lateraal mesoderm
• Pitx2: links lateraal mesoderm

Question 24

Wat zijn de functies van de links eiwitten?

Answer 24

• Nodal: aanzetten pitx-2
• Lefty1: voorkomen passage middellijn
• Lefty 2: remmen nodal
• Pitx-2: links cascade aansturen (langste expressie)

Question 25

Hoe ontstaat de nodal flow?

Answer 25

Trilharen staan schuin naar achter tov ventrale oppervlak van knoop van Hensen -> sterkere linkse slag -> linkse flow

Question 26

Welke twee hypothesen voor de links-rechts as zijn er?

Answer 26

• Morphogen flow: Shh en vitamine A
• Twee cilia model: calcium kanalen