2.2 Autonome Zenuwstelsel Flashcards
Wat is mydraise en miose?
Verwijding en vernauwing van de pupillen
Is het autonoom zenuwstelsel een afferente of efferente systeem?
Effent, dus van het Centrale Zenuwstelsel af
Centrale zenuwstelsel krijgt via de hersenzenuwen sensorische informatie over de organen binnen
In welke hersenkern komt de viscero-sensibele informatie (bloeddruk, O2, smaak, rekking etc.) binnen?
In de nucleus tractus solitarius
(Via hier gaat het naar de afdalende verbindingen (organen), maar ook naar opstijgende verbindingen (hypothalamus))
Bij welke type neuronen kan acetylcholine de belangrijkste neurotransmitter zijn?
1) Preganglionair, parasympatisch
2) Preganglionair, sympathisch
3) Postganglionair, Parasympatisch
4) Postganglionair, sympathisch
ATP is ook een neurotransmitter en kan worden co-released met (nor)adrenaline
Waar gaat de visuele informatie naartoe?
Lateral Geniculate Nucleus (LGN)
- De meeste gaan hier naartoe, maar ook naar de pretectal nucleus
Waar gaat de visuele informatie naartoe nadat het in de pretectal nucleus is geweest?
De nucleus Edinger-Westphal, ipsilateraal en contralateraal
Waar gaat de visuele informatie naartoe nadat het in de nucleus Edinger-Westphal is geweest en wat voor vezels zijn dit nu?
Preganglionaire parasympatische vezels naar het ganglion ciliare
Wat doen de postganglionaire parasympatische vezels in het oog nadat ze in het ganglion ciliare zijn geweest?
Ze innerveren de oogspieren en zorgen voor de accommodatiereflex
Wat gebeurt er bij de accommodatiereflex?
- Pupilvernauwing (miose, via de m. sphincter pupillae)
- Accommodatie (via de m. ciliaris) (Trekt de lens bij elkaar)
- Convergentie
Wat doet de sympathicus met het oog?
Pupilverwijding (mydriase, via de m. dilatator pupillae)
Wat doet de sympathicus met de vaten?
Vasoconstrictie, met name voor afname van de bloedtoevoer naar de nieren en de tractus digestivus
Hoe gaat de werking van de sympathicus op de vaten?
1) (Nor)adrenaline bindt op de alfa1-adrenerge receptoren
2) Activeert het G-eiwit (Gq)
3) G-eiwit (Gq) zorgt ervoor dat de fosfolipase C geactiveerd wordt (vormt binding met IP3)
4) Dit zorgt na een aantal stappen voor het openstaan van de calciumkanalen in het SR
5) Calcium zorgt voor contractie
Wat is de co-transmissie en wat is hiervan het uiteindelijke doel/gevolg?
De varicositeit van één neuron kan meerdere neurotransmitters/stoffen afgeven
Het doel/gevolg hiervan is een langer durende respons
Vaak gebeurd dit in de postganglionaire vezels van het AZS
Hoe werkt vasodilatatie door acetylcholine via NO?
1) Ach bindt aan de muscarine receptor
2) Maakt IP3 vrij -> [Ca2+] verhoging in het endotheel
3) Zorgt voor activatie van eNOS
4) eNOS zet L-arginine om in NO
5) NO beweegt richting gladde spier
6) NO bindt GC -> Produceert cGMP
7) cGMP zorgt voor verlaging [Ca2+]
8) Relaxatie vaatwand -> vasodilatatie
Wat remt de afbraak van cGMP?
Sildenafil (viagra)
Als cGMP wordt geremd, blijft GMP langer werken en zorgt voor vasodilatatie (hierdoor langer erectie)
Wat is het positief isotroop effect op het hart en door welk deel van het AZS gebeurt dit?
Versterken van de contractiekracht en dit gebeurt door de sympathicus
Wat doet de parasympaticus op de sinusknoop?
- Remt de funny current (If) (Leidt tot tragere hartslag)
- Activeert de K-kanalen (moeilijker voor actiepotentialen)
- Remt de Ca-kanalen
- Activatie van muscarine (metabotrope cholinerge) receptoren
Wat doet de sympathicus op de sinusknoop?
- Stimuleert de funny current (If)
- Stimuleert de Ca-kanalen -> Verhogen [Ca] -> Meer [Ca] binden aan RyR -> Meer [Ca] vrijmaken uit het SR -> Spier samentrekken
- Sympathicus zorgt voor toename hartfrequentie en contractiekracht door hogere Ca concentratie
- Activatie van Beta-1-adrenerge receptoren
Wat zijn de sensoren in het cardiovasculaire systeem?
1) Baroreceptoren:
- Het meet de rekking in de halsslagader (carotis) en in de aorta
- Snelle invloed op de hartslag en vaatweerstand
2) Volumereceptoren in de atria en de vena cava
- Lange termijn invloed op het circuleren van het volume (o.a. van de nier)
Wat gebeurt er met de bloeddruk bij activatie van de barosensoren?
BD gaat omlaag
Sinus caroticus is plaatselijke verwijding van de a. carotis interna
Hoe meer uitgerekt, hoe meer actiepotentiaal afgegeven door prikkelen van de baroreceptoren
Hoe werken de volumereceptoren in de atria en de vena cava?
1) Meten input van het hart (venous return/centraal veneuze druk)
2) Vezels lopen mee met de n. vagus
3) Activatie van de B-vezels leidt tot hogere hartfrequentie en remming van de sympathicus -> Vasodilatatie in de nierarteriën (meer plassen)
Meten meer de vulling van de atria
Betrokken bij regulatie van de volume
Wat zijn de symptomen van een Shy-Drager Syndroom (AZS-degeneratie)?
- Incontinentie
- Orthostatische hypotensie
- Impotentie
- Verlies van transpiratievermogen
(Bewegingsstoornissen)
Wat zijn voorbeelden van ziekten waarbij de AZS is aangedaan?
- Shy-drager syndroom
- Multiple Sclerose (MS)
- Diabetes Mellitus (DM)
- Beschadiging aan het ruggenmerg
Welke symptomen kun je verwachten bij een vergiftiging met cholinesteraseremmers zoals parasympaticomimeticum?
DUMBELS:
- Diaphoresis (Zweten) en diarree
- Urination
- Miosis (vernauwde pupil)
- Bronchorrhea (overmatige slijmproductie) en bronchospasme
- Emesis (braken)
- Lacrimation (overmatige traanproductie)
- Salivation and secretion
Waar zorgt de parasympaticus voor?
- Verlaagt de hartfrequentie
- Verhoogt de speekselproductie
- Zorgt voor erectie
- Verhoogt de motoriek van de darmen
De parasympaticus zorgt voor vasodilatatie van sommige vaten (zoals bijv. corpus cavernosum van de penis)
Waar zorgt de sympathicus voor?
- Verhogen van de speekselproductie
- Contractie van de sfincter van de blaas
- Pilo-erectie
- Positief inotroop effect op het hart
De sympathicus zorgt voor vasocontrictie van bloedvaten die niet naar de organen gaan die belangrijk zijn voor de fight or flight response
Activatie van de cholinerge sympathische (postganglionaire) huidvezels leidt tot zweten
Op welke organen heeft de parasympaticus wat voor effect?
- Ogen -> Miose
- Speekselklieren -> Secretie
- Hart -> Verlagen hartfrequentie
- Longen -> Bronchocontrictie
- Spijsverteringskanaal -> Verhogen van de motoriek
- Blaas -> Sfincter relaxatie
- Penis -> Erectie
- Clitoris & labia minora -> Erectie & zwellen
Nicotine receptoren werken voor de parasympaticus
Op welke organen heeft de sympathcius wat voor effect?
- Ogen -> Mydriase
- Speekselklieren -> Secretie
- Hart -> Verhogen hartfrequentie
- Longen -> Bronchodilatatie
- Spijsverteringskanaal -> Verlagen van de motoriek
- Blaas -> Sfincter contractie
- Penis -> Ejaculatie
- Clitoris & labia minora -> Geen effect
Adrenerge receptoren werken voor de sympathicus
Hoe gaat de pupilreflex?
Beide ogen zullen dan samentrekken
- Licht op retina
- Ganglioncellen worden geactiveerd en gaan naar de LGN
- Ganglioncellen synapteren naar de pretecal Nucleus
- Vervolgens gaan ze naar de Edinger-westphal nucleus
- Via de n. III wordt de informatie naar de hersenen gebracht
Hoe verloopt het actiepotentiaal van de Sinusknoop?
- 0: Depolarisatie door opening van de Ca-kanalen
- 3: Repolarisatie door de K-kanalen (delayed rectifier, snelle respons)
- 4: Diastolische depolarisatiefase door o.a.. If (funny current, kationkanaal)
