2.2 Autonome Zenuwstelsel

Question 1

Wat is mydraise en miose?

Answer 1

Verwijding en vernauwing van de pupillen

Question 2

Is het autonoom zenuwstelsel een afferente of efferente systeem?

Answer 2

Effent, dus van het Centrale Zenuwstelsel af

Centrale zenuwstelsel krijgt via de hersenzenuwen sensorische informatie over de organen binnen

Question 3

In welke hersenkern komt de viscero-sensibele informatie (bloeddruk, O2, smaak, rekking etc.) binnen?

Answer 3

In de nucleus tractus solitarius

(Via hier gaat het naar de afdalende verbindingen (organen), maar ook naar opstijgende verbindingen (hypothalamus))

Question 4

Bij welke type neuronen kan acetylcholine de belangrijkste neurotransmitter zijn?

Answer 4

1) Preganglionair, parasympatisch
2) Preganglionair, sympathisch
3) Postganglionair, Parasympatisch
4) Postganglionair, sympathisch

ATP is ook een neurotransmitter en kan worden co-released met (nor)adrenaline

Question 5

Waar gaat de visuele informatie naartoe?

Answer 5

Lateral Geniculate Nucleus (LGN)
- De meeste gaan hier naartoe, maar ook naar de pretectal nucleus

Question 6

Waar gaat de visuele informatie naartoe nadat het in de pretectal nucleus is geweest?

Answer 6

De nucleus Edinger-Westphal, ipsilateraal en contralateraal

Question 7

Waar gaat de visuele informatie naartoe nadat het in de nucleus Edinger-Westphal is geweest en wat voor vezels zijn dit nu?

Answer 7

Preganglionaire parasympatische vezels naar het ganglion ciliare

Question 8

Wat doen de postganglionaire parasympatische vezels in het oog nadat ze in het ganglion ciliare zijn geweest?

Answer 8

Ze innerveren de oogspieren en zorgen voor de accommodatiereflex

Question 9

Wat gebeurt er bij de accommodatiereflex?

Answer 9

• Pupilvernauwing (miose, via de m. sphincter pupillae)
• Accommodatie (via de m. ciliaris) (Trekt de lens bij elkaar)
• Convergentie

Question 10

Wat doet de sympathicus met het oog?

Answer 10

Pupilverwijding (mydriase, via de m. dilatator pupillae)

Question 11

Wat doet de sympathicus met de vaten?

Answer 11

Vasoconstrictie, met name voor afname van de bloedtoevoer naar de nieren en de tractus digestivus

Question 12

Hoe gaat de werking van de sympathicus op de vaten?

Answer 12

1) (Nor)adrenaline bindt op de alfa1-adrenerge receptoren
2) Activeert het G-eiwit (Gq)
3) G-eiwit (Gq) zorgt ervoor dat de fosfolipase C geactiveerd wordt (vormt binding met IP3)
4) Dit zorgt na een aantal stappen voor het openstaan van de calciumkanalen in het SR
5) Calcium zorgt voor contractie

Question 13

Wat is de co-transmissie en wat is hiervan het uiteindelijke doel/gevolg?

Answer 13

De varicositeit van één neuron kan meerdere neurotransmitters/stoffen afgeven

Het doel/gevolg hiervan is een langer durende respons

Vaak gebeurd dit in de postganglionaire vezels van het AZS

Question 14

Hoe werkt vasodilatatie door acetylcholine via NO?

Answer 14

1) Ach bindt aan de muscarine receptor
2) Maakt IP3 vrij -> [Ca2+] verhoging in het endotheel
3) Zorgt voor activatie van eNOS
4) eNOS zet L-arginine om in NO
5) NO beweegt richting gladde spier
6) NO bindt GC -> Produceert cGMP
7) cGMP zorgt voor verlaging [Ca2+]
8) Relaxatie vaatwand -> vasodilatatie

Question 15

Wat remt de afbraak van cGMP?

Answer 15

Sildenafil (viagra)

Als cGMP wordt geremd, blijft GMP langer werken en zorgt voor vasodilatatie (hierdoor langer erectie)

Question 16

Wat is het positief isotroop effect op het hart en door welk deel van het AZS gebeurt dit?

Answer 16

Versterken van de contractiekracht en dit gebeurt door de sympathicus

Question 17

Wat doet de parasympaticus op de sinusknoop?

Answer 17

• Remt de funny current (If) (Leidt tot tragere hartslag)
• Activeert de K-kanalen (moeilijker voor actiepotentialen)
• Remt de Ca-kanalen
• Activatie van muscarine (metabotrope cholinerge) receptoren

Question 18

Wat doet de sympathicus op de sinusknoop?

Answer 18

• Stimuleert de funny current (If)
• Stimuleert de Ca-kanalen -> Verhogen [Ca] -> Meer [Ca] binden aan RyR -> Meer [Ca] vrijmaken uit het SR -> Spier samentrekken
• Sympathicus zorgt voor toename hartfrequentie en contractiekracht door hogere Ca concentratie
• Activatie van Beta-1-adrenerge receptoren

Question 19

Wat zijn de sensoren in het cardiovasculaire systeem?

Answer 19

1) Baroreceptoren:
- Het meet de rekking in de halsslagader (carotis) en in de aorta
- Snelle invloed op de hartslag en vaatweerstand

2) Volumereceptoren in de atria en de vena cava
- Lange termijn invloed op het circuleren van het volume (o.a. van de nier)

Question 20

Wat gebeurt er met de bloeddruk bij activatie van de barosensoren?

Answer 20

BD gaat omlaag

Sinus caroticus is plaatselijke verwijding van de a. carotis interna

Hoe meer uitgerekt, hoe meer actiepotentiaal afgegeven door prikkelen van de baroreceptoren

Question 21

Hoe werken de volumereceptoren in de atria en de vena cava?

Answer 21

1) Meten input van het hart (venous return/centraal veneuze druk)
2) Vezels lopen mee met de n. vagus
3) Activatie van de B-vezels leidt tot hogere hartfrequentie en remming van de sympathicus -> Vasodilatatie in de nierarteriën (meer plassen)

Meten meer de vulling van de atria
Betrokken bij regulatie van de volume

Question 22

Wat zijn de symptomen van een Shy-Drager Syndroom (AZS-degeneratie)?

Answer 22

• Incontinentie
• Orthostatische hypotensie
• Impotentie
• Verlies van transpiratievermogen

(Bewegingsstoornissen)

Question 23

Wat zijn voorbeelden van ziekten waarbij de AZS is aangedaan?

Answer 23

• Shy-drager syndroom
• Multiple Sclerose (MS)
• Diabetes Mellitus (DM)
• Beschadiging aan het ruggenmerg

Question 24

Welke symptomen kun je verwachten bij een vergiftiging met cholinesteraseremmers zoals parasympaticomimeticum?

Answer 24

DUMBELS:
- Diaphoresis (Zweten) en diarree
- Urination
- Miosis (vernauwde pupil)
- Bronchorrhea (overmatige slijmproductie) en bronchospasme
- Emesis (braken)
- Lacrimation (overmatige traanproductie)
- Salivation and secretion

Question 25

Waar zorgt de parasympaticus voor?

Answer 25

• Verlaagt de hartfrequentie
• Verhoogt de speekselproductie
• Zorgt voor erectie
• Verhoogt de motoriek van de darmen

De parasympaticus zorgt voor vasodilatatie van sommige vaten (zoals bijv. corpus cavernosum van de penis)

Question 26

Waar zorgt de sympathicus voor?

Answer 26

• Verhogen van de speekselproductie
• Contractie van de sfincter van de blaas
• Pilo-erectie
• Positief inotroop effect op het hart

De sympathicus zorgt voor vasocontrictie van bloedvaten die niet naar de organen gaan die belangrijk zijn voor de fight or flight response

Activatie van de cholinerge sympathische (postganglionaire) huidvezels leidt tot zweten

Question 27

Op welke organen heeft de parasympaticus wat voor effect?

Answer 27

• Ogen -> Miose
• Speekselklieren -> Secretie
• Hart -> Verlagen hartfrequentie
• Longen -> Bronchocontrictie
• Spijsverteringskanaal -> Verhogen van de motoriek
• Blaas -> Sfincter relaxatie
• Penis -> Erectie
• Clitoris & labia minora -> Erectie & zwellen

Nicotine receptoren werken voor de parasympaticus

Question 28

Op welke organen heeft de sympathcius wat voor effect?

Answer 28

• Ogen -> Mydriase
• Speekselklieren -> Secretie
• Hart -> Verhogen hartfrequentie
• Longen -> Bronchodilatatie
• Spijsverteringskanaal -> Verlagen van de motoriek
• Blaas -> Sfincter contractie
• Penis -> Ejaculatie
• Clitoris & labia minora -> Geen effect

Adrenerge receptoren werken voor de sympathicus

Question 29

Hoe gaat de pupilreflex?

Answer 29

Beide ogen zullen dan samentrekken

• Licht op retina
• Ganglioncellen worden geactiveerd en gaan naar de LGN
• Ganglioncellen synapteren naar de pretecal Nucleus
• Vervolgens gaan ze naar de Edinger-westphal nucleus
• Via de n. III wordt de informatie naar de hersenen gebracht

Question 30

Hoe verloopt het actiepotentiaal van de Sinusknoop?

Answer 30

• 0: Depolarisatie door opening van de Ca-kanalen
• 3: Repolarisatie door de K-kanalen (delayed rectifier, snelle respons)
• 4: Diastolische depolarisatiefase door o.a.. If (funny current, kationkanaal)