1.5 Rechtvaardigheid Flashcards
Wat houdt (verdelende) rechtvaardigheid in?
- Gelijk gevallen worden gelijk behandeld
- Verdelende: Gewild goed met schaarse aanwezigheid wordt op eerlijke wijze verdeeld
Rechtvaardig verdelen van schaarse middelen
Welke soorten schaarste zijn er?
- Micro (bijv. afspraken huisarts, specialist)
- Meso (bijv. ziekenhuis verdeling middelen over verschillende domeinen)
- Macro (bijv. afspraken basispakket, budget gezondheidszorg)
Recentelijke voorbeelden zijn bijv: Donoren, medicaties, mondkapjes, zorgverleners etc.
Welke soorten theorieën zijn er over het verdelen van schaarste?
- Utilisme (17/18e eeuw)
- Egalitarisme
Wat houdt het utilisme in?
Handel dusdanig dat wat het hoogste geluk voor de grootste groep mensen oplevert
Dus datgene doen wat het grootst mogelijk goed/welzijn doet voor de grootste groep mensen
Preventie op basis van het utilisme zou betekenen dat met zo weinig mogelijk middel zoveel mogelijk gezondheidswinst behaald moet worden
Wat is kosteneffectiviteit?
Zoveel mogelijk gezondheidswinst voor zoveel mogelijk patiënten tegen een zo laag mogelijke prijs
Wat is het bezwaar tegen het utilisme?
Mensen met een zeldzame aandoening of langdurige zorg kun je niet binnen het begrip gezondheidswinst framen
Bijv. Ziekte van Pompe, IVF, Palliatieve zorg, langdurige zorg
Wat houdt het Egalitarisme in?
Schaarste moet worden gebruikt om de gelijkheid te bevorderen, wanneer dat niet mogelijk is dan is ongelijkheid toelaatbaar MITS deze ongelijke verdeling in voordeel van de minst bedeelden werkt
Schaarse middelen inzetten om gelijkheid te bevorderen. Als dit niet mogelijk is verdeel je de middelen zo dat het grootste voordeel gaat naar de groep die het slechtst af is
Voorrang aan de meest kwetsbare en hoognodige (die het slechts aan toe zijn)
Gelijkheid mits ongelijkheid ten goede komt van de meest benadeelden
Wat is de definitie van rechtvaardigheid?
Een set van regels of te wel een theorie op grond waarvan een verdeling wordt gemaakt
Wat is eerlijkheid?
Regels hanteren waar iedereen die het aangaat het mee eens is
Eigen belang leidt tot gelijkheid
Waarom heeft het Egalitarisme in de zorg zoveel kritiek?
Door libertalisme (iedereen heeft een eigen vrijheid en eigen verantwoordelijkheid)
Er is weinig ruimte voor vrijheid en eigen verantwoordelijkheid (Libertarianism)