13.3 Klassieke exantheemziekten Flashcards
Wat is exantheem?
Acute uitslag bestaand uit macula (Vlekjes) en papels (Bultjes). Het is een huiduitslag als uiting van algemene aandoening.
Welke soort exantheem zijn er?
Morbilloform (Grofvlekkig) of Rubelliform (Fijnvlekkig)
Wat is enantheem?
Uitslag op de slijmvliezen
Wat zijn mogelijke oorzaken voor exantheem?
- Infectieus: Bacterieel, viraal of parasitair
- Niet-infectieus: Allergie, auto-immuun of vasculitis
- Overig: Geneesmiddelen
Wat wordt er uitgevraagd bij de anamnese van exantheem?
- Leeftijd, voorgeschiedenis, medicatie, immuunstatus
- Koorts + Tijdsrelatie en overige klachten
- Vaccinatiestatus
- Voorafgaande contacten met besmettelijke ziekten
- Bijkomende klachten en symptomen
Wat zijn de klassieke kinderexanthemen?
1) Mazelen/Morbilli
2) Roodvonk/Scarlatina
3) Rode hond/Rubella
4) Erythema infectiosum
5) Exanthema subitum + Waterpokken/Varicella
Wat zijn kenmerken van de mazelen?
- Paramyxovirus
- Incubatietijd 8-14 dagen
- 0.5 tot 4 jaar
- Meestal zelflimiterend
- Hoge koorts, rhinitis, conjunctivitis, na 3-7 dagen pas exantheem
Wat zijn symptomen van de mazelen?
- Hoge koorts, conjunctivitis, rhinitis en hoesten
- Grofvlekkig confluerend maculopapuleus exantheem
- Enantheem: Koplikvlekken (Kleine witte vlekken op het mondslijmvlies) in prodormale fase
Wat zijn complicaties en risicogroepen van de mazelen?
Complicaties:
- Otitis media (5-10%)
- Pneumonie (5-10%)
- Encefalitis (0.1%)
- Myocarditis (0.1%)
Risicogroepen -> Kinderen <1 jaar en pasgeborenen van niet-immune moeders
Wat is de diagnostiek en het beleid bij de mazelen?
- IgM antistoffen
- Meldingsplicht binnen 24 uur (Groep B2)
- Binnen 24 uur melden aan de GGD bij constatering of vermoeden
- In het rijksvaccinatieprogramma vanaf 1976
- Wering van mazelen patiënten van school of crèche is niet zinvol
- In principe lage incidentie in Nederland, echter is er wel een dalende vaccinatiegraad
Wat zijn kenmerken van roodvonk?
- Groep A streptococcus pyogenes
- Incubatietijd 2-7 dagen
- 2 tot 10 jaar
Wat zijn symptomen van roodvonk?
- Koorts, keelontsteking en gezwollen cervicale klieren
- Puntvormig rood ruw exantheem met vrij narcosekapje
- Enantheem: Frambozentong
- Na roodvonk kan er vervelling ontstaan
Wat zijn de vroege en late complicaties en risicogroepen van roodvonk?
Vroeg:
- Peritonsillair abces/Infiltraat
- Otitis media acuta
- Sepsis
- STSS
- Necrotiserend niet weke delen infectie
Laat:
- Acuut reuma
- Poststreptokokken glomerulonefritis
Risicogroepen:
- Anatomische afwijkingen KNO gebied
- Syndroom van Down
Wat is de diagnostiek en het beleid bij roodvonk?
- Vooral klinische diagnose, laboratoriumtest weinig zinvol
- Afwachtend beleid, antibiotica bij ernstige ziekte of risicogroepen (Soms adviseert de GGD antibiotica)
- Kinderen met roodvonk mogen in principe naar school of de crèche
- Normaal is er een milde beloop
- Alleen meldplicht bij invasieve GAS infecties mer NWDI, STSS, puerperale infecties
Wat zijn bijzonderheden van roodvonk?
- Cave toename sinds COVID van de incidentie invasieve GAS infecties
- Geen blijvende immuniteit na het doormaken van roodvonk