ZO 3.3 Pathologie van sepsis en shock Flashcards
Wat is een teken van meningitis?
Het kind kan zijn kin niet op de borst leggen, met benen gestrekt. Dit kan komen door een meningitis of hersenontsteking. En dan vooral de bacteriële vorm.
Waarom kan iemand die gevaccineerd is voor meningitis alsnog meningitis hebben?
Het grootste deel van de gevallen van bacteriële meningitis in Nederland wordt niet door meningococcen type C veroorzaakt.
Hoe kan je onderscheid maken tussen puntbloedinkjes en exantheem?
Puntbloedinkljes zijn niet wegdrukbaar en andere vlekjes zoals exanthemen zijn wel wegdrukbaar.
Welk ziektebeeld past bij de puntbloedinkjes?
Aantasting van de bijnieren (bloeding). Passend bij het syndroom van Waterhouse-Frederichson.
Wat zijn de mogelijke oorzaken van het waterhouse-frederichson syndroom?
Mogelijke oorzaken kunnen zijn: beschadiging van de vaten door bacteriën en/of hun endotoxinen, diffuse intravasale stolling of een vorm van hypersensitiviteitsvasculitis.
Wat zijn de gevolgen van bloedingen in de bijnier op de lange termijn?
- nierinsufficiëntie
- leverinsufficiëntie
- respiratoire insufficiëntie
Waarom voelt de huid warm aan bij een sepsis?
- vasodilatatie door massaal vrijkomen van ontstekingsmediatoren
- daling van de perifere weerstand, met name ook in de huid
- extravasatie van plasma naar de interstitiële ruimte
Hierdoor komt er meer bloed en vocht in de huid en extremiteiten wat klinsich waarneembare gevolgen heeft als een roze huid die warm aanvoelt.
Wat is ARDS?
ARDS staat voor Adult Respiratory Distress Syndrome en wordt gekenmerkt door optreden van interstitieel longoedeem door lekkage van plasma-eiwitten en vocht vanuit de longcapillairen in het interstitium en alveoli. De beschadiging van alveolo-capillaire membranen die hieraan ten grondslag ligt, wordt veroorzaakt door microthrombi (diffuse intravasale stolling), vet en/of weefselemboli, leukocyten aggregaten, ontstekingsmediatoren en lytische enzymen uit de leukocyten.
Naast lekkage met oedeem als gevolg gaan ook de arterioveneuze shunts open met een ventilatie / perfusie mismatch als gevolg. In de reparatie fase (dat vaak door de acute fase in andere gebieden loopt) vindt vaak uitgebreide fibrosering plaats van de longen, met verlies van elasticiteit en diffusiecapaciteit.
Wat zijn de klinische kenmerken van een patiënt met ARDS?
- verward, onrustig
- kortademig en tachycard
- laag bloedgas pO2 en hoog pCO2
- zuurstoftoediening heeft vaak onvoldoende effect
- thoraxfoto’s met wolkige infiltraten in beide longen
- indien de fibrosering te uitgebreid is kan de patiënt komen te overlijden
Hoe ziet diffuse alveolair damage eruit onder de microscoop?
DAD omvat de morfologische afwijkingen in de longen die horen bij ARDS. Deze zijn macroscopisch vast-elastisch, rood en vochtig. Microscopisch wordt stuwing in de vaten, interstiteel en alveolair oedeem, alsmede hyaliene membranen gevonden. Er is proliferatie van type II pneumocyten. In het volgend stadium vindt organisatie van het fibrineuze exsudaat plaats met als gevolg intra-alveolaire fibrose. Gasuitwisseling wordt verder belemmerd door verdikking van de alveolaire septa veroorzaakt door proliferatie van de interstitiële cellen (vooral fibroblasten) en afzetting van collageen. Dit uiteindelijk vaak fataal eindigend stadium wordt klinisch gekenmerkt door hoge eind respiratoire beademingsdrukken (hoge PEEP: positive end expiratory pressure).
Wat is een van de meest specifieke morfologische kenmerken voor DAD?
Eén van de meest specifieke morfologische kenmerken voor DAD en dus ARDS is het voorkomen van hyaliene membranen
Wat zijn de macro- en microscopische morfologische kenmerken van ATN (acute tubulus necrose)?
Macroscopisch zijn shocknieren bleek van aspect, terwijl de ATN microscopisch te herkennen is als focale necrose van het tubuluseptiheel met uitval van kernen afgewisseld met gebieden die regenaratie van het epitheel laten zien, met afgeplatte hyperchromatische kernen, waartussen mitosefiguren gevonden kunnen worden. Daarnaast wordt gewoonlijk eosinofiele Tamm Horsfall eiwitneerslagen (die vaak ook andere plasmaeiwitten en hemo- en/of myoglobine bevatten) gevonden in de lumina van de distale tubuli en verzamelbuizen. In de vasa recta worden leukocyten aggregaten gevonden, terwijl er ook interstitieel oedeem aanwezig kan zijn.
Plaatselijk waren er kleine bloedinkjes. Elders, bij de kleine teen rechts was er een blauwe verkleuring van de huid. Dat zijn de gevolgen van DIC, in het Nederlands diffuse intravasale stolling en verbruikscoagulopathie met bloedingen. ‘Wat bedoelt de intensivist eigenlijk met deze termen ?’
Bij sepsis vindt door het massaal vrijkomen van ontstekingsfactoren activatie van de stolling plaats. Hierbij wordt in de microcirculatie van het gehele lichaam microthrombi gevormd. De vorming van deze microthrombi is echter niet gelijkmatig verdeeld. Het is vaak gelokaliseerd in een enkel orgaan of weefseltype. Door de vaak massale vorming van microthrombi vindt ook massaal verbruik plaats van bloedplaatjes, fibrine en stollingsfactoren plaats. Daarnaast wordt ook het fibrinolytisch systeem geactiveerd, o.a. door ontstekingsmediatoren. Dit zorgt ervoor dat elders in het lichaam bloedingen optreden. In dit geval dus microthrombi in de vaten die de huid van de kleine teen verzorgen terwijl de in de huid elders puntbloedingen optreden, omdat de stollingsfactoren, bloedplaatjes en fibrine ‘op’ zijn en het fibrinolytisch systeem ook nog eens is geactiveerd.
Welke afwijkingen in andere organen kan shock geven?
Wat is LPS?
Bacteriële afbraakproducten. LPS staat voor lipopolysachariden
