HC 4.1 Een kind met diarree Flashcards
Wat is het percentage van kinderen onder de 5 jaar die overlijdt aan diarree wereldwijd?
Wereldwijd is diarree bij kinderen onder de 5 jaar voor 8.5% verantwoordelijk voor mortaliteit. Vooral onder de 18 maanden is het een belangrijke oorzaak van mortaliteit en morbiditeit.
Wat is de meest voorkomende virale verwekker van diarree? En in welke landen komt dit veel of weinig voor?
Rotavirus is een van de meest voorkomende virale verwekkers van diarree bij jonge kinderen. In Noord-Amerika en Europa komt het weinig voor. In Afrika leidt het rotavirus het vaakst tot een fatale afloop.
Wat is de definitie van diarree?
We houden de definitie van de ESPGHAN aan voor diarree: “a decrease in the consistency of stool leading to loose or liquid stools and/or an increase in the frequency of evacuations to three or more in 24 hours”
WHO: meer dan 3x (water)dunne ontlasting per dag.
Welke verwekker komt het meest voor bij diarree bij kinderen?
Bijna altijd is er sprake van een virale ziekteverwekker. Voorbeelden: Rotavirus, Norovirus, Astrovirus, Adenovirus. Dit is zeer besmettelijk! Alleen goede handhygiëne kan dit voorkomen, dus echt wassen met water en zeep.
Welke verwekker komt er op de tweede plek het meest voor bij diarree bij kinderen?
Een bacteriële infectie komt veel minder vaak voor. Voorbeelden daarvan zijn: Campylobacter, Salmonella, Shigella, Yersinia, Escherichia coli, Vibrio cholerae, Clostridium difficile. Sommigen van deze bacteriën zitten normaal gesproken al in de darm, maar bepaalde stammen van deze bacteriën kunnen toxines produceren die giftig zijn voor de darm. Dit geldt ook voor de volgende bacteriën: Clostridium, Shigella, Vibrio, deze zijn van zichzelf niet zo giftig, maar als ze toxines gaan produceren wel. Heel veel testen in het lab om te kijken of een patiënt deze bacterie heeft zijn ook gericht op het aantonen van de toxines in de ontlasting.
Welke verwekker komt er op de derde plek het meest voor bij diarree bij kinderen?
Wat nog minder vaak voorkomt zijn de parasitaire oorzaken: De giardia parasiet is daarvan de belangrijkste. Hij komt in Nederland wel relatief vaak voor maar meestal presenteren mensen zich niet met klachten. Voorbeelden: Giardia lamblia, Entamoeba histolytica.
Welke ziekteverwekkers zorgen voor zo’n erge diarree dat het kan leiden tot spoedopnames en opnames op de IC?
Voor parasitaire verwekkers van diarree worden mensen meestal niet naar de spoed gebracht of opgenomen. Voor virus- en bacteriële verwekkers van diarree wel.
Wat is de transmissieroute van infectieuze diarree?
De transmissieroute van infectieuze diarree is via de ontlasting van een besmette patiënt naar het darmstelsel van de ontvanger (feco-oraal).
Wat zijn de risicofactoren voor een infectieuze diarree?
- slechte hygiëne
- telefoons, toetsenboord, deurknoppen, speelgoed op kinderdagverblijven, niet goed doorbakken vlees
- hoge pH van de maag/maaginhoud (door bijv. geven van maagzuurremmers)
- verminderde motiliteit van de darm (bijv. door het geven van morfine)
- veranderde intestinale flora (antibiotica)
- deficiëntie van antilichamen (IgG, IgA)
- intrinsieke ziekte van darmepitheel
Wat zijn voorbeelden van diarree die ontstaat door een oorzaak die niet infectieus is?
- Anatomisch: M. Hirschsprung, short bowel
- Allergie: koemelk/soya
- Immunologisch: coeliakie
- Inflammatie: NEC (necrotiserende enterocolitis), IBD, (appendicitis)
- Intolerantie: lactase/dissacharidase deficiëntie
- Endocrien: hyperthyreoïdie
- Maligniteit: neuroblastoom (kwaadaardige tumor, waarbij secretoire diarree ontstaat)
- Metabool: Cl-secretoire diarree, Cystic fibrose
Dan wel vaak CHRONISCHE diarree. Bij infectieuze diarree is het vaak acuut ontstaan.
Wat verlaagd het risico op infectieuze diarree?
- Mijden risicofactoren
- Borstvoeding
Wat zijn belangrijke dingen om uit te vragen bij diarree?
Dus belangrijke dingen om uit te vragen bij een kind met diarree zijn: braken, koorts, bloed bij ontlasting, afvallen, vochtintake, mictie. Of mensen in de omgeving er ook last van hebben en of er medicatie wordt geslikt.
Wat houdt een vertraagde turgor in?
Bij een vertraagde turgor ben je heel erg gedehydrateerd, dit zie je niet snel.
Hoe kun je de mate van dehydratie inschatten?
- Interesse om te drinken
- gewicht!
- bewustzijn
- vitale parameters: pols/cap. refill/RR/AH
- temperatuur (perifere) extremiteiten (koude handen en voeten is ook een teken van dehydratie)
- diurese
- traanproductie
- vochtigheid slijmvliezen
- huidturgor
- ogen (ingevallen)
Waar duiden roseolen op bij het lichamelijk onderzoek?
Tyfus: S typhi
Waarmee rehydreren we oraal?
ORS: orale rehydratie solutie. Bestaat uit: Glucose, Natrium, Kalium (weinig), Chloor, Water, (citraat), (smaakstof).
Via SGLT2 (Na-afhankelijke glucose transporter) wordt natrium en glucose opgenomen uit de darm. En bij dit proces wordt passief water mee naar binnen genomen. ORS functioneert ook bij beschadigd epitheel.
