PD 3.6 Tuberculose Flashcards

1
Q

Wat is tuberculose? En wat is de meest voorkomende vorm van tuberculose?

A

Tuberculose is wereldwijd infectieziekte nummer 1. Echter verdrongen door COVID in 2021 en 2020. De meest voorkomende vorm van TBC is een longinfectie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de global burden van tuberculose?

A

Jaarlijks sterven er 1.7 miljoen mensen aan TBC. Een boel daarvan is ook met HIV geassocieerd. Er zijn ook medicatie resistente vormen van TBC. De incidentie is vooral hoog in Afrika, Azië, of Zuid-Amerika. Vooral in de arme landen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn de kenmerken van TBC?

A

Tuberculose is vrijwel altijd te genezen. Het is een zeldzame aandoening in Nederland (weesziekte). Omdat het een zeldzame ziekte is, wordt het laat ontdekt door artsen (dokters delay). De artsen denken er weinig over na en herkennen de symptomen niet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is het mycobacterium tuberculose-complex?

A

Mycobacterium tuberculose-complex:
- Mycobacterium tuberculosis: deze bacterie is de meest voorkomende. En is nauw verwant met onderste bacteriën.
- Mycobacterium Africanum
- Mycobacterium bovis BCG: deze stam wordt gebruikt als basis tegen de tuberculosis-infectie. Deze bacterie wordt ook gebruikt bij blaasspoelingen.
- Mycobacterium bovis
- Mycobacterium microti
- Mycobacterium canetti
- Mycobacterium caprea
- Mycobacterium pinnipedii
Deze bacteriën vormen samen het mycobacterium tuberculose-complex. De PCR-test herkend het stukje DNA dat overeenkomt tussen de verschillende bacterie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe vindt de besmetting met TBC bijna altijd plaats?

A

Bijna altijd na: inhalatie (aanhoesten)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn andere manieren van de transmissie van TBC?

A
  • Aerogene transmissie (normale manier)
  • Drinken ongepasteuriseerde melk besmet vee –> bovis bacterie
  • Directe inoculatie
  • Orgaantransplantatie
  • Intrauteriene transmissie (van je moeder tijdens de zwangerschap)
  • BCG Vaccinatie – BCG blaasspoelingen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoeveel bacteriën bevat een hoest-aerosol?

A

Hoest-aërosol bevat tussen de 1- 400 tb-bacteriën

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe infecteerd een aerosol met TBC de luchtwegen?

A

Meeste deeltjes in de luchtwegen opruiming door de trilharen en slijmlaag. Alleen de kleinste deeltjes (1-5 µ): bereiken de alveoli, alleen deze kunnen infectie veroorzaken. Daarna kunnen ze de bloedbaan doordringen en zich verspreiden in het lichaam.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat kan er gebeuren met een bacterie na infectie?

A

In de eerste 4-6 weken zou normaal gesproken de bacterie moeten worden geëlimineerd. Het immuunsysteem kan als ze niet direct de bacterie kunnen elimineren. Dan kunnen ze de bacterie inkapselen in een granuloom. Hierdoor ontstaat latente TB. Dit kan leiden tot lifelong containment of tot reactivatie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoe lang duurt het voordat immuniteit gemeten kan worden?

A

Het duurt 3 weken voordat immuniteit gemeten kan worden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn de risicogroepen voor TBC?

A
  • Waar komen patiënten vandaan?– ¾ niet in Nederland geboren
  • Risicogroepen: (> 50/100.000 actieve tb)
    o Asielzoekers
    o Immigranten
    o Gedetineerden
    o Contacten van besmettelijke tuberculose
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn de risicofactoren voor TBC?

A

Endogene factoren
- leeftijd
- immuniteit
- alveolaire macrofagen
- CD4+ T-lymfocyten
Aandoeningen/therapie
- AIDS
- Maligniteit
o Hematologisch
o Solide
- Immunosuppressieve therapie, IDDM, nierfalen, malnutritie alcoholabusus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn de kenmerken van de ziekte TBC?

A
  • Histologisch beeld mede bepaald door immuunrespons
    – Granuloomvorming en necrose (meest kenmerkend): vooral de necrotiserende granulomen zijn kenmerken voor TBC.
    – Miliair beeld (graankorrels: overal micro-abcessen): door hematogene verspreiding
  • Over het algemeen subacuut-chronisch beloop
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is een caviteit?

A

Caviteit= Er is een ontsteking en er valt een gat in de long. Dit zien we vooral in de bovenvelden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zijn de klachten van TBC?

A

Lokatie (OVERAL!)
Klachten worden bepaald door locatie/immuniteit:
– Geen klachten tot ernstig functieverlies
– Pulmonaal (85-90% is pulmonaal):
o Hoesten, meestal productief
o Hemoptoë
o Dyspnoe
o Thoracale pijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat houdt open/gesloten in?

A
  • Open: open verbinding van tuberculose met de buitenwereld –> besmettelijk!
  • Maat: tuberculose aantoonbaar in materiaal in contact met de buitenwereld (bv sputum)
  • Bijv: longtuberculose
  • Gesloten: geen contact met de buitenwereld
  • Bijv: pleuritis tuberculosa (collectie van pus), meningitis tuberculosa
17
Q

Wat zijn de typische en atypische symptomen van TBC?

A

Algemeen typisch
- Gewichtsverlies: in extreme gevallen 10 tot 20 kilo in enkele maanden
- Transpiratie:
o ‘s nachts: meerdere keren drijfnat
- Malaise
- Koorts
Algemeen atypisch
Tbc doet een grote imitatieshow. Je kunt allerlei symptomen zien die uiteindelijk op tuberculose blijken te rusten.

18
Q

Wat zijn de orgaangebonden pulmonale klachten?

A
  1. Hoesten,
    - prikkelhoest of productieve hoest
    - Haemoptoë
    - Thoracale pijn
  2. Dyspnoe (ook bij o.a. pleuritis tb- pericarditis tbc)
19
Q

Hoe kun je testen op besmetting met TBC?

A
  • Test besmetting (géén test ziekte!!): Mantoux (huidtest)
    – Sensitiviteit en met name specificiteit van Mantoux niet optimaal
  • Interferon gamma release assays=bloedtest
    – Specificiteit bijna 100%
    – Test op tb besmetting, géén test voor ziekte. Kijken naar T-celrespons op TBC
20
Q

Hoe stel je de diagnose tb?

A
  • Kliniek
  • Radiologie
  • Histologie
  • Microbiologie:
    o Kleuring (auramine, ZN): er zitten zuurvaste staven in tuberculose
    o GeneXpert: PCR
    o Kweek = Gouden Standaard
    o » gevoeligheidsbepaling
    o » VNTR (stam gerelateerd aan die van andere patiënt)
21
Q

Hoe krijg je je diagnose/uitslag?

A
  • Sputum Auramine, PCR Mtb complex, kweek
  • Bronchoscopie: Auramine, PCR Mtb, kweek
  • MB diagnostiek van ieder ander materiaal…
22
Q

Wat is de 5-yrs survival zonder therapie van TBC? En wat is het doel van de therapie en wat de vorm van de therapie?

A

5 jaars overleving zonder therapie
Doel:
- curatie
- reductie transmissie
- voorkomen resistentie
Vorm:
- Sanatoria
- Chirurgie
- Medicamenteus

23
Q

Welke soorten therapie zijn er voor TBC?

A

Standaard, goed gevoelige tuberculose
- Isoniazide: 6 maanden (hoeksteen) steriliserende middelen
- Rifampicine: 6 maanden (hoeksteen) steriliserende middelen
- Pyrazinamide: 2 maanden (groeiremmende middelen)
- Ethambutol: tot goede gevoeligheid bekend (groeiremmende middelen)
Profylaxe na besmetting
- Isoniazide: 6-9 maanden
- Rif+/-Iso: 3-4 maanden
Metabolisme van TBC is langzaam, daarom duurt de behandeling lang. Delingssnelheid is langzaam.

24
Q

Wat kan je naast antibiotica doen voor TBC?

A
  • DOT: directly observed therapy
  • Bij resistentie aanpassing medicatie en duur
  • Chirurgie: abcessen / empyemen / (dreigende) fracturen
  • Vaccinatie: BCG –> slechts heel gedeeltelijke bescherming!