W2 HC.3 Gevolgen van fouten bij DNA replicactie Flashcards
Hoe werkt DNA replicatie?
- deoxyribonucleoside trifosfaten worden door DNA-polymerase ingebouwd.
- de bouwstenen van een nucleotide zijn fosfaat, deoxyribose (suiker) en een base (A/T/C/G)
- de baseparing zorgt voor complementariteit
Van welke factoren is de nauwkeurigheid van DNA replica afhankelijk?
A. base selectie
B. proofreading
C. mismatch reparatie
Het Lynch syndroom is een mismatch reparatiedefect. Hoe is het aan te tonen (2 manieren)?
- immunohistochemische kleuring (eiwit niet aanwezig in de kleuring)
- microsatellite instability assay (MSI)
-> microsatellieten bestaan uit korte repeterende sequenties, meestal di-, tri- of tetranucleotide repeats.
-> defecte mismatchreparatie leidt tot microsatellite instabiliteit
Oorzaken coloncarcinoom?
- Sporadisch 75%
- Familiair belast 18%
- Lynch syndroom 5%
- IBD 1%
- FAP 1%
Wanneer sprake van Lynch/ erfelijk CRC (colorectaal carcinoom) volgens Bethesda criteria?
- CRC < 50 jaar
- Tweemaal CRC of CRC icm andere lynch geassiocieerde tumor (synchroon/metachroon) bij één patiënt
- CRC met MSI < 60 jaar
- CRC bij patiënt met een/meer eerste/tweedegraads familieleden met Lynch syndroom geassocieerde tumor (tenminste eenmaal < 50 jaar)
- CRC bij patiënt met twee/meer eerste/tweedegraads familieleden met Lynch syndroom geassocieerde tumor
Lynch syndroom geassocieerde tumoren: baarmoeder, eierstok, hogere urinewegen, maag, alvleesklier, galwegen, dunne darm, talgklieren, hersenen
Wat zijn de risico’s van Lynch syndroom?
Life time risico op CRC tot 70%
- vaak <50 jaar
- tumoren meestal rechtzijdig (proximaal) gelokaliseerd
- in 25% meer dan 1 tumor bij diagnose -> vaak slecht gedifferentieerd, veel mucus, zegelring-cellen, tumor-infiltrerende lymfocyten, MSI, neoantigenen in de tumor
Life time risico endometriumcarcinoom tot 55%
Andere geassocieerde tumoren 1-15%
Wat zijn surveillance adviezen bij Lynch syndroom (GEEN maligniteit)?
- Gezonde mensen met een erfelijke aanleg voor het Lynch syndroom (dus geen maligniteit): vanaf leeftijd van 25 jaar, 1x per 2 jaar colonoscopie.
- Screening op endometriumcarcinoom: vanaf leeftijd van 40-60 jaar, jaarlijkse transvaginale echoscopie met afname van endometrium sample voor histologisch onderzoek in de vorm van microcurettage
- Screening van ovariumcarcinoom: hetzelfde als bij endometriumcarcinoom, maar de ovaria moeten dus in de screening ook bekeken worden
-> Ovariële surveillance alleen wordt niet aanbevolen wegens gebrek aan effectiviteit (lage incidentie).
Waarom wordt geen screening gedaan op tumorvorming bij andere organen bij lynch?
- frequentie laag
- geen sensitiviteit en specificiteit testmethodiek(en)
- geen bewezen effect op klinische uitkomst
Wat is de vervolgstap bij bevinding van Lynch geassocieerd colorectaalcarcinoom.
Totale colectomie met ileorectale anastomose (IRA) overwegen vanwege het verhoogde risico op metachroon coloncarcinoom (22-32%)
-> bij patiënten > 60 is een partiële colectomie voorkeursbehandeling, aangezien de overlevingswinst van totale colectomie gering is.