Psychopatologia Flashcards
1
Q
zespół maniakalny
A
- wzmożony napęd psychoruchowy
- przyspieszony tok myślenia
- podwyższony nastrój
char. dla zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
2
Q
zespół urojeniowo- depresyjny
A
- zaburzenia myślenia (urojenia)
- obniżony nastrój
- syntymiczne wysycenie
- spowolnienie psychoruchowe
3
Q
spostrzeżenia- bodziec?
A
-bodziec działa w danym momencie na narząd zmysłu
4
Q
wyobrażenie- bodziec?
A
bodziec nie działa w danym momencie na narząd zmysłu
5
Q
sąd realizujący
A
poczucie realności;
przekonanie o istnieniu spostrzeganego przedmiotu
a) prawidłowy- przedmiot rzeczywiście istnieje
b) fałszywy- przedmiot nie istnieje
6
Q
sąd klasyfikujący
A
poprawność rozpoznania;
rozpoznanie “co to jest”
7
Q
pareidolie
A
nierealne spostrzeżenie z realnego, nieostrego tła (np. chmur); brak poczucia realności
8
Q
iluzja- inaczej
A
złudzenie
9
Q
iluzja
A
zawsze w obecności bodźca;
sąd realizujący prawidłowy (przedmiot istnieje)
sąd klasyfikujący błędny (błędne rozpoznanie co to jest)
10
Q
czy iluzje mogą być fizjologiczne?
A
tak, ale tylko jeśli łączą się z krytycyzmem i sądem korygującym np. złudzenia geometryczne;
11
Q
synestezja
A
litery mają swoje stałe kolory, dźwięki konkretny zapach; odmienny sposób odbioru wrażeń, a nie zaburzenie
12
Q
omamy- inaczej
A
halucynacje
13
Q
omamy- sąd realizujący?
A
brak
14
Q
omamy- df
A
spostrzeżenia nieistniejących w rzeczywistości przedmiotów, którym towarzyszy błędny sąd realizujący (przekonanie, że przedmiot rzeczywiście istnieje);
dobiegają z rzeczywistej przestrzeni (tym się różnią od omamów rzekomych);
najczęściej świadczą o zmianach strukturalnych OUN
15
Q
omamy- rodzaje
A
- wzrokowe
- słuchowe
- węchowe
- smakowe (najrzadziej)
- czuciowe
a) czucie skórne (dotykowe np. kłucie na pow. skóry)
b) czucie cenestetyczne (wewnętrzne; np. kłucie w obszarze narz. wewn.)
c) kinestetyczne (czucie ruchu, równowagi np. unoszenie się, spadanie)
16
Q
czym się różni iluzja od omamu?
A
w omamach brak obiektywnie istniejącego przedmiotu oraz silne, niekorygowane poczucie realności spostrzeżenia
17
Q
objaw Liepmanna
A
u chorego wywołujemy omamy wzrokowe poprzez delikatny ucisk na gałki oczne;
char. dla majaczenia alkoholowego
18
Q
objaw Reichardta
A
=czystej kartki
chory czyta z niezapisanej kartki to, co sugeruje mu badający
19
Q
objaw Aschaffenburga
A
pod wpływem sugestii chory rozmawia przez wyłączony telefon
20
Q
objaw nawlekania nitki
A
chory nawleka nieistniejącą nić na nieistniejącą igłę pod wpływem sugestii
21
Q
omamy- podział
A
a) proste (błyski, cienie, szmery, trzaski)
b) złożone (przedmioty, osoby, zwierzęta, głosy, tykanie zegara, muzyka, szczekanie)
22
Q
głosy omamowe- rodzaje
A
a) komentujące
b) imperatywne (rozkazujące)
c) dialog omamowy (rozmowy)
23
Q
omamy hipnagogiczne
A
fizjolog;
podczas zasypiania;
wyraziste wyobrażenia (wzrokowe, słuchowe, kinestetyczne), które mogą przechodzić w marzenia senne
24
Q
omamy hipnopompiczne
A
=wybudzeniowe;
fizjologiczne;
po przebudzeniu z koszmaru sennego, towarzyszy im dezorientacja i brak krytycyzmu, ale dość szybko pojawia się prawidłowy sąd realizujący
25
pseudohalucynacje- inaczej?
omamy rzekome
26
pseudohalucynacje- opisz
lokalizowane w nieadekwatnej przestrzeni (kosmos, wnętrze brzucha);
najczęściej objaw psychozy ze spektrum schizofrenii
27
halucynoidy
spostrzeżenia powstające bez udziału bodźców, którym towarzyszy krytycyzm (chory wie, że są objawem choroby);
najczęściej objaw uszkodzenia OUN
28
jakie badanie robimy, jeśli pacjent ma halucynacje lub halucynoidy?
badanie obrazowe OUN
29
omamy a nastrój
a) zgodne z nastrojem np. depresyjny nastrój i głosy potępiające chorego, maniakalny nastrój i głosy wychwalające uzdolnienia chorego
b) niezgodne z nastrojem np. chory z obniżonym nastrojem słyszy głos "o, znowu tu przyszedł, ciekawe po co?"
30
objawy ogniskowe, wymień kilka
agnozje, apraksje, afazje
31
agnozja=?
niemożność poznawania zjawisk i przedmiotów
32
agnozja wzrokowa- uszkodzenie czego?
płatu potylicznego
33
na czym polega agnozja wzrokowa?
niemożność syntezy wrażeń wzrokowych- chory nie jest w stanie rozpoznać przedmiotów, które widzi, ale rozpoznaje je dotykiem
34
agnozja słuchowa- opisz
niemożność rozpoznawania źródeł podniet słuchowych na podstawie wrażeń wyłącznie akustycznych; często współwystępuje z afazją
35
afazja czuciowa- co to
niemożność rozumienia słów; uszkodzenie ośrodka czuciowego mowy tj. Wernickego (u praworęcznych tylna część górnego płata skroniowego lewego)
36
afazja ruchowa- co to
niemożność wysłowienia się;
chory wydaje nieartykułowane dźwięki, niezrozumiałe dla otoczenia krzyki;
uszkodzenie ośrodka ruchowego mowy tj. pole Broka
37
afazja amnestyczna
niemożność przypomnienia sobie nazw znanych wcześniej przedmiotów; uszkodzenie dolnej cz. płata skroniowego lewego
38
apraksja- co to
pacjent traci możliwość wykonywania określonych celowych ruchów, przy braku niedowładów i niezborności;
uszk. kory ruchowej przedczołowej
39
prozopagnozja- inaczej
asocjacyjna agnozja twarzy
40
prozopagnozja- opisz
pacjent rozpoznaje, że twarz jest twarzą, ale nie poznaje czyja ona jest (dotyczy także własnej twarzy); uszk. zazwyczaj prawej półkuli mózgu;
obustr. uszk. pł. potylicznych lub 1-str z uszk. ciała modzelowatego
41
apercepcyjna agnozja twarzy
trudność w rozpoznaniu twarzy; pacjent nie odróżnia twarzy od innych od innych obiektów np. ręki
42
depersonalizacja
zmiana postrzegania własnej osoby, poczucie oddzielenia się od własnej osoby, staniu się zewnętrznym obserwatorem swojego umysłu/ciała; poczucie obcości lub nierealności siebie lub części swojego ciała;
43
derealizacja
zmieniona percepcja otaczającej rzeczywistości, która wydaje się nierealna, dziwna, obca
44
omamy pedunkularne
doznania obejmujące sceny zawierające liczne postacie o żywych barwach; uszkodzenie pnia mózgu;
b. rzadko występują
45
podział pamięci ze względu na długość
a) ultrakrótka= bezpośrednia= ikoniczna= sensoryczna= rejestr sensoryczny ~1s
b) krótkotrwała (kilka s do kilkunastu min)
- 7 +/- 2 elementy
- zapamiętywanie szybkie, bez wysiłku
- dostęp do zapamiętanych inf łatwy
- wrażliwość na zapominanie znaczna
c) długotrwała
- czas przechowania i zakres nieogr.
- wrażliwość na zapominanie niewielka
- proces zapamiętywania trudny
- gromadzenie inf w postaci synaptycznych lub biochem. śladów pamięciowych
- efekt konsolidacji śladów pamięciowych
46
podział pamięci długotrwałej
a) deklaratywna ("że")
- epizodyczna= autobiograficzna (pamięć zdarzeń; "pamiętam")
- semantyczna (wiedza na temat pojęć; "wiem")
b) niedeklaratywna= proceduralna= operacyjna ("jak" tj. sposób wykonania czynności)
47
pamięć deklaratywna- opisz
- char. jawny
| - jej treści mogą zostać uświadomione, zwerbalizowane
48
pamięć niedeklaratywna- char
-char. utajony
49
zaburzenia ilościowe pamięci- podział
1. hipermnezja
2. hipomnezja
3. amnezja
4. ekmnezja
50
hiperamnezja
zdolność pamięci do nieogr. odtwarzania utrwalonych przeżyć;
brak znaczenia klinicznego;
może pojawić się w stanach ekstatycznych, pod wpływem silnych emocji albo środków halucynogennych
51
hipoamnezja
obniżona zdolność odtwarzania wspomnień, przechowywanych w pamięci KRÓTKO I DŁUGOTRWAŁEJ
52
amnezja
=luka pamięciowa
okres z przeszłości niepokryty śladem pamięciowym;
zaburzenie zapamiętywania, przechowywania lub odtwarzania śladów pamięciowych
(całk/częściowa, trwała/przemijająca, wsteczna/następcza)
53
ekmnezja
zafałszowanie pamięci, polegające na zachowaniu w pamięci zdarzeń z przeszłości i przeżywaniu ich jako aktualnych (traktowanie przeszłości jako teraźniejszości)
54
zaburzenia jakościowe pamięci- podział
=paramnezje
1. allomnezje
- iluzje pamięci
- kryptomnezje
- złudzenia utożsamiające
2. pseudomnezje
- omamy pamięci
- konfabulacje
55
hipoabulia
osłabienie napędu psychoruchowego
56
abulia
zahamowanie napędu psychoruchowego
57
osłupienie- inaczej
stupor, sopor
58
stupor df
stan, w którym pacjent pozostaje w całkowitym lub częściowym bezruchu i nie reaguje na podniety zewnętrzne
np. przy silnym strachu
* też w ocenie przytomności sopor=stupor=stan półśpiączki, kiedy pacjent jest w głębokim śnie i pod wpływem mocnych bodźców reaguje, ale się nie wybudza
59
wzmożenie napędu psychoruchowego- charakterystyka
- np. upojenie alkoholowe, hipomania i mania (podwyższony nastrój)
a) mierne - chory jest twórczy, aktywny zawodowo i społecznie
b) znacznie- chory jest niespokojny, nadmiernie ruchliwy, gadatliwy, agresywny, gonitwa myśli, nie odczuwa zmęczenia fizycznego
60
obniżenie napędu psychoruchowego
spadek liczby, zakresu, tempa podejmowanych działań, zmniejszenie chęci i brak energii
zwolnienie tempa myślenia i wypowiedzi
61
stereotypie słowne
wielokrotne bezsensowne powtarzanie tych samych dźwięków, słów, zdań
62
natręctwa myślowe
prowadzą do natrętnych czynności
63
gibkość woskowa
utrzymywanie pozycji ciała, często niewygodnej, nadanej przez ułożenie kończyny chorego (nawet przez dłuższy czas)
64
echolalia
automatyczne powtarzanie słów zasłyszanych w otoczeniu
| np. w stanach osłupieniowych, schizofrenii, stany dementywne, u osób niepełnosprawnych intelektualnie
65
echopraksja
automatyczne wykonywanie obserwowanych u innych ruchów
| np. w stanach osłupieniowych, schizofrenii, stany dementywne, u osób niepełnosprawnych intelektualnie
66
negatywizm bierny
chory nie spełnia żadnych poleceń
67
negatywizm czynny
pacjent wykonuje czynność odwrotną niż polecona
68
awolicja
brak woli lub jej poważne ograniczenie
| char. dla schizofrenii
69
ambitendencja
jednoczesne występowanie sprzecznych dążeń
np. nie jestem chory, ale leki będę przyjmował
np. w schizofrenii
70
paragnomen
impulsywne, nieumotywowane, gwałtowne czyny, zdarzające się czasem w przebiegu schizofrenii np. nieuzasadnione pobicie
71
facylitacja społeczna
obecność innych osób wywiera intensyfikujący wplyw na zachowania jednostki
72
próżniactwo społeczne
zmniejszenie przez jednostkę wysiłku wkładanego w pracę grupową w porównaniu z wysiłkiem wkładanym przez nią podczas wykonywania tego zadania indywidualnie
73
piromania
podpalanie wykonywane pod wpływem silnego afektu lub popędu, któremu chory nie jest w stanie się przeciwstawić
74
kleptomania
kradzieże wykonywane pod wpływem silnego afektu lub popędu, któremu chory nie jest w stanie się przeciwstawić
75
wymień psychopatologiczne działania popędowe
1. piromania
2. kleptomania
3. bezcelowe wędrowanie
4. nadmierna żarłoczność
5. popęd samozachowawczy (brak=> myśli samobójcze)
76
wymień zaburzenia spostrzegania
1. pareidolie
2. złudzenia= iluzje
3. omamy= halucynacje
4. omamy rzekome= pseudohalucynacje
5. halucynoidy= parahalucynacje
77
wymień podział zaburzeń myślenia
a) treści
b) formy
- toku
- funkcji (struktury)
78
wymień zaburzenia treści myślenia
1. urojenia
2. myśli nadwartościowe
3. myśli natrętne
4. automatyzmy psychiczne
79
wymień zaburzenia toku myślenia
1. gonitwa myśli
2. spowolnienie/zahamowanie myślenia
3. otamowanie (blokada) myślenia
4. mutyzm
5. słowotok
6. perseweracje, stereotypie, iteracje
7. natłok myślenia (mantyzm)
8. drobiazgowość/ rozwlekłość
9. uskokowość
10. werbigeracje
11. echolalia
80
wymień zaburzenia funkcji myślenia
1. zubożenie myślenia
2. myślenie paralogiczne
3. myślenie magiczne
4. myślenie nieskładne
5. myślenie niekomunikatywne
6. rozkojarzenie
7. splątanie
8. afazja
81
wymień rodzaje urojeń
1. proste
2. paranoiczne
3. paranoidalne
4. oniryczne
5. inkoherentne
82
wymień rodzaje urojeń ze względu na zabarwienie emocjonalne
a) syntymiczne (zgodne z nastrojem)
b) atymiczne (pozbawione emocji)
c) paratymiczne (niezgodne z nastrojem)
d) katatymiczne (życzeniowe, odrealnione)
83
wymień rodzaje urojeń ze względu na treść
1. prześladowcze
2. odnoszące (ksobne)
3. oddziaływania (owładnięcia, wpływu)
* nasyłania/zabierania myśli
4. odsłonięcia myśli
5. błędnego utożsamiania osób
6. zazdrości (niewierności)
7. somatyczne
* hipochondryczne
8. wielkościowe
9. depresyjne
10. winy, grzeszności, kary
11. nihilistyczne
12. zubożenia
13. erotyczne
14. katatymiczne
84
wymień zaburzenia poznawcze
1. spostrzegania
2. pamięci
3. uwagi
4. myślenia (i mowy)
85
4A
```
char. dla schizofrenii
ambiwalencja i ambisentencja
autyzm
afekt tępy
zaburzenia asocjacji
```
86
allomnezje
nieadekwatne, zafałszowane odtwarzanie rzeczywistych wspomnień
87
pseudomnezje
wspomnienia rzekome;
| dotyczą zdarzeń, które nigdy nie zaistniały, ale pacjent traktuje je jako rzeczywiste
88
iluzje pamięci
=złudzenia pamięci;
zniekształcenia treści zapamiętywanych zjawisk, u którego podłoża leżą skrajne emocje;
jeśli u ich podłoża leżą zaburzenia psychotyczne- pozostają nieskorygowane, a jeśli nie to zostają skorygowane
89
kryptomnezje
reprodukcje dawnych śladów pamięciowych, które pacjent umiejscawia współcześnie, jednak bez świadomości ich wtórności;
w ch. org mózgu lub u osób z ilościowymi zaburzeniami świadomości
90
nieświadomy plagiat
u jego podłoża leży kryptomnezja;
| osoba błędnie przypisuje sobie autorstwo cudzego utworu
91
glosolalia
u jego podłoża leży kryptomnezja;
| osoba mówi językiem, którego według subiektywnego przekonania do tej pory nie znała
92
złudzenia utożsamiające
deja vu/vecu
| błędne postrzeganie i umiejscawianie w czasie przeżywanej sytuacji
93
omamy pamięciowe- co to?
pacjent wypowiada wspomnienia, które nie odpowiadają żadnym realnym zdarzeniom, a o których przeżyciu jest przekonany; są to urojenia rzutowane na przeszłość
94
omamy pamięciowe- różnica z konfabulacjami
1. w omamach pamięciowych nie ma wypełniania luki pamięciowej
2. omamy pamięciowe- niezmienna treść; konfabulacje- treść zmienna
3. omamy pamięciowe- niepodatna na sugestie, konfabulacje- podatna na sugestie
4. omamy pamięciowe- wysycenie syntymiczne; konfabulacje- wysycenie atymiczne, paratymiczne, katatymiczne
5. omamy pamięci- zwykle z. psychotyczne; konfabulacje- org uszk. OUN
95
konfabulacje
fałszywe wspomnienia służące do wypełniania luk pamięciowych u chorych z głębokimi zaburzeniami zapamiętywania; wykazują zmienną treść pod wpływem otoczenia
96
w jakich zespołach występują omamy pamięciowe?
w zespołach psychotycznych
97
jak inaczej nazywają się omamy pamięciowe w zespołach psychotycznych?
urojeniowe zafałszowanie śladów pamięciowych, urojenia pamięci
98
urojenia proste
- pojedyncze, mało rozbudowane
- syntymiczne lub katatymiczne
- prosta interpretacja, rozwinięcie innych obj. np. omamów
- bez tendencji do systematyzacji czy dezintegracji
99
urojenia paranoiczne
- usystematyzowane
- możliwe do zaistnienia
- udowadniane logiczne
- syntymiczne/katatymiczne wysycenie
- spójne z osobowością
- o prawidłowej treści
np. moja rodzina jest w niebezpieczeństwie, śledzą mnie, zamontowali kamery w moim mieszkaniu
100
urojenia paranoidalne
- niemożliwe do zaistnienia
- nieprawdopodobne
- niepowiązane wzajemnie ze sobą
- porozrywane
- dziwaczne
- atymiczne/paratymiczne wysycenie
- oderwane od osobowości i realiów życia chorego
np. na oddziale jest pacjent, który mówi po rosyjsku, ktoś zostawił na moim łóżku reklamówkę, Bóg jest wspaniałomyślny
101
urojenia oniryczne
- niekonsekwentne
- intensywnie wysycone emocjonalnie, chory ma poczucie aktywnego udziału
- całość przeżywania przypomina marzenia senne
- mogą dotyczyć końca świata, katastrofy, wojny
102
urojenia inkoherentne
=niespójne
- brak wszelkiej spójności
- zmienność treści
- poszczególne wypowiedzi są uderzająco absurdalne
103
urojenia df
1. nieprawidłowe treści
2. sądy pochodzenia chorobowego
3. którym tow. silne odczucie oczywistości
4. mają indywidualny i wyobcowany kontekst
5. są niekorygowalne mimo pewnych dowodów ich fałszywości
104
urojenia prześladowcze
ich tematem jest domniemane prześladowanie, wrogość otoczenia, atakowanie, śledzenie, oszukiwanie chorego, dokuczanie mu lub spiskowanie przeciwko niemu
105
urojenia odnoszące- inaczej?
ksobne
106
urojenia odnoszące
przekonanie, że obiekty, wydarzenia, osoby z otoczeni lub ich zachowanie mają z chorym szczególny związek oraz że uwaga otoczenia jest w szczególny sposób skupiona na chorym
107
urojenia oddziaływania- inaczej
wpływu, owładnięcia
108
urojenia oddziaływania
przekonanie, że uczucia, myśli lub działania chorego pozostają pod wpływem lub kontrolą zewnętrznych sił bądź osób; ew. chory może przypisywać sobie możliwość wpływu na inne osoby
109
urojenia nasyłania/zabierania myśli
szczególna forma urojeń oddziaływania; ich treść stanowi przekonanie, że inne osoby lub siły zewnętrzne przesyłają myśli do umysłu chorego lub usuwają z jego umysłu jego własne myśli
110
urojenia odsłonięcia myśli
przekonanie, że myśli chorego są bez jego udziału przekazywane innym osobom
111
urojenia ugłaśniania myśli
przekonanie, że myśli pacjenta są słyszane przez otoczenie
112
urojenia błędnego utożsamiania osób
przekonanie, że znane pacjentowi osoby nie są tymi osobami, ale ich sobowtórami lub, że osoby bliskie przyjmują postać osób obcych
113
urojenia zazdrości/niewierności
fałszywe przekonanie o niedotrzymywaniu wierności przez partnera
114
urojenia hipochondryczne
nieuzasadnione przekonanie o domniemanej poważnej i zagrażającej chorobie
115
urojenia wielkościowe inaczej
wyższościowe
116
urojenia wielkościowe
przekonanie na temat własnej wyjątkowości, wielkości, niepospolitości, szczególnego znaczenia
117
urojenia depresyjne
przekonanie o zaniżonej wartości siebie, własnych cech, możliwości, pozycji społecznej
118
urojenia winy, grzeszności, kary
przypisywanie sobie czynów nagannych moralnie, przekonanie, że to, czego doświadcza chory jest karą za popełnione przez niego czyny lub że inni muszą za nie pokutować
119
urojenia nihilistyczne
przekonanie, że sam chory, fragment jego ciała lub świat nie istnieje
120
urojenia zubożenia
dotyczą domniemanej ruiny finansowej pacjenta lub osób z jego otoczenia
121
inteligencja
zdolność przystosowania się do okoliczności dzięki dostrzeganiu abstrakcyjnych relacji, korzystaniu z uprzednich doświadczeń i skutecznej kontroli nad własnymi procesami poznawczymi
122
spowolnienie/zahamowanie myślenia
całkowite zatrzymanie wątku myślowego, który dotychczas przebiegał w sposób spowolniony; w stanach katatonicznych
123
blokada/zatamowanie myślenia
otamowanie;
| dotychczas sprawnie przebiegający wątek myśli ulega nagłemu zatrzymaniu;
124
gdzie występuje blokada/zatamowanie myślenia
schizofrenia, ch. org mózgu, zaburzenia świadomości
125
gonitwa myśli
skrajne przyspieszenie toku myślenia, wypowiadanie wielu (zwykle chaotycznie powiązanych treści;
słowotok
126
mutyzm
brak reakcji słownej mimo poleceń i zachęt kierowanych do chorego
127
mutyzm wybiórczy
brak reakcji słownej mimo poleceń i zachęt kierowanych do chorego dotyczący jedynie wybranych osób i sytuacji
128
perserweracje/stereotypie/iteracje
uporczywe powtarzanie tej samej czynności mimo zaniku wywołującej ją przyczyny
129
mantyzm
poczucie uciążliwego nadmiaru spontanicznie pojawiających się kolejnych wątków i tematów myślenia, zwykle zakłócających wątek myślenia i wyrażający się w ograniczeniu płynności, jasności, zwartości wypowiedzi
130
drobiazgowość, rozwlekłość
inicjowanie nowych, zwykle zbędnych wątków mimo nieukończenia już rozpoczętych, co powoduje oddalenie się od wątku głównego
131
uskokowość
powtarzające się reagowanie na różne pytania odpowiedziami, które są tylko nieznacznie związane z treścią pytania lub w ogóle nie nawiązują do jego treści
132
werbigeracje
stereotypie słowne, często występujące z ruchowymi;
| wystukiwanie rytmu, powtarzanie słów, zgłosek nietworzących sensownej całości, a połączonych podobieństwem dźwięku
133
alogia inaczej
zubożenie myślenia
134
alogia
ograniczenie ilości i treści myślenia oraz wypowiedzi chorego
135
myślenie paralogiczne
wypowiedzi chorego stają się mało zrozumiałe z powodu braku logicznego wnioskowania, argumentowania, łączenia w kategorie wypowiadanych treści
136
wymień rodzaje myślenia paralogicznego
1. myślenie nadmiernie konkretne
2. myślenie nadmiernie abstrakcyjne
3. nieprawidłowe kategoryzowanie zjawisk
4. używanie pojęć o znaczeniu prywatnym
137
metonimia
figur retoryczna polegająca na zastąpieniu nazwy jakiegoś przedmiotu lub zjawiska nazwą innego, pozostającego z nim w uchwytnej zależności
138
neologizmy
nowe, nieznane słowa, dziwaczne; połączenie nieprawidłowe dwóch i więcej słów albo wyrażeń
139
ambiwalencja
jednoczesne występowanie sprzecznych dążeń, sądów
140
ambisentencja
polega na wypowiadaniu sprzecznych sądów
141
myślenie nieskładne
wypowiedzi zawierające nieprawidłowości gramatyczne i zaburzony tok myślenia (zbaczanie z tematu, uskokowość);
schizofrenia
142
myślenie niekomunikatywne
cechy myślenia dereistycznego, autystycznego, odnoszącego się do siebie
143
dereizm
sposób myślenia oderwany od rzeczywistości, abstrakcyjny, fantastyczny, rezonerski, pseudofilozoficzny
144
myślenie autystyczne
przeniesienie zainteresowania chorego na własne życie wewnętrzne
145
myślenie odnoszące się do siebie
odnoszenie każdej treści komunikacji do siebie
146
rozkojarzenie
wypowiedzi chaotyczne, o zaburzonej składni, logice i funkcji komunikacyjnej;
znacznie nasilone= sałata słowna
147
inna nazwa sałaty słownej
schizofazja
148
myśli natrętne inaczej
obsesje
149
myśli natrętne
nawracające myśli, wyobrażenia, fantazje, impulsy, które oceniane są jako niechciane, niepotrzebne, bezsensowne, przykre dla chorego, niezgodne z jego przekonaniami;
próby przeciwstawiania się pozostają nieskuteczne;
zawsze uznawane za własne!
150
z czym mogą współistnieć myśli natrętne?
z kompulsjami (natrętnymi czynnościami)
151
ruminacje natrętne
długotrwałe, natrętne, nieproduktywne wątpliwości;
| char dla epizodu depresyjnego
152
automatyzm psychiczny
stan charakteryzujący się przekonaniem o utracie wpływu chorego na przebieg jego procesów myślowych, mowę, ruchy ciała, spostrzeganie;
zjawiska te postrzegane są jako obce, niepodległe woli pacjenta, narzucone przez bliżej nieokreśloną siłę
153
mały automatyzm
obcość przeżyć i odczuwania jest niepełna
154
rozwinięty automatyzm
poczucie obcości jest pełne
155
myśli nadwartościowe
- niezgodne z rzeczywistością lub wręcz absurdalne przekonania i poglądy, nieakceptowane w kulturze, w której funkcjonuje dana osoba;
- niepodtrzymywane przez osobę z urojeniową pewnością;
- może dotyczyć kwestii religijnych, społecznych, naukowych lub osiągnięć danej osoby;
- wiąże się często z żarliwym propagowaniem;
- jeśli zaburzają funkcjonowanie to mają charakter fanatyczny;
- niewielka zdolność do krytycznej oceny czy korekcji;
- trudno odróżnić od urojeń
- mogą być motorem postępu lub być społecznie szkodliwe
156
Co to jest inteligencja?
Zdolność do przystosowania się do okoliczności dzięki dostrzeganiu abstrakcyjnych relacji, korzystaniu z doświadczeń i kontroli własnych procesów poznawczych
157
Jak nazywa się skala do badania inteligencji?
Skala Inteligencji Wechslera dla Dzieci/Dorosłych
158
Wzór na iloraz inteligencji
Iloraz inteligencji= wiek umysłowy/wiek życia x 100
159
Jaką liczbą wyrażamy przeciętny iloraz inteligencji?
100
160
Czym jest dewiacyjny iloraz inteligencji?
Wynik przeciętny dla danej populacji, to 100. Standardowe odchylenie od przeciętnej to 15.
Pozwala ocenić poziom intelektualny jednostki w stosunku do całej populacji.
161
Inteligencja płynna
- Dostrzeganie relacji między symbolami i wykonywania złożonych relacji na symbolach, niezależnie od doświadczenia i znaczenia symboli.
- Poziom tej inteligencji jest stały, wrodzony, uwarunkowany biologicznie.
- Badamy ją za pomocą ciągów cyfr/słów/symboli, które trzeba uzupełnić.
162
Inteligencja skrystalizowana
- Wiedza i umiejętności.
- Ulega zmianie w trakcie życia pod wpływem zdobywanej wiedzy i doświadczenia
- Badamy za pomocą testów wymagających użycia zdobytej wiedzy
163
Inteligencja emocjonalna
Zdolność rozpoznawania, używania, radzenia sobie ze stanami emocjonalnymi własnymi oraz innych osób
164
Wskaźnik niepełnosprawności intelektualnej w populacji
1% (wg innych źródeł 2-3%)
165
Jakie zdolności są osłabione u osób z niepełnosprawnością intelektualną?
Zdolności adaptacyjne
166
Jakie wyróżniamy stopnie niepełnosprawności intelektualnej? Jakie są przyczyny powstania niepełnosprawności danego stopnia?
-lekką
167
Jakie są przyczyny NI związane z życiem prenatalnym?
genetyczne, środowiskowe (zakażenia TORCH, toksyny, leki, alkohol, narkotyki, nieprawidłowości łożyska, niedobory w diecie matki, zaburzenia immunologiczne)
168
Jakie są okołoporodowe przyczyny NI?
encefalopatia niedotlenieniowo- niedokrwienna, wcześniactwo, bardzo niska masa urodzeniowa, krwawienia wewnątrzczaszkowe, infekcje, zaburzenia metaboliczne ( hipoglikemia, hiperbilirubinemia)
169
Jakie są przyczyny NI występujące w wieku rozwojowym?
infekcje OUN, urazy czaszkowo- mózgowe, niedotlenienie UN, procesy rozrostowe UN, zatrucia (CO, Pb, Hg, środki ochrony roślin), niedobory pokarmowe, zaniedbania środowiskowe
170
Jaki stopień NI stanowi największą grupę NI? Ile to procent? Ile procent stanowią pozostałe stopnie?
Największa grupa to niepełnosprawność w stopniu lekkim- 85%
umiarkowanym- 10%
znaczny- 3-4%
głębokim- 1-2%
171
Niepełnosprawność intelektualna głęboka- jaka wartość IQ? Jaki poziom funkcjonowania?
IQ 0-24
Jako dorosłe osoby funkcjonują intelektualnie na poziomie max 3 latka
Przystosowanie społeczne na poziomie max 4 latka
172
Niepełnosprawność intelektualna znaczna- jaka wartość IQ? Jaki poziom funkcjonowania?
IQ 25-39
Jako dorosłe osoby funkcjonują intelektualnie na poziomie max 5-6 latka
Przystosowanie społeczne na poziomie max 7-8 latka
173
Niepełnosprawność intelektualna umiarkowana- jaka wartość IQ? Jaki poziom funkcjonowania?
IQ 40-54
Jako dorosłe osoby funkcjonują intelektualnie na poziomie max 8 latka
Przystosowanie społeczne na poziomie max 10 latka
174
Niepełnosprawność intelektualna lekka- jaka wartość IQ? Jaki poziom funkcjonowania?
IQ 55-69
Jako dorosłe osoby funkcjonują intelektualnie na poziomie max 12 latka
Przystosowanie społeczne na poziomie max 17 latka
175
Granica normy IQ
70-79
176
Niższe niż przeciętne funkcjonowanie intelektualne- jakie IQ?
80-89
177
Przeciętny poziom funkcjonowania intelektualnego- jakie IQ?
90-109
178
Wyższy niż przeciętny poziom funkcjonowania intelektualnego- jakie IQ?
110-119
179
Wysoki poziom funkcjonowania intelektualnego- jakie IQ?
120-129
180
Bardzo wysoki poziom funkcjonowania intelektualnego- jakie IQ?
>130
181
Co to są emocje?
Są chwilowym odczuwanym subiektywnym stanem psychicznym.
Wyrażają stosunek podmiotu do siebie, ludzi, zjawisk, rzeczy, działania.
Powstają w wyniku oceny
182
Cechy emocji
- treść
- znak (pozytywny/negatywny)
- trwałość (jak długo się utrzymują)
- głębokość (głębokie to np. miłość, zazdrość, przyjaźń)
- ekspresja (zewnętrzny przejaw np. mimika, gesty)
- przedmiot (osoba, sytuacja do której emocja się odnosi)
183
Co to jest nastrój?
Dłużej odczuwany stan emocjonalny, który wpływa na odbiór rzeczywistości
184
Wg jakich cech dzielimy zaburzenia nastroju?
Dzielimy ze względu na:
- typ (nastrój podwyższony/obniżony/lęk/złość)
- dynamikę (zobojętnienie/ zubożenie/ zaleganie/ lepkość/ chwiejność/ nietrzymanie)
- wysycenie (syntymia/ paratymia/ hipertymia/ hipotymia/ atymia/ katatymia)
185
Obniżony nastrój
Subiektywne odczucie smutku, przygnębienia, rozpaczy, beznadziejności, obojętności.
Towarzyszy mu często lęk, anhedonia, niska samoocena, pesymizm w ocenie przeszłości i przyszłości, myśli suicydalne.
186
Podwyższony nastrój
Subiektywne odczucie radości, szczęścia, wesołości, entuzjazmu, mocy, energii.
Współwystępuje z drażliwością, przyspieszonym tokiem myślenia, nadmierną aktywnością, przerzutnością uwagi, wielomównością.
187
Lęk
Odczucie silnego zagrożenia, trwożliwego oczekiwania, zatrważającej zmiany bez realnego źródła niebezpieczeństwa.
Towarzyszy mu pobudzenie wegetatywne.
Lęk w konkretnej sytuacji/ uogólniony.
Przebieg falujący/ wolno płynący/ stały/ napadowy.
188
Złość- synonim i cechy
Dysforia.
Negatywne wzburzenie związane z poczuciem ograniczenia, frustracji przy braku możliwości realizacji własnych celów.
Często z niechęcią, zdenerwowaniem, rozżaleniem, wściekłością, agresją słowną.
189
Zobojętnienie uczuciowe
Zaburzenie ilościowe.
| Zmniejszenie (hipopatia) lub kompletny brak (apatia) przeżywania uczuć.
190
Spłycenie uczuciowe- co to i synonimy
Zmniejszenie intensywności, modulacji, zabarwienia reakcji emocjonalnych w opisywaniu rzeczywistości.
Bladość, sztywność afektywna.
191
Zubożenie uczuciowe
Prymitywizacja i uproszczenie w zakresie zaspokajania potrzeb biologicznych (głód, seks, pragnienie) nad potrzebą zaspokojenia uczuć wyższych (miłości, troski, poświęcenia)
192
Zaleganie uczuć
Długotrwałe utrzymywanie się stanów emocjonalnych w mało zmienionej lub niezmienionej postaci.
193
Lepkość uczuciowa
Nieumiejętność odseparowania się, zdystansowania się od zaistniałego stanu uczuciowego, prowadzi do wikłania się w różne relacje i związki.
194
Chwiejność afektu
Nadmierna, stała zmienność i nietrwałość nastroju. Łatwe przechodzenie z jednej skrajnej emocji do drugiej np. od radości do rozpaczy.
Fizjologicznie u dzieci i u os. starszych.
195
Nietrzymanie afektu
Nieumiejętność powstrzymania gwałtownych reakcji, zarówno pozytywnych (wylewność uczuciowa), jak i negatywnych (agresja, pobudzenie seksualne).
Reakcje te są nieadekwatne do bodźców wywołujących.
196
Syntymia
Adekwatność wypowiadanych treści i przeżywanych emocji
197
Hipertymia
Nadmierna ekspresja uczuciowa w stosunku do zaistniałej sytuacji
198
Hipotymia/ atymia
| Jak określamy wtedy afekt?
Ograniczenie lub zanik ekspresji uczuciowej.
| Afekt jest blady/pusty/chłodny/bezbarwny.
199
Paratymia
| Jak określamy wtedy afekt?
Rozmijanie się ujawnionej i oczekiwanej ekspresji uczuciowej.
Afekt nieadekwatny/ niedostosowany
200
Katatymia
Życzeniowe przekształcanie przeżyć do którego dochodzi pod wpływem "nastawiania się" na zajście danego zdarzenia. Np. odczuwanie wibrowania telefonu w kieszeni przy oczekiwaniu na ważną rozmowę.
201
Agresja- co to i jakie mamy rodzaje
Zachowanie podejmowane z zamiarem spowodowania szkody. Prowadzi potencjalnie lub faktycznie do negatywnych dla innych konsekwencji.
- słowna
- fizyczna
- bezpośrednia (skierowana na osobę, która ją wywołała- biję tego, kto mnie wkurzył)
- pośrednia (dotyka osoby "trzecie"- jestem wkurzona i biję randoma na ulicy)
- instrumentalna (służy do osiągnięcia celu- chcę ukraść portfel, więc biję starszą panią w parku)
202
Katalepsja- synonim i co to
Gibkość woskowa
| Utrzymywanie ciała lub kończyny w pozycji nadanej przez inną osobę
203
Stereotypie ruchowe
uporczywie powtarzane, pozornie celowe ale niefunkcjonalne ruchy lub czynności
np. kołysanie ciała, uderzanie głową, potrząsanie dłońmi, dłubanie w otworach ciała
204
Manieryzmy ruchowe
dziwaczne, nieadekwatne, niezrozumiałe dla otoczenia gesty lub ruchy
np. podawanie ręki każdej napotkanej osobie, poruszanie się ruchem wirowym
205
Grymasy (grymaszenie)
dziwaczna, niezrozumiała, niedostosowana do sytuacji mimika
206
Posturyzmy
Przyjmowanie dziwacznych, często niewygodnych pozycji ciała (np. dziwacznie ułożone kończyny)
207
Katapleksja
Nagła utrata napięcia mięśniowego --> upadek
208
Katatonia
Wzrost napięcia mięśni w spoczynku. Zanika podczas wykonywania ruchów.
209
Zespół katatoniczny
- spowolnienie lub pobudzenie ruchowe
- katalepsja
- negatywizm
- zastyganie
- automatyzm nakazowy
- objawy "echo"
210
Tiki
nagłe, mimowolne skurcze mięśni
- proste- gł. twarz, szyja, barki- mruganie, ruchy szyi, wzruszanie ramionami
- złożone- np. podskakiwanie, uderzanie się
Czasem tiki wokalne.
211
Przytomność
odbieranie, rejestrowanie, przetwarzanie informacji i odpowiednie reagowanie. Oceniamy ją w GCS.
212
Świadomość
przytomność + przeżywanie, doświadczanie swojego istnienia i istnienia otoczenia
213
Co zaliczamy do ilościowych zaburzeń świadomości
- patologiczna senność
- stan przedśpiączkowy
- śpiączka
Zaburzenia te są podobne do modelu snu fizjologicznego
214
Co zaliczamy do jakościowych zaburzeń świadomości
- przymglenie świadomości
- zmącenie świadomości
- zawężenie świadomości
215
Patologiczna senność
Ilościowe zaburzenie świadomości.
Nadmierna senność, spowolnienie p-r, osłabienie koncentracji, trudności z utrzymaniem toku rozmowy.
W ch. somatycznych, lekkich zatruciach, zmęczeniu
216
Stan przedśpiączkowy
ilościowe zab. świadomości.
Znaczne pogłębienie senności, kontakt można nawiązać za pomocą bardzo silnych bodźców i na krótki czas, znaczne zaburzenia orientacji, mogą być odruchy patologiczne
217
Śpiączka
ilościowe zab. świadomości
| pełna utrata świadomości, chory nieprzytomny, nie reaguje na najsilniejsze bodźce
218
Przymglenie świadomości
Niewyraźny odbiór rzeczywistości, porównywany do widzenia "jak przez mgłę". Najczęściej zaburzona jest orientacja allopsychiczna, w cięższych stanach także autopsychiczna. Po epizodzie niepamięć fragmentaryczna
219
Zmącenie świadomości
bardziej nasilona forma przymglenia świadomości, rzeczywistość ulega znacznemu zniekształceniu --> iluzje, omamy, urojeniowa interpretacja. Kontakt bardzo utrudniony . Po epizodzie niepamięć fragmentaryczna
220
zawężenie świadomości
Odbieranie otoczenia jak spoglądanie przez "dziurkę od klucza". Utrudniony kontakt z otoczeniem. Zaburzona orientacja auto- i allopsychiczna.
Po epizodzie niepamięć wsteczna całkowita
221
```
Stan pomroczny (zamroczenia świadomości)
Jasny stan pomroczny
```
Niewłaściwa orientacja (gł. allo), nietypowe zachowania, zmiany osobowości, zwężenie świadomości.
Po ustąpieniu całkowita/ prawie całkowita niepamięć.
Jasny stan pomroczny- pacjent wydaje się zdrowy, ale nastąpiła zmiana jego dotychczasowego zachowania
222
Stan majaczeniowy (delirium)
- zaburzenia orientacji
- niepokój ruchowy
- krótkotrwałe urojenia i omamy
- wrażliwość na sugestię
kilka h- kilka dni; w chorobach somatycznych; zab. świadomości mogą być falujące; nasilenie wieczorem i w nocy
223
Stan splątaniowy (amentia)
- zaburzenia orientacji allo(głębsze niż w majaczeniu)
- zaburzenie orientacji auto nie są nasilone
- splątanie, mnogość wątków
- powierzchowność procesów kojarzeniowych
- gonitwa myśli
- może być pobudzenie ruchowe
224
somnolencja inaczej
senność patologiczna
225
somnolencja df
w ciągu dnia, niezależnie od rytmu dobowego pacjenta, pojawiają się stany zwiększonej senności wraz z zapadaniem w sen;
chorego można wybudzić, ale tylko z zastosowaniem silnych bodźców
