Cukrzyca Flashcards
Badania przesiewowe na cukrzycę- u kogo?
- osoby z grup ryzyka co rok
- każda osoba >45 rż co 3 lata
Ile % osób z cukrzycą nie wie, że ma cukrzycę?
40-50%
Szczyt zapadalności C1?
10-12 rż i 16-19 rż
ryzyko zachorowania na C2 według wieku?
rośnie wraz z wiekiem i po 70rż spada
p/c w C1
- ICA - p/c p/wyspowe
- IAA - p/c p/insulinowe
- anty-GAD - p/c p/ dekarboksylazie kw. glutaminowego
- IA-2 , IA-2b - p/c p/ fosfatazie tyrozynowej
- Znt8- p/c p/transporterowi cynku 8
chorobny autoimm. współistniejące z C1
- pierwotna niedoczynność kory nadnerczy
- bielactwo
- celiakia
- niedokrwistość addisona-biermera
Kwasica ketonowa- objawy
- ból i zawroty głowy
- ból brzucha (przypomina zapalenie otrzewnej)
- ból w KP (przypomina ból opłucnowy lub osierdziowy)
- N i w
- zaburzenia świadomości, śpiączka
- zniesienie odruchów ścięgnistych, osłabienie napięcia mm
- hipotensja
- tachykardia
- oddech Kussmaula (przyspieszenie i pogłębienie częstości oddechów)
- zaczerwienie twarzy
- zapadnięcie gałek ocznych
- zapach acetonu z ust
Prawidłowa glikemia na czczo
- 3,9-5,5 mmol/l
- 70-99 mg/dl
IFG- rozwiń skrót i podaj wartości glikemii
impaired fasting glycaemia- nieprawidłowa glikemia na czczo
- 5,6-6,9 mmol/l
- 100-125 mg/dl
IGT- rozwiń skrót i podaj wartości
impaired glucose tolerance= nieprawidłowa tolerancja glc
w OGTT w 120 min:
-140-199 mg/dl
-7,8-11 mmol/l
opisz badanie OGTT u normalnych ludzi
- pomiar glc na czczo przed badaniem
- przyjęcie 75 g glc rozpuszczonej w 250-300 ml wody w ciągu 5 min
- pomiar glc w 120. min testu
opisz badanie OGTT u K w ciąży
- pomiar glc na czczo przed badaniem
- przyjęcie 75 g glc rozpuszczonej w 250-300 ml wody w ciągu 5 min
- pomiar glc w 60. i 120. min testu
rozpoznanie cukrzycy- 5 sytuacji
- przygodna glc > lub = 11,1 mmol/l (200mg/dl) I TYPOWE OBJ HIPERGLIKEMII
- przygodna glc > lub = 11,1 mmol/l (200mg/dl) bez typowych obj. hiperglikemii I 1X INNEGO DNIA GLC NA CZCZO > lub = 7,0 mmol/l (126 mg/dl)
- 2x w różnych dniach glc na czczo > lub = 7,0 mmol/l (126 mg/dl)
- glc w OGTT w 120. min > lub = 11,1 mmol/l (200mg/dl) + objawy hiperglikemii (jeśli nie ma obj- oznacz ponownie glc z tej samej próbki lub powtórz badanie)
- Stężenie HbA1c >6,5%
diagnostyka hiperglc w ciąży u wszystkich K w ciąży
- glc na czczo na początku ciąży (w trakcie pierwszej wizyty w ciąży)
- OGTT w 24-28 tc (z oznaczeniem glc w 60. i 120. min OGTT- tzw. 3-stopniowy)
wynik prawidłowy glc na czczo u K w ciąży i jakie dalej postępowanie?
<92 mg/dl
OGTT w 24-28 tc (chyba, że istnieją czynniki ryzyka hiperglc)
wynik glc na czczo u K w ciąży 92-125 mg/dl- co dalej?
szybko OGTT
wynik glc na czczo u K w ciąży > lub = 126 mg/dl i co dalej?
oznacz ponownie glc na czczo
prawidłowe wyniki OGTT u K w ciąży
- na czczo <92 mg/dl
- w 60 min. testu <180 mg/dl
- w 120. min testu: <153 mg/dl
st. peptydu C- co znaczy niskie i wysokie
- niskie- autoimm cukrzyca
- wysokie- hiperinsulinizm w cukrzycy t. 2
wskaźnik HOMA-IR - co to i na co to?
- w rozpoznawaniu insulinooporności
- st. insuliny x st. glc /22,5
- > 3 to insulinooporność
cukrzyca ciążowa- glikemia jakie wartości?
-na czczo 92-125 mg/dl (od 126 mg/dl czyli 7,0 mmol/l - cukrzyca w ciąży)
-OGTT w 60. min > lub = 180 (10 mmol/l)
-OGTT w 120. min 153-199 mg/dl (8,5mmol/l-11,0mmol/l)
! od 200 mg/dl czyli 11,1 mmol/l- cukrzyca w ciąży
metformina- jakiej witaminy brakuje?
B12
1 wymiennik węglowodanowy (WW) - ile to gramów węgli?
10 g
grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 + co ile badania u tych ludzi
- BMI >25, obw talii u M >94 i K>80cm
- cukrzyca w rodzinie (rodzice, rodzeństwo)
- mała aktywność fizyczna
- uprzednio stwierdzone IFG lub IGT
- przebyta cukrzyca ciążowa
- urodzenie dziecka >4kg
- HDL <40 mg/dl (1,0 mmol/l) lub TG >150mg/dl (1,7mmol/l)
- PCOS
- miażdżyca
- mukowiscydoza (bad 1x/rok już od 10 rż)
(badania przesiewowe co rok!)
leki zwiększające glc we krwi, predysponujące do cukrzycy
- GKS
- tiazydy
- niektóre BB
Jakie HbA1c powinny mieć K w ciązy w 2 i 3 trymestrze?
<6,0% (jeśli nie wiąże się to z ryzykiem hipoglc)
Jakie HbA1c powinny mieć K w ciąży w 1 trymestrze?
< lub = 6,5%
Jakie HbA1c powinny mieć osoby z krótkotrwałą (<5 lat) C t.2?
< lub = 6,5%
Jakie HbA1c powinny mieć wszystkie osoby z C t.1 (oprócz tych zagrożonych znacząco hipoglc)?
< lub = 6,5%
Jakie HbA1c powinny mieć dzieci i młodzież z cukrzycą t. 1 lub 2?
< lub = 6,5%
Jakie HbA1c powinny mieć osoby w wieku powyżej 18 lat:
- z C t. 1 i ryzykiem hipoglc
- u chorych >65 rż i z prawdopodobnym przeżyciem >10 lat, u których wyrównanie cukrzycy należy prowadzić stopniowo
- z C t.2 >5lat
< lub = 7,0%
U kogo dopuszczalne HbA1c > lub = 8,0%?
-podeszły wiek z zaawansowaną cukrzycą i makroangiopatią (przebytym zawałem, udarem)
Docelowe HDL u wszystkich chorych (M i K)
> 40 mg/dl (1,0 mmol/l) u M
>45 mg/dl (1,2 mmol/l) u K
Działania metforminy
- hamowanie wątrobowej produkcji glc:
a) glukoneogenezy w wątrobie
b) hamowanie glikogenolizy w wątrobie - nasilenie beztlenowej przemiany glc
- zwiększa wrażliwość na insulinę (zmniejsza insulinooporność)
- zwiększenie akt. GLUT -> wzrost dokomórkowego transportu glc - obniża st. TC, VLDL, TG, LDL (polepsza lipidogram)
- powoduje zmniejszenie m.c.
- obniża CTK
- hamuje wchłanianie heksoz
flozyny- podaj inną nazwę i działanie
inhibitory SLGT-2
- powodują zwiększone wydalanie sodu z moczem -> obniżają CTK
- ograniczają wchłanianie zwrotne glc w cewce bliższej nefronu => zwiększenie wydalania glc z mcozem (glukozuria bez hiperglc)
- ułatwiają utratę m.c.
- opóźniają rozwój nefropatii cukrzycowej
- zmniejszenie ryzyka zdarzeń sercowo-nn
- zmniejszenie ryzyka zgonu
leki na cukrzycę zwiększające ryzyko hipoglc
pochodne sulfonylomocznika (gli-)
leki na cukrzycę o udowodnionym wpływie na spadek ryzyka sercowo-nn
- flozyny
- agoniści rec. GLP-1 (dulaglutyd, eksenatyd)
leki na cukrzycę powodujące wzrost m.c.
- pochodne sulfonylomocznika
- pioglitazon
leki na cukrzycę powodujące spadek m.c.
- metformina
- flozyna
- agoniści rec. GLP-1 (gulaglutyd, eksenatyd)
metformina- jakie choroby są wskazaniem do zażywania?
- cukrzyca t.2
- PCOS
- z. metaboliczny
leki przeciwcukrzycowe- zwiększające wydzielanie insuliny
- pochodne sulfonylomocznika
- inh DPP-4 = gliptyny
- agoniści rec. GLP-1 (dulaglutyd, eksenatyd)
leki przeciwcukrzycowe- działają obwodowo
- metformina (pochodna biguanidu)
- glitazony
- flozyny
- inh. alfa-glukozydazy (akarboza)