Otępienia Flashcards
wymień zaburzenia organiczne
- otępienia
- z. amnestyczny
- majaczenie
- zaburzenia osobowości i zachowania
- halucynoza org
- org. zaburz. katatoniczne/urojeniowe/afektywne/lękowe/dysocjacyjne
otępienie df
zespół objawów spowodowany ch. mózgu, o char. przewlekłym i postępującym, w którym zaburzone są wyższe f. korowe tj. poznawcze, bez zaburzeń świadomości i z tow. zmianami osobowości, zaburzeniami zachowania i emocji
- pamięć
- liczenie
- myślenie
- orientacja
- rozumienie
- zdolność uczenia się
- język
- ocena
epidemiologia otępienia
- wzrost z wiekiem
- 5% po 65rż
- 20% po 80rż
podział otępień (tj. przyczyny)
- Alzheimer (30-70%)
- nn-poch (15-30%)
- mieszane Alzheimer+nn.poch. (10-30%)
- z c. Lewy’ego (7-34%)- obecnie uważane za ogólnie 2. przyczynę
- czołowo-skroniowe (1,5-2,5%)
- inne przyczyny:
- urazy głowy
- guzy mózgu
- infekcje
- alko, leki, toksyny
- ch. zwyrodnieniowe mózgu
- padaczka
- SM (ch. demielinizacyjne)
- pląsawica Huntingtona (ch. dziedziczne)
- ch. metabol.
czy w otępieniach mogą występować zaburzenia świadomości?
tak, są wówczas wtórne do innych chorób, zaburzeń metabolicznych lub elektrolitowych; w czystej postaci otępienie przebiega bez zaburzeń świadomości
otępienie o wczesnym początku tzn
przedstarcze;
<65rż
otępienie o późnym pocz tzn
starcze;
po 65rż
<65 rż otępienia epidemiologia
- Alzheimer
2. czołowo-skroniowe
jak dzielimy otępienia ze wzgl. na etiologię?
- pierwotnie zwyrodnieniowe
- wtórne
- inne schorzenia
podaj otępieni pierwotnie zwyrodnieniowe
- AD (Alzheimer)
- DLB (dementa with lewy bodies)
- PD (ch. Parkinsona)
- Pląsawica Huntingtona
- ch. Wilsona (zwyrodnienie soczewkowo-wątrobowe)
- FTD (frontotemporal dementia= czołowo skroniowe)
otępienie wtórne wymień
- poudarowe z otępieniem nn-poch
- ch. inf. OUN np. Creutzfeldta Jakoba, AIDS
- odległe następstwa urazów głowy
jakie to są przewlekłe schorzenia zwyrodnieniowe nie prowadzące do otępienia, ale powiązane z zaburzeniami poznawczymi i emocjonalnymi
SM
z. Tourette’a
czynniki ochronne przed AD
- wyższe wykształcenie
- izoforma APO E e2
- NLPZ, statyny
- wit. E
- akt. styl życia
czynniki ryzyka AD
- mutacja genów betaAPP albo presenilin 1,2 (PSEN-1,2)
- polimorfizm APO E e4
- niski poziom wykształćenia
- samotne życie
- wiek
korowe otępienia
- alzheimer
- czołowo-skroniowe
- ciala lewyego
podkorowe otępienia
- parkinson
- huntington
- wilson
mieszane otępienia
1. creutzfeuld jacobs 2 naczyniowe (częstsza jest komponenta podkorowa)
badania dla osób w wieku podeszłym które mają obj zaburzeń poznawczych
- morfologia
- ob
- mocz
- elektrolity
- wapń
- tarczyca
- wątroba
- glc
- b12 i kw. foliowy
- rtg klatki
- tk głowy
- ekg
- bad. neuropsycholog
+ew eeg i mr głowy
jak się zaczynają różne otępienia
alzheimer- zaburzona tylko pamięć
czołowo skroniowe, ciała lewyego
zaburzona jakaś 1 f. poznawcza, ale nie pamięć
zaburzonych wiele f. poznawczych- naczyniowe
leki w AD
- memantyna (ant rec. NMDA=> ich ciągła aktywacji)- umiark i ciężkie AD
- donepezil (selekt, odwr inh. AchE)- wszystkie AD
- galantamina (inh AchE i modulator rec. nikotyn)
- rywastygmina (inh AchE i BchE)- wszystkie AD
kryteria naczyniowego otępienia
- nierównomierny deficyt wyższych czyn. korowych (niektóre dotknięte bardzo, inne zaoszczędzone)
- przesłanki kliniczne ognisk. uszk. mózgu
- 1-str niedowład spastyczny
- 1-str wzrost odruchów ścięgnistych
- (+) odruch podeszwowy
- porażenie rzekomoopuszkowe - wywiad, bad potwierdzają ch. nn. mózgu (udar w wywiadzie)
otępienie po 85 rż
- nn
2. AD
otępienie przed 65rż
- AD
2. czołowo -skroniowe
otępienie naczyniowe K:M
M>K
czas trwania naczyniowego otępienia w porównaniu do AD
czas trwania nn jest krótszy od AD i trwa ok. 5 lat
cechy char. otępienia nn
- nagły pocz
- skokowe pogarszanie, fluktuacyjny przebieg
- NT, udar w wywiadzie
- obj. miażdzycy
- ogniskowe obj
- względne zachowanie osobowości
otępienie zz ciałami lewyego - cechy charakterystyczne
- falujący przebieg procesów poznawczych i wyraźne zmiany świadomości
- halucynacje wzrokowe
- obj. z. parkinson. pojawiające się po zaburzeniach poznawczych
- zaburzenia ruchowe w fazie snu REM
- nadwrażliwość na neuroleptyki (łatwe występowanie obj. pozapiramid)
- początek: drażliwość, chwiejność afektywna, agresja
otępienie czołowo- skroniowe - charakterystyka
- K=M
- 30-50% rodzinnie, AD
- pierwsze obj 35-75rż
- czas trwania choroby krótki (2-20 lat)
a) wariant czołowy= ch. Picka (zaburzenia zachowania, odhamowanie, zmiany w sposobie odżywiania)
b) wariant skroniowy (zaburzenia językowe)
c) postępująca afazja bez płynności mowy