Hematologia Flashcards
CML- rozwiń skrót
chronic myeloid leukemia
rozrost czego jest w CML?
klonalny rozrost nowotworowo zmienionej wielopotencjalnej komórki macierzystej szpiku
czynniki ryzyka CML
promieniowanie jonizujące
char. mutacje w CML
chromosom Philadelphia (Ph) (= poł genów BCR i ABL1 i powstanie genu fuzyjnego => białko BCR-ABL1 o stałej aktywności kinazy tyrozynowej => proliferacja klonu macierzystych komórek szpikowych, zahamowanie apoptozy i upośl. przylegania komórek białaczkowych do podścieliska szpiku) t(9,22)
char. wyniki badań w CML
- wysoka leukocytoza (~100 tys/mikrolitr)
- u 10% >200- 300 tys/mikrolitr => obj. leukostazy - w rozmazie przesunięcie w lewo obrazu odsetkowego granulocytów (promielocyty, mielocyty, metamielocyty, mogą się zdarzyć też blasty)
- nadpłytkowość (u 1/3 chorych)
- st. Hb w/n (w chwili rozp.; w szpiku linia erytropoetyczna jest stłumiona)
- bazofilia (u 20%)
char. objawy w CML
- spadek m.c.
- obj. leukostazy (gdy WBC >200-300 tys./mikrolitr; zaburzenia przepływu krwi w mikrokrążeniu)
a) zaburzenia świadomości
b) zaburzenia widzenia
c) ból głowy
d) obj hipoksemii
e) priapizm - splenomegalia=> ból w LPŻ, uczucie pełności w jamie brzusznej
- hepatomegalia (później)
!50% bezobj..
epidemiologia CML
M:K = 1,3 :1
4-5 dekada życia (30-50 rż)
stanowi 15% białaczek u dorosłych
jakie fazy ma CML
- przewlekłą
- akceleracji
- przełomu blastycznego
*obecność blastów definiuje przebieg choroby
jakie leczenie w CML
- inhibitory kinaz tyrozynowych
- allo-HCT
- INF alfa
- hydroksymocznik
rokowanie w CML
w fazie przewlekłej- przewidywana długość życia nie jest skrócona, zgony raczej z innych powodów
w przełomie blastycznym- <1 rok
CLL- rozwiń skrót
chronic lymphocytic leukemia
CLL- df
indolentna ch. neo morfologicznie dojrzałych limf. B, występujących we krwi, szpiku, tk. limf i in. narz.
epidemiologia CLL
!najcz. postać białaczki u dorosłych w Europie i Ameryce Pn
mediana wieku zach: 72 lata
M:K = 2:1
objawy CLL
- 50 % bezobj.
- objawy B (5-10% chorych)
a) spadek m.c. >10% w 6 mscy
b) gorączka >38 st min 1msc
c) potliwość, gł. w nocy >2 tyg - osłabienie, nadmierna męczliwość
- uczucie pełności w j. brzusznej i ból brzucha (splenomegalia, hepatomegalia)
- powiększ. w.chł. (50-90%)
- niebolesne
- symetryczne
- często w ok. szyi - powiększenie innych narz. limf. np. pierścienia Waldeyera
- zajęcia narz. pozalimf najcz. skóry (<5%)
powikłania CLL
- zakażenia
- cytopenie autoimm.
- niedokrwistość autoimmunohemolityczna
- małopłytk. imm. - nabyty obrzęk nn-ruch
przebieg naturalny CLL
a) >60% chorych- faza łagodnego przebiegu-> ciężkie powikłania i zgon po 5-10 latach
b) <30% - przebieg łagodny -> śmierć po 10-20 latach
c) 2-3% z. Richtera = transformacja w bardziej agresywnego chłoniaka
kiedy będziesz podejrzewał z. Richtera
pacjent z CLL, u którego nastąpiła szybka progresja asymetr. powiększ. w.chł. (w fazie przewl. symetryczne), nacieku nietypowych narz. pozawęzł, nagły wzrost obj. ogólnych, nagły wzrost LDH i hiperkalcemia
char. wyniki badań w CLL
- limfocytoza >5000/mikrol (N:1000-5000)
- przeciętnie ~30 tys./mikrol
- przeważają małe, dojrzałe limf. z char. jądrami uszkodzonych limf (= cienie Gumprechta) - niedokrwistość
- małopłytkowość
- w biopsji szpiku zwiększona liczba limf. (>30%), komórkowość szpiku ok lub wzrost
kryteria rozpoznania CLL
- limfocytoza krwi obwodowej min. 5000/mikrol. z przeważającą populacją dojrzałych, małych limfocytów (przez min. 3 msce)
- potwierdzenie klonalności łańcuchów lekkich oraz char. immunofenotypu krążących limf. B (koekspresja CD 5, 19, 20, 23)
leczenie CLL
- p/c anty CD20 = rytuksymab, obinutuzumab
- analogi puryn
- leki alkilujące
- inh. szlaków sygnałowych
- allo HCT
- gdy cytopenia imm to GKS, splenektomia, IVIG, leki imm-sup, rytuksymab
porównaj wyniki morfologii w CML i CLL
CML- lekocytoza (~100 tys/mikrol), przesunięcie obrazu granulocytów w lewo, nadpłytk. (u 1/3), Hb ok
CLL- limfocytoza (~30 tys/mikrol), niedokrwistość, małopłytkowość
porównaj objawy w CML i CLL
CML: spadek m.c., obj. leukostazy (zaburzenia świadomości i widzenia, ból głowy, priapizm), splenomegalia i hepatomegalia, ból brzucha
CLL: spadek m.c., gorączka, nocne poty, osłabienie, męczliwość, pow. w.chł., splenomegalia i hepatomegalia, ból brzucha, zajęcia pierścienia Waldeyera i skóry
SLL- rozwiń skrót
chłoniak z małych limfocytów
small lymphocytic lymphoma
SLL co to
rzadsza, niebiałaczkowa postać CLL; identyczna morfologicznie i immunofenotypowo; cechuje się powiększeniem w.chł. i/lub śledziony, limfocytoza krwi obowdowej <5000/mikrol., bez cytopenii; 20% progresuje do CLL
MDS rozwiń skrót
zespoły mielodysplastyczne
myelodysplastic syndrome
MDS podaj opis
choroby nowotworowe układu krwiotwórczego, które char. się:
- cytopenią krwi obwodowej
- dysplazją w min. 1 linii krwiotworzenia
- nieefektywną hematopoezą
- powtarzalnymi zmianami gen
- częstą transformacją w AML
MDS epidemiologia
65-75 rż
M>K
MDS czyn. ryzyka
a) narażenie na:
1. zw. chem (beznzen, toluen)
2. metale ciężkie
3. dym tytoniowy
4. prom. jonizujące
5. cytostatyki
6. RTH
b) inne
1. niedokrwistość aplastyczna
2. ch. wrodz.: z. Fanconiego, z. Downa
3. CHIP (klonalna hematopoeza o nieokreśl. potencjale)
MDS o powolonym przebiegu
z delecją 5q; gł. u młodych K
występuje w niej nadpłytkowość
morfologia i bad laboratoryjne w MDS
- pancytopenia (u 50%)
- niedokrwistość (niemal wszyscy)
- retikulocytopenia
- leukopenia z neutropenią
- blasty 0-19%
- małopłytkowość - st. Fe i ferrytyny w sur. wzrost
biopsja szpiku w MDS
u 90% komórkowość szpiku prawidłowa lub zwiększona, dysplazja od 1 do wszystkich linii krwiotwórczych; odsetek mieloblastów w szpiku 5-19%
objawy MDS
- obj. niedokrwistości
- osłabienie, męczliwość, upośl. koncentracji, ból i zawroty głowy, tachykardia, duszność, bladość - obj. małopłytkowości
- wybroczyny na skórze i bł. śluz.
- krw - obj. neutropenii
- ciężkie zakażenia grzybicze i bakteryjne - u 30% współwystępują obj. ch. autoimm.
!hepatosplenomegalia b. rzadko
porównaj objawy MDS i CLL i CML
MDS- obj. pancytopenii (męczliwość, bladość, wybroczyny, zakażenia), BARDZO RZADKO hepatosplenomegalia
CLL- spadek m.c., gorączka, nocne poty (bez współistn. zakażenia), osłabienie, męczliwość, pow. w.chł., splenomegalia i hepatomegalia, ból brzucha, zajęcia pierścienia Waldeyera i skóry
CML- obj. leukostazy (zaburzenia świadomości i widzenia, priapizm, ból głowy), splenomegalia, hepatomegalia, ból brzucha
porównaj wyniki morfologii MDS, CLL, CML
MDS- pancytopenia
CLL- limfocytoza >5000/mikrol, niedokrwistość i małopłytkowość
CML- leukocytoza ~100 000/mikrol, przesunięcie obrazu granulocytów w lewo (niedojrzałe), nadpłytkowość (u 1/3), Hb ok