Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

LEK 2020/2021 > Choroby zakaźne DO > Flashcards

Choroby zakaźne DO Flashcards

1
Q

gorączka trzydniowa- podaj inne nazwy tej choroby

A
  1. rumień nagły

2. szósta choroba

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

rumień nagły- podaj czynnik etiologiczny

A

HHV-6 = ludzki wirus opryszczki typu 6 (częściej u małych dzieci) i HHV-7

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Podaj typowy przebieg rumienia nagłego i ile % chorych tak choruje

A
  1. nagła wysoka gorączka (często >40st), trwa ~3 dni
  2. przy ustępowaniu gorączki pojawia się czerwona lub bladoróżowa wysypka plamisto grudkowa
    -najpierw na tułowiu (i tu jest najbardziej nasilona)
    -potem na kończynach i twarzy (mniej nasilone)
    Tak choruje tylko 20% chorych na rumień nagły.
    Mogą się pojawić obj. z GDO oraz obj. żołądkowo-jelitowe.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

jaka jest najczęstsza przyczyna drgawek gorączkowych u dzieci?

A

Rumień nagły

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

jedna z najczęstszych przyczyn infekcji z gorączką u niemowląt?

A

-rumień nagły

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Szczyt zapadalności rumienia nagłego?

A

6mż-4rż (dzieci KP rzadko)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jak najczęściej przebiega zakażenie HHV-6/7? objawowo, czy bezobjawowo?

A

Bezobjawowo u ~80% zarażonych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

jakie jest najczęstsze powikłanie rumienia nagłego?

A

drgawki gorączkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jak leczysz rumień nagły?

A

objawowo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

charakterystyczna cecha w badaniach laboratoryjncyh w rumieniu nagłym

A

leukopenia i limfocytoza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

najczęstsza pomyłka podczas postępowania w rumieniu nagłym?

A

podanie antybiotyku w fazie gorączkowej choroby i zakwalifikowanie wysypki jako reakcji uczuleniowej na lek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

podaj inną nazwę rumienia zakaźnego

A

piąta choroba

zespół spoliczkowanego dziecka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

podaj czynnik etiologiczny rumienia zakaźnego

A

ludzki parwowirus B19

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

źródło zakażenia HHV-6

A

zwykle bezobjawowy dorosły

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

droga zakażenia- rumień nagły

A

droga kropelkowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

droga zakażenia- rumień zakaźny

A

tylko od ludzi!

  • droga kropelkowa
  • składniki krwi i produkty krwiopochodne
  • przez łożysko
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

rumień zakaźny- okres zakaźności

A

przypada na okres zwiastunowy choroby, trwa ~7dni i ustępuje w momencie pojawienia się osutki (wylęganie 4-14 dni, największa wiremia i zakaźność po 6-10 dniach od zakażenia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

zespół grudkowo-krwotocznych “rękawiczek i skarpetek” = ZGKRS - etiologia

A

parwowirus B19

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ZGKRS- okres zakaźności

A

zakaźność przed pojawieniem się osutki i trwa aż do jej ustąpienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jak może przebiegać zakażenie parwowirusem B19?

A
  • bezobjawowo lub jako lekkie przeziębienie
  • rumień zakaźny (zakażenie pełnoobjawowe)
  • zespół grudkowo-krwotocznych rękawiczek i skarpetek (zakażenie pełnoobjawowe)
  • uogólnione wybroczyny (kończyny, pachwiny i pachy) u dzieci przy ok l.płytek krwi
  • przewlekła niedokrwistość
  • przełom aplastyczny
  • nieimmunologiczny obrzęk płodu (przy zakażeniu K ciężarnej)
  • zapalenie wątroby
  • autoimmunizacja
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

przełom aplastyczny w zakażeniu parwowirusem B19- okres zakaźności

A

przed wystąpieniem obj i ponad 1 tyg po ich pojawieniu się

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

szczyt zapadalności na rumień zakaźny?

A

5-15rż

głównie późną zimą i wczesną wiosną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

gdzie się namnaża parwowirus B19 i jakie ma to skutki?

A

namnaża się głównie w komórkach progenitorowych układu czerwonokrwinkowego, co powoduje lizę tych komórek i chwilowe zahamowanie wytwarzania czerwonych krwinek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

opisz przebieg rumienia zakaźnego

A
  1. objawy zwiastunowe związane z wiremią, obj. zakażenia GDO
    - nieżyt nosa
    - zapalenie gardła
    - kaszel
    - gorączka
    - ból głowy, ból mm
  2. osutka (najbardziej charakterystyczny objaw, występuje u dzieci, ale tylko u <50% dorosłych)
    a) rumień na twarzy- z. dziecka spoliczkowanego
    - jasnoczerwony, o ostrych granicach
    - na policzkach, omija okolicę nosa i ust
    - często w kształcie motyla
    b) wysypka
    - głównie plecy i kończyny po stronie wyprostnej
    - rumieniowe plamki i grudki -> zlewne, rumieniowe wykwity opisywane jako siateczka, koronka, girlandy
    - nie zajmuje skóry dłoni i podeszw stóp
  3. zapalenie stawów (gł. dorośli, K>M)
    - towarzyszy osutce lub jest jedyną manifestacją zakażenia
    - ból, obrzęk stawów SYMETRYCZNY
    - najczęściej drobne stawy dłoni (międzypaliczkowe), nadgarstki, łokciowe, kolanowe, skokowe
    - nie prowadzi do uszkodzenia stawów, ustępuje samoistnie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

osutka w rumieniu zakaźnym- z czego wynika?

A

z reakcji typu kompleksów immunologicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

zapalenie stawów w rumieniu zakaźnym- z czego wynika?

A

z reakcji typu kompleksów immunologicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Bolesny, symetryczny obrzęk i rumień dłoni i stóp. Ma charakter wybroczyn i plamicy krwotocznej. Może piec i swędzieć. Ustępuje po 1-3 tygodniach. Co mogło to wywołać? Jak to się nazywa?

A

parwowirus B19

Zespół grudkowo-krwotocznych rękawiczek i skarpetek (ZGKRS)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

ZGKRS- gdzie zmiany poza dłońmi i stopami?

A

na błonie śluzowej jamy ustnej- nadżerki, pęcherzyki, obrzęk warg, wybroczyny na podniebieniu twardym i błonie śluzowej; mogą przypominać plamki Koplika (odra)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

przewlekła niedokrwistość w przebiegu zakażenia parwowirusem B19- u kogo i czemu?

A

u osób z upośledzoną odpornością, u HIV+, osób po przeszczepach; jest to skutek przewlekłego zakażenia komórek prekursorowych uk. erytropoetycznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

przełom aplastyczny w przebiegu zakażenia parwowirusem B19- u kogo?

A

U osób z intensywną hematopoezą:

  • wrodzone niedokrwistości hemolityczne
  • niedokrwistości autoimm.
  • masywny krwotok
  • stan po przeszczepie nerki, kom. krwiotwórczych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

przełom aplastyczny w przebiegu zakażenia parwowirusem B19- jak odróżnisz od przełomu hemolitycznego?

A

W hemolitycznym są retikulocyty.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

jak leczymy zakażenie parwowirusem B19?

A

objawowo, ale u osób nieummunokompetetnych można podać IVIG, a osobom z przełomem aplastycznym i przewlekłą niedokrwistością KKCz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Co robimy z K w ciąży, która miała kontakt z parwowirusem B19?

A

robimy badania IgG w surowicy => nie ma IgG => powtarzaj badanie co 2-4 tyg (okno serologiczne)
Jeśli stwierdzono IgM (ostra faza zakażenia) to robimy USG 1-2x/tyg przez 10-12 tyg, ze względu na możliwość uogólnionego nieimm. obrzęku płodu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Z czego wynika uogólniony, nieimmunologiczny obrzęk płodu?

A

z ciężkiej anemii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

konsekwencje zakażenia parwowirusem B19 u K w ciąży?

A
  • ryzyko przezłożyskowej transmisji (30%)
  • samoistne poronienie
  • obumarcie płodu (największe ryzyko w II trymestrze, 20-28 tc)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

czy jest obowiązek zgłaszania zakażenia parwowirusem B19 do PSSE?

A

Nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Jakie postacie kliniczne może przybrać świnka?

A
  1. zapalenie ślinianek
  2. ZOMR
  3. zapalenie jądra i najądrza
  4. zapalenie jajnika
  5. zapalenie trzustki
  6. zapalenie innych narządów (gruczoł łzowy, tarczyca, grasica, wątroba, pierś, nerki)
    * może być też okres zwiastunowy (obj. grypopodobne), częściej u dorosłych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Herpeswirusy- RNA czy DNA?

A

DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

wirus świnki- RNA czy DNA?

A

RNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

parwowirus B19- RNA czy DNA?

A

DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Jakie badania laboratoryjne możesz zrobić w nagminnym zapaleniu przyusznic?

A
  1. IgM w surowicy
  2. IgG w surowicy
  3. izolacja wirusa i hodowla (krew, mocz, ślina, PMR)
  4. RT-PCR- wykrycie RNA wirusa
  5. zwiększenie akt. amylazy we krwi i w moczu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

świnka- czy przebieg może być bezobjawowy?

A

tak, u 20-30%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

źródło zakażenia wirusem świnki

A

człowiek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

droga zakażenia wirusem świnki

A
  1. kropelkowa

2. bezpośredni kontakt lub pośredni kontakt z zakaźnym materiałem lub skażonym przedmiotem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

jaki materiał jest zakaźny w przypadku świnki?

A
  1. krew
  2. ślina
  3. mocz
  4. PMR
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

okres zakaźności na świnkę

A

od 7 dni przed obrzękiem ślinianek do 9 dni po wystąpieniu obrzęku ślinianek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

okres wylęgania świnki

A

14-24 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

opisz jak wygląda zapalenie ślinianek w przebiegu świnki

A
  • najczęściej przyuszne (60-70%), rzadziej podżuchwowe (10%)
  • zwykle obustronne (70%)
  • ślinianki mogą być zajmowane kolejno lub jednocześnie
  • ból i obrzęk ślinianki, stopniowo obrzęk zajmuje otaczające tk.
  • skóra nad ślinianką napięta, ale niezmieniona
  • konsystencja ślinianki ciastowata
  • jest zaczerwienienie i obrzęk ujścia przewodu ślinianki przyusznej na błonie śluzowej policzka
  • zmniejszone wydzielanie śliny , suchość w ustach
  • utrudnione żucie, połykanie i otwieranie ust
  • podczas spożywania kwaśnych pokarmów nasila się ból ślinianki
  • towarzyszy gorączka 38-39st.
  • objawy zapalenia ślinianki mijają po ~7 dniach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

jaka jest inna nazwa świnki?

A

nagminne zapalenie przyusznic

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

zapalenie jąder i najądrzy w przebiegu świnki- jak często i jaki skutek?

A

u 30-40% chorych chłopców, może prowadzić do niepłodności (jeśli obustronne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

zapalenie jajnika w przebiegu świnki- jak często i jaki skutek?

A

u 5-7% dziewcząt, skutków nie ma za bardzo, bo NIE PROWADZI do niepłodności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

U pacjenta, który miał zdiagnozowaną świnkę kilka tygodni temu, u którego obrzęk ślinianek już dawno znikł, pojawiła się gorączka i ostry ból w nadbrzuszu promieniujący do lewej strony i do pleców. Pacjent wymiotuje i ma dreszcze. Co to się mogło podziać?

A

Zapalenie trzustki w przebiegu świnki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Na podstawie IgM i IgG kiedy stwierdzisz, że pacjent właśnie przechodzi świnkę?

A

swoiste IgM i/lub ponad 4 krotne zwiększenie miana swoistych IgG w odstępie 2-4 tyg.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Kryteria rozpoznania świnki

A 
Typowe przypadki:
-brak szczepienia
-kontakt z osobą zakażoną
-badanie kliniczne
Nietypowe i jak się chce mieć pewność:
-badania wirusologiczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Czy jest możliwe zachorowanie na świnkę u osób na nią szczepionych?

A

Tak, zwykle przy bliskim i intensywnym kontakcie (nastolatki, młodzi dorośli)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Jak leczymy świnkę?

A

Objawowo:

  • paracetomal, NLPZ, opioidy w zapaleniu trzustki
  • częste płukanie ust
  • unikanie kwaśnych potraw
  • w zapaleniu jądra i najądrza suspensorium lub ciasna bielizna i pozycja leżąca (spadek bólu)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

jaki ma wpływ świnka na K ciężarną?

A
  • jak w 1 trymestrze to może poronić
  • może też być poród przedwczesny i obumarcie płodu
  • nie ma wzrostu ryzyka wad wrodzonych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

ZOMR w przebiegu świnki- czy to częsta sprawa?

A

tak, częsta, bo jest u 60-70% chorych na świnkę; ale zwykle bezobjawowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

powikłaniem ZOMR w przebiegu świnki może być…

A

głuchota typu odbiorczego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

ryzyko zakażenia różyczką płodu w trakcie pierwotnej wiremii u ciężarnej w zależności od tygodnia ciąży

A

do 12 tc- 85-100%
13-16 tc - 54%
17-22 tc - 25%
zakażenie po 22 tc nie daje zagrożenia dla płodu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

czy dzieci z różyczką wrodzoną mogą zarażać?

A

tak, nawet do 12 mż

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

od kogo można się zarazić różyczką?

A

tylko od ludzi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

okres zakaźności różyczki

A

od 7 dni przed osutką do 6 dni po wystąpieniu osutki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

droga przenoszenia wirusa różyczki

A
  • droga kropelkowa
  • kontakt bezpośredni z materiałem zakaźnym (wydzielina DO, mocz, krew, kał)
  • przez łożysko
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

wirus różyczki - RNA czy DNA?

A

RNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

czy zakażenie różyczką może być bezobj?

A

tak i jest takie u 50%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

opisz typową kolejność występowania obj w różyczce i czas ich trwania

A
  1. okres zwiastunowy (kilka dni)
  2. powiększenie i bolesność w.chł. karkowych, potylicznych, zausznych, szyjnych (na 1 dzień przed osutką)
  3. osutka plamista lub plamisto grudkowa
    - najpierw za uszami, potem na twarzy i tułowiu
    - po 1-2 dniach na kończynach
    - zanika po 2-3 dniach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

zapalenie spojówek w odrze a w różyczce- różnica

A

w odrze ze światłowstrętem, w różyczce bez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

gorączka w różyczce- wysoka czy niska?

A

niska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

opisz osutkę w różyczce

A
  • plamista lub plamisto grudkowa
  • różowa
  • char. zstępujący
  • może swędzieć
  • ustępuje bez pozostawiania przebarwień, może być lekkie złuszczanie
    1. na twarzy, najpierw za uszami i tułowiu
  • na twarzy zajmuje trójkąt Fiłatowa! (który nie jest zajęty w płonicy)
    2. na kończynach (po 1-2 dniach)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

różyczka wrodzona- konsekwencje dla płodu

A
  • w pierwszych tc - obumarcie i poronienie
  • w I i II trymestrze (im wcześniej tym gorzej):
    1. wady serca
    2. choroby narządu wzroku
    3. głuchota
    4. małogłowie
    5. małopłytkowość
    6. upośledzenie rozwoju psychoruchowego
    7. zapalenie mózgu i ZOMR
    8. hepatosplenomegalia
    9. żółtaczka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Triada Gregga- co to i jakie zaburzenia?

A

Triada Gregga to zespół wad w przebiegu różyczki wrodzonej.

  1. wady narządu wzroku (zaćma, jaskra, retinopatia)
  2. głuchota
  3. wady serca (PDA, zwężenie t.płucnej, ubytki przegród serca)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

kiedy robimy badania pomocnicze w różyczce?

A

u K w ciąży i przy podejrzeniu różyczki wrodzonej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

w surowicy znaleźliśmy swoiste IgG p/różyczce- co one oznaczają?

A
  • jeśli stabilne stężenie- oznacza przebyte zakażenie i odporność
  • jeśli wzrośnie >4 x w 2-4 tyg. to oznacza akt. zakażenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

jak leczymy różyczkę?

A

tylko objawowo

  • zap. stawów -> NLPZ
  • małopłytkowość -> prednizon, koncentrat płytek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

różyczka- zgłaszamy do PSSE?

A

tak, przy każdym podejrzeniu lub rozpoznaniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

u kogo w PL najbardziej prawdopodobne wystąpienie różyczki?

A

u młodych mężczyzn, bo obowiązkowe szczepienia dla chłopców wprowadzono w 2004 roku (dziewczęta 1989r)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

wirus odry- RNA czy DNA?

A

RNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

od kogo się zarazimy odrą?

A

tylko od człowieka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

droga zakażenia odrą

A
  • kropelkowa

- kontakt z zakaźnymi wydzielinami (wydzielina DO)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

okres wylęgania odry

A

8-12 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

okres zakaźności odry

A

chory zaraża od momentu wystąpienia obj. zwiastunowych (5 dni przed wysypką) do 3 dni po wystąpieniu osutki

83
Q

czy odra jest bardzo zakaźna?

A

jest bardzo zakaźna

84
Q

czy odra może być bezobjawowa?

A

teoretycznie może, ale bardzo rzadko się tak zdarza

85
Q

opisz typowy przebieg odry

A
  1. obj. zwiastunowe
    - gorączka do 40 st. (1-7 dni)
    - suchy kaszel (1-2 tyg)
    - nieżyt nosa
    - zapalenie spojówek ze światłowstrętem i obrzękiem powiek
  2. plamki Koplika
    - szarobiałe liczne grudki na bł. śluz. policzków
    - 1-2 dni przed osutką i do 1-2 dni po wystąpieniu osutki
    - objaw patognomoniczny
  3. okres osutkowy
    - zstępująca
    - plamisto grudkowa
    - ciemnoczerwone-fioletowe
    - 0,1-1 cm
    - najpierw za uszami, poniżej linii włosów, potem twarz
    - potem tułów (SKÓRA LAMPARCIA) i kończyny
    - osutka blednie po 3-7 dniach w takiej kolejności jak się pojawiła
    - pozostawia brunatne przebarwienia i delikatne, OTRĘBIASTE złuszczanie naskórka
86
Q

badania pomocnicze w odrze- u kogo?

A

u wszystkich z podejrzeniem odry

87
Q

jakie badania pomocnicze w odrze?

A
  • ELISA (IgM, IgG)
  • hodowla wirusa
  • PCR- izolacja wirusowego RNA
  • jeśli zajęty OUN to bad. PMR lub wewnątrzoponowej produkcji IgG
88
Q

IgM, IgG w odrze- kiedy potwierdzenie rozpoznania?

A

jeśli IgM u osoby nieszczepionej w ostatnich 2-3 miesiącach (pobrać materiał do badań po >7 dniach od wystąpienia osutki, bo najwyższe st)
lub jeśli 4x wzrost IgG w odstępie 4 tyg

89
Q

czy możesz rozpoznać odrę bez badań pomocniczych?

A

Generalnie NIE możesz rozpoznać, chyba że osoba ma typowy obraz kliniczny i miała kontakt z osobą z potwierdzoną laboratoryjnie odrą

90
Q

leczenie odry

A
  • tylko objawowe
  • u dzieci niedożywionych- wit. A
  • jeśli powikłania bakteryjne to antybiotyk
  • w ciężkich postaciach możesz rozważyć rybawirynę
91
Q

u kogo większe ryzyko powikłań odry?

A

u niemowląt i dorosłych, z niedoborami odporności komórkowej i niedożywionych oraz u ciężarnych

92
Q

najczęstsze powikłanie odry?

A

zapalenie ucha środkowego (7-9%)

93
Q

wymień powikłania odry

A
  1. zapalenie ucha środkowego (7-9 %, najcz)
  2. zapalenie płuc (1-6%)
  3. zapalenie mózgu (0,1%; śmiertelność 15%, u 25% trwałe następstwa neurologiczne)
  4. zapalenie m.sercowego
  5. drgawki
  6. ślepota po zapaleniu pozagałkowym n.wzrokowego
  7. wtórne zakażenia bakteryjne (odra robi znaczną przemijającą imm-sup i może być nasilenie utajonej gruźlicy)
  8. zgon 0,1-1/1000 (20-30% niemowlęta)
  9. ADEM= ostre zapalenie demielinizacyjne mózgu (1/1000)
  10. podostre stwardniające zapalenie mózgu= SSPE (najczęstsze <2rż, powadzi do zgonu; zwykle po 7 latach od przechorowania odry)
  11. odrowe wtrętowe zapalenie mózgu
94
Q

czy po przechorowaniu odry jest trwała odporność?

95
Q

jakie powikłania dla płodu w odrze?

A

poronienie, poród przedwczesny

96
Q

czy mamy immunoprofilaktykę bierną w odrze?

A

mamy Ig, można podać osobie podatnej na zachorowanie po kontakcie z chorym

97
Q

ile izolujemy chorych na odrę?

A

4 dni od wystąpienia osutki, ale jeśli niedobór odp to cały czas

98
Q

obowiązek zgłaszania do PSSE odry

A

jest, przy każdym podejrzeniu

99
Q

czy na świnkę można ponownie zachorować?

A

można, ale rzadko

100
Q

czy na różyczkę można ponownie zachorować?

A

można, ale rzadko; w zdecydowanej większości przypadków odporność na całe życie po przechorowaniu i po zaszczepieniu

101
Q

różyczka- powikłania u dorosłych, nie płodów

A
  1. zapalenie stawów (1-25%)- gł. młode K, ustępuje samoistnie i bez następstw
  2. skaza krwotoczna małopłytkowa
  3. zapalenie mózgu (rokowanie dobre)
102
Q

Czy barwa wydzieliny z nosa różnicuje etiologię wirusową i bakteryjną?

103
Q

najczęstsza przyczyna ostrego nieżytu nosa i zatok przynosowych?

A

rynowirusy (do 50%)

104
Q

co świadczy o nadkażeniu bakteryjnym ostrego nieżytu nosa i zatok przynosowych?

A

pogorszenie po 5 dniach trwania choroby lub utrzymywanie się objawów >10 dni

105
Q

ile trwa ostre a ile przewlekłe zapalenie zatok i nieżyt nosa?

A

<12 tyg ostre

> lub = 12 tyg przewlekłe

106
Q

objawy nieżytu nosa i zatok przynosowych

A
  1. wydzielina z nosa (wodnista, śluzowa lub ropna)
  2. zatkanie nosa
  3. spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła => chrypka, kaszel
  4. upośledzenie węchu, zaburzenia smaku
  5. ból głowy, rozpieranie w okolicy chorej zatoki, ból rzucie zatoki
  6. stan podgorączkowy i gorączka
  7. zaczerwienienie, obrzęk błony śluzowej nosa
107
Q

przeziębienie- etiologia

108
Q

po ilu dniach w ostrym zapaleniu zatok i nieżycie nosa powinna następować poprawa?

109
Q

kiedy zrobisz TK zatok w przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych?

A

po 6 miesiącach leczenia i przy kwalifikacji do leczenia operacyjnego

110
Q

kiedy pilnie skierujesz pacjenta z ostrym zapaleniem nosa i zatok do szpitala?

A
  1. obrzęk powiek
  2. przemieszczenie gałki ocznej
  3. podwójne widzenie
  4. zaburzona ruchomość gałki
  5. pogorszona ostrość widzenia
  6. silny 1 lub 2-str ból głowy w ok. czołowej
  7. obrzęk ok. czołowej
  8. objawy ZOMR
  9. zaburzenia świadomości
111
Q

kryteria ciężkiego zapalenia nosa i zatok

A

min. 3 z:
1. ropna wydzielina bardziej obfita po 1 str
2. ostry mjs ból bardziej nasilony po 1 str
3. >38 st
4. wzrost OB, CRP
5. pogorszenie po łagodnej fazie choroby

112
Q

jak ktoś ma ciężkie ostre zapalenie zatok i nosa to co mu dasz do leczenia?

A

GKS donosowo i antybiotyk (1 rzut = amoksycylina)

113
Q

kryteria rozpoznania ostrego zapalenia nosa i zatok

A

nagły początek obj. blokada nosa/ wyciek z nosa przedni lub tylny
+ min. 1 z:
1. ból, rozpieranie w okolicy twarzy
2. osłabienie/utrata węchu

114
Q

jaki antybiotyk empirycznie w ostrym ciężkim zapaleniu nosa i zatok 1 i 2 rzut?

A
  1. amoksycylina
  2. cefuroksym (jeśli reakcja uczuleniowa opóźniona na penicyliny) lub klarytromycyna, moksyfloksacyna, lewofloksacyna (przy natychmiastowej)
115
Q

płukanie nosa w zapaleniu nosa- czym?

A

izotonicznym lub hipertonicznym roztworem NaCl

116
Q

płonica- inna nazwa

A

szkarlatyna

117
Q

etiologia płonicy

A

paciorkowiec beta-hemolizujący grupy A- Streptococcus pyogenes

118
Q

czym jest angina?

A

ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych

119
Q

szczyt zapadalności na anginę

120
Q

najczęstsza etiologia anginy

A

wirusy (90-95%)

121
Q

najczęstsza przyczyna bakteryjnej anginy?

A

PBHA= paciorkowiec beta-hemolizujący z gr. A- S. pyogenes

122
Q

charakterystyka wirusowej anginy

A
  1. stopniowe narastanie obj
  2. ból gardła (słabszy niż w bakteryjnej)
  3. bóle mm
  4. ból głowy
  5. ok temp. lub stan podgorączkowy
  6. nieżyt nosa
  7. kaszel
  8. chrypka
  9. zapalenie spojówek (adenowirusy)
  10. powiększenie w. chł. SZYJNYCH TYLNYCH
  11. brak wysięku na migdałkach (poza EBV i adenowirusami)
  12. mogą być pęcherze i owrzodzenia w buzi
123
Q

charakterystyka bakteryjnej anginy

A
  1. nagłe pojawienie się obj.
  2. silny ból gardła z odynofagią
  3. ból głowy
  4. gorączka >38 st
  5. u dzieci ból brzucha, N i W
  6. wiek 5-15rż
  7. powiększenie w. chł. SZYJNYCH PRZEDNICH
  8. wysięk na migdałkach
  9. język: najpierw obłożony (biały język malinowy), potem żywoczerwony (czerwony język malinowy)
124
Q

objaw Pasti- co to

A

objaw w płonicy;

linijne wybroczyny w naturalnych fałdach skórnych (np. zgięciach kończyn)

125
Q

trójkąt Fiłatowa- co to i gdzie charakterystyczne

A

obszar wokół ust i nosa;

wolny od wysypki w płonicy, zajęty w różyczce

126
Q

skala Centora- opisz

A
  1. temp >38 st (1 pkt)
  2. nie występuje kaszel (1 pkt)
  3. powiększone w.chł. szyjne przednie (1 pkt)
  4. wysięk na migdałkach i ich obrzęk (1 pkt)
  5. wiek 3-14 lat (1 pkt)
  6. wiek 15-44 lata (0 pkt)
  7. wiek >45 rż (-1 pkt)

0-1 pkt => leczenie obj, diagnostyka bakteriologiczna niepotrzebna
2-3 pkt => wykonaj szybki test na obecność Ag PBHA lub posiew wymazu z gardła; decyzja o leczeniu zależnie od wyniku
4-5 pkt => obj. nasilone daj antybiotyk, obj nienasilone zrób szybki test i decyzja zależnie od wyniku

127
Q

opisz wysypkę w płonicy

A
  1. żywoczerwona
  2. drobnogrudkowo-plamista
  3. najbardziej intensywna w miejscach ucieplonych (pachy, pachwiny)
  4. na twarzy wolny od wysypki trójkąt fiłatowa
  5. w zgięciach skórnych objaw Pasti
  6. na policzkach rumieńce
  7. po tygodniu od ustąpienia wysypki (2-4 tyg choroby) łuszczenie dłoni i stóp
128
Q

skale stosowane w odróżnianiu anginy wirusowej od paciorkowcowej

A
  • centora
  • walsha
  • breese
129
Q

zakaźność w anginie paciorkowcowej

A

do 24 h od rozpoczęcia skutecznej antybiotykoterapii lub do 7 dni jeśli jej nie stosowano

130
Q

bardziej zakaźna jest angina wirusowa czy bakteryjna?

A

wirusowa (66% ryzyka przeniesienia na domowników, a bakteryjna 25%)

131
Q

opisz anginę Plauta i Vincenta

A
  • współzakażenie Fusobacterium necrophorum i krętkami
  • młodzi M zaniedbujący higienę
  • jednostronny nalot na górnym biegunie migdałka, pod nalotem owrzodzenie
  • dotkliwy jednostronny ból gardła
132
Q

jaki antybiotyk na płonicę 1 rzut?

A

fenoksymetylopenicylina
<40kg -> 50-100 tys/kg m.c. 2x/d p.o. 10 dni
>40 kg -> 1-1,5 mln 2x/d p.o.
jeśli nadwrażliwość na penicylinę typu 1 to makrolid, a jak innego typu to cefadroksyl lub cefaleksyna

133
Q

jeśli leczenie antybiotykiem 1 rzutu płonicy nie zadziałało to co dasz?

A

klindamycynę lub amoksy z kw. klawulanowym, a na F. necrophorum można metronidazol

134
Q

najczęstsze powikłanie paciorkowcowej anginy?

A

ropień okołogardłowy

135
Q

późne powikłania immunologiczne płonicy

A
  1. ostre KZN

2. gorączka reumatyczna

136
Q

dziecko antyszczepionkowców, dożyło już 5rż i zaczęło nagle gorączkować do 40 stopni, początkowo skarżyło się na ból gardła, ale obecnie już nie jest w stanie mówić- ma bezgłos; dziecko ma problemy z połykaniem płynów i pokarmów stałych, ma ślinotok; w badaniu fizykalnym wysłuchałeś stetoskopem stridor wdechowy; dziecko zaczyna się dusić i przybrało dziwną pozycję- pochyloną do przodu z głową odgiętą do tyłu- CO TO?

A

zapalenie nagłośni

137
Q

etiologia zapalenia nagłośni?

A

H. influenzae

138
Q

dzieciaczek z zapaleniem nagłośni- leczenie ambulatoryjnie czy hospitalizacja?

A

oddział intensywnej terapii w szpitalu

139
Q

jakie leczenie w zapaleniu nagłośni?

A
  1. ceftriakson (III gen) lub cefuroksym (II gen)
  2. GKS
  3. leki p/gorączkowe
  4. mukolityki
  5. leki uspokajające
  6. tlen
140
Q

szczyt zachorowań na zapalenie nagłośni?

141
Q 
2 rż
szczękający kaszel
zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych
chrypka
świst wdechowy
temperatura <38 st
jesień-zima
CO TO
A

ostre podgłośniowe zapalenie krtani

142
Q

jaki objaw występuje zarówno w ostrym podgłośniowym zapaleniu krtani jak i w zapaleniu nagłośni?

A

świst wdechowy

143
Q

co występuje w podgłośniowym zapaleniu krtani, a nie ma tego w zapaleniu nagłośni?

A

chrypka, kaszel

144
Q

jaka jest różnica w grupie wiekowej jeśli porównasz ostre podgłośniowe zapalenie krtani i zapalenie nagłośni?

A

ostre podgłośniowe zapalenie krtani- młodsze dzieci (6 mż do 6 rż z szczytem w 2 rż)
zapalenie nagłośni 2-7rż

145
Q

inna nazwa ostrego podgłośniowego zapalenia krtani?

A

krup wirusowy

146
Q

etiologia krupu wirusowego?

A

paragrypa (75%)

grypa, odra, adenowirusy, RSV, rhinowirusy

147
Q

ostre podgłośniowe zapalenie krtani- początek stopniowy czy nagły?

A

zwykle poprzedzone objawami łagodnej infekcji GDO

148
Q

zapalenie nagłośni- objawy stopniowo czy nagle?

149
Q

jaka skala do oceny ciężkości krupu wirusowego?

A

skala Westleya

150
Q

co oceniasz i jakie parametry w skali Westleya?

A

oceniam ciężkość krupu wirusowego, czyli ostrego podgłośniowego zapalenia krtani
1. stridor
2. st. utraty świadomości
3. drożność DO
4. zaciąganie międzyżebrzy
5. obecność sinicy
dzielę na 3 grupy (lekkie, umiarkowane, ciężkie)

151
Q

co jest najważniejsze w leczeniu krupu wirusowego?

A

GKS (p.o./i.m./w nebulizacji) w każdym stopniu ciężkości

152
Q

co podasz dziecku z ciężkim podgłośniowym zapaleniem krtani?

A

-adrenalinę w nebulizacji
-GKS p.o./i.m./w nebulizacji
-tlen
-leki p/gorączkowe wg potrzeby
NIE STOSUJE SIĘ: antybiotyków, środków uspokajających, leków wykrztuśnych i p/kaszlowych

153
Q

kiedy skierujesz dziecko z ostrym podgłośniowym zapaleniem krtani do szpitala?

A
  1. st. ciężki wg Westleya
  2. <6mż
  3. brak poprawy po zastosowanym leczeniu (po GKS chcemy poprawę do 4 godzin)
  4. nasilenie się obj po <24 h
  5. zaburzenia świadomości
  6. względy socjalne
  7. obj wskazujące na inną przyczynę ciężkości stanu pacjenta
154
Q

st. ciężki w skali Westleya- to znaczy co?

A
  1. znaczny niepokój lub senność patologiczna
  2. stridor wdechowy cały czas
  3. tachypnoe lub nawet bradypnoe
  4. zaciąganie międzyżebrzy, mostka
  5. konieczność podawania tlenu
155
Q

jak można niefarmakologicznie pomóc dziecku z krupem wirusowym?

A

zapewnić mu dostęp chłodnego i wilgotnego powietrza, uspokoić, dać picie

156
Q

wirusy HHV- rozwiń które są które

A 
HHV-1 = HSV-1
HHV-2 = HSV-2
HHV-3 = VZV
HHV-4 = EBV
HHV-5 = CMV
HHV-6 = wirus rumienia nagłego
HHV-7 = też rumień nagły
HHV-8 = KSHV- wirus mięsaka kaposiego
157
Q

ospa wietrzna- okres wylęgania

158
Q

ospa wietrzna- okres zakaźności

A

48h przed pojawieniem się wykwitów do przyschnięcia ostatnich strupków

159
Q

zakaźność ospy wietrznej i półpaśca- w kontakcie domowym?

A

ospa- bardzo wysoka, 90%

półpasiec- niższa 20-40%

160
Q

opisz wysypkę w ospie wietrznej (kolejność, jak to wygląda, co zajmuje, czy swędzi)

A 
kolejność: 
1. rumieniowa plamka
2. grudka
3. pęcherzyk z przejrzystym płynem
4. pęcherzyk z mętnym płynem
5. krostki
6. strupki
! "obraz gwiaździstego nieba"- zmiany w różnym stadium rozwoju

wysypka zajmuje:

  • głowę (wysypka także na owłosionej skórze głowy, rogówce, spojówce, błonach śluzowych jamy ustnej)
  • tułów (też narządy płciowe)
  • kończyny, ale bez rąk i stóp

wysypka SWĘDZI, ustępuje bez pozostawiania trwałych śladów

161
Q

czy u zaszczepionej na ospę osoby może się pojawić ospa?

A

może, ale przebieg bezgorączkowy i wykwity skórne nieliczne (do 50) i bez pęcherzyków

162
Q

Kobieta w ciąży przed 20 tc zachorowała na ospę wietrzną- jakie są konsekwencje?

A

a) obumarcie płodu
b) z. ospy wietrznej wrodzonej
1. wady OUN - wodogłowie, małogłowie
2. zwapnienia w mózgu
3. blizny skórne
4. zniekształcenia kończyn
5. zaćma, zapalenie naczyniówki i siatkówki

163
Q

Kobieta w ciąży po 20 tc, ale nie w okresie okołoporodowym zachorowała na ospę wietrzną- jakie są konsekwencje?

A

nie rozwija się ospa wietrzna u dziecka i jest spoko, ale we wczesnym okresie życia może się rozwinąć półpasiec

164
Q

Matka zachorowała na ospę wietrzną w okresie okołoporodowym- czyli jakim?

A

od 5 dni przed porodem do 2 dni po

165
Q

Matka zachorowała na ospę wietrzną w okresie okołoporodowym- jakie postępowanie?

A

podajemy noworodkowi VZIG= swoiste Ig

jeśli zachoruje to dajemy mu acyklowir

166
Q

Matka zachorowała na ospę wietrzną w okresie okołoporodowym- jakie konsekwencje?

A

ospa wietrzna o bardzo ciężkim przebiegu u noworodka, bo brak ochronnych Ig od matki; zapalenie płuc i wątroby u noworodka, śmiertelność do 30%

167
Q

najczęstsze powikłanie ospy wietrznej u dzieci

A

Bakteryjne zakażenie zmian skórnych przez S. pyogenes i S. aureus

168
Q

rozpoznanie ospy wietrznej- jak?

A

na podstawie wywiadu i obrazu klinicznego; badania pomocnicze tylko w wątpliwych przypadkach tj. u osób z imm-sup oraz u K w ciąży, kiedy ważne jest leczenie przyczynowe

169
Q

jak leczymy ospę i kogo?

A 
nie leczymy:
-<12 rż, lekki przebieg, z ok odp
leczymy acyklowirem:
-K w 2 i 3 trymestrze
-osoby z imm-sup
-osoby >12 rż
NIE DAJEMY ASPIRYNY BO Z. REYA U DZIECIACZKÓW
170
Q

najczęstsze powikłanie ospy wietrznej u dorosłych

A

ospowe śródmiąższowe ZP (20% przypadków)- śmiertelność u K w ciąży ~40%

171
Q

co jest ważne gdy leczymy acyklowirem? co jeszcze musimy podać?

A

płyny, bo krystalizacja w nerkach

172
Q

półpasiec- szczyt zachorowalności

173
Q

półpasiec- przebieg

A
  1. okres zwiastunowy (od 3-4 dni przed wysypką do 7 dni po)
    - piekący/kłujący/pulsujący ból w obrębie jednego dermatomu+uczucie mrowienia i swędzenie
    - wzrost temp, pogorszenie samopoczucia, ból głowy
  2. wysypka polimorficzna
    - wygląda jak w ospie, ale w obrębie 1 dermatomu zazwyczaj
174
Q

półpasiec- gdzie najczęściej wysypka?

A

na tułowiu Th3-L3

i głowa V,VII,VIII

175
Q

z. Ramsaya Hunta- co to

A

półpasiec uszny
niedowład obwodowy n. twarzowego
zaburzenia smaku, wydzielania śliny i łez

176
Q

najczęstsze powikłanie półpaśca?

A

nerwoból poherpetyczny u 20-50%

177
Q

śmiertelność na ospę wietrzną- wyższa u dzieci czy dorosłych?

A

dorosłych

178
Q

u kogo profilaktyka poekspozycyjna na ospę wietrzną?

A

u dzieci matek, które zachorowały w okresie okołoporodowym i u pacjentów, którzy nie chorowali i nie byli szczepieni i mają obniżoną odp. kom

179
Q

kiedy jaka profilaktyka poekspozycyjna na ospę wietrzną?

A

<96 h VZIG

>96h acyklowir

180
Q

izolacja chorych na ospę

A

prze min. 5 dni po wystąpieniu osutki do przyschnięcia wszystkich zmian skórnych

181
Q

izolacja osób podatnych na zakażenie ospą, którym podaliśmy VZIG

A

do 28 dnia po kontakcie

182
Q

izolacja osób podatnych na zakażenie ospą

A

od 10 do 21 dnia po kontakcie

183
Q

czynniki ryzyka półpaśca (7)

A
  1. > 65 rż (głównie 80 i 90 rż)
  2. neo zł
  3. leczenie imm-sup
  4. leczenie statynami
  5. cukrzyca
  6. HIV i inne upośl. odp. kom
  7. dzieci matek, które zachorowały po 20tc
184
Q

półpasiec oczny- który nerw zajęty?

185
Q

czy zakrycie zmian skórnych w półpaścu ubraniem zmniejsza ryzyko transmisji zakażenia?

186
Q

obowiązek zgłaszania ospy wietrznej do PSSE?

A

tak, w każdym przypadku podejrzenia zachorowania

187
Q

obowiązek zgłaszania półpaśca do PSSE?

188
Q

mononukleoza zakźna- czynnik etiologiczny?

A

HHV-4= EBV= wirus Ebsteina Barra

189
Q

inna nazwa mononukleozy zakaźnej?

A

choroba pocałunków

190
Q

największa zapadalność na mononukleozę?

191
Q

wirus EBV- co powoduje?

A

mononukleozę
chłoniaka Hodgkina
chłoniaka Burkitta
raka nosogardła

192
Q

opisz przebieg mononukleozy

A
  1. objawy zwiastunowe- grypopodobne (kilka-kilkanaście dni)
  2. objawy
    - gorączka (trwa nawet 2-5 tyg)
    - zapalenie gardła i migdałków przypominające anginę paciorkowcową
    - objaw Glanzmana
    - powiększenie w.chł. - dzieci uogólnione, a dorośli szyjnych przednich, tylnych, podżuchwowych
    - powiększenie wątroby i śledziony (=> uczucie pełności w brzuchu i spadek apetytu), zapalenie wątroby
193
Q

objaw Glanzmana- co to?

A

obrzęk powiek, łuków brwiowych i nasady nosa; głównie u dzieci w przebiegu mononukleozy zakaźnej

194
Q

czy w przebiegu mononukleozy jest wysypka?

A

tylko jeśli podamy antybiotyk - ampicyline, amoksycylinę, cefalosporyny, makrolidy;
ma char. plamistogrudkowy, swędzi i utrzymuje się 7-10 dni

195
Q

mononukleoza- co w rozmazie białokrwinkowym?

A

leukocytoza, limfocytoza, > 10% atypowe limfocyty

196
Q

leczenie mononukleozy?

197
Q

wylęganie mononukleozy

198
Q

czym się zarażamy mononukleozą?

199
Q

okres zakaźności mononukleozą?

A

6 mscy, a nawet do 1,5 roku

200
Q

zakaźność mononukleozy- wysoka czy niska?

A

niska, konieczny kontakt ze śliną

201
Q

zgon w mononukleozie- najczęstsza przyczyna?

A

pęknięcie śledziony, wtórne zakażenia bakteryjne, zapalenie m. sercowego

202
Q

obowiązek zgłaszania mononukleozy do PSSE?

203
Q

kiedy podejrzewasz u chorego mononukleozę?

A

gdy przedłużające się zapalenie gardła, z wysiękiem na migdałkach, powiększeniem śledziony i dużym odczynem węzłowym

LEK 2020/2021 (32 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions