Choroby zakaźne DO Flashcards
gorączka trzydniowa- podaj inne nazwy tej choroby
- rumień nagły
2. szósta choroba
rumień nagły- podaj czynnik etiologiczny
HHV-6 = ludzki wirus opryszczki typu 6 (częściej u małych dzieci) i HHV-7
Podaj typowy przebieg rumienia nagłego i ile % chorych tak choruje
- nagła wysoka gorączka (często >40st), trwa ~3 dni
- przy ustępowaniu gorączki pojawia się czerwona lub bladoróżowa wysypka plamisto grudkowa
-najpierw na tułowiu (i tu jest najbardziej nasilona)
-potem na kończynach i twarzy (mniej nasilone)
Tak choruje tylko 20% chorych na rumień nagły.
Mogą się pojawić obj. z GDO oraz obj. żołądkowo-jelitowe.
jaka jest najczęstsza przyczyna drgawek gorączkowych u dzieci?
Rumień nagły
jedna z najczęstszych przyczyn infekcji z gorączką u niemowląt?
-rumień nagły
Szczyt zapadalności rumienia nagłego?
6mż-4rż (dzieci KP rzadko)
Jak najczęściej przebiega zakażenie HHV-6/7? objawowo, czy bezobjawowo?
Bezobjawowo u ~80% zarażonych
jakie jest najczęstsze powikłanie rumienia nagłego?
drgawki gorączkowe
Jak leczysz rumień nagły?
objawowo
charakterystyczna cecha w badaniach laboratoryjncyh w rumieniu nagłym
leukopenia i limfocytoza
najczęstsza pomyłka podczas postępowania w rumieniu nagłym?
podanie antybiotyku w fazie gorączkowej choroby i zakwalifikowanie wysypki jako reakcji uczuleniowej na lek
podaj inną nazwę rumienia zakaźnego
piąta choroba
zespół spoliczkowanego dziecka
podaj czynnik etiologiczny rumienia zakaźnego
ludzki parwowirus B19
źródło zakażenia HHV-6
zwykle bezobjawowy dorosły
droga zakażenia- rumień nagły
droga kropelkowa
droga zakażenia- rumień zakaźny
tylko od ludzi!
- droga kropelkowa
- składniki krwi i produkty krwiopochodne
- przez łożysko
rumień zakaźny- okres zakaźności
przypada na okres zwiastunowy choroby, trwa ~7dni i ustępuje w momencie pojawienia się osutki (wylęganie 4-14 dni, największa wiremia i zakaźność po 6-10 dniach od zakażenia)
zespół grudkowo-krwotocznych “rękawiczek i skarpetek” = ZGKRS - etiologia
parwowirus B19
ZGKRS- okres zakaźności
zakaźność przed pojawieniem się osutki i trwa aż do jej ustąpienia
jak może przebiegać zakażenie parwowirusem B19?
- bezobjawowo lub jako lekkie przeziębienie
- rumień zakaźny (zakażenie pełnoobjawowe)
- zespół grudkowo-krwotocznych rękawiczek i skarpetek (zakażenie pełnoobjawowe)
- uogólnione wybroczyny (kończyny, pachwiny i pachy) u dzieci przy ok l.płytek krwi
- przewlekła niedokrwistość
- przełom aplastyczny
- nieimmunologiczny obrzęk płodu (przy zakażeniu K ciężarnej)
- zapalenie wątroby
- autoimmunizacja
przełom aplastyczny w zakażeniu parwowirusem B19- okres zakaźności
przed wystąpieniem obj i ponad 1 tyg po ich pojawieniu się
szczyt zapadalności na rumień zakaźny?
5-15rż
głównie późną zimą i wczesną wiosną
gdzie się namnaża parwowirus B19 i jakie ma to skutki?
namnaża się głównie w komórkach progenitorowych układu czerwonokrwinkowego, co powoduje lizę tych komórek i chwilowe zahamowanie wytwarzania czerwonych krwinek
opisz przebieg rumienia zakaźnego
- objawy zwiastunowe związane z wiremią, obj. zakażenia GDO
- nieżyt nosa
- zapalenie gardła
- kaszel
- gorączka
- ból głowy, ból mm - osutka (najbardziej charakterystyczny objaw, występuje u dzieci, ale tylko u <50% dorosłych)
a) rumień na twarzy- z. dziecka spoliczkowanego
- jasnoczerwony, o ostrych granicach
- na policzkach, omija okolicę nosa i ust
- często w kształcie motyla
b) wysypka
- głównie plecy i kończyny po stronie wyprostnej
- rumieniowe plamki i grudki -> zlewne, rumieniowe wykwity opisywane jako siateczka, koronka, girlandy
- nie zajmuje skóry dłoni i podeszw stóp - zapalenie stawów (gł. dorośli, K>M)
- towarzyszy osutce lub jest jedyną manifestacją zakażenia
- ból, obrzęk stawów SYMETRYCZNY
- najczęściej drobne stawy dłoni (międzypaliczkowe), nadgarstki, łokciowe, kolanowe, skokowe
- nie prowadzi do uszkodzenia stawów, ustępuje samoistnie
osutka w rumieniu zakaźnym- z czego wynika?
z reakcji typu kompleksów immunologicznych
zapalenie stawów w rumieniu zakaźnym- z czego wynika?
z reakcji typu kompleksów immunologicznych
Bolesny, symetryczny obrzęk i rumień dłoni i stóp. Ma charakter wybroczyn i plamicy krwotocznej. Może piec i swędzieć. Ustępuje po 1-3 tygodniach. Co mogło to wywołać? Jak to się nazywa?
parwowirus B19
Zespół grudkowo-krwotocznych rękawiczek i skarpetek (ZGKRS)
ZGKRS- gdzie zmiany poza dłońmi i stopami?
na błonie śluzowej jamy ustnej- nadżerki, pęcherzyki, obrzęk warg, wybroczyny na podniebieniu twardym i błonie śluzowej; mogą przypominać plamki Koplika (odra)
przewlekła niedokrwistość w przebiegu zakażenia parwowirusem B19- u kogo i czemu?
u osób z upośledzoną odpornością, u HIV+, osób po przeszczepach; jest to skutek przewlekłego zakażenia komórek prekursorowych uk. erytropoetycznego
przełom aplastyczny w przebiegu zakażenia parwowirusem B19- u kogo?
U osób z intensywną hematopoezą:
- wrodzone niedokrwistości hemolityczne
- niedokrwistości autoimm.
- masywny krwotok
- stan po przeszczepie nerki, kom. krwiotwórczych
przełom aplastyczny w przebiegu zakażenia parwowirusem B19- jak odróżnisz od przełomu hemolitycznego?
W hemolitycznym są retikulocyty.
jak leczymy zakażenie parwowirusem B19?
objawowo, ale u osób nieummunokompetetnych można podać IVIG, a osobom z przełomem aplastycznym i przewlekłą niedokrwistością KKCz
Co robimy z K w ciąży, która miała kontakt z parwowirusem B19?
robimy badania IgG w surowicy => nie ma IgG => powtarzaj badanie co 2-4 tyg (okno serologiczne)
Jeśli stwierdzono IgM (ostra faza zakażenia) to robimy USG 1-2x/tyg przez 10-12 tyg, ze względu na możliwość uogólnionego nieimm. obrzęku płodu
Z czego wynika uogólniony, nieimmunologiczny obrzęk płodu?
z ciężkiej anemii
konsekwencje zakażenia parwowirusem B19 u K w ciąży?
- ryzyko przezłożyskowej transmisji (30%)
- samoistne poronienie
- obumarcie płodu (największe ryzyko w II trymestrze, 20-28 tc)
czy jest obowiązek zgłaszania zakażenia parwowirusem B19 do PSSE?
Nie
Jakie postacie kliniczne może przybrać świnka?
- zapalenie ślinianek
- ZOMR
- zapalenie jądra i najądrza
- zapalenie jajnika
- zapalenie trzustki
- zapalenie innych narządów (gruczoł łzowy, tarczyca, grasica, wątroba, pierś, nerki)
* może być też okres zwiastunowy (obj. grypopodobne), częściej u dorosłych
Herpeswirusy- RNA czy DNA?
DNA
wirus świnki- RNA czy DNA?
RNA
parwowirus B19- RNA czy DNA?
DNA
Jakie badania laboratoryjne możesz zrobić w nagminnym zapaleniu przyusznic?
- IgM w surowicy
- IgG w surowicy
- izolacja wirusa i hodowla (krew, mocz, ślina, PMR)
- RT-PCR- wykrycie RNA wirusa
- zwiększenie akt. amylazy we krwi i w moczu
świnka- czy przebieg może być bezobjawowy?
tak, u 20-30%
źródło zakażenia wirusem świnki
człowiek
droga zakażenia wirusem świnki
- kropelkowa
2. bezpośredni kontakt lub pośredni kontakt z zakaźnym materiałem lub skażonym przedmiotem
jaki materiał jest zakaźny w przypadku świnki?
- krew
- ślina
- mocz
- PMR
okres zakaźności na świnkę
od 7 dni przed obrzękiem ślinianek do 9 dni po wystąpieniu obrzęku ślinianek
okres wylęgania świnki
14-24 dni
opisz jak wygląda zapalenie ślinianek w przebiegu świnki
- najczęściej przyuszne (60-70%), rzadziej podżuchwowe (10%)
- zwykle obustronne (70%)
- ślinianki mogą być zajmowane kolejno lub jednocześnie
- ból i obrzęk ślinianki, stopniowo obrzęk zajmuje otaczające tk.
- skóra nad ślinianką napięta, ale niezmieniona
- konsystencja ślinianki ciastowata
- jest zaczerwienienie i obrzęk ujścia przewodu ślinianki przyusznej na błonie śluzowej policzka
- zmniejszone wydzielanie śliny , suchość w ustach
- utrudnione żucie, połykanie i otwieranie ust
- podczas spożywania kwaśnych pokarmów nasila się ból ślinianki
- towarzyszy gorączka 38-39st.
- objawy zapalenia ślinianki mijają po ~7 dniach
jaka jest inna nazwa świnki?
nagminne zapalenie przyusznic
zapalenie jąder i najądrzy w przebiegu świnki- jak często i jaki skutek?
u 30-40% chorych chłopców, może prowadzić do niepłodności (jeśli obustronne)
zapalenie jajnika w przebiegu świnki- jak często i jaki skutek?
u 5-7% dziewcząt, skutków nie ma za bardzo, bo NIE PROWADZI do niepłodności
U pacjenta, który miał zdiagnozowaną świnkę kilka tygodni temu, u którego obrzęk ślinianek już dawno znikł, pojawiła się gorączka i ostry ból w nadbrzuszu promieniujący do lewej strony i do pleców. Pacjent wymiotuje i ma dreszcze. Co to się mogło podziać?
Zapalenie trzustki w przebiegu świnki
Na podstawie IgM i IgG kiedy stwierdzisz, że pacjent właśnie przechodzi świnkę?
swoiste IgM i/lub ponad 4 krotne zwiększenie miana swoistych IgG w odstępie 2-4 tyg.
Kryteria rozpoznania świnki
Typowe przypadki: -brak szczepienia -kontakt z osobą zakażoną -badanie kliniczne Nietypowe i jak się chce mieć pewność: -badania wirusologiczne
Czy jest możliwe zachorowanie na świnkę u osób na nią szczepionych?
Tak, zwykle przy bliskim i intensywnym kontakcie (nastolatki, młodzi dorośli)
Jak leczymy świnkę?
Objawowo:
- paracetomal, NLPZ, opioidy w zapaleniu trzustki
- częste płukanie ust
- unikanie kwaśnych potraw
- w zapaleniu jądra i najądrza suspensorium lub ciasna bielizna i pozycja leżąca (spadek bólu)
jaki ma wpływ świnka na K ciężarną?
- jak w 1 trymestrze to może poronić
- może też być poród przedwczesny i obumarcie płodu
- nie ma wzrostu ryzyka wad wrodzonych
ZOMR w przebiegu świnki- czy to częsta sprawa?
tak, częsta, bo jest u 60-70% chorych na świnkę; ale zwykle bezobjawowe
powikłaniem ZOMR w przebiegu świnki może być…
głuchota typu odbiorczego
ryzyko zakażenia różyczką płodu w trakcie pierwotnej wiremii u ciężarnej w zależności od tygodnia ciąży
do 12 tc- 85-100%
13-16 tc - 54%
17-22 tc - 25%
zakażenie po 22 tc nie daje zagrożenia dla płodu
czy dzieci z różyczką wrodzoną mogą zarażać?
tak, nawet do 12 mż
od kogo można się zarazić różyczką?
tylko od ludzi
okres zakaźności różyczki
od 7 dni przed osutką do 6 dni po wystąpieniu osutki
droga przenoszenia wirusa różyczki
- droga kropelkowa
- kontakt bezpośredni z materiałem zakaźnym (wydzielina DO, mocz, krew, kał)
- przez łożysko
wirus różyczki - RNA czy DNA?
RNA
czy zakażenie różyczką może być bezobj?
tak i jest takie u 50%
opisz typową kolejność występowania obj w różyczce i czas ich trwania
- okres zwiastunowy (kilka dni)
- powiększenie i bolesność w.chł. karkowych, potylicznych, zausznych, szyjnych (na 1 dzień przed osutką)
- osutka plamista lub plamisto grudkowa
- najpierw za uszami, potem na twarzy i tułowiu
- po 1-2 dniach na kończynach
- zanika po 2-3 dniach
zapalenie spojówek w odrze a w różyczce- różnica
w odrze ze światłowstrętem, w różyczce bez
gorączka w różyczce- wysoka czy niska?
niska
opisz osutkę w różyczce
- plamista lub plamisto grudkowa
- różowa
- char. zstępujący
- może swędzieć
- ustępuje bez pozostawiania przebarwień, może być lekkie złuszczanie
1. na twarzy, najpierw za uszami i tułowiu - na twarzy zajmuje trójkąt Fiłatowa! (który nie jest zajęty w płonicy)
2. na kończynach (po 1-2 dniach)
różyczka wrodzona- konsekwencje dla płodu
- w pierwszych tc - obumarcie i poronienie
- w I i II trymestrze (im wcześniej tym gorzej):
1. wady serca
2. choroby narządu wzroku
3. głuchota
4. małogłowie
5. małopłytkowość
6. upośledzenie rozwoju psychoruchowego
7. zapalenie mózgu i ZOMR
8. hepatosplenomegalia
9. żółtaczka
Triada Gregga- co to i jakie zaburzenia?
Triada Gregga to zespół wad w przebiegu różyczki wrodzonej.
- wady narządu wzroku (zaćma, jaskra, retinopatia)
- głuchota
- wady serca (PDA, zwężenie t.płucnej, ubytki przegród serca)
kiedy robimy badania pomocnicze w różyczce?
u K w ciąży i przy podejrzeniu różyczki wrodzonej
w surowicy znaleźliśmy swoiste IgG p/różyczce- co one oznaczają?
- jeśli stabilne stężenie- oznacza przebyte zakażenie i odporność
- jeśli wzrośnie >4 x w 2-4 tyg. to oznacza akt. zakażenie
jak leczymy różyczkę?
tylko objawowo
- zap. stawów -> NLPZ
- małopłytkowość -> prednizon, koncentrat płytek
różyczka- zgłaszamy do PSSE?
tak, przy każdym podejrzeniu lub rozpoznaniu
u kogo w PL najbardziej prawdopodobne wystąpienie różyczki?
u młodych mężczyzn, bo obowiązkowe szczepienia dla chłopców wprowadzono w 2004 roku (dziewczęta 1989r)
wirus odry- RNA czy DNA?
RNA
od kogo się zarazimy odrą?
tylko od człowieka
droga zakażenia odrą
- kropelkowa
- kontakt z zakaźnymi wydzielinami (wydzielina DO)
okres wylęgania odry
8-12 dni