Palliatieve behandeling van gemetastaseerd mammacarcinoom

Question 2

Klachten door metastasen

Answer 2

• Algemeen: moe, malaise
• Botmetastasen: pijn
• Longmetastasen: dyspnoe
• Huidmetastasen: bloeding, ontsteking
• Levermetastasen: slechte eetlust, vol gevoel
• Hersenmetastasen: neurologische uitval, insult, hoofdpijn

Question 3

Oligometastatische ziekte

Answer 3

• 3 metastasen in max 2 verschillende plaatsen
• onafh van locoregionaal recidief
• heel zeldzaam
  Indien prognostisch gunstig: poging tot in opzet curatieve behandeling  systemische therapie icm optimale lokale therapie.

Question 4

Behandeling curatieve intentie

Answer 4

Lokaal zonder afstandsmetastasen, locoregionaal zonder afstandsmetastasen

Question 5

prognostische factoren op moment van diagnose gemetastaseerd

Answer 5

• leeftijd: >70 jaar gunstig, <35 ongunstig
• histologie
  gunstig: mucineus
  ongunstig: metaplastisch
• ziektevrije interval > 5jaar gunstig, <2 jaar ongunstig
• triple negatief mammacarcinoom is ongunstig
• oestrogeenreceptor: ER+ is gunstig
• Her2 receptor: op zichzelf ongunstig, door goede behandeling nu gunstig

Question 6

Doel behandeling van op afstand gemetastaseerde ziekte

Answer 6

levensverlengend met kwaliteit van leven. Risico’s moeten lager zijn dan de te behalen winst. Toxiciteit moet beperkt blijven.

Question 7

HR+, Her2-

Answer 7

CTx en HTx

geen anti-her2 therapie

Question 8

HR+, Her2+

Answer 8

CTx, HTx en anti Her2 therapie kan

Question 9

Hr-, Her2+

Answer 9

CTx kan, Htx niet, anti her2 wel

Question 10

Triple negatief

Answer 10

alleen chemotherapie mogelijk

Question 11

systemische behandelingsmogelijkheden

Answer 11

o Chemotherapie: alle pte
o Anti-hormonale therapie: pt met HR+ tumoren
o Anti-Her2 therapie: pte met Her2+ tumpren
o Botversterkende medicatie: alle pte met botmetastasen

Question 12

lokale behandelingsmogelijkheden

Answer 12

o Radiotherapie: alle pte
o Chirurgie: alle pte

Question 13

Waarom voorkeur eerst anti-hormonale therapie bij gemetastaseerd BrC?

Answer 13

• Effectiviteit is vergelijkbaar met chemotherapie.
• Indien het effectief is houdt het effect langer aan.
• Meestal minder bijwerkingen
• Steeds delende tumoren kunnen ER verliezen

Question 14

Wat is uitzondering op anti-hormonale therapie bij gemetastaseerd BrC?

Answer 14

visceral crisis = als je veel levermetastasen of longmetastasen hebt > chemotherapie want effect snel zichtbaar

Question 15

Waarom voorkeur systemische boven lokale therapie bij gemetastaseerd BrC?

Answer 15

• Op afstand gemetastaseerde ziekte: via bloed en/of lymfebanen gedissemineerd
• Zelden oligometastatisch (topje van ijsberg?)
• Zelden alleen lokaal progressie

Question 16

Definitie hormoongevoelig mammacarcinoom

Answer 16

• EU: meer dan 10% ER- of PR positieve cellen
• VS: meer dan 1% ER of PR positieve cellen
  Hoe hoger %, hoe groter de kans op effectiviteit

incidentie hormoongevoelig bij 1e presentatie is 70%

Question 17

tamoxifen

Answer 17

Tamoxifen lijkt voor een deel op oestrogeen, gaat op ER zitten en blokkeert de receptor voor oestrogeen. Cel wordt niet aangezet tot deling. Er moet genoeg tamoxifen (endoxifen is metaboliet) geven. Dit betekent dat de dosering tamoxifen goed moet zijn om competitie met oestrogenen goed aan te kunnen.
- Drug monitoring nodig

Question 18

Aromataseremmer

Answer 18

Kan alleen postmenopauzaal gegeven worden, anders moeten eerst eierstokken verwijderd worden. wanneer dit niet gebeurt worden de oestrogeenspiegels heel hoog. Aromataseremmers remmen aromatase > oestrogeenspiegel daalt tot een niveau waarop de kankercel niet meer kan groeien.

Question 19

Waardoor kun je resistentie krijgen?

Answer 19

• Farmacologisch (medicament bereikt kankercel niet)
  o (verminderde compliance)
  o Comedicatie (SSRI’s bij tamoxifen)
  o ‘’poor metaboliser’’ voor bijv tamoxifen (TDM nodig)
• Verandering van tumorcellen
  o Opregulatie van alternatieve pathways
  o Verlies van ER/PR receptor expressie (tot 30%)

Question 20

Bijwerkingen selectieve oestrogeen receptor modulator (tamoxifen)

Answer 20

veneuze trombose, uterusproliferatie

Question 21

bijwerkingen aromataseremmers

Answer 21

gewrichtsklachten, haaruitval, botontkalking

Question 22

progestativa bijwerkingen

Answer 22

gewichtstoename, oedeem, trombose, acne, hoofdpijn (overgangsklachten heel erg versneld)

Question 23

GnRH agonist bijwerking

Answer 23

climateriele klachten

Question 24

Werking chemotherapie

Answer 24

Chemo geeft ook DNA schade in gezonde cellen  kunnen alles wel herstellen. DNA schade geeft wel bijwerkingen van chemo.

Question 25

Bijwerkingen chemo, korte termijn

Answer 25

• Misselijkheid, braken  anti memetica
• Haaruitval  coldcap, alleen bij M+
• Beenmergremming (kortdurend)  groeifactoren (pegfilgastrim)
• Slijmvliestoxiciteit: pijnlijke mond, diarree
• Menstruatiestoornissen (uitval eierstokken)  GnRH agonist
• Vermoeidheid  lichamelijke activiteit

Question 26

Bijwerkingen chemo, zeldzaam

Answer 26

• Zenuwbaantoxiciteit (taxanen)
• Huid- en nageltoxiciteit (taxanen)
• Pompfuntiestoornis hart (anthracyclines)
• Vochtretentie (taxanen)

Question 27

Hoe kun je bijwerkingen bij chemo beperken?

Answer 27

targeted therapy > trastuzumab en PARP remmers

Question 28

Her2 positief mammacarcinoom

Answer 28

Prognostisch ongunstig, maar tegenwoordig goed door goede middelen. Her2 zit in weinig gezonde cellen dus sparing van gezonde weefsels bij behandeling. Voorbeeld: trastuzumab en lapatinib.

Question 29

Ondersteunende therapie

Answer 29

Botversterkers geven. Tumor produceert vaak stoffen die osteoblasten remmen en clasten stimuleren.
- Bisfosfanaten doorbreken dit
- RANK ligand remmers verminderen activatie osteoclasten