Extra leren 2a2 Flashcards
indicatie HSCT
MM, agressief non-Hodgkin, testiscarcinoom en mammacarcinoom, MS
host vs graft disease
afstoting veroorzaakt door residuale T-cellen in de ontvanger; hangt af van conditioneringsregime, mate tot mismatch, aantal T-cellen
graft vs host disease
veroorzaakt door alloreactieve Tcellen van donor door verschil in HLA antigenen
myeloablatieve conditionering
een chemotherapie met hoge doses, meestal op basis van alkylerende agentia, gebruikt in zowel auto- als allo-HSCT. Ze veroorzaken per definitie ernstige en langdurige cytopenie die tot 21 dagen aanhoudt en een stamceltransplantaat noodzakelijk maakt om te herstellen.
5 pijlers WHO
- morfologie
- fenotype
- genotype
- fysiologische tegenhanger
- klinische kenmerken
Reed Sternbergcellen
CD30 en 15 positief, 20 negatief
EUS
- linkszijdige deel bovenste deel mediastinum
- subcarinale klier
- onderste deel mediastinum beiderzijds
- linker (en rechter) bijnier (via de maag)
EBUS
- bovenste deel mediastinum beiderzijds
- subcarinale klier
- hilaire klieren
Baker 1
geen contractuur, zachte borst
Baker 2
minimale contractuur, palpabel maar niet zichtbaar
Baker 3
matige contractuur, palpabel en zichtbaar implantaat
Baker 4
ernstige contractuur, harde en pijnlijke borsten eventueel verplaatsing van het implantaat
marges plaveisel stad 1
5 mm
plaveisel stad 2 marge
10 mm
voordelen NDV
animaal virus dus veilig voor mensen, bewezen effectief in klinische trials
nadelen NDV
lage effectiviteit, potentieel gevaarlijk voor omgeving
oncolytische virussen, veiligheid
Veilig voor zowel gastheer (niet ziekteverwekkend voor patiënt) als mensen EN DIEREN in de omgeving)
Wordt niet geïncorporeerd in het genoom en kan niet recombineren met andere virussen (niet muteren)
oncolytisch virus, effectief
Induceert Oncolyse van cellen (tumor degeneratie)
Opwekken van - of verbeteren van- tumor gerichte immuun response
typisch voor Burkitt
LHD verhoogd en urinezuur; reageert goed op chemo
therapie diffuus grootcellig B-cel lymfoom
3 kuren rituximab CHOP en radiotherapie
behandeling folliculair
in principe niet, alleen bij klachten rituximab en chemo
Wanneer best supportive care
alleen voor zorgen dat een patiënt geen pijn heeft en zich zo comfortabel mogelijk voelt. Er worden dan geen behandelingen uitgevoerd die de patiënt genezen of het leven verlengen.
bij slechte conditie en geen genezing mogelijk
transsudaat
een vloeistof die vanuit het vaatstelsel van een organisme lekt naar de buitenwereld of lichaamsholte veroorzaakt door hydrostatisch of osmotische drukverschil bij intact epitheel
exsudaat
vloeistof die vanuit het vaatstelsel van een organisme lekt naar de buitenwereld of naar een lichaamsholte via een wond of ontsteking
een ontsteking is een exsudaat
mammaprint doel
om op basis van deze extra prognostische factor overbehandeling te beperken
met een set van 70 genen wordt beoordeeld of een tumor agressief is of niet
risicofactoren blaaskanker
roken, medicatiegebruik/VG, familieanamnese, omgevingsfactoren
watchfull waiting
niet curatief behandelen, af en toe PSA prikken en palliatie indien nodig
active surveillance
regelmatige controles, uitstel van curatieve behandeling tot progressie
p-waarde
de kans dat de in de verdeling gegeven waarde door de nulhypothese van de toetsingsgrootheid wordt behaald of overschreden
Mann Withney toets
een verdelingsvrije statistische toets waarbij wordt nagegaan of twee onafhankelijke steekproeven uit dezelfde populatie of verdeling komen
excisie melanoom Breslow
- breslow <2 mm is re-excisie met 1 cm marge
- breslow >2 mm is re-excisie met 2 cm marge
Hoe is curatie MDS mogelijk
alleen bij allogene stamceltransplantatie
supportive care MDS
bij zeer laag/laag risico; transfusie ery’s/trombo, EPO
hoog/zeer hoog risico MDS
chemo via AML protocol, azacitidine of lenalidomide
voordelen navelstrengbloed
- stamcellen direct beschikbaar
- HLA match minder belangrijk
- T-cellen naïef > minder kans op graft vs host ziekte
- geen risico voor donor
nadelen navelstrengbloed
- weinig stamcellen dus kans op falen
- tragere repopulatie en herstel immuniteit
- transplantaat maar eenmalig beschikbaar
wat is een verdubbelingstijd voor een goedaardig proces
> 400 dagen
farmacokinetiek
wat doet lichaam met medicijn; hoeveel komt er in lichaam, waar gaat het zitten en hoe verdwijnt het
farmacodynamiek
wat doet het medicijn met lichaam; toxiciteit en effectiviteit
E1 en E2
starten virale replicatie
E6
heeft interactie met p53 > wordt daardoor versneld afgebroken door gastheercel
onderdrukt apoptose
E7
heeft interactie met Rb van gastheercel > E2F komen vrij > proliferatie en DNA replicatie
E5
stimuleert proliferatie door EGFR activatie
volgorde HPV
- Onderdrukking van de lokale immuunrespons door HPV eiwitten.
- Integratie van het papillomavirus (HPV) DNA in het gastheergenoom.
- Optreden van multipele chromosoom-afwijkingen.
kenmerken diffuus grootcellig B-cel lymfoom
- agressief beloop
- hogere leeftijd
- CD20 expressie
- meest frequent voorkomende vorm van lymfoom
kenmerken Hodgkin lymfoom
- Reed Sternberg cellen
- jongere leeftijd
- meestal laag stadium
- lymfogene verspreiding
Hodgkin lymfoom, stad 3 (wat past erbij)
18 jarige jongen met vergrote okselklieren
- jeuk
- vergrote klieren oksels en liezen
- PET positieve oksels, mediastinum, retroperitoneaal, liezen
Wat past bij slecht risico AML
70 jarige man met gezwollen tandvlees
- tandvleesbloedingen
- bleek, petechiën
- RUNX1 mutatie
Wat past bij Burkitt lymfoom, stadium 2
vrouw van 42 met nachtzweten
- koorts en nachtzweten
- snel groeiende klier in hals
- t (8;14) betrokkenheid van myc gen
Wat past bij MM
vrouw van 54 met botpijn
- botpijn
- geen bijzonderheden in LO
- sterk verhoogde vrije licht ketens kappa tov lambda
Wat past bij CML
66 jarige man zonder klachten
- vergrote milt en lever
- BCR ABL positief
- geen klachten en geen afwijkingen in screening
DD bij een 20 jarige man met vergrote klieren in de hals met overmatig transpireren
lymfoom, sarcoidose, virale infectie
Welk type lymfoom heeft een agressief beloop en moet snel behandeld worden?
Burkitt
welk lymfoom is chronisch?
folliculair
Wat weet je na een SNP bij melanoom?
- je weet prognose beter
- patient komt in aanmerking voor adjuvante chemo als positief
Wat komt vaak voor bij een urineafleiding?
hoog chloor, lage pH, hoge bicarbonaat
Wat is waar over PDX?
Elk humaan signaal (genexpressie) in de xenograft is afkomstig van tumorcellen
replicatie onderzoek
exact kopiëren wat iemand anders heeft onderzocht
waarbij blindeer je?
RCT en diagnostische studies
waarbij doe je allocation concealment?
RCT
welk model bij geen heterogeniteit
fixed en random
welk model bij heterogeniteit
alleen random
wat is meest nauwkeurige curatieve behandeling prostaatca met minste bijwerkingen na 2 maanden
uitwendige bestraling want geeft pas na een jaar erectiele stoornissen
Welk onderdeel van het rapport van de prostaatbiopten zegt het minst over de te verwachten prognose
aanwezigheid van ontstekingsfiltraat
Welke behandelingen worden bij voorkeur toegepast bij uitgebreide actinische keratosen
Efudix, Aldara, fotodynamische therapie
Wat is het meest voorkomende expressieprofiel van ER en Her2Neu
ER+, Her2Neu-
Voorbeelden late toxiciteit bij radiotherapie mammacarcinoom
fibrose, teleangiectasie, hartschade, longfibrose, lymfoedeem van arm, hypertrofie mamma
Noem twee manieren om een gebied van DCIS voor de operatie te lokaliseren
jodiumbron, draad, Technetium-99m
Op wat heb je meer kans bij asbestlichaampjes in longen?
mesothelioom, adenocarcinoom
waarop kan pancytopenie icm keelpijn en koorts sinds 2 weken duiden en wat doe je dan?
AML, leukocytendifferentiatie
Waarop kunnen lage leuko’s en segmentkernige neutrofiele granulocyten gezien, aangevuld met staafkernige neutrofielen,
metamyelocyten, myelocyten en enkele promyelocyten en blasten duiden
CML
In welk orgaan worden neutrofiele granulocyten uit circulatie verwijderd?
milt en beenmerg
Welke antigenen spelen een centrale rol in de acceptatie of afstoting van weefsels
humane leukocyten antigenen
Noem drie diagnostische procedures op beenmerg die van belang zijn voor de diagnostiek en prognose-bepaling van
MDS
morfologie, pathologie, cytogenetica
Waardoor kan MDS niet veroorzaakt worden
Langdurige deficientie voor vitamine B12 of foliumzuur kan een rol spelen
Waardoor kan MDS veroorzaakt worden
- De oorzaak hiervan is meestal onbekend.
- Expositie aan benzeen of petroleumderivaten kan een rol spelen.
- Erfelijke aanleg kan een rol spelen.
- Behandeling met chemo- en/of radiotherapie voor een andere maligniteit kan een rol spelen
Welke gegevens is het meest belangrijk bij de beslissing om te bepalen of een erytrocytentransfusie nodig is?
anemie gerelateerde klachten
milde dysplasie Pap
Pap 1/2, CIN 1 > 1/3e van cellen onrustig
matige dysplasie Pap
Pap 3a, CIN 2 > 2/3e van cellen onrustig
Ernstige dysplasie Pap
Pap3a2/3b, CIN 3 > alle cellen tot basaalmembraan onrustig
Carcinoom in situ of cervixcarcinoom Pap
Pap 4 of 5 > afwijkende cellen zijn door de basaalmembraan heen gedrongen
PIF document
Dit document geeft de potentiele proefpersoon gelegenheid de informatie over de studie te delen en desgewenst te bespreken met mensen
in zijn omgeving, bijvoorbeeld de huisarts.
Centrale Limiet Stelling
Steekproefgemiddelden zijn normaal verdeeld rond het populatiegemiddelde met een spreiding die afhangt van de populatiestandaarddeviatie en van de steekproefgrootte.
benigne prostaathyperplasie
nodulaire toename van stroma en klierbuizen bekleed met tweelagig epitheel
overgediagnosticeerde borstkanker
Borstkankers ontdekt bij screening, die zonder screening nooit gediagnosticeerd zouden zijn.
Deficit incidence
Daling van de borstkanker incidentie onder de baseline incidentie in de leeftijdsgroep die niet meer in aanmerking komt voor screening
uitzaaiingen die relatief vaak voorkomen bij lobulair mammacarcinoom
leptomenigeaal, naar ovaria, rondom holle organen, peritonitis carcinomatosis
triple negatief mammacarcinoom
vooral bij BRCA1 en PALB2 mutaties
indicaties pleurodese
Snel recidiverend en symptomatisch vocht
- Bewezen maligne vocht
- Ontlastende punctie heeft verlichting dyspnea gegeven
- Behoorlijke levensverwachting (>3 maanden)
exsudaat
ontstaat door plaatselijke oorzaak, zoals een ontsteking
transsudaat
ontstaat door oorzaken elders, zoals verschillen in hydrostatische druk of osmotische druk. Transsudaten bevatten daardoor
veel minder eiwit. Datzelfde geldt ook voor de stof LDH
goede dood in Westerse wereld
Pijn-vrije dood
- Erkenning van de dood
- Thuis, omgeven door vrienden en familie
- Een afgeronde dood
- Het proces naar de dood toe als persoonlijke groei
- Sterven op een manier die past bij de individualiteit
Wanneer wordt echo oksel toegevoegd?
als een maligne tumor niet uit te sluiten is.
ductaal
- functioneel E-cadherine
- cellen liggen in veldjes bij elkaar
- goed afgrensbaar
- operatief
lobulair
- geen functioneel E cadherine
- cellen liggen los van elkaar
- groei is diffuus en niet goed afgrensbaar
- chemotherapie
Fanconi anaemie
hebben vanaf hun geboorte een of meerdere afwijkingen en krijgen al op
jonge leeftijd kanker. Om dit te diagnosticeren worden gekweekte cellen behandeld met mitomycine C. Je
kijkt vervolgens naar het aantal chromosoombreuken.
Ziekte van Hirschsprung
Klachten op jonge leeftijd
Anale reflex afwezig
voorlopers PCC
AK en morbus Bowen
voorloper melanoom
lentigo maligna, melanoma in situ, congenitale naevus
laag risico BCC
superficieel, nodulair, romp, <2cm, primair
excisie met 3 mm marge
hoog risico BCC
sprieterig, micronucoulair, H-zone, > 2cm, recidief
excisie met minimaal 5 mm
bcc kenmerken
- ulceraties
- opstaand randje
- huidkleurig
- glazig
- teleangiectasieën
- erythematosquameuze laesie
pcc kenmerken
- ulceraties
- slijmvliezen
- keratose
- AK
- pijn bij palpatie
- zonbeschenen huid
melanoom kenmerken
- wisselende pigmentatie
- asymmetrisch
- ongelijke begrenzing
- > 6 mm
- huidkleurig
- bloedend
Wanneer chemo spoeling?
laag/intermediate risico patiënten, mag geen perforatie zijn
immunofenotypering
analyse van bloedcellen op basis van flowcytometrie. Bij immunofenotypering worden celmembraanstructuren (membraan-gebonden eiwitten) van bloedcellen in kaart gebracht. Flowcytometrie kent vele toepassingen waaronder het opsporen van kankercellen in bloed bij de diagnostiek van leukemie.
moleculair onderzoek
DNA onderzoek
cytologie
onderzoeken we cellen van het menselijk lichaam. Dit zijn cellen uit bijvoorbeeld urine of ander lichaamsvocht
histologie
onderzoek naar de bouw en functies van biologische weefsels
cytogenetisch onderzoek
chromosomen onderzoek
Welke metastaseringsvormen zijn mogelijk bij melanoom
in transit, satelliet en lymfogeen
volgorde cervixcarcinoom
- binding van viruspartikels aan de buitenzijde van het celmembraan
- stimulatie van celproliferatie en onderdrukking van apoptose
- partiële integratie van papillomavirus DNA in het genoom van de gastheercel
- optreden van multipele chromosoom-afwijkingen
publicatiebias
de vertekening die ontstaat als bij wetenschappelijk onderzoek de positieve resultaten wel, maar negatieve of onduidelijke resultaten niet gepubliceerd worden
indicaties om bij een patiënt met een primair rectumcarcinoom neoadjuvante chemoradiotherapie te geven
1 Bedreigde resectiemarge (MRF+)
2 T4 rectumcarcinoom
3 Positieve lymfklieren (cN+)
Welke dimensie wordt met de T beschreven bij GI carc
Tumor invasie
Noem drie factoren die van invloed kunnen zijn op de farmacokinetiek
co-medicatie, genetische factoren, lifestyle
‘farmacodynamiek’
De eigenschappen van het medicijn m.b.t. de werking ervan via de bindingsplaats.
voorstadium cervixcarcinoom
cervicale intraepitheliale neoplasie (CIN)
Welke microscopisch kenmerk van een biopt genomen uit de prostaat past niet bij prostaat adenocarcinoom
aanwezigheid van basale cellen
machine learning
onderdeel van kunstmatige intelligentie dat gebruikmaakt van
statistische modellen om voorspellingen te ontwikkelen; vorm van predictief modelleren
Waarvan maakt machine learning gebruik?
maakt gebruik van algoritmen om
empirisch te leren van gegevens, deze te analyseren en op basis van die analyse voorspellingen
te doen.
deep learning
een subset van machine learning die leert door gegevens te verwerken met behulp van kunstmatige neurale netwerken.
kunstmatig neuraal netwerk
computermodellen gebaseerd op neurale verbindingen in de menselijke
hersenen
waarvoor wordt deep learning gebruikt?
om nieuwe inzichten op te doen
data analyse
omvat niet alleen de analyse, maar ook eerdere stappen om gegevensanalyse uit te voeren.
proces data analyse
- identificeren van een vraag of
probleem om op te lossen en het verzamelen van gegevens die helpen bij het beantwoorden van
deze vraag. - De volgende stap is het reinigen van de gegevens door duplicaten of inconsistenties te verwijderen en de gegevens te standaardiseren.
- Pas na deze stap kan de analyse en
interpretatie van de gegevens plaatsvinden.
