Kind met diarree Flashcards
risicofactoren infectieuze diarree
transmissie is feco-oraal
- Slechte hygiene
- Hoge pH van de maag/maaginhoud
- Verminderde motiliteit van de darm
- Veranderende intestinale flora
- Deficiëntie van antilichamen (IgG, IgA)
- Intrinsieke ziekte van darmepitheel
Verwekkers diarree bij kinderen
- Viraal vooral: rotavirus, norovirus, astrovirus, adenovirus. Is zeer besmettelijk!
- Bacterieel: Campylobacter, Salmonella, Shigella, Yersinia, E.coli, Vibro cholerae, Clostridum difficile (wereldwijd vooral, in NL minder)
o Toxines: Clostridium, Shigella, Vibrio - Parasitair: Giardia lamblia, Entamoeba histolytica
andere oorzaken voor diarree naast infectie
- Anatomisch
- Allergie
- Immunologisch
- Inflammatie
- Intolerantie
- Endocrien
- Maligniteit
- Metabool
inschatten mate van dehydratie
- Interesse om te drinken
- Gewicht!
- Bewustzijn
- Vitale parameters: pols/cap. Refill/RR/AH
- Temperatuur (perifere) extremiteiten
- Diurese
- Traanproductie
- Vochtigheid slijmvliezen
- Huidturgor
- Ogen (ingevallen)
Extra bevindingen LO: roseolen (rose spots). Is typisch voor S. typhi.
Berekenen deficit dehydratie
(recent gewicht – huidig gewicht)/recent gewicht) x 100 = % dehydratie.
aanvullende diagnostiek bij diarree kind
Controleer lab bij matige of ernstige dehydratie wanneer:
- Anamnese en/of LO niet past bij dehydratie tgv gewone dehydratie
- IV rehydratie nodig is
Chemie:
- Na, K, chloor, glycose, CRP, creatinine, ureum, bloedgas, osmol
- Anion gap = Na – (Cl+bic); normaal is 8-16 mmol/l
- Urine Na, K, osmol
Op indicatie: volledig bloedbeeld, kweken van bloed, urine, feces, beeldvorming etc.
isotone dehydratie
normaal natrium
hypotone dehydratie
verlaagd natrium
cave: te snelle daling serum osmol bij rehydratie –> cerebraal oedeem
hypertone dehydratie
verhoogd natrium
cave: te snelle stijging natrium –> centrale pontiene demyelinisatie, hersenbloeding
behandeling van kind met diarree
- Orale rehydratie altijd de voorkeur; evt per sonde. Bijna altijd met ORS (glucose, natrium, kalium, chloor, water, citraat en smaakstof.
- Indicatie IV
o Resuscitatie bij >10% dehydratie
o Falen orale dehydratieW
Wat is in principe niet geindiceerd bij diarree
o Vermindering darmmotiliteit (opiaten)
o Adsorptie van toxines (actieve kool = Norit)
o Veranderen van intestinale microflora (probiotica)
Wat is ORS?
glucose-afhankelijk natrium transport
- Werkingsmechanisme
o Natrium afhankelijke glucose transporter
o Functioneert ook nog bij beschadigd epitheel
o Natrium naar milieu interieur gepompt
o Passief gaat water mee
Hoeveel vocht moet je geven?
Bereken percentage dehydratie en onderhoudsvocht
- Vochtdeficit met ORS teruggeven in 4 uur
- Compenseer voortgaande verliezen!
o Bijv. 10 ml/kg ORS per portie diarree of op basis van gewicht luiers, 2 ml/kg per keer braken
Minimale waterbehoefte voor onderhoudstherapie (max. hoeveelheid onderhoudsvocht 2400 ml/dag). Bij iedere graad temperatuurverhoging boven de 38 graden ongeveer 12% extra vocht geven.
- <10 kg 100 ml/kg/24 uur
- 10-20 kg 1000 ml + 50 ml/kg voor iedere kg >10 kg
- >20 kg 1500 ml + 20 ml/kg voor iedere kg >20 kg
Wanneer indicatie voor opname?
- Vitaal bedreigd, bewustzijnsstoornissen, <2 maanden, falen ORS behandeling, acute buik/ileus
- Sociale indicatie (capabele ouders?)
NB bij ernstige diarree >10 ml/kg/uur is succeskans orale rehydratie lager
Rol van antibiotica bij diarree
Niet geindiceerd, behalve bij:
- Tyfeus ziektebeeld: S. typhi/parathyphi
- Overige Salmonellosen: sepsis, leeftijd onder 3 maanden, immuungecompromiteerd
- Shigella dysenterie
- Gecompliceerd beloop van Campylobacter jejuni infectie