Bovenste luchtweginfecties Flashcards
algemeen
- Meest voorkomende ziekte op de kinderleeftijd
- 50% van consultaties bij de huisarts in leeftijdscategorie 0-2 jarigen
- 6-8 episoden met verkoudheid per jaar is normaal
- Vrijwel altijd self limiting
- 80-90% viraal
- Zelden levensbedreigend (= luchtwegobstructie)
acute rhinitis
Meest voorkomende bovenste luchtweginfectie
o Snot, niezen
o Verstopping
o NB – zuigelingen: dyspnoe, verminderd drinken
- Verwekkers 95% viraal
- Rhino, corona, HMP, respiratoir syncytieel virus (RS)
- Behandeling bij neusobstructie
o Neusspoelen NaCl 0,9%
o Xylometazoline (alfa mimeticum) geeft vasoconstrictie: risico
acute sinusitis
Neusbijholte infectie
- Leeftijdsafhankelijk want sinussen ontwikkelen zich
o >12 jaar sinus frontalis
o >5 jaar sinus maxillaris
- Klachten: locale pijn, kloppend, erger bij bukken, kloppijn, koorts, malaise, nasale spraak, pus met soms bloed
- Verwekkers: viraal, secundair bacterieel
- Behandeling: neusspoelen en xylometazoline, soms antibiotica
- NB: niet stomen (risico met kokend heet water en kinderen te groot ten opzichte van effect)
acute tonsillitis
- Klachten: keelpijn, hoest, malaise, ademhalingsbelemmering, slijkpijn, cervicale lymfeklierzwelling
- Verwekkers: rhinovirus, adenovirus, Epstein-Barr virus, groep A streptokokken (+roodvonk)
- Behandeling: geen, bij streptokokken penicilline
chronische tonsillitis
Tonsilhypertrofie
- Tonsillen groeien tot 6e jaar
- Daarna kleiner (involutie)
- Vergroot bij chronische infectie
- Tonsillectomie zelden zinvol, indicaties:
o Obstructies slaap apneu syndroom (snurken, ademstops, hypoxie)
o Belemmering slikken en eten, kissing tonsils
adenoïditis
Leeftijdsafhankelijk, adenoid groeit tot ca 6 jaar, daarna kleiner.
- Symptomen
o Neusverstopping, facies adenoidalis (mond altijd open)
o Obstructie buis Eustachius – doofheid en otitis
o Cervicale lymfadenopathie
o Postnasale drip
o Slikproblemen, snurken, slaapapnoe, failure to thrive
- Behandeling: antibiotica (acute infectie), chirurgisch (adenotomie), hoge recidiefkans
verwekkers adenoiditis
bacterieel: streptokokken, H. influenzae
verwekkers tonsillitis
rhinovirus, adenovirus, Epstein-Barr virus, groep A streptokokken (+roodvonk)
verwekkers acute sinusitis
viraal, secundair bacterieel
verwekkers acute rhinitis
95% viraal, rhino, corona, HMP, RS
Laryngitis subglottica
Zwelling subglottisch door infectie met para-influenzavirus
- Meestal bij 1-4 jarigen
- In herfst en winter
- Niet zeldzaam
symptomen laryngitis subglottica
- Na verkoudheid hese stem, zeehondenblafhoest
- Progressieve inspiratoire stridor (avond)
- Subfebriele temperatuur
Bij obstructie bovenste luchtwegen extrathoracaal: inspiratoire stridor - Inspiratie: lucht wordt aangezogen, vernauwing, stridor
diagnostiek laryngitis subglottica
- In typische gevallen onnodig
- Indien ernstig: intubatie onder narcose
Wat is zeldzaam bij laryngitis subglottica
ernstige obstructie:
- Angst, onrust
- Sterk intrekken
- Zacht tot opgeheven ademgeruis
- Bleekheid, cyanose, suf
therapie laryngitis subglottica
- Glucocorticosteroid eenmalig
- Geruststellen: self limiting
- Geen antibiotica
- Indien ernstig: klinisch observeren
- Zonodig zuurstofsuppletie, intuberen
Zeer goede prognose
Epiglotitis
Acute zwelling epiglottis door infectie met Haemophilus influenza type B (HIB)
- Zonder behandeling dood door verstikking
- Zeldzaam sinds HIB vaccinatie
Epidemiologie
- Kleuters; soms oudere kinderen
- Zeldzaam
symptomen epiglotitis
- Acuut ernstig ziek, hoge koorts
- Snel progressieve inspiratoire stridor
- Kin vooruit, slikpijn kwijlen
- Zit rustig rechtop
- NB. Geen hoest, geen heesheid
diagnostiek epiglottitis
- Rustig houden
- Kijk niet met spatel in de keel acute totale obstructie
- Laryngoscopie onder narcose
- Kweken (keel, bloed)
therapie epiglottitis
- Intuberen onder narcose. In nood: tracheotomie
- Antibioticum tegen H. influenzae
- Herstelt met behandeling in enkele dagen
Wat gebeurt er bij epiglottitis zonder behandeling?
dood
Waarbij is ernstige luchtwegobstructie mogelijk?
chronische tonsillitis/adenoiditis, laryngitis subglottica (meestal onschuldig), epiglottitis (altijd dood zonder therapie)
Wat is sinusitis?
leeftijdafhankelijk
