HLA systeem Flashcards
HLA I
bestaat uit 3 alfaketens, alfa 1 en 2 zorgen voor bindingsplaats antigen.
o HLA A, B en C
o Komt voor op vrijwel alle lichaamscellen, behalve rode bloedcellen en geslachtscellen.
HLA 2
heeft beta en alfa keten en hebben beide verschillende domeinen. CIITA-gen is continue gevormd
o HLA-DP, DQ en DR
o Antigeen-presenterende cellen
Dendritische cellen
Monocyten/macrofagen
B-lymfocyten
o Onder invloed van cytokinen, met name interferon gamma. Het CIITA-gen wordt tijdelijk geactiveerd waardoor MHC-II tijdelijk ook tot expressie kan komen. HLA II presenteert antigenen aan CD4+.
T-lymfocyten
Epitheelcellen
Endotheelcellen
Verschil HLA I en II in bouw?
Verschil met 1 is dat er een opening aan de bovenkant is waardoor grotere peptiden gepresenteerd kunnen worden.
Wat is er bij bare lymfocyte syndrome type 2
mutatie in CIITA, waardoor MHC-II moleculen niet tot expressie komen.
polymorfisme
meervormigheid, sequentievariatie binnen eenzelfde gen. Dit uit zich bij de MHC moleculen voornamelijk in bepaalde delen van de peptide-bindende groeve. In deze delen wordt een grote variatie in aminozuurvolgorde gezien.
polygenie
meerdere genen vormen het HLA systeem.
co-dominantie
vergelijkbare expressie van beide allelen
locus
locatie van gen op chromosoom
allelen
variant genen die locus bezetten
MHC haplotype
combinatie van MHC allelen op 1 chromosoom
MHC genotype
combinatie van beide MHC haplotypes
Wat draagt bij aan de diversiteit van het HLA systeem
Polymorfisme, polygenie en codominantie
Wat presenteren MHCs
alleen peptiden, dus geen polysacchariden, lipiden of nucleïnezuren
Hoe gaat de presentatie van een extracellulair eiwit bij MHC-II
- Antigeen wordt door een APC door fagocytose/endocytose opgenomen in een endosoom
- Het MHC-II molecuul wordt gevormd in het ER en via het Golgi systeem in een lysosoom vervoerd in de richting van het endosoom.
- Het MHC molecuul wordt in eerste instantie gebonden door een invariante keten, die:
a. Heeft een signaal in zich die de route via het lysosoom naar het compartiment waarin zich het antigeen bevindt zich waarborgt, ipv meteen naar het oppervlak
b. Een klein stukje van de keten is een CLIP peptide, die daat in de peptide bindende groeve van het HLA-II molecuul zitten zodat er geen andere antigenen/peptiden kunnen binden. - Bij het samenvoegen van het MHC-II klasse molecuul en het antigeen, zal HLA-DM ervoor zorgen dat de invariante keten verwijderd wordt.
- Het antigeen kan nu binden waarna het complex naar de oppervlakte vervoerd kan worden. Dit HLA molecuul wordt dan dus op het celmembraan gezet, om gezien te worden door CD4+ T-cellen.
Hoe gaat presentatie intracellulair eiwit bij MHC-I
- Het beschadigde/virale eiwit wordt door het proteasoom in stukjes geknipt.
- Via TAP worden de peptiden naar het lumen van het ER gepompt
- Daar liggen nieuwe HLA-I moleculen gestabiliseerd met beta2 microglobulinen klaar om beladen te worden met de peptiden.
- Via het Golgi systeem en de exocytose route gaan de MHC-I moleculen naar het oppervlak en presenteren ze peptiden, afkomstig van virussen aan het immuunsysteem als een HLA-peptide complex.