Złośliwy zespół neuroleptyczny

Question 1

Złośliwy zespół neuroleptyczny

Answer 1

stan zagrożenia życia

najpoważniejsze powikłanie stosowania leków p/psychotycznych i innych o działaniu dopaminolitycznym (Metoklopramid) oraz zbyt szybkiego odstawienia leków dopaminergicznych (p/parkinsonowskich - Lewodopa, Amantadyna, Bromokryptyna)

Question 2

Epidemiologia ZZN

Answer 2

♂>♀ 2x, młody wiek

Question 3

Mechanizm ZZN

Answer 3

Blok. rec. dopaminowych w OUN
• podwzgórzu → ↑T, niestabilność autonomiczna
• prążkowie → ↑napięcie mm. i obj. pozapiramidowe

Czynnik genetyczny

Question 4

Czynniki ryzyka ZZN

Answer 4

1. Przebycie ZZN w przeszłości / przez członka rodziny.
2. Młody wiek
3. ♂
4. Neurolpetyki o ↑ powinowactwie do D2 - gł. I gen.
5. Szybkie ↑dawki
6. Podawanie i.m./i.v.
7. Niestosowanie w monoterapii
8. Inne leki np. lit, karbamazepina
9. Zab. neurologiczne przed wystąpieniem ZZN
10. Odwodnienie, pobudzenie
11. Zmiany organiczne OUN
12. Ciężkie ch. somatyczne
13. ↓Fe

Question 5

Objawy ZZN

Answer 5

1. ↑napięcia mięśniowego
2. zab. świadomości (jakościowe i ilościowe) z pobudzeniem (częściej) lub zahamowaniem skrajnie o charakterze katatonicznym
3. ↑T nawet >40*C
4. Dysregulacja autonomiczna - ↑HR, niestabilne BP, ↑pnoe, ↑pot, dyzuria/nietrzymanie moczu, ślinotok, bladość
5. Pozapiramidowe:
   - drżenie (spoczynkowe, grubofaliste, KG żuchwa język)
   - dystonia (niekontrolowane skurcze mm, nienaturalne postawy, osiowe)
   - dyskinezy (mimowolne ruchy różnych cz. ciała - twarz i kończyny - nie w czasie snu, ↑ jak emocje)
   - ruchy pląsawicze
   - mioklonie (nagłe, spontaniczne zrywania mięśniowe)
   - akatyzje (przymusowe pozostawanie w ruchu z niepokojem, drażliwością, lękiem)

Question 6

Obraz ZZN

Answer 6

• pełny rozwój kilka dni
• pierwsze objawy są nagle
• pierwsze objawy to często ↑napięcie mięśniowe i zab. świadomości
• ogólny czas kilkanaście dni, ale jeśli depot to nawet kilka tygodni
• ↑ryzyko: pierwsze 2 tygodni i jak szybko ↑dawkę

Question 7

Diagnostyka ZZN

Answer 7

1. CPK - fofokinaza kreatynowa - >400 wskazuje już na ZZN (zwykle >1000)

↑WBC, ↑transaminaz, ↑LDH, ↑ALP, ↑mioglobiny (osobcze i mocz)
↓pH metaboliczna, ↓Fe
↓Ca2+, ↓Mg2+, ↓/↑Na+, ↑K+

na rabdiomiolizę wskazuje: mioglobinuria, ↑CPK, ↑LDH, ↑K+

CPK - do monitorowania czy ustępuje też się nadaje

EKG, koagulogram, D-dimery, kreatynina i mocznik

Różnicowo: EEG, obrazowe OUN, CSF, toksykologia

Question 8

Leczenie

Answer 8

1. Odstaw leki mogące być przyczyną
2. Na OIOM - monitoruj wszystko
3. Nawadniaj p.o. /i.v., karmienie sondą, koryguj zab. elektrolitowe, obniżaj T ciała (zimne okłady, i.v. chłodzone płyny), wymuszanie diurezy i alkalizacja moczu jak rabdomioliza
4. Leki:
   • BDZ - Lorazepam, Diazepam - uspokajające, miorelaksacyjne -p.o./i.m.
   • Dopaminergiczne - Bromokryptyna, Amantadyna - jak nasilone obj. pozapiramidowe
   • Dantrolen - miorelaksacyjny, blok. uwalnianie Ca2+ z RE, ↓T ośrodkow
   • HDCz - jeśli ↑D-dimery

Wciąż nic → elektrowstrząsy

Question 9

Rokowanie ZZN

Answer 9

5-20% śmiertelność
szybkia diagnoza i bez powikłań → korzystne

Rokowanie pogarszają:
↑objawy, powikłania zwł. rabdomioliza, organiczne uszk. mózgu, zażywanie substancji psychoaktywnych

Question 10

Powikłania ZZN

Answer 10

1. ↑metabolizm - odwodnienie i zab. elektrolitowe
2. ONN - od rabdomiolizy
3. DIC
4. zab. rytmu ♥ (NZK)
5. RF
6. zachłystowe zap. płuc
7. zatorowość płucna
8. ZŻG

Question 11

Wprowadzanie neuroleptyków po ZZN

Answer 11

1. Min. po 2 tyg przerwy
2. Inny lek
3. ↓powinowactwo do D2 (Klozapina, Kwetiapina, Aripiprazol)
4. ↓możliwa dawka i powolne ↑
5. obserwacja
6. częste kontrole CPK - nawet 2x/t