Zaburzenie stresowe pourazowe Flashcards
Zaburzenie stresowe (stresu) pourazowe(-go) = PTSD
- opóźnienie psychiczne polegające na wystąpieniu opóźnionej/wydłużonej reakcji na wydarzenie o silnym ładunku stresogennym, zwykle zagrażające życiu chorego/otoczenia.
- zab. nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną
Epidemiologia PTSD
1-18% populacji
♀>♂
7-25% osób po traumie
Czynniki predysponujące do PTSD
- ♀
- młodszy wiek w momencie traumy
- wywiad epizodów depresyjnych
- podatność genetyczna
- urazy psychiczne w dzieciństwie
- zab. zachowania w czasie dorastania i młodości
- osobowość anankastyczna lub asteniczna
- ↓wykształcenie
- ↓poziom inteligencji
- zły status socjoekonomiczny w dzieciństwie
- ch. psychiczne w rodzinie
- obj. dysocjacyjne w przebiegu ARS
Czynniki predysponujące NIE są wymagane do diagnozy
Zab. depresyjne i lękowe też → gorszy przebieg
Stres w PTSD
- zwłaszcza z działań człowieka
- nie musi być związany z pacjentem, może być świadkiem, może dotyczyć bliskich osób
- im dłuższy czas trwania wydarzenia, im bardziej bezpośrednie doświadczenie i im większe zagrożenie życia tym ryzyko PTSD ↑
Mózg w PTSD
↑transm. NA, D
• ↑akt. ukł. limbicznego
• ↓obszar hipokampa i ↓aktywność (→ cięższy przebieg)
Objawy PTSD
Nie są bezpośrednio po wydarzeniu, a dopiero po kilku tygodniach /miesiącach /latach (najcz. max do 6mcy).
- uporczywe, nawracające wspomnienia o wydarzeniu
- koszmary senne o tej tematyce
- unikanie miejsc i sytuacji nawiązujących
- drażliwość
- agresywność
- +autonomiczne
- zab. snu / koncentracji
- napady lęku
- stany depresyjne
- myśli, próby samobójcze
- wycofanie z życia społecznego
- unikanie kontaktów międzyludzkich
- apatia
- zmiany osobowości
- nieumiejętne okazywanie pozytywnych emocji
- brak wiary w przyszłość
- poczucie stałego zagrożenia
Leczenie PTSD
- CBT (asap, ma być krótka)
* SSRI (skuteczne u 70%)
Profilaktyka PTSD
KIK w ARS
Rokowanie PTSD
duża szansa na całkowite ustąpienie objawów przy odpowiedniej terapii
↑ryzyko samobójstwa
u 80% z PTSD można postawić diagnozę min. 1 innego zab. psychicznego
uzależnienie od substancji i zab. zachowania są głównie u ♂
u dzieci: zab. opozycyjno-buntownicze i lęk separacyjny