Psychopatologia Flashcards

1
Q

Funkcje poznawcze

A

Umożliwiają odbiór i doświadczanie rzeczywistości

  1. Uwaga
  2. Spostrzeganie
  3. Pamięć
  4. Myślenie
  5. Mowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Sąd realizujący

A

Umiejętność oceny, czy to co obserwujemy istnieje naprawdę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Sąd klasyfikujący

A

Umiejętność adekwatnej oceny czym obserwowany obiekt jest

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zaburzenia spostrzegania

A
  1. Pareidolie
  2. Złudzenia (iluzje)
  3. Omamy (halucynacje)
  4. Omamy rzekome (pseudohalucynacje)
  5. Halucynoidy (parahalucynacje)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pareidolie

A

błędne spostrzeżenia wywodzące się z nieostrego tła np. tkaniny, chmury

pacjent nie ma poczucia realności
(sąd realizujący zachowany, klasyfikujący prawidłowy a korygowalność przekonania istnieje)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Złudzenia (iluzje)

A

Nieprawidłowe interpretacje obserwowanych, istniejących zjawisk.

Pacjent przekonany do realności - realizujący zachowany, klasyfikujący błędny, korygowalność nie istnieje

Mogą być u zdrowych osób i wtedy korygowalne, podlegają krytycznej ocenie, często w zmęczeniu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Omamy (halucynacje)

A

spostrzeżenia, które powstają bez istnienia realnego bodźca, wyróżniamy omamy wzrokowe, słychowe, dotykowe, smakowe, węchowe

pacjent przekonany do realności

sąd realizujący - fałszywy, klasyfikujący - błędny - bez korygowalności

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Rodzaje omamów

A
  • cenestetyczne - czucie wewnętrzne
  • kinestetyczne - poczucie ruchu i równowagi
  • hipnagogiczne - przy zasypianiu (fizjo)
  • hipnopompiczne - przy wybudzaniu (fizjo)
  • pedunkularne - b. rzadkie, przy uszkodzeniu pnia - widzi wiele postaci w ruchu, w rozbudowanych scenach, kolorystyka uboga
  • elementarne - podstawowe wrażenia - pojedyncze dźwięki, błyski
  • proste - 1 zmysł
  • złożone - kilka zmysłów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Rodzaje pamięci

A
  1. ultrakrótka - do 1s
  2. krótkotrwała - kilka-kilkanaście minut
  3. długotrwała - przechowywanie przez wiele lat, a nawet do końca życia
    a) deklaratywna (informacje) [zsp. amnestyczne]
    • semantyczna (słowa i symbole)
    • epizodyczna (zdarzenia)
    b) niedeklaratywna (nawyki)
    • proceduralna (czynności)
  4. Operacyjna - informacje zatrzymane na ok. 30 s, kiedy zapada decyzja jak te info wykorzystać i co z nimi zrobić → np. w czasie jazdy samochodem - zab. w [schizofrenii]
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Rodzaje zaburzeń pamięci

A
  1. Dysmnezje - ilościowe → ↑/↓/a/ekmnezja
  2. Paramnezje - jakościowe:
    • allomnezje - wspomnienia zniekształcone → iluzje pamięciowe, kryptomnezje, złudzenia utożsamiające
    • pseudomnezje - wspomnienia rzekome → konfabulacje, omamy pamięciowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hipermnezja

A

ponadprzeciętna zdolność zapamiętywania i odtwarzania info

zaliczane są tu wspomnienia ejdetyczne - pamięć fotograficzna, z umiejętnością odtwarzania obrazów, scen, zjawisk z ponadprzeciętną dokładnością

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hipomnezja

A

↓zdolność zapamiętywania i odtwarzania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Amnezja (luka pamięciowa)

A

kompletny brak zdolności do przypominania sobie zdarzeń

częściowa (fragmentaryczna) lub całkowita

wsteczna - wydarzenia przed czynnikiem sprawczym
następcza - wydarzenia po czynniku sprawczym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Ekmnezja

A

zdarzenia z przeszłości są traktowane jako teraźniejsze

może być w → zsp. dysocjacyjnych, konwersyjnych, amnestycznych, zab. świadomości, otępieniach, osób w hipnozie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Iluzje pamięciowe

A

Nieprawidłowe odtwarzanie wspomnień, które faktycznie miały miejsce, ale zostały zniekształcone

Może być fizjologiczne - każdy człowiek to samo zdarzenie zapamiętuje inaczje - najczęstszą przyczyną jest wpływ emocji - zachowany jest krytycyzm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Kryptomnezje

A

Przeżyte w przeszłości wydarzenia są uznawane za teraźniejsze, nigdy nie przeżywane

np. nieuświadomiony plagiat i glosolalia (stan kiedy pacjent używa języka, który uważa, że do tej pory nie znał, a tak naprawdę kiedyś się już go nauczył)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Złudzenia utożsamiające

A

deja vu - już widziałem
deja vecu - już przeżywałem
deja entendu - już słyszałem

jamais - nigdy

Osoba doświadczająco podchodzi krytycznie do wrażeń

spotykane u zdrowych, w ilościowych zab. świadomości i padaczce skroniowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Konfabulacje

A

Wspomnienia fałszywe wypełniające luki pamięci

Charakterystyczne dla zsp. amnestycznych i mogą być modyfikowane przez pacjenta pod wpływem sugestii otoczenia

Nie można uznawać ich za kłamstwa - pacjent przekonany co do ich prawdziwości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Omamy pamięciowe

A

Jak konfabulacje, są to wspomnienia fałszywe, ale nie wypełniają luki pamięciowej - NIE są wynikiem zab. pamięci

Traktujemy je jako urojenia rzutowane w przeszłość

Ich treść nie zmienia się pod wpływem sugestii otoczenia - występują w zsp. psychotycznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Uwaga

A

• mimowolna / celowa

Zaburzenia mogą dotyczyć:
• koncentracji (skupienia)
• zakresu (pojemność)
• trwałości
• przerzutności
• podzielności
• wybiórczości

Rzadko kiedy izolowane zab. jednej cechy uwagi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zaburzenia myślenia i mowy

A
  1. Treści - urojenia, myśli nadwartościowe, myśli natrętne, automatyzmy psychiczne
  2. Formy
    a) toku - gonitwa, spowolnienie, otamowanie, mutyzm, słowotok, perseweracje, natłok (mantyzm), drobiazgowość (rozwlekłość)

b) funkcji (struktury) - zubożenie, myślenie paralogiczne, magiczne, nieskładne, niekomunikatywne, rozkojarzenie, splątanie, afazja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Myśli (idee) nadwartościowe

A
  • przekonania i poglądy, otoczenie uważa za dziwaczne
  • pod wpływem sugestii jest w stanie poddać pod wątpliwość
  • najczęściej → zab. funkcjonowania jednostki, bo przyporządkowuje im swoje wszystkie aktywności
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Urojenia

A

przekonania i poglądy, charakteryzujące się: nieprawidłowością, silnym przekonaniem o prawdziwości, niekorygowalnością pod wpływem perswazji

  • proste - nierozbudowane, zwykle wynikają z omamów
  • paranoiczne - treść logiczna, możliwa, spójne
  • paranoidalne - niespójne, nieprawdopodobne, nielogiczne
  • oniryczne - pacjent myśli że jest świadkiem urojonych wydarzeń, wszystko przybiera formę marzenia sennego, są zmienne i niekonsekwentne
  • inkoherentne - niespójne, wybitnie dziwaczne, kompletnie niepowiązane, brak jakiejkolwiek logiki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Urojenia ze względu na treść

A
  • prześladowcze - najczęstszy rodzaj w schizofrenii
  • odnoszące (ksobne) - radio mówi do mnie
  • oddziaływania (owładnięcia, wpływu) - inni mają wpływ na moje zachowanie i myśli
  • nasyłania/zabierania myśli - ktoś z zewnątrz przesyła do mojego umysłu myśli lub je kradnie
  • odsłonięcia myśli - wszyscy słyszą moje myśli
  • błędne utożsamianie osób - znane mi osoby są podstawione (Capgras - w schizofrenii, otępieniu, urazie głowy. Fregoliego - różne postaci to ta sama)
  • depresyjne - o byciu gorszym
  • winy/grzeszności/kary - typowe dla zab. depresyjnych
  • nihilistyczne - nieistnienie fragmentów ciała lub całego świata → zsp. Cotarda - zsp. chodzącego trupa w ciężkiej depresji
  • zubożenia
  • erotyczne - ktoś o ↑statusie społecznym jest we mnie zakochany, nie ma przyjemności fizycznej i seksualnej
  • katatymiczne - urojenia życzeniowe (jestem po menopauzie ale jestem w ciąży)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Automatyzmy psychiczne
Przeświadczenie o braku wpływu na wszelką własną aktywność, łącznie z myślami. Najczęściej ruchowe, ideacyjne i ideacyjno-myślowe
26
Myśli natrętne (obsesje)
pojawiające się niezależnie od woli pacjenta, najczęściej o przykrej treści niezgodnej z przekonaniami (egodystoniczne). Myśli nawracają, nie dają spokoju, są źródłem cierpienia, zwłaszcza że pacjent jest przekonany że pochodzą one faktycznie z jego umysłu.
27
Spowolnienie/zahamowanie toku myślenia
* dotychczasowo spowolniony tok całkowicie się zatrzymuje | * typowo w stanach katatonicznych
28
Blokada/zatamowanie/otamowanie toku myślenia
* dotychczasowo prawidłowy tok nagle się zatrzymuje | * typowo w schizofrenii (też organiczne ch. mózgu i zab. świadomości)
29
Gonitwa myśli, słowotok
nadmierne przyspieszenie toku myślenia i wypowiedzi
30
Mutyzm
całkowity brak reakcji słownych mimo zachęt kierowanych przez otoczenie i mimo braku fizjologicznych przeszkód do komunikacji werbalnej wybiórczy → tylko określone sytuacje/osoby Różnicuj: • alogia - mutyzm nie wynika ze zubożenia myślenia • negatywizm - jest to zab. czynności motywacyjnych - świadomy opór przed daną aktywnością, w zab. psychotycznych, ale też zab. osobowości
31
Perseweracje / stereotypie / iteracje
powtarzanie wciąż tych samych słów, zdań, fragmentów zdań
32
Mantyzm - natłok myśli
uciążliwe uczucie spontanicznie pojawiających się kolejnych myśli i wątków → zakłóca tok wypowiedzi → wypowiedź nieskładna i chaotyczna → pojawia często w schizofrenii
33
Drobiazgowość/rozwlekłość
rozpoczynanie w trakcie wypowiedzi kolejnych wątków i tematów mimo tego, że poprzedni nie został omówiony i zakończony
34
Uskokowość
odpowiadanie na pytania odpowiedziami lub tylko nieznacznie związanymi z treścią pytania
35
Werbigeracje
Powtarzanie ciągów słów, które w jakiś sposób są sobie podobne, ale nie tworzą logicznej całości - domu atomu gromu
36
Echolalia
Automatyczne powtarzanie słów wypowiedzianych przez inną osobę
37
Alogia
Zubożenie myślenia, może dotyczyć ilości i jakości wypowiedzi - mówi dużo, ale mało z tego wynika - w odróżnieniu od mutyzmu jest wyrazem ↓ilości myślenia Niektórzy uważają za zab. toku myślenia
38
Myślenie paralogiczne
Brak logiki wypowiedzi (ma swoją logikę): • neologizmy (nowe słowa z połączeń innych) • ambiwalencja (sprzeczne myśli) • ambisentencja (sprzeczne wypowiedzi) • metonimia (zatępowanie jednej nazwy inną, znaczeniowo zbliżoną lub jakkolwiek powiązaną) Ambiwalencja, ambisentencja (i ambitendencja) → objawy ambi należące do 4A w schizofrenii
39
Myślenie magiczne
Pacjent łączy różne zdarzenia nieprawdopodobnymi zależnościami przyczyna-skutek • symboliczne - nadawanie szczególnego znaczenia np. przedmiotom, liczbom Fizjologia u dzieci, ale też dorosłych z zachowanym krytycyzmem.
40
Myślenie niekomunikatywne
* myślenie dereistyczne - oderwane od rzeczywistości, dziwaczne, absurdalne * myślenie autystyczne - skupienie myśli na życiu wewnętrznym pacjenta * myślenie odnoszące do siebie - interpretowanie każdej info jako nawiązującej do siebie
41
Myślenie nieskładne
Nieprawidłowości gramatyczne i zaburzenia toku myślenia Ześlizgiwanie z tematu, zbaczanie, uskokowość, mówienie obok, rozluźnienie kojarzeń, rozpraszalność, dźwięczenie, niespójność
42
Rozkojarzenie
chaotyczność, zab. logiki, nieskładność → utrudniają zrozumienie pacjenta, mimo że gramatyka poprawna skrajnie → sałata słowna (schizofazja)
43
Emocje
chwilowo przeżywane stany psychiczne - np. gniew, radość, strach
44
Nastrój
dłużej trwający stan emocjonalny, wpływa na odbiór rzeczywistości
45
Nastrój obniżony
ciągły smutek, przygnębienie, niemożność czerpania przyjemności z życia [zab. depresyjne]
46
Nastój podwyższony
↑radość, zadowolenie niewspółmierne do sytuacji, według otoczenia nietypowe dla chorego może być z uczuciem wszechmocy, ale też drażliwością [st. maniakalne] np. nastrój moriatyczny = wesołkowatość - dowcipkowanie, beztroskość - w uszkodzeniu cz. oczodołowych płatów czołowych
47
Lęk
Przejmujące, wszechogarniające poczucie zagrożenia, niebezpieczeństwa niewynikające z realnego źródła Strach - ma realne źródło * Wolnopłynący - stale odczuwany, bez wskazywalnego źródła * Uogólniony - stałe poczucie napięcia, wiele bodźców życia codziennego, które zdrowej osobie nie powodują takich objawów * Napadowy - nagły, krótki, powtarzający się * W postaci fobii - lęk ukierunkowany na konkretny bodziec Nie to samo co lękliwość - wynika z cech osobowości, tendencja do reagowania lękiem na różne sytuacje
48
Złość
= dysforia - negatywne przeżywanie sytuacji, w której człowiek ma poczucie ograniczenia i niemożności realizacji własnych dążeń nie to samo co gniew - źródło ograniczeń jest znane/podejrzewane
49
Zobojętnienie uczucuowe
↓/apatia - zmniejszenie przeżywania uczuć
50
Zubożenie uczuciowe
= prymitywizacja - przewaga przeżywania emocji związanych z podstawowymi potrzebami biologicznymi nad potrzebami wyższymi Jak bardzo nasilone to = załamanie linii życiowej
51
Zaleganie uczuć
Tendencja do utrzymywania się stanów emocjonalnych przez bardzo długi czas w niezmienionej postaci [zab. organiczne mózgu, gł. padaczka]
52
Lepkość uczuciowa
Nieumiejętność odseparowania się, zdystansowania → różnorakie związki i relacje [zab. organiczne mózgu, gł. padaczka]
53
Chwiejność afektu
zmienność nastroju z zaznaczoną łatwością w przechodzeniu z jednej skrajnej emocji w drugą u dzieci, osób starszych - wariant normy
54
Nietrzymanie afektu
nieumiejętność powstrzymywania gwałtownych reakcji pozytywnych lub negatywnych np. po alkoholu
55
Afekt
ekspresja emocji prezentowana przez pacjenta dostosowany - relacja pacjenta zgodna z naszymi obserwacjami niedostosowany - np. skarżąca się pacjentka na brak energii i zobojętnienie, a jest umalowana i z nową fryzurą
56
Zab. emocji ze względu na wysycenie emocjonalne
* syntymia - zachowanie, wypowiedź, emocje tworzą spójny obraz * hipertymia - ↑uczuć w odniesieniu do sytuacji * ↓/atymia - ↓/brak okazywania uczuć (charakterystyczne dla apatii np. w schizofrenii) * paratymia - reakcje uczuciowe zaskakujące dla zaistniałej sytuacji - niedostosowany afekt * katatymia - życzeniowe przekształcenie przeżyć pod wpływem nastawiania się na zajście danego zdarzenia - np.czucie wibracji tel w oczekiwaniu na ważną rozmowę
57
Ilościowe zaburzenia AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ
1. Pobudzenie 2. Spowolnienie 3. Osłupienie
58
Pobudzenie psychoruchowe
= agitacja - ↑akt. ruchowa, której towarzyszy uczucie napięcia ↑akt. ruchowa o niewielkim nasileniu to niepokój ruchowy działania chorego w pobudzeniu są niezborne, pozbawione konkretnego celu, często wielokrotne powtarzane
59
Spowolnienie psychoruchowe
↓akt. ruchowej z ograniczeniem tempa wypowiedz i myślenia podjęcie działania wymaga bardzo dużego wysiłku
60
Osłupienie psychoruchowe
= stupor - max spowolnienie - towarzyszy mutyzm i ograniczenie reaktywności na bodźce efektoryczne - zab. działanie mięśni receptoryczne - zab. reakcji na bodźce można się spotkać ze stuporem w stanach katatonicznych i wtedy świadomość zachowana ALBO w st. przedśpiączkowych/śpiączce - zab. świadomości
61
Jakościowe zaburzenia AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ
1. Katapleksja 2. Katatonia 3. Katalepsja 4. Stereotypie 5. Manieryzmy 6. Grymasy 7. Posturyzmy 8. Echopraksja 9. Tiki
62
Katapleksja
nagła utrata napięcia mięśniowego → upadek [narkolepsja]
63
Katatonia
↑spoczynkowe napięcie mięśni, które zanika podczas ruchów biernych/czynnych [zsp. katatoniczny] - dodatkowo: spowolnienie ruchowe (skrajnie stupor) lub agitacja, a także inne zab. jakościowe np. katalepsja
64
Katalepsja
= giętkość woskowa - możliwość długotrwałego utrzymywania ciała lub jego części w ułożeniu nadanym przez inną osobę ↑napięcie mięśniowe u zdrowych może być w hipnozie
65
Stereotypie
wielokrotne powtarzanie tych samych ruchów, które zachowują pozory celowości, ale ich wykonywanie jest pozbawione sensu np. potrząsanie dłońmi czy kołysanie głową
66
Manieryzmy
jak stereotypie są uporczywie powtarzane, ale są wybitnie dziewaczne i niezrozumiałe np, podawanie ręki każdemu
67
Grymasy
dziwaczna, nieadekwatna do sytuacji mimika
68
Posturyzmy
nietypowe, dziwaczne i najczęściej niewygodne pozycje ciała
69
Echopraksja
powtarzanie ruchów wykonywanych przez inne osoby
70
Tiki
nagłe, niekontrolowane, nierytmiczne skurcze mm nie cechują się dziwacznością, mogą dotyczyć 1 mięśnia lub grupę mm proste - mięśnie twarzy, szyi, obręczy bark złożone - podskakiwanie [zsp. Tourette'a] - ruchowe, wokalne
71
Zaburzenia aktywności impulsywnej
Aktywność impulsywna - powstaje pod wpływem wybitnie silnych bodźców wewnętrznych * impulsywność ↑/↓ * imp emocjonalna * imp popędowa * działanie nawykowe * nawykowe unikanie * natrętne impulsy * paragnomen
72
Impulsywność podwyższona
łatwe impulsu → działanie
73
Impulsywność zmniejszona
trudne impuls → działanie, co może wynikać z odbioru impulsu jako słabego (zab. hormonalne / otępienne) lub ↑zdolność kontroli
74
Impulsywność popędowa
najczęściej spotykane zab. aktywności impulsywnej zaliczamy zab. łaknienia, pragnienia, snu i popędu płciowego
75
Impulsywność emocjonalna
Impulsem do działania są stany emocjonalne, których doświadcanie w stanie normy nie prowadzi do aż tak gwałtownych i nasilonych reakcji
76
Działania nawykowe
Impulsem do działania są nawyki = nabyte, wyuczone zachowania i zwyczaje (co odróżnia od wrodzonych popędów) próba powstrzymania się od wykonania → ↑napięcia wewnętrznego realizacja → ulga chwilowa np. kleptomania, hazard patologiczny, priomania, włóczęgarstwo (poriomania), kolekcjonowanie (chomikowanie)
77
Nawykowe unikanie
unikanie konkretnej sytuacji, bo fobia specyficzna efekt lęku antycypacyjnego
78
Natrętne impulsy
Ustawicznie powtarzające się impulsy do działania, niezgodne z przekonaniami , poglądami i naturą pacjenta (dają lęk, cierpienie, napięcie), ale najczęściej nie chodzi do ich realizacji Pacjent uważa te impulsy za swoje własne, że pochodzą od niego
79
Paragnomen
Działanie impulsywne nagłe, niespodziewane, bez zaistnienia konkretnego stanu motywacyjnego Uznawany jest za zwiastun rozpoczynającej się psychozy
80
Zaburzenia aktywności złożonej
Aktywność złożona - ogół działań mających na celu osiągnięcie konkretnego celu A. Ilościowe - ↓akt. złożonej, ↑akt. złożonej, osłupienie B. Jakościowe - odhamowanie, negatywizm, automatyzm nakazowy, dezorganizacja, kompulsje
81
↓akt. złożona
ogólne ↓ilości podejmowanych działań, często też ↓chęci, ↓energii [zab. depresyjne][schizofrienia] szerszym pojęciem jest apatia (↓aktywność z ↓nastrojem/zobojetnieniem)
82
↑aktywność złożona
podejmowanie ↑ilości działań, z poczucia ↑energii i nieograniczonych możliwości, ale często bezproduktywne - łapanie 2 arbuzów 1 ręką [st. maniakalny]
83
Odhamowanie
= rozhamowanie czynności niezgodne z normami społecznymi, gorszące
84
Negatywizm
bierny - nie otwiera ust | czynny - zaciska usta
85
Automatyzm nakazowy
automatyczne, bezmyślne poddawanie się poleceniom, nawet absurdalnym
86
Dezorganizacja
brak zdolności do zaplanowania czynności tak, by możliwa była realizacja działania chaotyczne, pacjent zagubiony i niepewny, często nie jest w stanie sobie poradzić z podstawowymi aktywnościami
87
Kompulsje
natrętne czynności i operacje myślowe - nie jest w stanie się powstrzymać mimo że wie że są bez sensu
88
Apraksja
zalicza (zależnie od autorów) do zaburzeń aktywności ruchowej i złożonej brak umiejętności wykonania prostych, celowych ruchów np. otworzenia drzwi kluczem mimo prawidłowego nap. mm i kontroli ruchu i zrozumienia czynności [ogniskowe uszk. mózgu] [AD]
89
Świadomość
Stan przytomności + zdolność rozpoznawania rzeczywistości + poczucie przeżywania Cecha typowo ludzka
90
Przytomność
Zdolność odbierania, rejestrowania i przetwarzania informacji i odpowiedniej reakcji. Warunkiem jest stan czuwania Oceniana często za pomocą GCS
91
Orientacja autopsychiczna i allopsychiczna
auto - kim jestem, gdzie mieszkam itd. allo - gdzie jestem, jaka data, z kim rozmawiam
92
Jakościowe zaburzenia świadomości
1. Przymglenie świadomości 2. Zmącenie świadomości 3. Zwężenie świadomości
93
Przymglenie świadomości
niewyraźny odbiór rzeczywistości (jak przez mgłę) najczęściej zaburzona orientacja allopsychiczna, w cięższych też auto mogą być też iluzje i omamy, ale też urojeniowa interpretacja rzeczywistości
94
Zmącenie świadomości
bardziej nasilona forma przymglenia rzeczywistość znacznie zniekształcona częstsze iluzje, omamy, urojenia kontakt bardziej utrudniony
95
Zwężenie świadomości
odbieranie otoczenia jak przez dziurkę od klucza utrudniony kontakt z otoczeniem, zab. auto i allo, po ustąpieniu epizodu niepamięć wsteczna całkowita (w zmąceniu i przymgleniu fragmentaryczna)
96
Ilościowe zaburzenia świadomości
1. Senność patologiczna 2. Stan przedśpiączkowy 3. Śpiączka
97
Senność patologiczna
= somnolencja w ciągu dnia niezależnie od rytmu dobowego pojawiają się stany ↑senności wraz z zapadaniem w sen, z któego można wybudzić silnymi bodźcami
98
Stan przedśpiączkowy
= półśpiączka, sopor głęboki sen, reaguje na bardzo silne bodźce, ale nie wybudza się pod ich wpływem
99
Śpiączka
kompletna utrata przytomności + zanik reaktywności brak odpowiedzi na najsilniejsze bodźce
100
Zespół pomroczny
= zamroczenionowy zab. orientacji allopsychicznej, nietypowe dla danej osoby zachowania, zmiany osobowości, świadomość zawężona całkowita/prawie całkowita niepamięć jasne stany - pacjent wydaje się być zupełnie zdrowy, ale według relacji jest wyraźna zmiana zachowania
101
Zespół majaczeniowy
typowo: • przymglenie świadomości • zab. poznawcze - pamięć, gł. świeża, dezorientacja allo • zab. sen-czuwanie - charakterystyczna fluktuacja objawów i nagły początek - mogą być iluzje, omamy, urojenia
102
Zespół splątaniowy
= amentywny zab. orientacji allopsychicznej są wyraźniejsze niż w zsp. majaczeniowym, ale zab. orientacji autopsychicznej NIE są nasilone dodatkowo: inkoherencja myślenia, gonitwa myślio, zab. świadomości (przymglenie), pobudzenie ruchowe
103
Depersonalizacja
wrażenie bycia oddzielonym od własnego icała i umysłu co można określić jako stanie obok siebie
104
Derealizacja
otaczająca rzeczywistość nie jest realna, jakby to był film
105
Zespoły psychopatologiczne
1. Zsp. depresyjny 2. Zsp. maniakalny 3. Zsp. paranoidalny (urojeniowo-omamowy) 4. Zsp. paranoiczny (paranoja, obłęd)_ 5. Zsp. parafreniczny (parafrenia) 6. Zsp. katatoniczny 7. Zsp. otępienny 8. Zsp. amnestyczny 9. Zsp. majaczeniowy
106
Zsp. depresyjny
osiowe objawy: • ↓nastrój • ↓energii / ↑męczliwość • anhedonia dodatkowo: zab. koncentracji, snu, apetytu, pobudzenie/zahamowanie ruchowe, myśli i tend. samobójcze, zab. poznawcze, nieuzasadnione poczucie winy, lęk
107
Zsp. maniakalny
osiowe objawy: • ↑nastrój / drażliwość • ↑napęd / niepokój fizyczny • przyspieszony tok myślenia jak mało nasilone to = zsp. hipomaniakalny dodatkowo: zab. koncentracji i uwagi, ↓potrzeba snu, ↑aktywność złożona, nastawienie wielkościowe
108
Zsp. paranoidalny (urojeniowo-omamowy)
niespójne urojenia i omamy/omamy rzekome dodatkowo często występują zaburzenia funkcjonowania, zmiany struktur osobowości i formalne zaburzenia myślenia
109
Zsp. paranoiczny (paranoja, obłęd)
= uporczywe zab. urojeniowe urojenia spójne, bez dziwaczności, motywują do konsekwentnego działania pod treść urojeń brak omamów, zab. funkcjonowania, zmian struktur osobowości, formalnych zab. myślenia
110
Zsp. parafreniczny (parafrenia)
pośredni między paranoicznym i paranoidalnym urojenia są mniej usystematyzowane, mogą się pojawiać omamy i zab. funkcjonowania, ale brak zmian osobowości i formalnych zab. myślenia
111
Zsp. katatoniczny
spowolnienie (hipokinet) / pobudzenie (hiperkinet) ruchowe + jakościowe zab. aktywności ruchowej i złożonej - katalepsja, negatywizm, zastyganie, automatyzm nakazowy i echo
112
Zsp. otępienny
* zab. pamięci (zwł. przyswajanie nowych info) * zab. innych f. poznawczych - myślenia abstrakcyjnego, planowania, organizowania * zab. kontroli emocji /zmiana zachowań diagnostycznie ważny jest fakt - że objawy nie wynikają z zab. świadomości często są zab. wyższych czynności korowych jak afazja, agnozja, apraksja
113
Zsp. amnestyczny
np. Korsakow (alkoholowy), Milner, z uszkodzeniem przedniego przodomózgowia zab. pamięci zarówno świeżej i dawnej muszą wpływać na codzienne funkcjonowanie i nie mogą wynikać z zab. świadomości czy z otępienia
114
Omamy rzekome (pseudohalucynacje)
* podobnie jak omamy brak realnego bodźca * doświadczane zjawiska pochodzą z wnętrza ciała, z przestrzeni nieadekwatnej (najcz. słuchowe) * [schizofrenia] sąd realizujący fałszywy, klasyfikujący błędny, brak korygowalności
115
Halucynoidy (parahalucynacje)
* podobne do omamów * pacjent podchodzi krytycznie * wie że spostrzegany obiekt nie isnieje * typowo w uszkodzeniu OUN * należy do zab. psychosensorycznych (np. mikropsje, makropsje, zab. barwy i ruchomości) - jak dotyczą części ciała to nazywamy to "zab. schematu ciała" sąd realizujący fałszywy, klasyfikujący błędny - korygowalność obecna