Psychopatologia Flashcards
Funkcje poznawcze
Umożliwiają odbiór i doświadczanie rzeczywistości
- Uwaga
- Spostrzeganie
- Pamięć
- Myślenie
- Mowa
Sąd realizujący
Umiejętność oceny, czy to co obserwujemy istnieje naprawdę
Sąd klasyfikujący
Umiejętność adekwatnej oceny czym obserwowany obiekt jest
Zaburzenia spostrzegania
- Pareidolie
- Złudzenia (iluzje)
- Omamy (halucynacje)
- Omamy rzekome (pseudohalucynacje)
- Halucynoidy (parahalucynacje)
Pareidolie
błędne spostrzeżenia wywodzące się z nieostrego tła np. tkaniny, chmury
pacjent nie ma poczucia realności
(sąd realizujący zachowany, klasyfikujący prawidłowy a korygowalność przekonania istnieje)
Złudzenia (iluzje)
Nieprawidłowe interpretacje obserwowanych, istniejących zjawisk.
Pacjent przekonany do realności - realizujący zachowany, klasyfikujący błędny, korygowalność nie istnieje
Mogą być u zdrowych osób i wtedy korygowalne, podlegają krytycznej ocenie, często w zmęczeniu.
Omamy (halucynacje)
spostrzeżenia, które powstają bez istnienia realnego bodźca, wyróżniamy omamy wzrokowe, słychowe, dotykowe, smakowe, węchowe
pacjent przekonany do realności
sąd realizujący - fałszywy, klasyfikujący - błędny - bez korygowalności
Rodzaje omamów
- cenestetyczne - czucie wewnętrzne
- kinestetyczne - poczucie ruchu i równowagi
- hipnagogiczne - przy zasypianiu (fizjo)
- hipnopompiczne - przy wybudzaniu (fizjo)
- pedunkularne - b. rzadkie, przy uszkodzeniu pnia - widzi wiele postaci w ruchu, w rozbudowanych scenach, kolorystyka uboga
- elementarne - podstawowe wrażenia - pojedyncze dźwięki, błyski
- proste - 1 zmysł
- złożone - kilka zmysłów
Rodzaje pamięci
- ultrakrótka - do 1s
- krótkotrwała - kilka-kilkanaście minut
- długotrwała - przechowywanie przez wiele lat, a nawet do końca życia
a) deklaratywna (informacje) [zsp. amnestyczne]
• semantyczna (słowa i symbole)
• epizodyczna (zdarzenia)
b) niedeklaratywna (nawyki)
• proceduralna (czynności) - Operacyjna - informacje zatrzymane na ok. 30 s, kiedy zapada decyzja jak te info wykorzystać i co z nimi zrobić → np. w czasie jazdy samochodem - zab. w [schizofrenii]
Rodzaje zaburzeń pamięci
- Dysmnezje - ilościowe → ↑/↓/a/ekmnezja
- Paramnezje - jakościowe:
• allomnezje - wspomnienia zniekształcone → iluzje pamięciowe, kryptomnezje, złudzenia utożsamiające
• pseudomnezje - wspomnienia rzekome → konfabulacje, omamy pamięciowe
Hipermnezja
ponadprzeciętna zdolność zapamiętywania i odtwarzania info
zaliczane są tu wspomnienia ejdetyczne - pamięć fotograficzna, z umiejętnością odtwarzania obrazów, scen, zjawisk z ponadprzeciętną dokładnością
Hipomnezja
↓zdolność zapamiętywania i odtwarzania
Amnezja (luka pamięciowa)
kompletny brak zdolności do przypominania sobie zdarzeń
częściowa (fragmentaryczna) lub całkowita
wsteczna - wydarzenia przed czynnikiem sprawczym
następcza - wydarzenia po czynniku sprawczym
Ekmnezja
zdarzenia z przeszłości są traktowane jako teraźniejsze
może być w → zsp. dysocjacyjnych, konwersyjnych, amnestycznych, zab. świadomości, otępieniach, osób w hipnozie
Iluzje pamięciowe
Nieprawidłowe odtwarzanie wspomnień, które faktycznie miały miejsce, ale zostały zniekształcone
Może być fizjologiczne - każdy człowiek to samo zdarzenie zapamiętuje inaczje - najczęstszą przyczyną jest wpływ emocji - zachowany jest krytycyzm
Kryptomnezje
Przeżyte w przeszłości wydarzenia są uznawane za teraźniejsze, nigdy nie przeżywane
np. nieuświadomiony plagiat i glosolalia (stan kiedy pacjent używa języka, który uważa, że do tej pory nie znał, a tak naprawdę kiedyś się już go nauczył)
Złudzenia utożsamiające
deja vu - już widziałem
deja vecu - już przeżywałem
deja entendu - już słyszałem
jamais - nigdy
Osoba doświadczająco podchodzi krytycznie do wrażeń
spotykane u zdrowych, w ilościowych zab. świadomości i padaczce skroniowej
Konfabulacje
Wspomnienia fałszywe wypełniające luki pamięci
Charakterystyczne dla zsp. amnestycznych i mogą być modyfikowane przez pacjenta pod wpływem sugestii otoczenia
Nie można uznawać ich za kłamstwa - pacjent przekonany co do ich prawdziwości
Omamy pamięciowe
Jak konfabulacje, są to wspomnienia fałszywe, ale nie wypełniają luki pamięciowej - NIE są wynikiem zab. pamięci
Traktujemy je jako urojenia rzutowane w przeszłość
Ich treść nie zmienia się pod wpływem sugestii otoczenia - występują w zsp. psychotycznych
Uwaga
• mimowolna / celowa
Zaburzenia mogą dotyczyć: • koncentracji (skupienia) • zakresu (pojemność) • trwałości • przerzutności • podzielności • wybiórczości
Rzadko kiedy izolowane zab. jednej cechy uwagi
Zaburzenia myślenia i mowy
- Treści - urojenia, myśli nadwartościowe, myśli natrętne, automatyzmy psychiczne
- Formy
a) toku - gonitwa, spowolnienie, otamowanie, mutyzm, słowotok, perseweracje, natłok (mantyzm), drobiazgowość (rozwlekłość)
b) funkcji (struktury) - zubożenie, myślenie paralogiczne, magiczne, nieskładne, niekomunikatywne, rozkojarzenie, splątanie, afazja
Myśli (idee) nadwartościowe
- przekonania i poglądy, otoczenie uważa za dziwaczne
- pod wpływem sugestii jest w stanie poddać pod wątpliwość
- najczęściej → zab. funkcjonowania jednostki, bo przyporządkowuje im swoje wszystkie aktywności
Urojenia
przekonania i poglądy, charakteryzujące się: nieprawidłowością, silnym przekonaniem o prawdziwości, niekorygowalnością pod wpływem perswazji
- proste - nierozbudowane, zwykle wynikają z omamów
- paranoiczne - treść logiczna, możliwa, spójne
- paranoidalne - niespójne, nieprawdopodobne, nielogiczne
- oniryczne - pacjent myśli że jest świadkiem urojonych wydarzeń, wszystko przybiera formę marzenia sennego, są zmienne i niekonsekwentne
- inkoherentne - niespójne, wybitnie dziwaczne, kompletnie niepowiązane, brak jakiejkolwiek logiki
Urojenia ze względu na treść
- prześladowcze - najczęstszy rodzaj w schizofrenii
- odnoszące (ksobne) - radio mówi do mnie
- oddziaływania (owładnięcia, wpływu) - inni mają wpływ na moje zachowanie i myśli
- nasyłania/zabierania myśli - ktoś z zewnątrz przesyła do mojego umysłu myśli lub je kradnie
- odsłonięcia myśli - wszyscy słyszą moje myśli
- błędne utożsamianie osób - znane mi osoby są podstawione (Capgras - w schizofrenii, otępieniu, urazie głowy. Fregoliego - różne postaci to ta sama)
- depresyjne - o byciu gorszym
- winy/grzeszności/kary - typowe dla zab. depresyjnych
- nihilistyczne - nieistnienie fragmentów ciała lub całego świata → zsp. Cotarda - zsp. chodzącego trupa w ciężkiej depresji
- zubożenia
- erotyczne - ktoś o ↑statusie społecznym jest we mnie zakochany, nie ma przyjemności fizycznej i seksualnej
- katatymiczne - urojenia życzeniowe (jestem po menopauzie ale jestem w ciąży)
Automatyzmy psychiczne
Przeświadczenie o braku wpływu na wszelką własną aktywność, łącznie z myślami.
Najczęściej ruchowe, ideacyjne i ideacyjno-myślowe
Myśli natrętne (obsesje)
pojawiające się niezależnie od woli pacjenta, najczęściej o przykrej treści niezgodnej z przekonaniami (egodystoniczne).
Myśli nawracają, nie dają spokoju, są źródłem cierpienia, zwłaszcza że pacjent jest przekonany że pochodzą one faktycznie z jego umysłu.
Spowolnienie/zahamowanie toku myślenia
- dotychczasowo spowolniony tok całkowicie się zatrzymuje
* typowo w stanach katatonicznych
Blokada/zatamowanie/otamowanie toku myślenia
- dotychczasowo prawidłowy tok nagle się zatrzymuje
* typowo w schizofrenii (też organiczne ch. mózgu i zab. świadomości)
Gonitwa myśli, słowotok
nadmierne przyspieszenie toku myślenia i wypowiedzi
Mutyzm
całkowity brak reakcji słownych mimo zachęt kierowanych przez otoczenie i mimo braku fizjologicznych przeszkód do komunikacji werbalnej
wybiórczy → tylko określone sytuacje/osoby
Różnicuj:
• alogia - mutyzm nie wynika ze zubożenia myślenia
• negatywizm - jest to zab. czynności motywacyjnych - świadomy opór przed daną aktywnością, w zab. psychotycznych, ale też zab. osobowości
Perseweracje / stereotypie / iteracje
powtarzanie wciąż tych samych słów, zdań, fragmentów zdań
Mantyzm - natłok myśli
uciążliwe uczucie spontanicznie pojawiających się kolejnych myśli i wątków → zakłóca tok wypowiedzi → wypowiedź nieskładna i chaotyczna → pojawia często w schizofrenii
Drobiazgowość/rozwlekłość
rozpoczynanie w trakcie wypowiedzi kolejnych wątków i tematów mimo tego, że poprzedni nie został omówiony i zakończony
Uskokowość
odpowiadanie na pytania odpowiedziami lub tylko nieznacznie związanymi z treścią pytania
Werbigeracje
Powtarzanie ciągów słów, które w jakiś sposób są sobie podobne, ale nie tworzą logicznej całości - domu atomu gromu
Echolalia
Automatyczne powtarzanie słów wypowiedzianych przez inną osobę
Alogia
Zubożenie myślenia, może dotyczyć ilości i jakości wypowiedzi - mówi dużo, ale mało z tego wynika - w odróżnieniu od mutyzmu jest wyrazem ↓ilości myślenia
Niektórzy uważają za zab. toku myślenia
Myślenie paralogiczne
Brak logiki wypowiedzi (ma swoją logikę):
• neologizmy (nowe słowa z połączeń innych)
• ambiwalencja (sprzeczne myśli)
• ambisentencja (sprzeczne wypowiedzi)
• metonimia (zatępowanie jednej nazwy inną, znaczeniowo zbliżoną lub jakkolwiek powiązaną)
Ambiwalencja, ambisentencja (i ambitendencja) → objawy ambi należące do 4A w schizofrenii
Myślenie magiczne
Pacjent łączy różne zdarzenia nieprawdopodobnymi zależnościami przyczyna-skutek
• symboliczne - nadawanie szczególnego znaczenia np. przedmiotom, liczbom
Fizjologia u dzieci, ale też dorosłych z zachowanym krytycyzmem.
Myślenie niekomunikatywne
- myślenie dereistyczne - oderwane od rzeczywistości, dziwaczne, absurdalne
- myślenie autystyczne - skupienie myśli na życiu wewnętrznym pacjenta
- myślenie odnoszące do siebie - interpretowanie każdej info jako nawiązującej do siebie
Myślenie nieskładne
Nieprawidłowości gramatyczne i zaburzenia toku myślenia
Ześlizgiwanie z tematu, zbaczanie, uskokowość, mówienie obok, rozluźnienie kojarzeń, rozpraszalność, dźwięczenie, niespójność
Rozkojarzenie
chaotyczność, zab. logiki, nieskładność → utrudniają zrozumienie pacjenta, mimo że gramatyka poprawna
skrajnie → sałata słowna (schizofazja)
Emocje
chwilowo przeżywane stany psychiczne - np. gniew, radość, strach
Nastrój
dłużej trwający stan emocjonalny, wpływa na odbiór rzeczywistości
Nastrój obniżony
ciągły smutek, przygnębienie, niemożność czerpania przyjemności z życia
[zab. depresyjne]
Nastój podwyższony
↑radość, zadowolenie niewspółmierne do sytuacji, według otoczenia nietypowe dla chorego
może być z uczuciem wszechmocy, ale też drażliwością
[st. maniakalne]
np. nastrój moriatyczny = wesołkowatość - dowcipkowanie, beztroskość - w uszkodzeniu cz. oczodołowych płatów czołowych
Lęk
Przejmujące, wszechogarniające poczucie zagrożenia, niebezpieczeństwa niewynikające z realnego źródła
Strach - ma realne źródło
- Wolnopłynący - stale odczuwany, bez wskazywalnego źródła
- Uogólniony - stałe poczucie napięcia, wiele bodźców życia codziennego, które zdrowej osobie nie powodują takich objawów
- Napadowy - nagły, krótki, powtarzający się
- W postaci fobii - lęk ukierunkowany na konkretny bodziec
Nie to samo co lękliwość - wynika z cech osobowości, tendencja do reagowania lękiem na różne sytuacje
Złość
= dysforia - negatywne przeżywanie sytuacji, w której człowiek ma poczucie ograniczenia i niemożności realizacji własnych dążeń
nie to samo co gniew - źródło ograniczeń jest znane/podejrzewane
Zobojętnienie uczucuowe
↓/apatia - zmniejszenie przeżywania uczuć
Zubożenie uczuciowe
= prymitywizacja - przewaga przeżywania emocji związanych z podstawowymi potrzebami biologicznymi nad potrzebami wyższymi
Jak bardzo nasilone to = załamanie linii życiowej
Zaleganie uczuć
Tendencja do utrzymywania się stanów emocjonalnych przez bardzo długi czas w niezmienionej postaci
[zab. organiczne mózgu, gł. padaczka]
Lepkość uczuciowa
Nieumiejętność odseparowania się, zdystansowania → różnorakie związki i relacje
[zab. organiczne mózgu, gł. padaczka]
Chwiejność afektu
zmienność nastroju z zaznaczoną łatwością w przechodzeniu z jednej skrajnej emocji w drugą
u dzieci, osób starszych - wariant normy
Nietrzymanie afektu
nieumiejętność powstrzymywania gwałtownych reakcji pozytywnych lub negatywnych
np. po alkoholu
Afekt
ekspresja emocji prezentowana przez pacjenta
dostosowany - relacja pacjenta zgodna z naszymi obserwacjami
niedostosowany - np. skarżąca się pacjentka na brak energii i zobojętnienie, a jest umalowana i z nową fryzurą
Zab. emocji ze względu na wysycenie emocjonalne
- syntymia - zachowanie, wypowiedź, emocje tworzą spójny obraz
- hipertymia - ↑uczuć w odniesieniu do sytuacji
- ↓/atymia - ↓/brak okazywania uczuć (charakterystyczne dla apatii np. w schizofrenii)
- paratymia - reakcje uczuciowe zaskakujące dla zaistniałej sytuacji - niedostosowany afekt
- katatymia - życzeniowe przekształcenie przeżyć pod wpływem nastawiania się na zajście danego zdarzenia - np.czucie wibracji tel w oczekiwaniu na ważną rozmowę
Ilościowe zaburzenia AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ
- Pobudzenie
- Spowolnienie
- Osłupienie
Pobudzenie psychoruchowe
= agitacja - ↑akt. ruchowa, której towarzyszy uczucie napięcia
↑akt. ruchowa o niewielkim nasileniu to niepokój ruchowy
działania chorego w pobudzeniu są niezborne, pozbawione konkretnego celu, często wielokrotne powtarzane
Spowolnienie psychoruchowe
↓akt. ruchowej z ograniczeniem tempa wypowiedz i myślenia
podjęcie działania wymaga bardzo dużego wysiłku
Osłupienie psychoruchowe
= stupor - max spowolnienie - towarzyszy mutyzm i ograniczenie reaktywności na bodźce
efektoryczne - zab. działanie mięśni
receptoryczne - zab. reakcji na bodźce
można się spotkać ze stuporem w stanach katatonicznych i wtedy świadomość zachowana ALBO w st. przedśpiączkowych/śpiączce - zab. świadomości
Jakościowe zaburzenia AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ
- Katapleksja
- Katatonia
- Katalepsja
- Stereotypie
- Manieryzmy
- Grymasy
- Posturyzmy
- Echopraksja
- Tiki
Katapleksja
nagła utrata napięcia mięśniowego → upadek
[narkolepsja]
Katatonia
↑spoczynkowe napięcie mięśni, które zanika podczas ruchów biernych/czynnych
[zsp. katatoniczny] - dodatkowo: spowolnienie ruchowe (skrajnie stupor) lub agitacja, a także inne zab. jakościowe np. katalepsja
Katalepsja
= giętkość woskowa - możliwość długotrwałego utrzymywania ciała lub jego części w ułożeniu nadanym przez inną osobę
↑napięcie mięśniowe
u zdrowych może być w hipnozie
Stereotypie
wielokrotne powtarzanie tych samych ruchów, które zachowują pozory celowości, ale ich wykonywanie jest pozbawione sensu np. potrząsanie dłońmi czy kołysanie głową
Manieryzmy
jak stereotypie są uporczywie powtarzane, ale są wybitnie dziewaczne i niezrozumiałe np, podawanie ręki każdemu
Grymasy
dziwaczna, nieadekwatna do sytuacji mimika
Posturyzmy
nietypowe, dziwaczne i najczęściej niewygodne pozycje ciała
Echopraksja
powtarzanie ruchów wykonywanych przez inne osoby
Tiki
nagłe, niekontrolowane, nierytmiczne skurcze mm
nie cechują się dziwacznością, mogą dotyczyć 1 mięśnia lub grupę mm
proste - mięśnie twarzy, szyi, obręczy bark
złożone - podskakiwanie
[zsp. Tourette’a] - ruchowe, wokalne
Zaburzenia aktywności impulsywnej
Aktywność impulsywna - powstaje pod wpływem wybitnie silnych bodźców wewnętrznych
- impulsywność ↑/↓
- imp emocjonalna
- imp popędowa
- działanie nawykowe
- nawykowe unikanie
- natrętne impulsy
- paragnomen
Impulsywność podwyższona
łatwe impulsu → działanie
Impulsywność zmniejszona
trudne impuls → działanie, co może wynikać z odbioru impulsu jako słabego (zab. hormonalne / otępienne) lub ↑zdolność kontroli
Impulsywność popędowa
najczęściej spotykane zab. aktywności impulsywnej
zaliczamy zab. łaknienia, pragnienia, snu i popędu płciowego
Impulsywność emocjonalna
Impulsem do działania są stany emocjonalne, których doświadcanie w stanie normy nie prowadzi do aż tak gwałtownych i nasilonych reakcji
Działania nawykowe
Impulsem do działania są nawyki = nabyte, wyuczone zachowania i zwyczaje (co odróżnia od wrodzonych popędów)
próba powstrzymania się od wykonania → ↑napięcia wewnętrznego
realizacja → ulga chwilowa
np. kleptomania, hazard patologiczny, priomania, włóczęgarstwo (poriomania), kolekcjonowanie (chomikowanie)
Nawykowe unikanie
unikanie konkretnej sytuacji, bo fobia specyficzna
efekt lęku antycypacyjnego
Natrętne impulsy
Ustawicznie powtarzające się impulsy do działania, niezgodne z przekonaniami , poglądami i naturą pacjenta (dają lęk, cierpienie, napięcie), ale najczęściej nie chodzi do ich realizacji
Pacjent uważa te impulsy za swoje własne, że pochodzą od niego
Paragnomen
Działanie impulsywne nagłe, niespodziewane, bez zaistnienia konkretnego stanu motywacyjnego
Uznawany jest za zwiastun rozpoczynającej się psychozy
Zaburzenia aktywności złożonej
Aktywność złożona - ogół działań mających na celu osiągnięcie konkretnego celu
A. Ilościowe - ↓akt. złożonej, ↑akt. złożonej, osłupienie
B. Jakościowe - odhamowanie, negatywizm, automatyzm nakazowy, dezorganizacja, kompulsje
↓akt. złożona
ogólne ↓ilości podejmowanych działań, często też ↓chęci, ↓energii
[zab. depresyjne][schizofrienia]
szerszym pojęciem jest apatia (↓aktywność z ↓nastrojem/zobojetnieniem)
↑aktywność złożona
podejmowanie ↑ilości działań, z poczucia ↑energii i nieograniczonych możliwości, ale często bezproduktywne - łapanie 2 arbuzów 1 ręką
[st. maniakalny]
Odhamowanie
= rozhamowanie
czynności niezgodne z normami społecznymi, gorszące
Negatywizm
bierny - nie otwiera ust
czynny - zaciska usta
Automatyzm nakazowy
automatyczne, bezmyślne poddawanie się poleceniom, nawet absurdalnym
Dezorganizacja
brak zdolności do zaplanowania czynności tak, by możliwa była realizacja
działania chaotyczne, pacjent zagubiony i niepewny, często nie jest w stanie sobie poradzić z podstawowymi aktywnościami
Kompulsje
natrętne czynności i operacje myślowe - nie jest w stanie się powstrzymać mimo że wie że są bez sensu
Apraksja
zalicza (zależnie od autorów) do zaburzeń aktywności ruchowej i złożonej
brak umiejętności wykonania prostych, celowych ruchów np. otworzenia drzwi kluczem mimo prawidłowego nap. mm i kontroli ruchu i zrozumienia czynności
[ogniskowe uszk. mózgu] [AD]
Świadomość
Stan przytomności + zdolność rozpoznawania rzeczywistości + poczucie przeżywania
Cecha typowo ludzka
Przytomność
Zdolność odbierania, rejestrowania i przetwarzania informacji i odpowiedniej reakcji.
Warunkiem jest stan czuwania
Oceniana często za pomocą GCS
Orientacja autopsychiczna i allopsychiczna
auto - kim jestem, gdzie mieszkam itd.
allo - gdzie jestem, jaka data, z kim rozmawiam
Jakościowe zaburzenia świadomości
- Przymglenie świadomości
- Zmącenie świadomości
- Zwężenie świadomości
Przymglenie świadomości
niewyraźny odbiór rzeczywistości (jak przez mgłę)
najczęściej zaburzona orientacja allopsychiczna, w cięższych też auto
mogą być też iluzje i omamy, ale też urojeniowa interpretacja rzeczywistości
Zmącenie świadomości
bardziej nasilona forma przymglenia
rzeczywistość znacznie zniekształcona
częstsze iluzje, omamy, urojenia
kontakt bardziej utrudniony
Zwężenie świadomości
odbieranie otoczenia jak przez dziurkę od klucza
utrudniony kontakt z otoczeniem, zab. auto i allo, po ustąpieniu epizodu niepamięć wsteczna całkowita (w zmąceniu i przymgleniu fragmentaryczna)
Ilościowe zaburzenia świadomości
- Senność patologiczna
- Stan przedśpiączkowy
- Śpiączka
Senność patologiczna
= somnolencja
w ciągu dnia niezależnie od rytmu dobowego pojawiają się stany ↑senności wraz z zapadaniem w sen, z któego można wybudzić silnymi bodźcami
Stan przedśpiączkowy
= półśpiączka, sopor
głęboki sen, reaguje na bardzo silne bodźce, ale nie wybudza się pod ich wpływem
Śpiączka
kompletna utrata przytomności + zanik reaktywności
brak odpowiedzi na najsilniejsze bodźce
Zespół pomroczny
= zamroczenionowy
zab. orientacji allopsychicznej, nietypowe dla danej osoby zachowania, zmiany osobowości, świadomość zawężona
całkowita/prawie całkowita niepamięć
jasne stany - pacjent wydaje się być zupełnie zdrowy, ale według relacji jest wyraźna zmiana zachowania
Zespół majaczeniowy
typowo:
• przymglenie świadomości
• zab. poznawcze - pamięć, gł. świeża, dezorientacja allo
• zab. sen-czuwanie
- charakterystyczna fluktuacja objawów i nagły początek
- mogą być iluzje, omamy, urojenia
Zespół splątaniowy
= amentywny
zab. orientacji allopsychicznej są wyraźniejsze niż w zsp. majaczeniowym, ale zab. orientacji autopsychicznej NIE są nasilone
dodatkowo: inkoherencja myślenia, gonitwa myślio, zab. świadomości (przymglenie), pobudzenie ruchowe
Depersonalizacja
wrażenie bycia oddzielonym od własnego icała i umysłu co można określić jako stanie obok siebie
Derealizacja
otaczająca rzeczywistość nie jest realna, jakby to był film
Zespoły psychopatologiczne
- Zsp. depresyjny
- Zsp. maniakalny
- Zsp. paranoidalny (urojeniowo-omamowy)
- Zsp. paranoiczny (paranoja, obłęd)_
- Zsp. parafreniczny (parafrenia)
- Zsp. katatoniczny
- Zsp. otępienny
- Zsp. amnestyczny
- Zsp. majaczeniowy
Zsp. depresyjny
osiowe objawy:
• ↓nastrój
• ↓energii / ↑męczliwość
• anhedonia
dodatkowo: zab. koncentracji, snu, apetytu, pobudzenie/zahamowanie ruchowe, myśli i tend. samobójcze, zab. poznawcze, nieuzasadnione poczucie winy, lęk
Zsp. maniakalny
osiowe objawy:
• ↑nastrój / drażliwość
• ↑napęd / niepokój fizyczny
• przyspieszony tok myślenia
jak mało nasilone to = zsp. hipomaniakalny
dodatkowo: zab. koncentracji i uwagi, ↓potrzeba snu, ↑aktywność złożona, nastawienie wielkościowe
Zsp. paranoidalny (urojeniowo-omamowy)
niespójne urojenia i omamy/omamy rzekome
dodatkowo często występują zaburzenia funkcjonowania, zmiany struktur osobowości i formalne zaburzenia myślenia
Zsp. paranoiczny (paranoja, obłęd)
= uporczywe zab. urojeniowe
urojenia spójne, bez dziwaczności, motywują do konsekwentnego działania pod treść urojeń
brak omamów, zab. funkcjonowania, zmian struktur osobowości, formalnych zab. myślenia
Zsp. parafreniczny (parafrenia)
pośredni między paranoicznym i paranoidalnym
urojenia są mniej usystematyzowane, mogą się pojawiać omamy i zab. funkcjonowania, ale brak zmian osobowości i formalnych zab. myślenia
Zsp. katatoniczny
spowolnienie (hipokinet) / pobudzenie (hiperkinet) ruchowe + jakościowe zab. aktywności ruchowej i złożonej - katalepsja, negatywizm, zastyganie, automatyzm nakazowy i echo
Zsp. otępienny
- zab. pamięci (zwł. przyswajanie nowych info)
- zab. innych f. poznawczych - myślenia abstrakcyjnego, planowania, organizowania
- zab. kontroli emocji /zmiana zachowań
diagnostycznie ważny jest fakt - że objawy nie wynikają z zab. świadomości
często są zab. wyższych czynności korowych jak afazja, agnozja, apraksja
Zsp. amnestyczny
np. Korsakow (alkoholowy), Milner, z uszkodzeniem przedniego przodomózgowia
zab. pamięci zarówno świeżej i dawnej
muszą wpływać na codzienne funkcjonowanie i nie mogą wynikać z zab. świadomości czy z otępienia
Omamy rzekome (pseudohalucynacje)
- podobnie jak omamy brak realnego bodźca
- doświadczane zjawiska pochodzą z wnętrza ciała, z przestrzeni nieadekwatnej (najcz. słuchowe)
- [schizofrenia]
sąd realizujący fałszywy, klasyfikujący błędny, brak korygowalności
Halucynoidy (parahalucynacje)
- podobne do omamów
- pacjent podchodzi krytycznie
- wie że spostrzegany obiekt nie isnieje
- typowo w uszkodzeniu OUN
- należy do zab. psychosensorycznych (np. mikropsje, makropsje, zab. barwy i ruchomości) - jak dotyczą części ciała to nazywamy to “zab. schematu ciała”
sąd realizujący fałszywy, klasyfikujący błędny - korygowalność obecna
