yes, ik heb lyme Flashcards
lyme
- goed te herkennen
- wanneer klachten?
- waarom foute/ geen diag?
- waar lijkt de verwekker op en wat verschilt?
lastig te herkennen,
vaak asymptomatisch, vertoont pas laat klachten,
veel onzin over op internet en cave gebrek aan kennis medische professionals
Verwekker lyme is verwant aan die van syf (trep palli) maar verlopen in versch stadia
symptomen
- paar dagen na beet: 3 en hoe deze klachten weg
- 10-15jr later: 3
Symptomen paar dagen na beet:
- koorts,
- gezwollen knie (1 kant),
- op loca tekenbeten erythema migrans (rode/ blauwe plek) of bulls eye
- -> Klachten verdwenen met corticosteroïdinjectie in de knie
10-15jr later aspecifieke klachten:
- paresthesieën in de armen,
- (geur)hallucinaties en
- neuropsychiatrische klachten (o.a. atypische paniekaanvallen: duurden lang (1u) en vnl in de nacht)
Herxheimer reactie
tijdelijke verergering van de klachten na start van een behandeling door het uit elkaar vallen van MO’s waarbij er veel Ag vrijkomt–> sterke immuunreactie
Lyme
- waardoor: verschil USA (1) en Europa (3)?
- vector>
- reservoir?
- waar familie van?
- eigenschappen verwekker: lengte, dikte en vorm
- wanneer vooral
- hoe verspreidt het in je lichaam
- door Borrelia: Borrelia burgdorferi in USA en garinii, afzelii en burgdorferi in Europa
- de vector is de teek (lxodes scapularis)
- reservoir door herten en knaagdieren
- Borrelia is fam van spirochaetacaea: kan ook syf veroorzaken
- Borrelia: lang (10-30um), dun (0,2um) en spiraalvormig
- Lyme borreliose: 95% in juni t/m december en kan via lymfe of bloed verspreiden
waarvan is risico op Lyme afh en kans op lyme na beet met geïnfecteerde teek
- dichtheid teken,
- prevalentie geïnfecteerde teken
- mate, duur en frequentie van expositie
kans op Lyme na beet met geïnfecteerde teek: 1-3%
Stadium 1 Lyme borreliose:
- lokaal/ systemisch?
- hoe lang na beet
- symptomen: 8
- behandeling: 2 opties
- lokale infectie,
- 3-30dgn na beet
- centrifugale uitbreiding van de huidafwijking >5cm,
- bij 75% erythema migrans (=EM)
- bij 75% centrale opheldering (=EU),
- bij 30-60% jeuk en branderig gevoel,
- algehele malaise,
- spier- en/ of gewrichtspijn,
- koorts,
- lymfocytoom (=gladde, blauwrode, 1-enkele cm grote pijnloze nodulus of plaque)
- maar het kan ook asymp verlopen (=51%)
Beh:
- doxycycline 2dd 100mg p.o. 10dgn
- of amoxi 3dd 500mg p.o. 14dgn
Erythema migrans
- wat zie je
- behandelen?
huidafwijking met een schietschijf aspect: witte ring met rode ring erin en rode ring eromheen, kan zich verder uitbreiden–> altijd beh
Stadium 2 Lyme borreliose:
- hoe lang na beet
- wat voor soort infectie
- symptomen: 11
- behandeling: 2 verschillende beelden
<1jr na infectie of erythema migrans,
- gedissemineerde infectie
- met multipele secundaire huidlaesies,
- koorts,
- algehele malaise
- envermoeidheid
- meningitis,
- radiculitis (–> afw zenuwen–> paresthesieën),
- artritis,
- carditis (bijv AV-blok),
- hersenzenuwuitval
- en overige zeldzame manifestaties
Beh vroege neuroborreliose: ceftriaxon 1dd 2g IV 14 dgn
Beh artritis: doxy 2dd 100mg p.o. 14dgn
Stadium 3:
- wat voor soort infectie
- hoe lang na beet en heo lang is borreliose dan al aanwezig
- waar lijkt dit beeld oop
- symptomen: 4
- behandeling
persisterende infectie = chronische borreliose
>1jr na infectie of erythema migrans,
hierbij is Borreliose al >6mnd aanwezig,
dit beeld lijkt erg op syf
Chronische borreliose:
- polyneuropathie,
- chronische artritis,
- encefalopathie (slaap- cognitieve- en persoonlijkheidsstoornis)
- of acrodermatitis chronica atrophicans (ACA)
Beh: ceftriaxon 1dd 2g IV 30dgn
diagnostiek: 3
preventie: 6
vax?
profylaxe?
langdurig AB?
Diagnostiek: vooral klinisch: serologie, kweken of PCR
Preventie:
- tekenbeet voorkomen met pesticiden,
- vermijden teken habitat,
- persoonlijke bescherming (lange mouwen/ broek etc),
- DEET
- en verwijderen van teken,
- risicogroepen kan je vax
Profylaxe kan na beet in gebieden met infectierisico >4%
Langdurig gebruik (AB-) profylaxe heeft geen zin
