klassieke exantheemziekte Flashcards
Exantheem:
- wat zie je
- waarom heb je dit
- waar bestaat het uit
- oorzaken
- anamnese (7)
vlekjesziekte/ rash: huiduitslag als uiting van een algemene aandoening, bestaat uit macula (vlekjes) en papels (bultjes)
Oorzaken: infectieus (bac/ viraal), niet infectieus (allergie, AIZ, vasculitis) of overig
Anamnese: leeftijd, VG, medicatie, immuunstatus, koorts (+ tijdsrelatie met koorts), vaccinatiestatus, voorafgaande contacten met besmettelijke ziekten en bijkomende klachten en symptomen
big 5 klassieke exantheemziekten
niet-klassieke exantheemziekten voorbeelden (7)
p
- welke ziekte en waardoor
- incubatietijd
- symptomen
- wat voor exantheem + wanneer ontstaat dit
- wat voor enantheem
- pathognomonisch
- voorkeursleeftijd
- beloop
- complicaties
- risicogroepen
- diagnostiek
- meldingsplicht?
- mogen ze naar school/ crèche?
Mazelen: door paramyxovirus
Incubatietijd 8-14dgn
Symp: koorts, conjunctivitis, rhinitis en hoesten
Exantheem: grofvlekkig confluerend maculopapuleus exantheem. Na 3-7dgn krijg je dit exantheem
Enantheem: koplikvlekken: witte vlekjes mondslijmvlies, prodromale fase
Pathognomonisch: koplikvlekken
Voorkeursleeftijd: ½ - 4jr
Beloop: meestal zelflimiterend, hoge koorts, rhinitis, conjunctivitis,
Complicaties: 5-10% OMA, pneumonie en 0,1% encefalitis, myocarditis
Risicogroepen: kids <1, pasgeborenen van niet-immune moeders (niet gevaccineerd)
Diagnostiek: IgM AS
Meldingspichtige ziekte groep B2: <24u bij constatering/ vermoeden, zit in RVP–> lage incidentie
Wering van school/ crèche is niet zinvol want (bijna) iedereen gevax
- welke ziekte + oorzaak
- incubatietijd
- symptomen
- exantheem + waar
- enantheem + wanneer
- voorkeursleeftijd
- prevalentie
- beloop
- vroege complicaties
- late complicaties
- risicogroepen
- diagnostiek
- beleid
- meldingsplicht?
- mogen ze naar school?
Roodvonk: door groep A streptococcus pyogenes
Incubatietijd: 2-7dgn
Symptomen: koorts, keelontsteking, gezwollen cervicale klieren, meestal vrij mild beloop
Exantheem: puntvormig rood ruw exantheem vooral in liezen en oksels, narcosekapje
Enantheem: frambozentong op 3e–4e dag
Voorkeursleeftijd: 2-10jr, geeft ook vervelling
Roodvonk komt weer een beetje terug maar steeds minder virulent
Beloop: doorgaans mild
Vroege compli: peritonsillair abces/ infiltraat, OMA
Late compli: acuut reuma, post-streptococcen glomerulonefritis
Risicogroepen: anatomische afwijking in het KNO-gebied en Syndroom van Down
Diagnostiek: vooral klinisch, lab niet zinvol
Beleid: afwachtend, AB bij ernstig ziek/ risicogroep
Kids mogen naar school/ crèche, geen meldplicht
Ziek zijn is geen garantie voor blijvende immuniteit
- welke ziekte en waardoor
- incubatietijd
- symptomen en tijdlijn waarin deze ontstaan
- exantheem + verloop hiervan
- enantheem
- voorkeursleeftijd
- beloop
- complicaties
- risicogroepen
- diagnostiek
- meldingsplicht?
- mogen ze naar school?
Rode hond: rubellavirus
Incubatietijd: 12-23dgn
Symptomen: bovenste LWI, lymfadenopathie, soms gewrichtsklachten, daarna exanth + koorts
Lymfadenopathie een dag voor het exantheem
Exantheem: kleinvlekkig maculopapuleus–> confluerend op romp en gelaat: gelaat–> romp
Enantheem: kleine rode vlekjes palatum molle
Voorkeursleeftijd: 6-12jr
Beloop: doorgaans mild en zelflimiterend
Complicaties: trombocytopenische purpura, GBS, encefalitis + congenitaal rubella syndroom
Risicogroepen: zwangeren, vooral 1e trimester
Diagnostiek: IgG AS en bij zwangeren IgM en IgG
Meldingsplichtige ziekte groep B2: <24u melden
Zit in RVP–> niet zinvol om te weren van school en crèche, wel personeel en ouders inlichten
- welke ziekte + oorzaak
- incubatietijd
- symptomen
- exantheem + verloop hiervan
- enantheem
- voorkeursleeftijd
- kenmerkend
- beloop
- complicaties
- risicogroepen
- diagnostiek
- beleid
- naar school?
- meldingsplicht?
Erythema infectiosum: humaan parvovirus B19 = 5e ziekte
Incubatietijd: 7-21dgn
Symptomen: malaise, koorts, gewrichtspijnen
Exantheem: erytheem wangen, maculopapuleus strekzijde ledematen, soms op billen en romp. Roze/ rood wegdrukbaar maculopapuleus exantheem: eerst scherp begrensd en later confluerend + centrale verbleking (guirlandes)
Enantheem: geen
voorkeursleeftijd: 4-10jr
Kenmerkend: rode wangen (slapped cheeks)
Beloop: zelflimiterend, geen meldingsplicht
Complicaties: aplastische crise bij pt met chronische hemolytische anemie (=CHA) en intra-uteriene vruchtdood/ spontane abortus bij infectie bij zwangeren <20wk
Risicogroepen: niet-immune zwangeren, CHA-pt
Diagnostiek: vaak niet nodig, bij zwangeren AS-bepaling
Beleid: afwachtend: niet weg van school want ze zijn al besmettelijk voordat je exantheem krijgt exantheem, wel informeren bij epidemie op school
- ziekte + oorzaak
- incubatietijd
- symptomen
- exantheem
- enantheem
- beloop
- voorkeursleeftijd
- transmissie
- complicaties
- risicogroep
- diagnostiek
- preventie
- kom je hier vanaf
- school?
- melden?
Exanthema subitum: humaan herpesvirus 6A + B
Incubatietijd: 5-14dgn
Symptomen: hoge koorts zonder focus–> daarna exantheem
Exantheem: fijn maculopapulair exantheem, na koorts: begint op romp en dan weg via ledematen
Enantheem: geen
beloop: zelflimiterend
Voorkeursleeftijd: 3md–3jr,
transmissie vaak moeder naar kind
Complicaties: afstoting, pneumonie, encefalitis
Risicogroepen: immuungecompromitteerden
Diagnostiek: serologie kan maar meestal doe je dat niet
Preventie: kan niet, bijna iedereen >2 seroposi
HHV6 blijft latent, wisselend uitgescheiden in speeksel
Wering school niet nodig,
Melding bij meerdere besmettingen
- ziekte + oorzaak
- incubatietijd
- voorkeursleeftijd
- symptomen
- exantheem
- enantheem
- kenmerkend
- beloop
- complicaites
- risicogroepen
- kan je dit nog een keer krijgen
- diagnose
- behandeling / preventie
- school?
- melden?
Waterpokken/ varicella: door VZV, is dus viraal
Incubatietijd: 1-21dgn,
voorkeursleeftijd: 0-4jr
Symptomen: lichte koorts, algehele malaise, exantheem met jeuk
Exantheem: maculae die snel overgaan in blaasjes en crusteuze laesies
Enantheem: vesikels/ ulcera op mondslijmvlies
Kenmerkend: laesies ontstaan niet synchroon–> verschillende stadia tegelijk en ook op behaarde hoofdhuid
Beloop: koorts, algehele malaise, blaasjes worden pustels
Complicaties: bac superinfectie door krabben, encefalitis, pneumonie
Risico: immuun-comprom, pasgeborenen, zwanger week 13-20
Na ziekte levenslang aanwezig in sensibele ganglia–> bij lage immuniteit krijg je reactie–> huidreactie + pijn = gordelroos
Diagnose: klinisch, of PCR blaasjes of VZV IgG AS
Niet immune zwangere of pasgeborenen: kan je VZ Ig geven, je kan ook vax maar dat is niet standaard in NL
Wering school niet, wel contact vermijden met risicogroepen
niet melden, behalve bij cluster
Bij natte blaasjes mag je niet vliegen