W1HC3: Gametogenese

Question 1

Homologe chromosoom paring

Answer 1

• tussen G2 en MI
• de homologe chromosomen moeten in de cel bij elkaar komen en vervolgens verbindingen maken, voor ze weer gesplitst worden
  1. Bewegingen vd chromosomen/bouquet formation: de uiteinden vd chromosomen moeten bij elkaar komen te liggen, homologe chromosomen hebben dezelfde lengte en zullen elkaar dus opzoeken.
  2. Het maken en herstellen van DNA dubbelstrengsbreuken: door de vorming en herstelling vd DNA breuken vindt crossover plaats -> stukje van een chromosoomarm wordt uitgewisseld met de arm vh andere homologe chromosoom
  -> door de crossover zit een stukje vd homologe chromosomen op de ander -> hierdoor blijven ze aan elkaar vast zitten: zuster chromatide cohesie

Question 2

Meiose DNA verdeling

Answer 2

• meiose 1: homologe chromosomen worden over de dochtercellen verdeeld, chromatiden blijven nog aan elkaar. Na de deling heb je nog steeds 2x zoveel DNA, maar de cel wordt haploïd
• meiose 2: homologe chromatiden worden uitelkaar getrokken

Question 3

X en Y bodyvorming

Answer 3

• pesudo-autosomale regio: X en Y lijken op elkaar in dit gebied, en herkennen elkaar hieraan
• XY body vorming: alle genen van de X en Y worden tegelijk uitgezet tijdens de meiotische profase
  -> hierdoor worden essentiële eiwitten niet gemaakt -> kopie van het gen zit ook op een ander chromosoom, heeft een regulatie waardoor het alleen aangaat tijdens de meiotische profase bij de man

Question 4

Spermiogenese (van ronde spermatide tot rijpe zaadcel)

Answer 4

• expressie van testis-specifieke genen -> acrosine en protamine productie
• acrosine is een enzym dat de zaadcel nodig heeft om de eicel te bereiken
• protamine: om DNA compact te maken, worden bijna alle histonen verwijderd en vervangen door protamine -> geen RNA’s meer afschrijven -> tijdens meiose wordt te veel RNA gemaakt, die nog niet vertaald worden en ingepakt worden in ribonucleoprotein particles

Question 5

Diplotene arrest

Answer 5

• einde profase, net voor de eerste meiotische deling
• er wordt een follikel gevormd, en een heleboel gaan er verloren
• pas in de puberteit weer hervat, vlak (door LH en FSH piek) voor de ovulatie
• de deling gaat ongelijk: 1 klein celletje met de helft van de chromosomen (1e poollichaampje) en een grote eicel
• wordt in stand gehouden door MIF (meiotic inhibitory factor) vanuit de granulosa cellen -> zorgt voor hoge concentratie cAMP in de oöcyt -> bij een LH-piek verdwijnen de gap-junctions -> MIF kan de oöcyt niet meer beïnvloeden -> cAMP daalt, meiose wordt hervat

Question 6

Meiosse II arrest

Answer 6

• na ovulatie
• bevruchting zorgt voor opheffing
• weer ongelijke verdeling, het 2e poollichaampje
• door de bevruchting neemt de calciumconcentratie in de cel toe -> voltooiing meiose