Patoloji OK Flashcards
Konjenital anomaliler
Pulmoner hipoplazi
Önbarsak kistleri
Pulmoner sekestrasyon
Pulmoner hipoplazi
Bir veya iki akciğerde doğuştan; ağırlık, hacim ve asini eksikliği
Şiddetli vakalar erken neonatal dönemde ölümle sonlanır
Bronkojenik kistler - Önbarsak Kistleri
Primitif ön barsak anomalileri
Duvar yapısına göre:
-Bronkojenik
-Özofageal
-Enterik
Olabilir
Pulmoner Sekestrasyon
Akciğerde farklı bir bölge şeklindeki lezyonlar
*Havayollarıyla irtibatı bulunmaz
Aorttan çıkan anormal bir kan dolaşımına sahiptir
Akciğer içinde, dışında hatta toraks dışında bile olabilir
Atelektazı üç grupta toplanır
Rezorpsiyon atelektazisi
Kompresyon atelektazisi
Kontraksiyon atelektazisi
Atelektazi
Alveollerde genişleme yetersizliği sonucu akciğer hacim kaybıdır
Ventilasyon-perfüzyon bozulmasına ve hipoksiye neden olur
Rezorpsiyon atelektazisi
Hava yolunda bir tıkanıklık (mukus, tümör, yabancı cisim) ve bunun distalindeki havanın zamanla emilmesinin sonucudur
Kompresyon atelektazisi
Plevrada sıvı/kan/hava birikimi sonucu akciğere basıyla gelişir
Kontraksiyon (skar) atelektazisi
Akciğerdeki lokal veya yaygın fibrotik değişikliklerin sonucudur
Pnömotoraks
Plevra yaprakları arasına hava birikimine bağlı Kompresyon atelektazisi
Akciğer ödemi (interstisyel mesafede sıvı birikimi) iki gruba ayrılır
Hemodinamik akciğer ödemi
Alveoler hasar akciğer ödemi
Akciğer ödemi
Akciğer parankimi (interstisyum) ve alveollerinde sıvı birikimi
Akciğer ödemi nedenleri genel ödem nedenlerine benzer
Hidrostatik basınç artışı
Onkotik basınç azalması
Mikrovasküler/alveoler hasar
Diğer nedenler
Akut akciğer hasarı:
Akciğerlerde bilateral endothel-epitel hasarıdır
Sol kalp yetmezliği olmayan bir hastada:
1- akut dispne
2- hipoksi
3- akciğerde radyolojik infiltration olması
Akut akciğer hasarının en ağır şekli
Akut solunum sıkıntısı sendromu olarak isimlendirilir
Gaz alışverişi bölgesindeki kapiller endotel ve/veya alveol epitelinde yaygın hasar sonucu bir dizi olay gerçekleşir
-Ödem
-Tip 2 pnömosit hasarı
-Sürfaktan bozuklukları
-Proinflamatuar ve antiinflamatuar mediatörler arasında denge bozulması
-Hasar sonrası kısa sürede alveoler makrofajların aktive olması, nötrofil kemotaksisi, endotel ve nötrofil aktivasyonu
Akut solunum sıkıntısı sendromunda alveoler ve kapiller hasarın morfolojik sonuçları
-akut dönemde kırmızı, ağır, havasız akciğer
-mikroskobik olarak kanama, nekroz ve nötrofil inflitrasyonu
-alveol iç yüzlerini döşeyen hyalen membranlar
-iyileşme döneminde tip 2 pnömosit proliferasyonu
Alveol iç yüzlerini döşeyen hyalen membranlar
Akut solunum sıkıntısı sendromuna tanı koydurur
ARDS
Akut solunum sıkıntısı sendromu
Adult solunum sıkıntısı sendromu
Yenidoğanın solunum sıkıntısı sendromu
Yaş akciğer
Hyalen membran hastalığı
Akciğerin damarsal hastalıkları
Pulmoner embolism, hemoraji, infarktus
Pulmoner hipertansiyon
Diffüz alveoler kanama sendromları
Büyük Pulmoner arter tıkanmalarının en önemli sebebi
Tromboemboliler
(En önemli kaynak: alt bacak venleri)
Pulmoner embolizmin akıbetini belirleyen iki önemli faktör vardır
Tromboembolinin boyutu
Hastanın kardiyovasküler durumu
Pulmoner tromboembolide gelişen olaylar
1- kan akımı durur
-Pulmoner arter basıncı yükselir
-sağ kalp yetmezliği ve ani ölüm gelişebilir
-küçük damar tıkanmaları sessiz ya da hafif seyreder
2- lezyon distalinde iskemi oluşur
Akciğer infarktüsleri vakaların
%50’sinde birden fazla sayıda
%75’inde alt loblarda görülür
Akciğer infarktüsü çift dolaşım nedeniyle tipik olarak
Hemorajik olur
Pulmoner hipertansiyonun en önemli nedenleri
Kronik Obstrüktif ve İnterstisyel Akciğer Hastalıkları
Tekrarlayan Pulmoner emboliler
Mitral stenoz, soldan sağa şant gibi kalp hastalıkları
İdiyopatik Pulmoner hipertansiyon
Diffüz alveoler kanama sendromları
1- primer
-goodpasture sendromu
- idiyopatik Pulmoner hemosiderozis
-Wegener granülomatozu
2- sekonder
Nekrotizan bakteriyel pnömoni, pasif venöz konjesyon, kanama diyatezleri
Konjenital bağışıklık sistemi kusurları
Nötrofil ve kompleman defektleri
Toll like reseptör sinyal yolaklarında MyD88 protein mutasyonları
Th1 hücre aracılı bağışıklık kusurları (tüberküloz)
Akciğer enfeksiyonlarının genel ismi
Pnömoni
İntraalveoler fibrinopürülan etkeni
Akut bakteriyel
İnterstisyel mononükleer etkeni
Atipik ve viral pnömoniler
Granülomatöz Pnömoni etkeni
Tüberküloz ve mantarlar
Toplum kökenli akut pnömoniler
Çoğu bakteriyeldir
En sık streptococcus pneumonia
H. İnfluenza, moraxella catarrhalis, staph. Aureus, k. Pneumoniae, pseudomonas aeruginosa
Viral ÜSYE sonrasında daha kolay hastalık oluştururlar
Toplum kökenli akut Pnömoni semptom ve bulguları
Ateş, üşüme, titreme, göğüs ağrısı, mukopürülan balgam bazen de hemoptizi ile karakterizedirler
Streptococcus pneumoniae
Gelişiminde hazırlayıcı zemin önemlidir:
-kronik hastalıklar
-konjenital veya akkiz immünoglobulin kusurları
-dalak fonksiyon bozuklukları (orak hücreli anemi, splenektomi)
Pnömokok pnömonisinde klasik olarak tanımlanan 4 dönemi vardır
1- konjesyon
Vasküler dolgunluk, ödem
2- kırmızı hepatizasyon
Eritrosit, yoğun nötrofil, fibrin, konjesyon
3- gri hepatizasyon
Eritrosit yıkımı, fibrinopürülan iltihap
4- rezolüsyon
İltihabın bitişi, makrofajlar ve onarım
Pnömokok pnömonisinde komplikasyonlar gelişebilir
Abse oluşumu
Ampiyem gelişir
Organize pnömoninin gerilememesi, akciğerin solid kalması
Hematojen enfeksiyon metastazı: menenjit, artrit, enfektif endokardit
atipik pnömoni ifadesi
klinik olarak balgamın akut pnömoniye göre daha az olması, akciğerde konsolidasyon bulgularının görülmeyişi, alveoler eksuda yokluğu ve lökositozun daha az oluşunu gösterir
atipik pnömonilerde en sık iki etken
mycoplasma pneumoniae ve viral pnömoniler
atipik pnömoniler ne ile karakterizedir
daha çok lenfosit ve makrofajlardan oluşan (mononükleer), alveol lümenini açık bırakıp interstisyel mesafeyi dolduran infiltrasyonla karakterizedir
hastane kökenli pnömoniler (nosokomiyal pnömoniler)
hastanede kalış sırasında ortaya çıkar ve genellikle altta yatan ve kişiyi düşkünleştiren bir durumla birliktedirler
-solunum cihazı kullanımı
-uzun süre geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı
-immün yetmezlikler
-çeşitli ağır hastalıklar
aspirasyon pnömonileri
ileri derecede düşkünlük ve şuur kapalılığı gibi durumlara bağlı olarak mide içeriğinin solunum yollarına kaçmasıyla gelişirler
hem bakteriyel hem de kimyasal etki sonucudur
genellikle nekrotizan enfeksiyonlar olur, tekrarlayıcı ve ağır seyirlidirler
akciğer abseleri
nekrotizan pnömoniler ve aspirasyon pnömonilerinde sıktır
ağız cerrahisi, diş, tonsil ve sinüs enfeksiyonlarıyla ilişkilidir
yutma refleksi bozuk olanlarda sıktır
bronşiektazilerde, akciğer karsinomlarında gelişimi sıktır
infektif endokardit (sağ) ve tromboembolilerde sık gelişir
akciğer abselerinin en önemli etkenleri
s. aureus
s. pyogenes
k. pneumoniae
pseudomonas suşları
mantarlar
kronik pnömoni
immün sistemi yeterli kişilerde bölgesel lenf notu tutulumu ile birlikte seyreden, bakteri veya mantar enfeksiyonlarıdır
tipik olarak granülomatöz inflamasyon oluşur
kronik pnömoninin en önemli etkenleri bakteri ve mantarlardır
m. tuberculosis
h. capsulatum
histoplasmosis
etken: histoplasma capsulatum
hücre içi bir patojendir, makrofajlar içinde yerleşir
kaynak: kuş ve yarasa dışkılarıyla kontamine toprak ve toz inhalasyonu
klinik ve morfolojik tablo tüberküloza çok benzer: granülomlar oluşur ve kazeifikasyon nekrozu da gelişir
koksidiodomikozis
etken: coccidioides immitis
lezyonlar histoplasmosise benzer
ayırt edici özellik olarak makrofajlar ve granülomlardaki dev hücreler içinde kalın duvarlı, tomurcuklanmayan sferüller
bu sferüller büyüyüp rupture olunca endosporlar serbestleşir, enfeksiyon ilerler ve pyojenik reaksiyon uyandırır
blastomikozis
etken: blastomyces dermatidis
kaynak: toprak
normal kişilerde süpüratif granülomlar oluşturur, makrofajların bu mantarı öldürme ve sindirme yeteneği sınırlıdır, bu da sürekli bir nötrofili inflamasyon oluşturur
oportünistik enfeksiyon
normal kişilerde patojen olmayan mikroorganizmaların da enfeksiyon hastalığı yapmasıdır
sadece enfeksiyona bağlı en sık ölüm nedeni olan hastalık
tüberküloz
tüberküloz
mycobacterium tuberculosisin neden olduğu kronik, granülomatöz bir enfeksiyon hastalığıdır
en çok ve birincil olarak akciğerleri tutar
tüberkülozda en sık enfeksiyon bulaş yolu
insandan insana damlacık enfeksiyonu
tüberküloz mikobakterilerinin en önemli özelliği
aside dirençli olmaları
EZN ile boyanırlar bu nedenle
primer tüberküloz
daha önce tüberküloz basiliyle hiç karşılaşmamış bir kişide oluşan enfeksiyondur
sağlıklı kişilerde enfeksiyon bir skar dokusuyla sonlanır
ancak bu skar odaklarında basil bulunur
primer tüberkülozda patogenez
basilin fagositozu (makrofaj)
makrofaj içinde basil çoğalması
hücresel immünitenin gelişimi
T hücre aracılı makrofaj aktivasyonu ve bakterinin öldürülmesi
granülomatöz inflamasyon ve doku hasarı
primer tüberkülozda basilin makrofajlara alınması
mikobakteri; mannoz reseptörleri ve komplemin reseptörleri aracılığıyla fagosite edilir ve makrofaj içinde fagozomlara alınır
primer tüberkülozda makrofajlarda çoğalma
basil fagozomun lizozomla füzyonunu inhibe ederek fagozom içinde çoğalır
basille ilk kez karşılaşan bir kişide üç hafta kadar süren bu dönem sonunda bakteriyemi ve basilin değişik yerlere yayılımı gerçekleşir
kişi bu dönemde asemptomatiktir veya hafif grip benzeri tablo gösterir
primer tüberkülozda hücresel immünitenin gelişimi
basille karşılaştıktan yaklaşık 3 hafta sonra basil antijenleri lenf nodlarına ulaşır ve CD4+ T hücreleri ve makrofajlar tarafından bağışıklık geliştirilir
primer tüberkülozda T hücre aracılı makrofaj aktivasyonu ve bakterinin öldürülmesi
CD4+ T hücreleri immünfaktör gama salgılar, makrofajları aktive eder ve makrofajlar da mikobakterileri öldürür
primer tüberkülozda granülomatöz inflamasyon ve doku hasarı
CD4+T hücre cevabı makrofajları aktive ederken granülomatöz inflamasyon ve kazeifikasyon nekrozu gelişimini de uyarır
uyarılmış makrofajlar epiteloid histiyositlere dönüşür
epiteloid histiyositler granülomlar ve multinükleer dev hücreleri oluştururlar
çoğu kişide daha fazla doku hasarı ve klinik bir hastalık oluşmadan enfeksiyon bu seviyede durur
inflamatuar cevapta TNF ve kemokinler önemli olduğu için TNF blokörü kullanan hastalarda
tüberküloz reaktivasyon riski yükselir
CD4+ T hücre cevabında kusur varsa
granülomlar iyi şekillenemez
mikobakteri direnç kazanır
hastalık ilerler
tüberküloz enfeksiyonunun karakteristik bulgusu
epiteloid histiyositler
multinükleer dev hücreler
lenfositler
bazen de kazeifikasyon nekrozuyla karakterize granülomlardır
primer tüberkülozda morfoloji
inhale edilen basiller distal hava yollarına ulaşır
tipik lezyon Ghon odağı: plevraya bitişik gri-beyaz renkli granülomatöz inflamasyon
mediastinal lenf notlarında granülomatöz inflamasyon: lenfatikler aracılığıyla lenf nodlarına ulaşan basillerle
akciğerde enfeksiyonun kontrolüyle Ghon odağı fibrosis ve kalsifikasyona uğrar (akciğer grafilerinde Ranke kompleksi)
Ghon kompleksi
akciğerdeki Ghon odağı + mediastinal lenf notundaki granülom