Kan Gazı Flashcards
hatalı test sonuçlarının %68’i
preanalitik hata
Allen testi
ulnar arter kollaterallerinin, eli yeterince kanlandırıp kanlandırmadığını anlamak için yapılır
ulnar ve radial artere elde solukluk oluşuncaya kadar basınç uygulanır
el soluklaşınca basınç kaldırılır
elin doğal rengi yerine gelmez ise hastanın radial arterinden kan gazı numunesi almak risklidir
kan gazı alınacak enjektörü
heparinize etmek ve en az 5ml kan almak gereklidir
daha az kanda pH değeri yanlış olarak çıkacaktır
EDTA, sitrat ve diğer antikoagülanlar
örnek pH’ını değiştirir
enjektör alt-üst edilmeli
karıştırılmalı (pıhtılaşma riski)
girişim iki parmak arasına
atımın hissedildiği yere, 45 derece olacak şekilde yapılmalı
enjektörü bırakmama şartı ile
enjektör pistonu geriye doğru çekilmeli
eğer kan gelmiyorsa kan gelene kadar
piston çekili halde iken enjektör çekilmeli (Hava embolisi riski)
enjektör iğnesi
sakız, cam macunu, sabun vb hava geçişine engel olacak bir materyalle kapatılmalı
örnek hemen incelenmelidir ya da soğuk zincirle taşınmalıdır
çünkü özellikle eritrositlerde olmak üzere hücresel metabolizma devam eder ve pH düşer
enjektör içinde hava kabarcığı
bırakmamalı
istenilen miktarda kan aldıktan sonra
enjektör çıkarılmalı
enjektör iğnesi koruyucusunun takılmamalı
hematomu önlemek için
enjektör iğnesinin çıktığı yere en az 5dk kuvvetli basınç yapılmalı
arter kan gazları
solunum işlevinin yeterli olup olmadığını gösterir
bunun dışında kompensasyonu da yansıtır
arter kan gazlarının pratikte kullanımı
asidemi ve alkalemiyi belirler
solunum solunumsal mı metabolik mi ayrılmasında kullanılır
en az kaç tanımlayıcı kullanılmalı
2
hasta hazırlığı
solunum stabilitesi
ağrı, egzersiz, iğne korkusu vb stresler
spontane veya mekanik solunum değişimleri
o2 veriliş düzenleri, kullanılan maske çeşitleri
vücut sıcaklığı
1 ml kan için heparin miktarı
0.05 ml heparin yeterlidir
örnek soğutulacaksa
plastik kullanılmamalı
altın standart
arter kanıdır
anaerobik olarak alınmalıdır
arterden veya kateterden alınabilir
kateter ise sıvı ile dilüsyon tehlikesi
pnömotik sistem sarsmaları
pO2 artar
bekleyen numune sedimente olur
başta Hb olmak üzere pek çok değer etkilenir
bekleme süresine bağlı olarak en az 30sn her yöne karıştırmak gerekir
numune bekledikçe azalanlar
pH
pO2
glukoz
numune bekledikçe artanlar
pCO2
iCa
Laktat
lökositoz durumunda
tüm değişimler şiddetlenir
lökositler
hızlı ve fazla O2 tüketirler
Lökosit hırsızlığı
soğutma yetersiz kalır
lökositik, trombositik numuneler
en çok 5dk
soğutma işlemi hemoliz riskini
arttırır
hemolizi anlamak için santrifüj etmek/bekletmek gerekir
metabolik asidoz nedenleri
artmış asit üretimi
asit alımı
azalmış böbrek asit atılımı
GI veya renal
HCO3 kaybı
respiratuar asidoz
PCO2 > 40 mmHg (hiperkapni)
nedenleri:
azalmış ventilasyon hızı