genel özet Flashcards
kalp kapaklarının birtakım nedenlerle yapısal veya fonksiyonel bozukluğu
darlık (stenoz) veya yetmezlik (regurjitasyon) şeklinde kendini gösterir
stenoz
kapağın tam açılamaması ile ileriye kan akımı engellenir
yetmezlik
kapak tam kapanamaz ve geriye kaçak oluşur
kanın deforme olmuş kapaklardan geçişi ile birlikte
üfürüm oluşur
bütün valvüler hastalıkların 2/3’ünü
akkiz aort ve mitral stenoz oluşturur
valvüler stenoz daima
primer kapak anomalisidir
yetmezlikler neye bağlıdır
destekleyici yapıların (aort, annulus fibrosus, korda tendinea, papiller kas) hasarına ve kapak anomalilerine bağlıdır
en sık valvüler anomali
aort stenozu
aort stenozu genelde neden olur
kapak üzerine kalsifikasyon oluştuğu için olur
senil kalsifik stenoz
kalsifikasyon kümeleri yüzeyden valsalva sinüslerine doğru protrude olur
kapakların açılma yüzeyleri korunur
kalsifikasyon kapakların birleşme hattında en çok fleksiyon yapan bölgede başlar
romatizmal veya konjenital aort stenozunun tersine kapak füzyonu yoktur**
mitral valv genellikle normaldir
(aort stenozu)
kapak alanı 1.5 cm2 altına düşünce sol ventrikül basıncı artar
0.75 cm2 kritik derecedir
sol ventrikül basıncı artınca sol ventrikül hipertrofisi gelişmeye başlar
sol atrium da buna bağlı dilate olur
(aort stenozu)
hipertrofi olan myokardda rölatif olarak iskemi oluşur
anjina nedeni olabilir
myokard fonksiyonunun bozulması ile kalp yetmezliği oluşabilir
senkop görülebilir
bu semptomların başlaması kalbin hiperfonksiyonundan dolayı yorulmaya başladığını gösterir
aort yetmezliği yapan intrinsic nedenler
romatizmal kalp hastalığı
infektif endokardit
aort yetmezliği yapan ekstrinsik nedenler
dejeneratif aort dilatasyonu
sifilitik aortit
ankilozan spondilit
romatoid artrit
marfan sendromu
hipertansiyon
aort yetmezliğinde aortta geriye kaçan kan (diastolde) erken dönemde iyi kompanse edilir vakalar uzun zaman semptomsuzdur
sol ventrikül dilatasyonu miyofibrilleri gerer ve kontraktilite azalmaya başlar
ilerleyen dönemde sol atrium dilatasyonu -> AC konjesyonu -> kalp yetmezliği ve dispne gelişir
mitral stenoz yapan nedenler
romatizmal kalp hastalığı
mitral halka kalsifikasyonu
mitral stenozun en sık nedeni
akut romatizmal ateş
mitral stenoz nasıl gelişir
romatizmal ateşten 10-15 yıl sonra gelişir
kapaklar kalınlaşır, kommissürler yapışır, korda tendinea kısalır ve kalınlaşır
kapaklar üzerine kalsiyum tuzları çöker
mitral stenoz
sol atrium genişler
pulmoner konjesyon ve dispne gelişir
sol atrium genişledikçe atrial fibrilasyon ortaya çıkar ve sıklıkla emboli yapar
ilerleyen zamanlarda pulmoner hipertansiyon oluşabilir -> sağ kalp yetmezliği oluşur
kapak sebepli mitral yetmezlik
romatizmal kalp hastalığı
infektif endokardit
mitral valv prolapsusu
ilaca bağlı valvüler fibrosis
papiller kas sebepli mitral yetmezlik
papiller kas rüptürü
papiller kas fibrozisi
korda tendinea rüptürü
ventrikül sebepli mitral yetmezlik
sol ventrikül dilatasyonu
mitral halka kalsifikasyonu
mitral yetmezlik sebepleri üç gruba ayrılı
kapak sebepli
papiller kas sebepli
ventrikül sebepli
mitral yetmezlikte
sistolda sol atiruma kaçan kan sol atrial dilatasyon yapar -> pulmoner vasküler direnç -> pulmoner hipertansiyon
mitral yetmezlikte stenozdan fark
sistole az kan gönderildiğini fark eden sol ventrikül hipertrofiye uğrar -> sol kalp yetmezliği
mitral valv prolapsusu patogenez
mitral kapağın dejenerasyonu
genç kadınlarda sık
yaprakçıklar şapka gibi atriuma doğru balonlaşır
kapaklar kalın, büyük ve lastik gibidir
lordlar sıklıkla gecikir ve uzar
post yaprakçık sık tutulur
kommissural fizyon görülmez, bağ dokunun gelişimindeki defekt sorumlu tutulmaktadır
mitral prolapsusunda
beraberinde tricuspid kapak %20-40 vakada etkilenir
vakaların çoğu asemptomatiktir
%3 vakada ciddi komplikasyon olur:
-infektif endokardit
-mitral yetmezlik
-stroke veya Sistemik enfarktüs
-aritmi
triküspid stenozu
akut romatizmal ateş sık nedendir
karsinoid tümörler, endocardial fibroelastoz, sağ atrial miksoma da neden olabilir
sistemik konjesyon ve sağ atrial dilatasyon görülür
triküspid yetmezlik
daha çok fonksiyonel tricuspid yetmezliği şeklindedir
pulmoner hipertansiyon ve sağ ventrikül genişlemesine sekonder oluşur
akut romatizmal ateş, uyuşturucu kullananlarda infektif endokardit, karsinoid sendrom neden olabilir
pulmoner stenoz
hemen daima doğumsaldır
karsinoid sendrom ve hipertrofik kardiyomiyopatide de görülebilir
pulmoner yetmezlik
pulmoner hipertansiyona neden olan bir hastalık sonucu kapak halkasının genişlemesi ile oluşur
akut romatizmal ateş ve karsinoid sendrom da sebep olabilir
infektif endokardit
mikroorganizmaların kapaklar ve endokardiyumda kolonizasyonu ve invazyonu ile karakterizedir
kalp dokusunun destrüksiyonu ile beraberdir
bu kolonizasyon + invazyon + destrüksiyon + inflamasyon = vejetasyon
nekrotik debrisler mikroorganizma içerir
klinik olarak infektif endokardit iki gruba ayrılır
akut endokardit ve subakut endokardit
bu ayrım hastalığın ciddiyetini ifade eder
akut endokardit
destrüktiftir
daha önceden normal olan kapakta yüksek virülansa sahip mo ile oluşur (s. aureus)
mikroorganizma; nekrotizan, ülseratif, invaziv valvüler enfeksiyon yapar
antibiyotik ile düzelmezse cerrahiye ihtiyaç duyulur
tedaviye rağmen vakaların %50’si ölür
subakut endokardit
düşük virulansa sahip mikroorganizma (s. viridans) önceden deforme olmuş kapakçıklarda enfeksiyon yapar
haftalar veya aylar içinde iyileşir ve tedaviden fayda görür
daha az destrüktiftir
zeminde granülasyon görülür
infektif endokardit etiyolojisi
önceden hasarlı kalp kapaklarında streptococcus viridans en sık enfeksiyon etkeni
s. aureus sağlam veya deforme vakalarda enfeksiyon yapar - IV ilaç kullananlarda en sık görülen etken
prostetik kapakta s. epidermis enfeksiyon yapar
infektif endokardit sebepleri
romatizmal kalp hastalığı (eskiden en sık sebepti)
mitral valv prolapsusu (şimdi en sık sebep)
dejeneratif kalsifik stenoz
biküspid aort kapağı
prostetik kapak
infektif endokörditte konak sebepleri
nötropeni
immün yetmezlik - immün supresyon
malignite
diyabet
alkol
iv ilaç kullanımı
infektif endokardit patogenez ve morfolojisi
kan yoluyla gelen mo ekilir
mo giriş yolu bir enfeksiyon odağı (geçici bakteriyemi yapan dental veya cerrahi işlem), iv ilaç kullanımı, barsak ve oral kavite gibi gizli bir kaynak olabilir
morfolojide vejetasyon tek veya çok sayıda
aortik ve mitral kapaklar en sık etkilenen kapaklardır
iv ilaç kullanımında sağ kalp daha sık etkilenir
bir veya birkaç kapak tutulabilir
vejetasyon kolay parçalanabileceği için sistemik emboli oluşabilir
septik emboliler çok sayıda mo içerir ve beyin, böbrek, myokardiyumda septik infarktlar oluşur
zamanla fibrosis ve kalsifikasyon gelişir
nonbakteriyal trombotik endokardit
(önceden marantik endokardit olarak bilinirdi)
genel durumu kötü ve kanser hastalarında karşımıza çıkar ->
pankreasın müsinoz adenokarsinomu ve akut promyelositik lösemi
kapakların kapanma hattı boyunca tek veya çoklu olarak yerleşir
kalp hasarı oluşturmayan, inflamasyon içermeyen, yumuşak masum trombüslerdir
vejetasyonlar sterildir, küçüktür, destrüktif değildir
yanık, sepsis, hiperöstrojenemi ve hiperkoagulable durumlarda görülebilir
nonbakteriyal trombotik endokardit
katetere bağlı endocardial travmada predispozan olay
nonbakteriyal trombotik endokardit
Libman sacks endokarditi
SLE ile birlikte görülür
lezyonlar kapakların alt ve üst yüzleri, kordlar ve endokardda yerleşir
mitral ve tricuspid kapakta küçük steril vejetasyonlar vardır
yoğun valvülit ve fibrinoid nekroz vardır
kapakta ve ve vejetasyondaki bu nekroz devamlılık gösterir
fibrosis ve ciddi deformity kronik romatizmal kalp hastalığını hatırlatır
karsinoid kapak hastalığı nedir
karsinoid tümörlerce (nöroendokrin tümör) yapılmış biyoaktif maddelere bağlıdır (serotonin ve analogları)
değişikliklerin sadece sağ kalpte olması serotonin ve bradykinin akciğerden geçerken MAO ile inactive olmasına bağlıdır
karsinoid kapak hastalığı sendromların yarısında kardiyak lezyonlar var
endokard ve sağ kalp kapağını etkiler
sıklıkla tricuspid, pulmoner kapaklar ve nadiren ana damarlarda görülür
karsinoid kapak hastalığı
kapakçıklarda fibröz intimal kalınlaşma oluşur
endokardial plak benzeri kalınlaşma esas olarak düz kas hücreleri ve dağınık kollajen liflerinden meydana gelir
alttaki yapılar normaldir
vejetasyon -> fibrin + inf hücre + bakteri
steril vejetasyon -> fibrin + platelet + kan elemanları
romatizmal ateş veya romatizmal kalp hastalığı
klasik olarak A grubu streptokokal farenjitten birkaç hafta sonra ortaya çıkan akut, immünolojik, çok sistemli inflamatuar bir hastalıktır
bazen deri gibi diğer bölgelerdeki streptokokal enfeksiyonları da takip edebilir
akut romatizmal kardit
aktif romatizmal ateşin yaygın bir belirtisidir ve zamanla kronik romatizmal kalp hastalığına ilerleyebilir
kronik romatizmal kalp hastalığı özellikle mitral kapağı ilgilendiren fibrotic kapak hastalığı ile karakterizedir
mitral stenozun neredeyse tek nedenidir
akut romatizmal ateş patogenezi
konakçı proteinlerle çapraz reaksiyona giren grup A streptokokal antijenlere konakçı immün yanıtlarından kaynaklanır
özellikle streptokokal M proteinlerine yönelik antikorlar ve CD4+ T hücreleri de bazı durumlarda hastanın kardiyak antijenlerini tanıyabilir
antikor bağlanması komplemanı aktive edebilir ve ayrıca Fc reseptör taşıyan hücreleri (nötrofiller ve makrofajlar) arttırabilir
uyarılmış T hücreleri tarafından sitokin üretimi makrofaj aktivasyonuna yol açar
kalp dokusundaki hasar antikor ve T hücresi aracılı reaksiyonların bir kombinasyonundan kaynaklanabilir
**streptokoklar lezyonlarda yoktur
akut romatizmal ateş sırasında çeşitli dokularda fokal inflamatuar lezyonlar bulunur
Aschoff cisimcikleri
(ayırt edici lezyonlar)
Aschoff cisimcikleri
T lenfosit odaklarından, seyrek plazma hücrelerinden ve Anitschkow hücreleri olarak adlandırılan dolgun aktive makrofajlardan oluşur
bu makrofajlar geniş sitoplazmaya ve içinde kromatinin merkezi, ince, dalgalı bir şerit halinde yoğunlaştığı (tırtıl hücreleri) merkezi yerleşmiş oval yuvarlak çekirdeklere sahiptir
endokardiyumun ve sol taraftaki kapakçıkların iltihaplanması tipik olarak uçlarda veya tendinöz kordlarda
fibrinoid nekroz ile sonuçlanır
bu nekrotik odakların üzerinde ve kapanma çizgileri boyunca verrucae denilen küçük vejetasyonlar bulunur
subendokardiyal lezyonlar yetmezlik akımları ile şiddetlenebilir
genellikle sol atriyumda MacCallum plakları denilen düzensiz kalınlaşmalara neden olabilir
kronik romatizmal kalp hastalıklarında mitral kapağın ana anatomik değişiklikleri
yaprakçık kalınlaşması
kommisür füzyonu ve kısalması
tendinöz kordların kalınlaşması ve füzyonudur
mitral kapak neredeyse her zaman kronik romatizmal kalp hastalıklarında tutulur
vakaların yaklaşık 2/3’ünde tek başına
%25’inde aort kapağıyla birlikte etkilenir
triküspit kapak tutulumu seyrektir ve pulmoner kapak nadiren etkilenir
romatizmal mitral stenozda kapak kommissürleri boyunca kireçlenme ve fibröz köprü
balık ağzı stenozları yaratır
mitral darlıkta sol atriyum
giderek genişler ve embolize olabilen trombüsü barındırabilir
kardiyomiyopatiler
primer myokard hastalığını tanımlamak için kullanılır
ventriküler dilatasyon veya hipertrofi ile seyreden mekanik veya elektrik disfonksiyon vardır
iskemi, kapak problemleri, HT’a sekonder myokard hastalıkları bu grupta yer almaz
kardiyomiyopatilerde klinik yaklaşım nedene bağlı olmaksızın 3 farklı tipe göre yapılmaktadır
Dilate Kardiyomiyopati (en sık)
Hipertrofik kardiyomiyopati (İdiyopatik Subaortik Stenoz)
Restriktif Kardiyomiyopati
dilate kardiyomiyopati genel
ilerleyici kardiyak dilatasyon ve sistolik fonksiyon kaybı vardır
%20-50 vakada genetik nedenler etkindir
diğer etkenler:
toksik, myokardit, gebelik, idiyopatik
dilate kardiyomiyopatide genetik
hücre iskeleti, sarkolemma ve nükleer zarf proteinlerinde mutasyon bulunmuştur
Titin proteinini kodlayan TTN gen mutasyonu
otozomal dominant geçiş sıktır
çocuklarda mitokondriyal defektler en sık etken
X’e bağlı geçiş adölesan dönemde bulgu verir
beta- oksidasyon bozukluğu
distrofin gen mutasyonu
dilate kardiyomiyopati toksik
alkole bağlı kardiyomyopatiler sık görülür
bira tüketimi - kobalt”
dilate kardiyomyopati gebelik
permpartum kardiyomyopati de denir
prolaktinin antianjiogenik parçalanma ürünleri -> mikrovasküler anjiojenik düzensizlik ve myokardiyal iskemi
dilate kardiyomyopati demir
herediter hemokromatoz veya mutlipl transfüzyon ile kardiyak myositlerin içinde hemosiderin birikir
sistolik disfonksiyon yapar
kalp kahverengidir
demir myokard fibrilleri için toksiktir
myosit dejenerasyonu ve fibrosis eşlik eder
dilate kardiyomyopati stres
suprafizyolojik stres oluşturan sebepler: persistan taşikardi, hipertiroidi, KMN artışı, kokain - dopamine gibi vasopressor ilaçlar, yoğun otonomi stimülasyon (intrakranial lezyon ve Takatsubo kardiyomiyopatisi)
KMN-> Ca artışı ile direkt toksisite yapabilir, koroner vazokonstriksiyon, kontraksiyon bant nekrozları
fokal myokard nekrozu, az miktarda iltihabi inflamasyon vardır
dilate kardiyomyopati
her yaşta görülür ancak 20-50 yaş arası sık
yavaş seyirli
kalp yetmezliği bulguları ile dekompanse döneme geçer
ejeksiyon fraksiyonu %25’in altına düşer
artimi, sekonder mitral yetmezlik sıktır
kalp yetmezliği ve aritmi esas ölüm nedenleri
interstisyel fibrosis vardır
dilate kardiyomyopatinin morfolojisi
kas kaybedilir
fibrosisle bağ doku kaybedilen kasın yerini alır
kalp odacıkları genişler ve ağırlığı normalin 2-3 katına kadar çıkar
fonksiyonel kalp yetmezlikleri oluşur
kalp yavaş kasılırsa staz oluşur
mural thrombus görülür ve emboli yapabilir
histoloji nonspesifik
klinik ve histoloji tutulum birbirleri ile ilişkili değil
kas hücreleri hipertrofik
interstisyel fibrosis var
aritmojenik sağ ventrikül kardiyomyopati
otozomal dominant kalıtımlıdır
sağ ventrikül duvarı incelir ve fibrosis vardır
myositlerde dedektif hücre adhezyonu sorumludur
sağ ventrikül yetmezliği ve ventriküler taşikardi/fibrilasyon vardır
Naxos sendromu ile ilişkilidir
hipertrofik kardiyomyopati (idiyopatik subaortik stenoz)
esas septum + sol ventrikül serbest duvarı etkiler
aort çıkışında obstrüksiyon yapar
kalp ağırdır, ancak dilateden farklı olarak odacıklar dardır
esas olarak diyastolik fonksiyon bozulur
sol atriyumda dilatasyon olur -> akciğerde konjesyon ve dispne
rölatif iskemi ve anjina
hipertrofik olayda kontraktil elemanlar düzensizdir ve aralarında fibrosis var - efektif kasılamazlar
hipertrofik kardiyomyopati patogenez
tamamen genetik
çoğu otozomal dominant geçişli
sarkomeri kodlayan genlerde mutasyon
sıklıkla B myosin ağır zincirini kodlayan gen etkilenir
TnT, a-tropomyozin, myosin binding c de etkilenir
hipertrofik kardiyomyopati genel özellikleri
hastaların çoğu uzun zaman stabil
açıklanamayan ani atlet ölümlerinin en önemli nedenlerinden
major klinik problemler:
atriyal fibrilasyon
trombüs oluşumu
mitral kapakta infektif endokardit
ventriküler aritmi
kalp yetmezliği
ani ölüm
restriktif kardiyomyopati
kalbin gevşemesi azalmıştır
diastolde ventriküler dolum azalır, kontraktik fonksiyon değişmez
ventriküller normal veya hafif büyük ama atriumlar dilatedir
difüzyon interstisyel fibrosis görülür
genellikle idiyopatik ancak sekonder de olabilir: radyasyon, amiloidoz, sarkoidoz, tümör, metabolizma bozuklukları ürünleri birikimi
endomyokardiyal fibrosis
apexten başlayan endokard ve subendokard fibrozisiyle komplians azalır
afrikada çocuklarda görülür
Loeffler endomyokarditi
eozinofilik lösemi ile sıklıkla beraberdir
eozinofillerden salınan toksik maddeler endocardial hasar yapar
endomyokardiyal fibrosis ve thrombus vardır
endokardial fibroelastosis
hayatın ilk 2 yaşında sık
konjenital anomalilere eşlik eder
myokarditler tanım
kardiak miyozitlerde hasar yapan inflamatuar olaydır
aktif myokardit dönemde kalp normal veya dilate olabilir
tutulum difüzyon veya yama şeklinde olabilir,
küçük kanama alanları olabilir
enfeksiyöz myokardit
en sık etken virüsler
Coxackievirüs A, B ve enterovirüsler vakaların çoğundan sorumlu
virüsler direkt myokard hasarı yapabildikleri gibi immunolojik çapraz reaksiyonlarla da hasar yapar
COVID -> ACE2 ile ilişkili hasar, hipoksi ile ilişkili hasar, mikrovasküler hasar, SIRS
Güney Afrikada Chagas hastalığı (trypanosome cruzi) vakaların yarısından sorumlu
Trichinosis en sık kardiyak tutulum yapan helmintik hastalık
Toxoplasma - Lyme- Difteri -AIDS
nonenfeksiyöz myokardit
-hipersensitivite myokarditi (antibiyotik, diüretik, antihipertansiflere bağlıdır)
-dev hücreli myokardit (otoimmün nedenli)
-otoimmün hastalıklar
-sarkoidoz
myokarditlerin morfolojisi
aktif dönemde interstisyel iltihap vardır, fokal myozit nekrozu eşlik eder
iltihap mononükleerdir
lezyon tam iyileşir veya fibrosis oluşur