Nowotwory układu moczowego ✓ Flashcards
Czynniki ryzyka raka pęcherza moczowego
- palenie tytoniu
- przemysł – gumowy, skórzany, tekstylny, produkcja farb, fryzjerzy, kierowcy zawodowi
- arsen
- mała podaż płynów
- przebyta radioterapia na obszar miednicy
Klasyfikacja TNM w raku pęcherza moczowego
Ta Nieinwazyjny rak brodawkowaty
Tis Rak in situ (rak śródnabłonkowy)
T1 Guz naciekający tkankę łączną położoną pod nabłonkiem (bł. podśluzowa)
T2 Guz naciekający tkankę mięśniową ściany pęcherza moczowego
T3 Guz nacieka tkanki okołopęcherzowe
T3a Naciekanie mikroskopowe tkanek okołopęcherzowych
T3b Naciekanie makroskopowe tkanek okołopęcherzowych
T4 Guz nacieka:
T4a Naciekanie gruczołu krokowego, pęcherzyków nasiennych, macicy, pochwy
T4b Naciekanie ściany miednicy, ściany jamy brzusznej
Objawy raka pęcherza moczowego
- bezbolesny krwiomocz
- podrażnienie dolnych dróg moczowych=obj. dyzuryczne (parcia naglące, częstomocz)
Leczenie raka pęcherza nienaciekającego mięśniówki
Zabiegi endoskopowe (pętla, elektroresekcja z elektrokoagulacją) \+ew. uzupełniające wlewki dopęcherzowe (BCG = prątki Calmette’a i Guérina, mitomycyna, doksorubicyna)
Potem obserwacja przez 5 lat i kontrolne cystoskopie co 3-6mcy
Leczenie raka pęcherza naciekającego mięśniówkę
Radykalna cystektomia poprzedzona chemioterapią przedoperacyjną
Leczenie skojarzone z zamiarem zaoszczędzenia pęcherza:
- TURBT (elektroresekcja przezcewkowa guza pęcherza moczowego)
- RCTH
- gdy brak całkowitej odpowiedzi -> cystektomia
Leczenie raka pęcherza gdy choroba jest uogólniona
- linia leczenia - chemioterapia 2-lekowa (pochodna platyny + …)
- linia leczenia
- chemioterapia 1-lekowa
- immunoterapia anty-PD1
- leczenie objawowe
Czynniki ryzyka raka nerki
- palenie tytoniu
- otyłość
- kadm, herbicydy, rozpuszczalniki organiczne, nitrozoaminy
- NTK
- czynniki genetyczne np. dziedziczne mutacje VHL (von Hippla-Lindaua; inaktywacja genu; rak jasnokomórkowy), MET i FH (rak brodawkowaty)
Jaki rak nerki jest najczęstszy?
Jasnokomórkowy
TNM w raku jasnokomórkowym
T1 - guz <7cm
T2 - guz >=7cm
T3 - guz nacieka naczynia żylne lub tk.tłuszczową okołonerkową, bez przekraczania powięzi Geroty
T4 - guz nacieka powięź Geroty
Objawy raka nerki
- wcześnie - bezobjawowo
- krwiomocz (często 1. objaw)
- ból okolicy lędźwiowej
- palpacyjnie wyczuwalny guz
Podstawowe postępowanie w leczeniu raka nerki
Leczenie przedoperacyjne - nie ma
Usunięcie guza lub nerki (oszczędzające/nefrektomia)
Można czasem usuwać operacyjnie pojedyncze przerzuty odległe (np. do płuc)
Rozsiany rak nerki - jakie są efekty nefrektomii?
- reaktywacja mech. immunologicznych
- spontaniczne remisje u ok. 2-4% chorych
- poprawa efektywności leków celowanych
Leczenie rozsianego raka nerki
Rak nerki jest:
- bardzo silnie unaczyniony ← leczenie antyangiogenne
- silnie immunogenny ← immunoterapia
Hormonoterapia, radioterapia nie działa
Chemioterapia działa tylko w podtypie mięsakowatym
Leczenie antyangiogenne raka nerki
- Inhibitory kinaz tyrozynowych VEGFR (TKI-VEGFR) (sunitynib, sorafenib, pazopanib)
- P/c anty-VEGF (bevacizumab)
- inhibitory kinazy serynowo-treoninowej mTOR (temsyrolimus, ewerolimus)
•Inh. kinaz tyrozynowych VEGFR, MET, AXL (to było w prezce więc jest i tu)
Immunoterapia w raku nerki
- Cytokiny - interferon, IL-2 (rzadko stosowane)
* Inh. punktu kontrolnego PD-1 (niwolumab)
Epidemiologia raka pęcherza moczowego (2018) w PL - liczby
Mężczyźni:
- zachorowania 5,6tys
- zgony 3tys
Kobiety:
- zachorowania 1,8tys
- zgony 0,9tys
Epidemiologia raka nerki (2018) w PL - liczby
Mężczyźni:
- zachorowania 3,1 tys
- zgony 1,6 tys
Kobiety:
- zachorowania 2 tys
- zgony 0,9tys
M>K
Rak pęcherza moczowego - epidemiologia - kto najczęściej, które miejsce w klasyfikacji najczęstszych
najczęściej u M, między 50 a 80r.ż.
5. miejsce zgonów u M w PL, 4. - zachorowalności
Patomorfologia raków pęcherza moczowego:
90% - raki z nabłonka pęcherza i dróg moczowych (=nabłonka urotelialnego) = raki urotelialne
Pacjent podaje krwiomocz bez uchwytnej przyczyny - co robisz?
bad. moczu z oceną cytologiczną
USG j. brzusznej i miednicy mniejszej (nerki, pęcherz, gruczoł krokowy)
urolog → cystoskopia (można wycinki)
(rak pęcherza, rak nerki)
Rozpoznanie raka pęcherza moczowego
Histpat wycinków z cystoskopii, pobranych głęboko z dna guza (by ocenić naciekanie ściany pęcherza moczowego)
Ocena zaawansowania raka pęcherza moczowego - jaki podział?
guzy nieinwazyjne (80% chorych w chwili rozpoznania) i inwazyjne (naciekające)
Guzy nieinwazyjne (ocena zaawansowania raka pęcherza moczowego) - co obejmują?
Ta (brodawkowaty guz nieinwazyjny)
Tis - śródnabłonkowy
T1 - ograniczony do bł. podśluzowej
Guzy inwazyjne (ocena zaawansowania raka pęcherza moczowego) - co obejmują?
T2 i wyżej - naciekają warstwę mięśniową
