HC 9.4 Zuur-base evenwicht Flashcards

1
Q

Wat is een normale pH?

A

pH is 7,4. Tussen de 7,35-7,45 is goed.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de belangrijkste bescherming tegen zuur?

A

Belangrijkste bescherming tegen zuur is de bicarbonaatbuffer. De pH reguleer je mede door de concentratie bicarbonaat zo constant mogelijk te houden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Welke buffers bevinden zich in het plasma?

A
  1. Bicarbonaat/CO2 (24 mmol)
  2. HPO4 2-/H2PO4 - (1 mmol)
  3. Protein-/Hprotein
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Waarom is de bicarbonaat/CO2 buffer de belangrijkste buffer?

A

Eén omdat de concentratie daarvan hoog is. Ten tweede kunnen de twee componenten die de pH bepalen: CO2 en bicarbonaat onafhankelijk van elkaar worden geregeld door de longen en de nieren. Nierfunctie zorgt voor een bicarbonaat concentratie van 24 mM (22-26 mmHg) en de longfunctie zorgt voor een pCO2 van 40 mmHg (35-45 mmHg).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoeveel van de CO2 productie wordt vervoerd door het bloedplasma?

A

10% van de CO2 productie wordt vervoerd door het plasma, de rest is gebonden aan eiwitten of bindt aan hemoglobine.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat voor soort zuur is CO2?

A

Vluchtig zuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoe werkt de zuurbelasting van vluchtig zuur?

A

De longen verwijderen CO2 door ventilatie. Bij een toename van vluchtig zuur moet dit worden getransporteerd door het bloed van de plek waar het geproduceerd wordt naar de longen. Het bloedplasma vormt tijdelijk een buffer en zorgt dat het effect op de pH zo minimaal mogelijk is. In de longen wordt de buffer weer omgezet in vluchtig zuur zodat het uitgeademd kan worden. De buffercapaciteit blijft op deze manier behouden en het zuur wordt afgevoerd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Produceren we meer of minder vluchtig zuur in plaats van niet-vluchtig zuur?

A

We produceren per dag veel minder niet-vluchtig zuur dan vluchtig zuur: 100 mmol in plaats van 15.000 mmol.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is de zuurbelasting van niet-vluchtig zuur?

A

Bij zuurbelasting van een niet-vluchtig, metabool zuur (melkzuur, ketozuur) wordt het zuur opgevangen door bicarbonaat. De concentratie bicarbonaat zal hierbij dalen, doordat deze reageert met H+. De concentratie CO2 zal vervolgens stijgen. In de longen wordt het CO2 uitgeblazen, maar door het lage bicarbonaat is de pH nog steeds te laag.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat doet het lichaam als compensatie voor de metabole verzuring?

A

Bij metabole verzuring (als het bicarbonaat laag is), wordt als eerste snelle reactie de setpoint van CO2 naar beneden bijgesteld om de pH op 7,4 te houden. Dan wordt er meer CO2 uitgeblazen. Ondanks dat de pH waarde gecompenseerd is door de longen, is er wel sprake van een zuur-base stoornis omdat de totale hoeveelheid bicarbonaat en CO2 veel lager is geworden. De totale buffercapaciteit is dus gedaald.
De nier zal deze stoornis moeten gaan compenseren. De nier moet zo veel mogelijk gefiltreerd bicarbonaat reabsorberen en extra bicarbonaat aan het bloed toevoegen om de buffercapaciteit op orde te brengen. Het zuur dat bij de reabsorptie en aanmaak van bicarbonaat in de nier cel ontstaat wordt aan de urine afgegeven. Dat gebeurt in de verzamelbuizen, in de alpha-intercalair cel, waar CO2 en water worden omgezet in protonen en bicarbonaat. Bicarbonaat wordt afgegeven aan de bloedbaan en de H+ wordt uitgescheiden in de vorm van ammonium (NH4+) en titreerbaar zuur (HA).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe krijg je een acidose? Bij welke ziektebeelden komt dit voor?

A

Toevoeging van H+, verlies van bicarbonaat, verhoging van de pCO2.
Emfyseem, astma (respiratoire acidose), diaree, diabetes, renale tubulaire acidose (metabole acidose).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hoe krijg je een alkalose? Bij welke ziektebeelden komt dit voor?

A

Verlies van H+, toevoeging van bicarbonaat, verlaging van de pCO2.
Hyperventileren (respiratoir), overgeven (metabool)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe krijg je metabole acidose van diabetes?

A

Ketoacidose is verzuring van je bloed. Ketoacidose ontstaat als er te weinig insuline is om de glucose in je bloed om te zetten in brandstof voor je lichaam. Het lichaam gaat dan andere energiebronnen aanspreken. Dit zijn vetten die zijn opgeslagen in je lichaam. Bij de verbranding van die vetten komen ketonen vrij. Ketonen verzuren het bloed.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe krijg je metabole acidose van diarree en renale tubulaire acidose?

A

Verlies aan bicarbonaat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat voor compensatie moet je doen bij een metabole verstoring en wat bij een respiratoire verstoring?

A

Als je een metabole verstoring hebt (of nierfalen) kan je een respiratoire aanpassing doen (compensatie door de ventilatie). Compensatie door ventilatie is heel snel maar niet volledig. Als je een respiratoire verstoring hebt kun je dan compenseren door de bicarbonaat concentratie aan te passen (renale compensatie). Renale compensatie is langzaam maar wel volledig.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat gebeurt er bij een metabole acidose en wat gebeurt er bij een respiratoire acidose?

A

Metabole acidose gaat de concentratie bicarbonaat omlaag en dit kun je compenseren door de pCO2 te verlagen. Bij een respiratoire acidose gaat de pCO2 omhoog en dit kun je compenseren door de concentratie bicarbonaat ook te verhogen.

17
Q

Welke vragen moet je stellen bij een diagnose van een zuurbase stoornis?

A

Is er een zuur-base verstoring? Wat is de oorzaak? Is er compensatie? Is de compensatie adequaat?
Antwoorden kunnen worden gevonden met behulp van de medische geschiedenis, anamnese, een arteriële bloedgasanalyse (astrup) en met een analyse van de veneuze elektrolyten (bij metabole acidose is de verhouding tussen anionen en kationen verstoord). Bij een diabetespatiënt zullen er waarschijnlijk ook ketozuur lichamen in de urine zitten.

18
Q

Hoe kan het actuele bicarbonaat worden berekend?

A

Het actuele bicarbonaat van de patiënt kan berekend worden door eerst een bloedgasanalyse uit te voeren en dan de waarden in te vullen in de Henderson-Hasselbalch vergelijking.

19
Q

Wat is de BE?

A

En de Base Excess (BE) is dan het base overschot. De BE is de feitelijke zuur belasting verantwoordelijk voor de zuur/base stoornis. Als de BE negatief is dan is er extra zuur aanwezig, duidt op een metabole acidose, als de BE positief is dan is er extra base aanwezig, duidt op een metabole alkalose. Als de BE gelijk is aan 0 dan is er meer of minder CO2 aanwezig, (zuiver) respiratoir.

20
Q

Wat is een nomogram?

A

Op een nomogram staat de pCO2 op de y-as, de pH op de x-as en BE op een diagonale as. Daarnaast geeft ieder vakje een andere diagnose. De schuine waarden zijn eigenlijk de normaalwaardes voor het bicarbonaat en die heten de iso-bicarbonaatlijnen.

21
Q

Wat betekenen de letters in het nomogram?

A
22
Q

Wat is het gevolg van een metabole + respiratoire acidose?

A

Het is een levensbedreigende situatie want het is niet herstelbaar door de compensatiemechanismen.

23
Q

Waarom kun je een metabole acidose niet compleet compenseren?

A

Je ademhalingsspieren raken vermoeid en de pO2 stijgt wat leidt tot een prikkel dat de ademhaling weer wat langzamer mag.

24
Q

Waarom kun je een metabole alkalose niet compleet compenseren?

A

Bij een metabole alkalose moet je langzamer gaan ademhalen om de pCO2 omhoog te krijgen. De pO2 daalt hierdoor erg en dat geeft dan weer een prikkel om extra te gaan ademhalen.

25
Q

Wat is de anion gap? en wat is daarvan de normaal waarden?

A

Anion gap = iets wat niet bestaat, komt omdat wij een gebrek hebben in het bepalen van alle anionen en alle kationen.
Wij meten vaak Na+ als kation en HCO3- en Cl- als anionen. Er zijn veel kationen en anionen die niet gemeten worden, daarom wordt er altijd een tekort aan anionen gemeten. Als de gemeten kationen en de anionen van elkaar af worden gehaald, is er altijd een tekort aan anionen (anion gap). De normaalwaarde voor de anion gap is 8-12 mmol/L.

26
Q

Hoe ziet de veneuze samenstelling van elektrolyten eruit bij een metabole acidose?

A

Metabole acidose heeft twee opties, de bicarbonaat is omlaag gegaan en dat is opgevangen door een toename van chloride (anion gap blijft gelijk) of de anion gap wordt verhoogd door de aanwezigheid van organische anionen (organische zuren) HCO3- wordt vervangen door een organisch anion. Een metabole acidose waarbij de anion gap gelijk blijft heet een hyperchloremische metabole acidose, hiervan is sprake bij renale tubulaire acidose, diarree of koolzuuranhydraseremmers.
Als de anion gap verhoogd wordt kan de metabole acidose komen door: diabetes, vasten, ischemie, methanol/aspirine overdosis.