HC 6.7 Regulatie van de ademhaling Flashcards
Wat is ademhaling?
Ademhaling is een regelmatig patroon van in en uitademen (Eupneu), die automatisch aangepast is aan de zuurstofbehoefte. Het is een automatisch systeem, maar met vrijwillige componenten.
Welke soorten verstoringen in de ademhaling kennen we?
- Dyspneu
- Apnea
- Apneusis
- Cheyne-Stokes
- Cluster breathing / Biot’s breathing
- Hyperventilatie
Wat is dyspneu?
ademnood
Wat is apnea?
spreek uit als apneu = ademstilstand
Wat is apneusis?
lange diepe inademing, korte uitademing
Wat is Cheyne-Stokes?
Periode van heel langzaam oppervlakkige ademhaling, die steeds dieper wordt, waarna de ademhaling even stilstaat (30 sec tot 2 min) en dan begint de cyclus weer opnieuw.
Wat zijn de oorzaken van Cheyne-Stokes?
Oorzaken: herseninfarct, hersentumor, shocktoestand, koolstofmonoxidevergiftiging. Het treedt ook op bij mensen, die voor het eerst de bergen in gaan en het kan ook een bijwerking van morfine zijn.
Wat is Cluster breathing / Biot’s breathing?
Een periode van snelle ademhaling, dan even apnea, en dan begint het weer opnieuw.
Wat zijn de oorzaken van Cluster breathing / Biot’s breathing?
Treedt op bij druk op de medulla of een hersenbeschadiging.
Wat is hyperventilatie?
Periode van snelle ademhaling
Wat zit er in de hersenstam met betrekking tot de ademhaling?
In de hersenstam zit het regulatiecentrum (evenals het ademhalingscentrum). De hersenstam bevat een aantal kernen verantwoordelijk voor de regulatie van de ademhaling. Deze kernen zijn verantwoordelijk voor het optimaal bijregelen van de O2-behoefte, CO2-concentratie en pH.
Hoe kan de regulatie van de ademhaling plaats vinden?
Regulatie kan in de vorm van de diepte van de ademhaling aanpassen en de frequentie van de ademhaling aanpassen. Dit gebeurt deels reflexmatig en gedeeltelijk willekeurig.
Wat kan er ontstaan door verstoringen in de ademhaling?
Bij verstoringen treden afwijkende ademhalingspatronen op. Daarnaast ontstaat er hypoxie (zuurstoftekort), acidose (te zuur bloed) en alkalose (te basisch bloed). Het lichaam zal proberen om de O2, CO2 en de pH zo constant mogelijk te houden onafhankelijk van onze activiteit.
Wat gebeurt er bij hypoventilatie?
Bij hypoventilatie (te langzame ademhaling) zal de pO2 dalen door het tekort aan zuurstof en zo zal dan ook de pH van het bloed dalen. Hierdoor ontstaat er acidose. Er blijft namelijk te veel CO2 in de longen, waardoor de evenwichtsvergelijking naar rechts schuift en er meer H+ wordt aangemaakt. CO2 + H2O <–> H2CO3 <–> H+ + HCO3-
Wat gebeurt er bij hyperventilatie?
Bij hyperventileren zal de pO2 stijgen, de pH stijgen en de pCO2 daken. H+ moet hierbij met HCO3- reageren om het tekort aan CO2 op te heffen. CO2 + H2O <–> H2CO3 <–> H+ + HCO3-
Hoe ontstaat reflexmatige regulatie?
Reflexmatige regulatie ontstaat door de input van sensoren. De sensoren geven informatie over de pO2, pCO2, en pH. Chemosensoren kunnen perifeer gelegen zijn of centraal.
Wat doen de perifere chemosensoren?
De perifere chemoreceptoren zullen bij hypoventilatie de pCO¬2, pO2 en de pH waardes doorsturen via de 9e en 10e hersenzenuwen naar de medulla.
Wat doen de centrale chemosensoren?
Wanneer het bloed aankomt in de hersenen kan informatie door de centrale chemosensoren worden opgepikt.
Wat zijn glomuscellen? En hoe werken ze?
Glomuscellen zijn gevoelig voor veranderingen in de samenstelling van met name O2 en daarnaast de CO2 en de pH concentratie. De glomuscel gaat bij anoxie (zuurstoftekort) depolariseren (kaliumkanalen worden geremd wat er voor zorgt dat de cel depolariseert, Ca2+-kanalen gaan open) en vormt dan actiepotentialen. Bij een tekort aan O2 wordt een glomuscel actief. Door verhoogde H+ concentratie worden ook de kalium kanalen geremd. Glomuscellen zorgen voor snelle feedback, zitten in het systeem net na het hart.
Wat is de invloed van een dalende zuurstofconcentratie op een glomuscel?
De [O2] gaat omlaag. Dit wordt gemeten door de cel. Een eiwit in het celmembraan is direct afhankelijk van de concentratie. Dit zorgt ervoor dat de kaliumkanalen minder open gaan staan. De cellen gaan depolariseren en uiteindelijk ontstaat de actiepotentiaal (calcium gaat de cel in). Zo zullen er transmitters vrijkomen en een binding aangaan met neuronen van de 9e of 10e hersenzenuw. De cel is het meest gevoelig voor zuurstof.
Wat is de invloed van een stijgende CO2 concentratie op de glomuscel?
Gaat de [CO2] omhoog, dan zal de [H+] in de cel veranderen, de pH verandert en ook hierdoor zal de membraanpotentiaal veranderen in een normale situatie.
Hoe kan de activiteit van de glomuscel worden beïnvloed?
De [H+] zorgt ervoor dat een glomuscel meer of minder gevoelig wordt voor de informatiestroom van de pO2. Als de pCO2 toeneemt en de pH afneemt (veel H+) zal de curve een shift omhoog krijgen en gaat de cel (ondanks goede [O2] vuren. De signalen worden alleen maar sterker naarmate er minder O2 is. Bij hyperventilatie kom je ook zuurstoftekort tegen, maar er heerst ook alkalose waardoor de glomus cellen minder gevoelig worden en de cellen de ademhalingsfrequentie niet doen laten stijgen (ademfrequentie is al hoog genoeg).
Welke medullaire centra kennen we?
Dorsal respiratory group (DRG) en ventral respiratory group (VRG).
Wat doet de DRG?
De dorsal respiratory group (DRG), deze is sensorisch en zorgt voor inspiratie (diafragma).
Wat doet de VRG?
De ventral respiratory group (VRG) (externe intercostaal spieren). De VRG heeft een sensorische en motorische component en zorgt voor inspiratie en expiratie (interne intercostaal spieren en buikspieren).
Waar zorgen de VRG en de DRG voor?
Samen zijn de centra verantwoordelijk voor ritmogenese. Is deze actief, dan staat de ander stil en andersom.
Beschadigingen hebben specifieke effecten op de ademhaling. Waar zorgt een beschadiging tussen de medulla en de spinalcord voor?
Apnea. Bij een snede laag in de medulla is zowel de pacemaker als de pons intact maar kunnen de kernen (VRG en DRG) de informatie niet meer doorgeven aan de nieren, dit leidt tot acute dood.
Beschadigingen hebben specifieke effecten op de ademhaling. Waar zorgt een beschadiging boven de pontine centra voor?
Er gebeurt niks, de ademhaling is nog steeds normaal, mits de n. vagus intact is. Als de n. vagus is doorgesneden wordt de inademing dieper.
Beschadigingen hebben specifieke effecten op de ademhaling. Waar zorgt een beschadiging in het midden van de pons voor?
Weinig verandering mits de n. vagus intact is. Als de n. vagus kapot is, dan krijg je apneusis, langdurige inademing korte uitademing, gevolgd door een periode van apneu. De pons krijgt naast afferenten vanuit zenuwen of perifeer/centraal maar ook corticaal signalen. Als de n. vagus nog intact is zie je een normaal ademhalingspatroon. Als de afferente informatie wegvalt in combinatie met een snee in het midden van de pons dan is er sprake van apneusis.
Beschadigingen hebben specifieke effecten op de ademhaling. Waar zorgt een beschadiging in de hoge medulla voor?
Ritme met af en toe diepere ademhaling. Op de overgang van (hoog) medulla en pons is de pacemakerfunctie nog intact, je blijft leven maar de pons is inactief. Ga je praten of moet je hoesten, duurt het even voordat het ritme weer hersteld is.
